Borgarinn - 01.02.1921, Blaðsíða 1

Borgarinn - 01.02.1921, Blaðsíða 1
Kemur út á mánaðar /. fresti /. BORGARINN . i . , «•» ‘l’ yíi1 -J . .1 1 1*l:r' Fjögra síðu blað koatar .•.25 aura/. Útgefandi, ábyrgðarmaður og ritstjóri: Hallgrímur Benediktsson. bergstaðastrætt 19. Rvík. 1. BLAÐ KEYKJAVÍK - FEBRÚAR 1921. 1. BLAÐ Um leið og þetta fyrsta tölu- llað Borgarans fer úr hlaði, er rjettast að geta þess, í eitt slcifti fyrir öll, að jeg stend einn að stofnun hans og útgáfu. — Menn þurfa því ekki að fara í graf- götur um það, hvert heina her erindtm og skeytum, er hlaðið varðar. — Þá vil jeg og greina frá því, að jeg tek með þöklcum að- stoð og fyrirgreiðslu frá vœntan- legum velunnurum hlaðsins, er jeg óska að verði sem ftestir. Borgarinn mun leggja noklc- uð greinilega áherzlu á það, að hannfarganið, í spillingu sinni, eignist sem minnst fylgi úr þessu. — JReynsJan hefur sýnt það, að orðfólsku-vaðall ýmsra hann-skúma er oft þess eðlis, að ekki er með öllti ástœðulaust að hafa sjálfstœtt gagnverkunartœki til taks. — En höfuðástœðan að tilveru hlaðsins er sú, að þeir hafa stölcu sinnum, siðustu tvö árin, verið að senda mjer tóninn í hlóðum, og á ann- an hátt, en jeg elcki átt greitt að- göngu með athugasemdir, vegna ófrjálslyndis blaðstjóranna. — — Ættu nú þeir, sem hugsunar- djarfastir eru og hreinskilnastir um bannvillufálmið í heild sinni, og glöggskyggnastir á sivxandi siðspill- ingu þéss, að láta stundum til sín heyra i hlaðinu. — Að því vœri og mikill styrkur, ef þeir, sem hannvtllunni eru andvígastir, vildu sem flestir gerast fastir fyrirfram- greiðslu-kaupendur að nokkrum eintökum, er þeir svo sendu skoð- ancCbræðrUm sínum og öðrum víðs vegar. — Bannmenn þarf jeg eklci að hrýna. Þeirra liðveizla er gefin. Virðingarfyllst. Ecdlgrímur Benediktsson. hhhhhhhhhhh^ h PRENTSMIÐJA HALL- m m GRIMS BENEDIKTSSON- “ AR, J3ERGSTAÐASTR. 19, RVÍK, TEKUR AÐ SJER PRENTUN Á ERFILJÓÐUM, GRAF- SKRIFTUM, SMÁRIT- H l LINGUM, MANAÐAR- “ > BLÖÐUM, OG AUGLÝS- * INGUM AF ÝMSU TÆI. V SANNGJARNT VERÐ. 10E3HHHHHHEOSS Aí virða lögin. Þeim er það ekki lítið kapps- mál, bannmönnum, að fá þeirri þræislegu myrkravillu þrýst inn í meðvitund landsmanna, hversu sjálfsagt það sje, að allir leggist á eitt um það, að bera virðingu fyrir öllum landslögum — undantekn- ingarlaust. Pessar raddir hafa farið að sama skapi vaxandi sem álit manna og virðing fyrir bannlögunum hjer hefur farið þverrandi. Pað er að vísu satt, að hver góð lagasmíð á þegnlega virðingu skilið, og því meiri sem nytsemdarkostir hennar verða augljósari — að dómi reynslunnar. — En hit.t er jafn- framt geflnn hlutur, að viðkoman á löggjafarsviðinu er háð líkum lögmálum og viðkoman á öðrum sviðum, sein sje þeim, að allt, sem þar er framleitt, hlýtur að verð- skulda misjafna dóma og virðingu. En þessu gleyma bannmenn og blaðamenn þeirra. Hver sá maður, sem nokkuð fylgist með í sögu fortíðar og reynslu-sannindum nútíðar, veit það, að mýmargar lagasmíðar hafa fæðst, sem ókleift hefur reynzt, hugsandi mönnum, að bera snefll af virðingu fyrir. Og þeir, sem gleggsta