Dagblaðið Vísir - DV - 09.07.1991, Blaðsíða 4
4
ÞRIÐJUDAGUR 9. JÚLÍ 1991.
Fréttir
Ekki séð fyrir endann á veðurblíðunni:
Eins og lottévinningur
„Ahnennt má segja að við séum svo
heppin að hafa lent í einni af þessum
hlýju tungum sunnan úr höfum sem
ganga norður í átt til heimskauta-
svæðanna að sumarlagi. Þessar
tungur eru mjög mjóar en koma á
hverju ári. Af því að þær eru svo
mjóar og landið htið líður frekar
langt á milli þess að þetta eigi sér
stað. Þetta er eiginlega eins og lottó-
vinningur."
Þetta sagði Trausti Jónsson veður-
fræðingur er DV ræddi við hann um
blíðviðrið sem leikið hefur við lands-
menn aö undanfórnu.
Ekki merkjanleg áhrif
Ýmsar skýringar hafa verið á lofti
um orsaki- fyrir óvenjulegu veður-
fari í Evrópu að undanfórnu. Ein er
sú að brennandi olíueldarnir í Kú-
veit sendi ösku út í andrúmsloftið
sem hækki hitastigið á norðurhvel-
inu um allt að 5 gráður.
„Ég hef verið á fundum þar sem
fjallað hefur verið um þetta mál.
Þessir menn hafa ágætt vit á þessum
hlutum. Þeir telja þetta alveg af og
frá. Þetta hefur einhver áhrif í nám-
unda við þetta svæði en ég hef ekki
séð neinar tölur um í hversu miklum
mæli það er. Það er ekki hægt að
tala um merkjanieg áhrif þegar um
er að ræða norðurhvelið í heild. Það
er ekki nokkur leið að greina þessi
áhrif frá ööru.
Þetta er ekkert ósvipað og ef við
segðum aö það sem hefði valdið því
að þú lentir í umferðarslysi í gær
hefði verið það aö þegar þú varst að
fara út hringdi síminn og þú tafðist
um tvær mínútur. Þá varstu á réttum
stað á réttum tíma. Það má líka segja
að hefðirðu ekki verið kölluð í sím-
ann þá hefðirðu ekki lent í þessu.
Hefðu ekki verið olíueldar í Kúveit
þá hefði eitthvað annað gerst.
Þetta hefur ekki haft nein áhrif til
hitahækkunar um margar gráöur.
Það er óhugsandi. Enda hefur fólk í
öðrum löndum mátt kvarta undan
kulda, ef eitthvað er, þar til alveg á
síðustu dögum.“
Síðasti dagurinn
- Hvað getum við vonast til að vera
lengi í þessari hlýju tungu?
„I dag er síðasti dagurinn sem
hennar gætir. Það er því líklegt að
eitthvað kólni eftir daginn í dag en
ég er ekki viss um að það verði mik-
ið. Það stefnir ekki í kuldakast eða
neitt í þá veruna. En við getum sagt
að hitamet sé ólíklegt eftir daginn í
dag.“
- Er góða veðrið þá að yfirgefa okk-
ur?
Nei, það þarf ekki endilega að vera.
Hvernig sem á því stendur þá klasast
svona hitatungur oft saman. Ef veðr-
ið leggst í ákveðinn farveg eru meiri
líkur á að það haldi sig í honum. Það
er ekkert óhklegt aö við eigum eftir
að lenda undir annarri hitatungu
þótt á milh komi hlé. Þetta er ekkert
ósvipað því, svo ég taki nú lottóið
aftur, að það sé búið að gefa okkur
eina tölu fyrirfram. Það stóreykur
auðvitað líkurnar á vinningi, ef ekki
þarf að velja nema fjórar."
- Hvemig er þá veðurútlitið út vik-
una?
