Tíminn - 16.02.1945, Qupperneq 7

13. lílaö
TÍMII1\TIV, föstndaginn 16. febr. 1945
'7
Kambsrán
iFramhald af 5. síðu)
sýslumaður Árnesinga manna
mest gegnt þeim. Er Sigurður
Gottsveinsson hafði verið þrjú
ár í rasphúsinu, varð hann að
bana illa þokkuðum fangaverði
eða verkstjóra, er yfir hann
hafði verið settur, og var hann
hálshöggvinn fyrir þetta verk
veturinn 1834. Var það rómað,
hve karlmannlega hann hefði
orðið við dauða sínum, enda
mun hann hafa verið einn mesti
mannskapsmkður og áreiðan-
lega hið mesta mannsefni, ef
erfið kjör og spilltur aldarandi
hefðu ekki dregið hann út á þá
háskabraut, sem hann lenti á.
Hinir þrír sátu enn í fang-
elsinu í mörg ár. En þegar
Kristján konungur VIII. kom til
valda 1839, voru náðaðir margir
sakamenn, og meðal þeirra voru
Kambránsmenn, Jón Geir-
mundsson og Kolbeinssynir. En
ekki auðnast þeim öllum að
sjá ísland aftur. Jón Kolbeins-
son, sem virðist hafa verið mað-
ur mjög viðkvæmur, dó snögg-
lega um svipað leyti og þeir
voru náðaðir, fyrirfór sér að
talið var.
Þeir Jón Geirmundsson og
Hafliði komu til íslands á Eyr-
árbakkaskipi vorið 1844. Settust
þeir báðir að á æskustöðvum
sinum. Varð Jón utanbúðarmað-
ur á Eyrarbakka, og var á orði
haft á þeirri tíð, og lengi síðan,
hve grandvar hann hefði verið
og dyggur í starfi sínu. Síðar
fluttist hann til Hafnarfjarðar,
og þar dó hann árið 1848, tæpra
56 ára gamall. Hafliði fór að
Háeyri á Eyrarbakka til Þorleifs
bróður síns, er þá hafði gerzt
maður auðugur og mikilsmetinn
og hreppstjóri sveitarinnar.
Stundaði Hafliði meðal annars
lækningar, er hann hafð’i nokk-
uð num4ð ytra. Var hann af
hverjum manni vel liðinn, sem
hann hafði og verið áður en
hann rataði í ólán sitt. En hann
varð ekki langlífur. Hann
drukknaði ásamt heilli skips-
höfn í lendingu á Eyrarbakka
veturinn 1846.
A víöavangi
(Framhald af 2. síðu)
Framsóknarflokkurinn var
ekki^aðeins reiðubúinn til að
taka’*þátt i stjórn allra flokka,
ef fylgt væri hyggilegri fjár-
málastefnu, heldur bauð hann
ennfremur Sjálfstæðisflokknum
að mynda með honum þingræð-
isstjórn, sem fylgdi hyggilegri
fjármálastefnu, eftir að sýnt
var að kommúnistar' fengust
ekki til stjórnarþátttöku á
þessum grundvelli. Sjálfstæðis-
flolcknum var gert bréflegt til-
boð um þetta, en hann hafði
ekki svo mikið við að svara því
formlega né gera gagntilboð um
samvinnu þessara flokka á öðr-
um grundvelli en hermdur var
í tilboði Framsóknarflokksins.
Svo brátt var Sjálfstæðisflokkn-
um að komast í flatsængina til
kommúnista.
Týri og flokksflóttinn.
Týri próventukarl heldur á-
fram að skrifa um það, sem
hann ætti aldrei að minnast á,
en það eru landbúnaðarmál.
Framkoma hans i þeim málum
allt síðan hann hljóp úr þjón-
ustu bænda og gerðist málaliðs-
maður verstu andstæðinga
þeirra, heildsala. og brasklýðs
Reykjavíkur, er yneð slíkum
endemum, að hahn ætti ekki
að gefa tilefni til þess að þessi
óþrifalegi óhappaferill rifjaðist
upp.
í seinasta Reykjavíkurbréfi
þykist Týri vera mjög harm-
þrunginn yfr fólksflóttanum
úr sveitinni og reynir að eigna
hann Framsóknarflokknum.