hafa sjeð gallana, hafa á öllum timum varið árum sínum og aldri slíkum lög- um til tjóns og tortímingar. Mætti þar úr flokki nefna þá Skúla fógeta, Jón Sigurðsson og marga vitra menn, lifs og liðná. íslendingar þekkja alt of marga lagabálka slíkrar tegundar. Og þeir vita margir vel, hversu afskaplegu tjóni þeir hafa valdið opinberu lífl þjóðarinnar fyr og : síðar, — að maöur ekki nefni það margvíslega böl, sem slík lög hafa fært að hönd- uin ótal einstaklinga, sem orðið hafa hreint og klárt píslarvottar fyrir þeirra skuld — fyr á timum. Og væri vel farið, ef slíkar hiyggðar- myndir sögunnar gætu orðið vörn við ólagasmíðum í framtíðinni. Enginn skyldi þó efast um það, að frumtök slíkra lagasmíða hafl stuðst við einhverja ögn af þjóð- nýtri umbótaviðleitni. — En persónuhagur hötundanna og ófyrirgefanlegt viðsýnisleysi þeirra á viðburðarás næstu framtíðar — samhliða algerðum þekkingarskorti á vexti og viðgangimannlegrar vit- orku — hefur þó mestu ráðið um tilveru þeirra. Lagasmíðar, af ýmsu tæi, gerðar af sama þröngsýnis-vanmætti og að ofan er nefnt, eru nú sífellt að íæðast ög deyja með okkar þjóð. í þeim flokki eru bannlögin. Þótt reynslan sje búin að birta þeim lögum dauðadóniinn — fyrir löngu, þá er samt sitt af hverju, sem bendir í þá átt., að þau ætli að reynast nokkuð seig-drepandi. — Veldur því að sjálfsögðu, ánnars vegar að nokkru leyti, hið kappsfulla forsjárleysi þess fjöl- menna þröngsýnisflokks, sem valið hefur sjer það sárbeitta vonleysis- verk, að viðhalda þeirri lagasmið með landsmönnum — í trássi viö mjög undirstöðuvissa andstöðu frá hálfu þeirra manna, sem fyrir hvern mun vilja uppræta lögin sem — siðspillandi -staðreynd. — En hins vegar, og miklu meirá en nokkuð annáð, er hún þe»s valdándi, ósvinnáu sú, að á lög- gjáfarþingi þjóðárinnár sitja ekki állfáir menn, sem hreint og klárt þora ekki áð hlýðá rödd sjálfs- greindár og lífsreynzlu í bánn- málinu — áf óttá við hugsunár- sljófustu kjósendur lándsins, bánn- klíkufólkið. — Eins og hverju lesandi manns- barni er ljóst, viija bannmenn láta hnefa hegningarvaldsins leika um hvern þann mann, sem leyflr sjer það, að rjetta hendi til áfengis- dropa í nautnar-skyni. Allir víðsýnni menn sjá, að þetta er fárónlegasta ofstækis-óvit, og eru á einu máli um það, að einasta færa leiðin, hófsemdareflingu til þróunar, sje sú, að menn eigi þess kost, að njóta þeirrar fræðslu á uppvaxtarárunum, sem beini hugsunarhætti þeirra á rjettar leiðir í þeim efnum — fyr eða síð- ar í lífinu. En í stað þess að fara jafn-bjarg- gróna siðmenningarbraut, hafa bannmenn kosið sjer harðstjórnar- leiðina í — bindindismálunum. Andstæðingar þeirra halda fast við fræðslu- og uppeldis-leiðina. — Pað þarf því ekki sjerlega víðáttumikið vitsmunasvið til þess að sjá, hvor flokkurinn það er, Allir, yngri og eldri, sem selja vilja bloð og rit, eru beðnir að finna útgefanda þessa blaðs. Há selulaunl i

x

Borgarinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Borgarinn
https://timarit.is/publication/749

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.