„Við getum búist við ágætu veðri
fram eftir vikunni. Þó eru vaxandi
líkur á hitaskúrum eins og þeim sem
féhu í fyrrakvöld. Það er ekkert regn-
svæði að nálgast okkur eða neitt í
þá veruna. En um leið og kólnar í
veðri hættir loftið að bera þennan
hita. Við getum sagt að þessi hiti í
háloftunum hindri uppstreymi en
ekki nema að vissu marki. í fyrra-
kvöld var þessu marki náð og þá
dembdist rigningin niður. Ef hitinn
lækkar í háloftunum lækka líka
mörkin. Það þarf sumsé minni hita
til þess að koma þessu af stað eftir
því sem kólnar í háloftunum.
Varðandi veðrið næstu daga er það
annars að segja að við höfum fengið
spár sem ber nú ekki saman frekar
en oft áður. En sú sem talin er líkleg-
ust bendir til þess að það kólni um
um það bil fjögur stig fram í miðja
vikuna. Þetta magnar upp líkurnar
á svona hitaskúrum.
Hitamet
Það sér í raun og veru ekki fyrir
endann á hlýindunum því sam-
kvæmt lengstu spá, sem varir fram
á fóstudaginn, er engin breyting önn-
ur en sú að það kólnar um nokkur
stig í háloftunum. Lægsti hiti, sem
við getum átt von á núna, er sjávar-
hitinn sem er þetta 10-11 stig.“
- Nú hafa hitamet verið slegin á
nær hverjum degi að undanfómu,
ekki rétt?
„Það hefur ekkert hitamet verið
slegið á veðurstöð sem hefur athugað
í 40-50 ár. Öll þau met, sem slegin
hafa verið, hafa verið sett á stöðvum
sem hafa athugað mun skemur. Að-
alskýringin á metunum er því
skammvinnar mælingar. Á Hvera-
völlum hefur tii dæmis aðeins verið
mælt frá 1965. Þar var sett met í
fyrradag, 22,6 stig. Á Reyðarfirði hef-
ur verið athugað frá ’76. Þar var sett
met, .tæp 29 stig. Að vísu var slegið
met í Skagafirði, rúm 26 stig. Sú stöð
hefur starfað frá ’45. Hæsti hiti sem
enn hefur mælst í þessari syrpu eru
29,2 stig á Kirkjubæjarklaustri. Þar
hefur mælst hæstur hiti 30,2 stig árið
1939.
Við getum sagt um þetta veður að
það sé óvenjulegt en ekki einstakt.
Það skortir enn herslumuninn."
-JSS
Fólk i veðurbliðunni á Þingvöllum. Ovenjulegt er að fá svo langvarandi blíðu hérlendis.
DV-mynd JAK
I dag mælir Dagfari
Það á ekki af okkur að ganga. Júní-
mánuður var með sólríkustu og
heitustu júnímánuðum aldarinnar
og menn voru að gera sér vonir um
að veðurfarið skánaði strax upp úr
mánaðamótunum. En áfram held-
ur sóhn aö skína og um allt land
berast fréttir um hitabeltisástand.
Fólk Uggur nær dauöa en lífi í þrjá-
tíu stiga hita og veit ekki sitt ijúk-
andi ráö. Ástandið er jafnvel orðið
svo slæmt að fólk er hætt að tala
um póhtíkina og efnahagsmálin og
gjaldþrotin hverfa í skuggann af
sólinni! Þegar svo er háttað hlýtur
eitthvað meira en lítið að vera að.
íslendingar eru vanir rigningu
og sudda þegar líður fram á sumar.
Einkum á þetta við um Reykvík-
inga, sem vita varla hvemig sum-
arsóUn lítur út. Þúsundir manna
hafa pantað sér far til sólarlanda
um mitt sumar og sumt af því er
þegar farið héðan úr sóUnni til að
baða sig í sólinni á Spáni. Útlend-
ingar hafa þyrpst til landsins á
sumrin í trausti þess aö hér væri
aö finna svalandi loftslag, hvas-
sviðri og næturfrost eins og ísland
er þekkt fyrir. Sundlaugarnar í
Reykjavík hafa það fyrir venju að
loka í júhmánuði til viögerða vegna
þess að þá er sjaldnast veður til
ar. Haft allt á homum sér og pant-
að sér far til útlanda til að komast
í almennilegt veður.