Skýtur hér eins og fyrri daginn
heldur skökku við hjá Týra-
garminum, því að allt hans ævi-
starfyhefir r^iðað að því að auka
þennan fólksflótta sem mest, því
að vart er til það framfaramál
sveitanna, sem hann hefir ekki
niðurnítt í blaði sínu. Fram-
sóknarflokknum óg umbóta-
starfi hans er það að þakka, að
þetta niðurrifsstarf Týra og
sálufélaga hans hefir ekki bor-
ið eins mikinn árangur og til
var ætlazt.
Týri heldur enn áfram þessu
starfi sínu og hefir • fundið
rétta samstarfsmenn, þar sem
Skagafjarðarbréf
(Framhald af 4. síðu)
Helgi fyrri konu sinni Steínunni
Jónsdóttur og hófu þau búskap
á Ánastöðum það ár. Þau eign-
uðust 4 börn, 'en 2 þeirra dóu
ung. Steinunn andaðist eftir
fremur skamma sambúð þeirra.
Árið 1893 kvæntist Helgi síðari
konu sinni Margréti Sigurðar-
dóttur og eig^uðust þau 10 börn.
8 þeirra eru enn á lífi. Þau Helgi
og Margrét bjuggu á Ánastöð-
um til ársins 1914. Eftir það
bjuggu þau allengi á Reykjum
í Tungusveit, en nú hin síðari
ár hafa þau dvalið á Reykjaborg
hjá Ófeigi syni sínum.
Á 50 ára hjúskaparafmæli
þeirra vorið 1943 var þeim hald-
ið fjölmennt samsæti að Reykja-
borg og færðar-gjafir af börnum
Deirra og ( sveitungum. Helgi
Björnsson er maður stór vexti
og vau hraustmenni hið mesta.
Það var almælt, að énginn væri
hans jafningi að burðum í allri
sveitinni og þó víðar væri leitað.
Hann er ennþá allvel ern og
hefir fótavist flesta daga. Hann
hefir verið vinsæll maður og vel
látinn.
Lestrarfélög.
í Lýtingsstaðahreppi starfa
nú tvö lestrarfélög: Lestrarfé-
lag Mælifellssóknar og Lestrar-
félag Goðdalasóknar. Hið síðar-
nefnda mun eiga eitthvert
merkasta bókasafn í héraðinu,
þegar frá er talið sýslubóka-
safnið á Sauðárkróki. Það hefir
tekizt mjög vel um bókaval og
hefir sami maður,%Jón Einars-
son á Tunguhálsi, haft það með
höndum í mörg ár. Félagið hefir
lka haft nokkur fjárráð á síð-
ari árum, vegna áhuga félags-
manna á því að efla bókasafnið.
Á árinu 1944 keypti það bækur
fyrir 2000 kr., þar á meðal Flat-
eyjarbók.
Sveinsstöðum
í Lýtingsstaðahreppi.
Björn Egilsson.
Dregíð í sundlaugar
x happdrætti Stöð-
fírðínga
18. jan. 1945 var dregið í Sundlaug-
arhappdrætti Ungmennafélags Stöð-
firðinga, Stöðvarfirði, hjá sýslumanni
Suður-Múlasýslu, Eskifirði, og hlutu
eftirfarandi númer vinninga:
Nr. 372. Saumavél, handsnúin.
— 641. Gullhringur, áletraður. (
— 904 Tjald, fjögra manna.
— 1046. Efni í karlmannsföt.
— 1262. Seðlaveski.
— 1768 Svefnpoki.
— 2152. Kvenundirföt.
— 2381. Lindarpenni.
2473. Karlmannshanzkar.
— 2492. Kvenlúffur.
— 2752. Borðlampi, rafmagns.
— 2863. Bók: Draumurinn fagri.
— 2904. Bók: Roosvelt.
— 3611. Armbandsúr, herra.
— 3613. Armbandsm-, dömu.
— 3718. Peningar: kr. 25,00.
— 3914. Peningar: kr. 25,00.
— 4774. Pótbolti.
— 5153. Bridgespil.
— 5306. Aladdin-lampi.
— 6281. Peningar: kr. 25,00.
— 6396. Hikkory-skíði.
— 6597. Bók: Lönd leyndardómanna.
— 6862. Stálskautar.
— 6936. Peningar: kr. 25,00.
Vinninganna sé vitjað til Guðmundar
Björnssonar, Stöðvarfirði, fyrir 31. júli
1945. x
Sjúkrahúsvist
Tilkynnt hefir verið hækkun
á sjúkrahúsvist og skurðstofu-
gjaldi. Daggjöld í spítölum verða
hér eftir 20,00. Skurðstofugjald
kr. 50,00, kr. 100,00, vkr. 150,00
eftir aðgerðum. Fæðingarstofu-
gjald verður kr. 100,00.
, t
kommúnistarnir eru. Þeir hafa
nú myndað með sér bandalag
til að tefja fyrir ýmsum stór-
málum sveitánna, eins og jarð-
ræktarlagafrv., rafmagnsmála-
frv. o. fl. Er það því vissulega í
ætt við hinn undirförla pró-
ventumann, þegar Týri garmur-
inn þykist vinna á móti flokks-
flótta úr sveitunum á sama
tíma, sem hann er að hjálpa
til að stöðva mál, sem miklu
mun ráða um það, hvort byggð
helzt i sveitunum til frambúðar.
Káiír voru karlar
Vilmundur viðutan: Hamingjan hjálpi oss! Hvað gengur nú á
fyrir drottningardyrgjunni!
Drottningin: Hjálp! Ég hefi verið rænd! Hafið þið séð hann Leifa
langa?
Vamban: Hva!
Drottningin: Bíðið þið, þorparar-! Hafið þið séð hann, segi ég!
Auglýsíng um
Úisvör 1945
Samkvæmt heimild í lögum nr. 34, 12. febrúar 1945 um breyt-
ingu á lögum um útsvör nr. 106/1936, hefir bæjarstjórn Reykja-
víkur sett þær reglur:
AÐ upp í útsvar yfirstandandi árs beri gjaldskyldum
um útsvarsgreiðendum að greiða fyrirfram sem
svarar 40% af útsvari þeirra árið 1944, með
gjalddögum 1. marz,, 1. apríl, 1. maí og 1. júní,
jsem næst 10% af útsvarinu 1944 hverju sinni,
AÐ allar gfeiðslur skuli standa á heilum eða hálfum
tug króna.
Borgarstjórinn í Reykjavík, 13. febr. 1945.
Bjarni Benediktsson.
Smíðum raikatla
fyrir næturstraum til upphitunar í íbúðarhúsum.
Þeir, sem kynnu að óska upplýsinga viðvíkjandi
rafkatli fyrir íbúðarhús, gerl svo vel að snúa sér til
\ éla verkstæði
Sktilatúni 6.
Sírni 5753.
ATV1TV1!¥A
Nokkrir duglegir og álíyggilegir menn í
svcitum og þorpnm titi á landi óskast til að
hafa með köndum áskriftasöfnun að vcl selj-
anlegum bókum gegn liáiim umkoðslaiinun^.
Þeir, sem kynnu að vilja sinna l»essu, sendi
nafn sitt og heimilisfang í lokuðu bréfi til af-
greiðslu Tímans, mcrkt „Áskrift**..
Hjartans þakktr til Vestur-Eyfellinga, sveitunga okkar,
fyrir rausnarlega fjárhœð, okkur fœrða á s.l. jólum, og
samúð og hjálp að öðru leyti l sjúkleikaerfiðleikum okkar.
Björnskoti 8. febr. 1945
INGIGERÐUR SIGURÐARDÓTTIR JÓN G. JÓNSSON
Auglýsing
um fyrirkomulag fiskflutninga o. fl.
Ríkisstjórnin hefir ákveðið eftirfarandi reglur um fyrirkomu-
lag á útflutningi fisks, hagnýtingu afla og verðjöfnunarsvæði:
I. Verðjöfnunarsvæði skulu vera þessi:
1. Reykjanes og Faxaflói.
2. Snæfellsnes, Breiðafjörðúr og Vestfirðir að Bíldudal’ að
honum meðtöldum.