En viti menn. Svo kemur sóUn
og þá gufar þetta sígilda umræðu-
efni upp. Ekkert til aö skammast
út í, stöðug hitasvækja og maður
er farinn að sakna fjallaloftsins og
hreina loftsins og rigningarinnar.
Dagfari lýsir furðu sinni og mót-
mælum yfir þéssu veöurfari sem
veðurfræðingar eru að spá fram
eftir allri þessari viku að minnsta
kosti. Þetta er ekkert líf lengur.
Stöðug sól og steikjandi hiti og
maður er þessu algjörlega óviðbú-
inn. Ekki einu sinni varaður við!
Hver stjórnar þessu? Er ekki hægt
að kenna ríkisstjórninni um? Það
er jú ný ríkisstjórn og það er nýr
borgarstjóri og þaö er nýr meiri-
hluti í Ólafsfirði, ísafirði og
kannske á fleiri stöðum og hefur
þetta ekki áhrif? Er það ekki bölvuð
póUtíkin sem stjómar þessu bann-
setta veðri eins og öUu öðru? Við
verðum að geta kennt einhverjum
um.
Verðum við ekki óska þess aö
þessu afleita veðri linni sem fyrst
svo hér komist á normal ástand á
ný?
Dagfari
Bannsett veðrið
sundiðkana eða sólbaðs og síðast
en ekki síst má ekki gleyma því að
íslendingar hafa sest að hér á landi
vegna þess að þeir þola betur kulda
og vosbúð en annað fólk.
Þetta hefur allt snúist við. Sól
baðar okkur dag eftir dag, heiðskír
himinninn blasir við og kvöldsólin
er okkur lifandi að drepa. Fyrir
utan þá almennu leti og deyfð sem
færist yfir fólk í þrjátíu stiga hita,
þegar varla nokkur maður getur
hreyft sig, hefur veðurfarið
ískyggUega alvarleg áhrif á alla
atvinnustarfsemi. Fólk fæst ekki
inn úr sólinni, fólk stelst í sum-
arfrí, fólk má sig hvergi hræra fyr-
ir hitamóki og sólstingjum. Ferða-
skrifstofumar tapa stórfé á þessu
veðurlagi hér heima því aö afpant-
anir eru auðvitað í stómm stíl þeg-
ar ekki þarf lengur að borga fyrir
sólbaðið. Laxveiðimennkrossbölva
sólskininu og hitanum sem þurrk-
ar nánast upp ámar og fælir fisk-
inn. Regnfatnaður selst ekki eins
og jafnan áður að sumarlagi og
ferðamenn frá útlöndum harðneita
að leggja leið sína hingað til lands
þegar þeir frétta að veðrið er hér
ekkert betra en heima hjá þeim.
Þá má ekki gleyma því að hingað
berst með heita loftinu mengun frá
Evrópu, sem er lífshættuleg, og við
sitjum allt 1 einu uppi með allan
óþverrann frá meginlandinu og
öndum að okkur kolsýringi úr bí-
laumferðinni beggja megin Ermar-
sunds. Það er dálaglegur fjandi að
geta ekki einu sinni treyst því að
fá hressandi stormbeljanda á
Sprengisandi en hggja þar ósjálf-
bjarga í eitruðu andrúmslofti utan
úr heimi. Hvað er eiginlega að ge-
rast hér í þessu gamla góða veðra-
víti? Er maður hvergi óhultur?
Dagfari er maður rigningarinnar
og roksins. Dagfari hefur hagað sér
nákvæmlega eins og aðrir Islend-
ingar á sumrin. Skammast látlaust
út í veðrið, bölvað rigningunni og
talað með lítilsvirðingu um þennan
kalda klaka hér á norðurhveli jarð-