3. Aðrir Vestfirðir og Strandir.
4. Norðurland frá Hrútafirði að Langanesi.
5. Austurland frá Langanesi að Hornafirði að honum með-
töldum.
6. Vestmannaeyjar og Suðurland.
II. Öll skip, sem flytja út ísaðan fisk á vegum samlaga útvegs-
manna eru undanþegin verðjöfnunargjaldi því, er um ræðir
í auglýsingu samninganefndar utanríkisviðskipta, dags. 10.
jan. 1945, enda sé eftirtöldum skilyrðum fullnægt:
a. Samlögin séu opin öllum útvegsmönnum á samlagssvæð-
inu.
b. Samlögin úthluti arði af reks'tri skipanna í hlutfalli við
heildarafla fiskeigenda (báts) án tillits til þess hvort
aflinn er fluttur út ísaður, lagður upp í salt, til herzlu,
í hraðfrystihús, eða nýttur á annan hátt, enda geti sam-
lagsstjórn ráðstafað afla félagsmanna (bátanna) á þann
hátt er hún telur henta bezt í hvert skipti, til þess að
heildarafli hagnýtist sem bezt. Þeir bátar einir, sefn eru
í samlögum og hlýða reglum þeirra, geta vænzt þess að
verða aðnjótandi réttinda samkvæmt þessum reglum.
c. Skip þau, er annast útflutninginn séu á leigu hjá
samlögunum og rekin á þeirra ábyrgð, samkvæmt skil-
málum, sem ríkisstjórnin samþykkir.
d. Að samlögin fallist á að hlíta þeim skilyrðum, er rikls-
stjórnin kann að setja, að öðru leyti, fyrir starfsemi
þeirra .
✓
III. Verðjöfnunarsjóði hvers svæðis skal úthlutað til fiskeig-
enda á svæðinu eftir fiskmagni, eftir að frá hefir verið
dregið það fiskmagn, sem flutt er út á vegum samlaganna
samkv. II. lið þessarar auglýsingar. Greiðslan skal vera
■ ákveðin upphæð pr. kg. án tillits til þess hvort fiskurinn
er fluttur út ísaður, lagður upp í hraðfrystihús, herzlu eða
salt eða nýttur á annan hátt. Sjóður þessi skal gerast upp
mánaðarlega og fari útborgun fram eins fljótt og auðið er.
IV. Reglur um úthlutun á arði sem verða kann af fiskútflutn-
ingi þeim, sem fram fer á vegum ríkisstjórnarinnar verða
settar síðar.
Ákvæði þessi eru hérmeð sett samkv. lögum nr. 11 12. febr-
úar 1940, til að öðlast gildi þegar í stað og gilda fyrst um sinn
þar til öðru vísi kynni að verða ákveðið.
Atvinnumálaráðuneytið, 10. febrúar 1945.
ÁKI JAKOBSSON.
Gunnl. E. Briem.
Heílbrigt líi
tímarit Rauða kross íslands um heilsuvernd og líknarstarfsemi
er eina tímaritið hér á landi, sem helgar efni sitt þessum málum.
Helztu greinar síðsista árgangs — fjórða — eru þessar :
Blindiibmenn á íslandi (Kristján Sveinsson), Læknaskort-
urinh í sveitum landsins (Páll Sigurðsson), Starfrænir sj^kdóm-
ar (Jóhann Sæmundsson), Móðerni (Ólafur Ó. Lárusson), Gunn-
laugur Einarsson (Sigurður SigUrðsson), Manneldisrannsókn
(Niels Dungal), Penicillin (Gunnlaugur Claessen), Heilsuvernd
á íslandi (Vilmundur Jónsson), Veggjalýs (Óskar Einarsson),
Vitamín (Júlíus Sigurjónsson) og ymislegt fleira fróðlegt og
skemmtilegt. •
Ritstjóri er dr. Gunnlaugur Cxaessen.
Gerist áskrifendur. Styrkiff meff því gott málefni og aflið
yður nauffsynlegrar þekkingar.
Undirritaður gerist hér með áskrifandi að
Heilbrigt líf
Nafn ........................................
Staða .......................................
Heimili .....................................
RaítækjavmnustoíanSelíossí
«5í
íramkvæmir allskonar r,a f v i r k j astörf.