Tíminn - 06.04.1945, Blaðsíða 7

25. hlað
TlMEVIV, föstdaginn G. apríl 1945
7
Hjartans þakklæti færum við öllum ættingjum og vinum
nær og fjær, fyrir hina miklu samúð, okkur sýnda, með
heimsóknum, blómum, skeytum og allar minningargjafir,
er ástkær dóttir okkar,
Guðrún,
fórst með e.s. Dettifoss.
Fyrir okkar hönd og annarra ættingja og vina.
GUÐRÚN ANGANTÝSDÓTTIR. JÓN JÓNSSON.
BERNSKUBREK
OG
ÆSKUÞREK
Þessi vinsæla bók hefir nú verið senct til flestra bókaverzlana á
landinu, en aðeins örfá eintök í hverja verzlun, þar sem upplagið
er mjög takmarkað.
Gríplð Jiví tækifærið «g kaupið bókina strax.
Hún verður uppseld áður en varir.
Snælandsúlgáfaa h.f., Rvík
Sími 2353.
Reykjavík. Sími 1249.. Símnefni: Sláturfélag.
Reykltús. — Frysihús.
Mðursuðuverksmiðja. — Rjúg'nagerð.
Framleiðir og selur í heildsölu og smásölu: Niöur-
soöið kjöt og fiskmeti, fjölbreytt úrval. Bjúgu og alls
konar áskurð á brauö, mest og bezt úrval á landinu.
Hangikjöt, ávallt nýreykt, viðurkennt fyrir gæði.
Frosið köt alls konar, fryst og geymt í vélfrystihúsi
eftir fyllstu nútímakröfum.
Verðskrár sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar
um allt land.
ORÐSENDING TIL KALPENDA TÍMANS.
Ef kaupendur verða fyrir vanskilum á blaðinu, eru þeir vin-
samlega beðnir að gera afgreiðslunni þegar aðvart.
Síldveíðiskíp keypt-
í tílraunaskyni
Stjórn síldarverksmiðja rík-
isins og Fiskimálanefndar
hafa ákveðið að kaupa síld-
veiðaskip af þe'irri tegund,
sem notuð er til síldveiða við
vesturströnd Kaliforníu. Skip-
ið vérður keypt þar vestra.
Þessi amerísku skip eru með
öðru lagi en íslenzku skipin. Vél-
in er fremst í skipinu og vistar-
verur skipverja að mestu eða
öllu leyti í þilfarshúsi fram á.
Allur aftari hluti þilfarsins er
ætlaður fyrir nótina og annan
veiðiútbúnað. Lestarúm þessara
skipa er tiltölulega nokkru meira
en í íslenzkum fiskiskipum og
talið er, að hægt ,sé að komast
af með mun færri skipverja á
þeim.
Skip það, sem ætlað er að
kaupa, verður 83 feta langt,
breidd 22 fet og dýpt 11 fet. Það
verður með 320 ha. dieselvél og
hj^lparvél fyrir vindur. Það
mun taka um 1050 mál síldar í
lest og um 300 mál á þilfar.
Ingvar Einarsson skipstjóri
fór vestur til að kynna sér veið-
ar á þessum skipum og hefir að
ráði hans verið ákveðið að
kaupa eitt þeirra. Er ætlunln,
að hann sigli því til íslands, en
það tekur eina tvo mánuði, því
að sigla þarf með allri vestur-
strönd Bandaríkjanna og Mexico
og gegnum Panamaskurðinn.
Þess er vænzt, að skipið geti
verið komið hingað fyrir vertíð-
ina í sumar.
Aðalfundur Samv,-
félagsíns Hreyfíll
Aðalfundur Samvinnufélagsins
„Hreyfill“ var haldinn 14. marz
þ. 4. Formaður félagsins, Berg-
steinn Guðjónsson, skýrði frá
starfsemi félagsins og gat þess
m. a., að á s. 1. ári hefði bifreið-
um á bifreiðastoð félagsins
fjölgað um nálega helming og
eru bifreiðarnar nú 120, en
voru i fyrstu aðeins 65. Félagið
rekur einnig verzlun með benzín
og smurningsolíur og hefir sú
starfræksla orðið félaginu ó-
metanleg fjárhagsleg stoð. Fé-
lagsmenn fengu 5% arð af við-
skiptum sínum við félagið á
árinu. Á fundinum var ákveðið
að stofnsetja á þessu ári bif-
reiðaviðgerðaverkstæði og verzl-
un í sambandi við það.
Úr stjórn félagsins áttu að
ganga tveir menn að þessu siuni,
þeir Bergstein Guðjónsson og
Ingjaldur ísaksson, og voru
þeir báðir endurkosnir.
Stjórn félagsins skipa nú: In-
gjaldur ísaksson, formaður,
Tryggvi Kristjánsson, varafor-
maður, Ingvar Sigurðsson,
gjaldkeri, Þorgrímur Kristins-
son, ritari og Bergsteinn Guð-
jónsson.
Bergsteinn Guðjónsson var
áður formaður félagsins og
framkvæmdastjóri, en verður
nú framkvæmdastjóri þess.
í varastjórn voru kosnir:
Bjarni Eggertsson og Halldór
Björnsson.
Endurskoðendur voru kosnir:
Þorsteinn Jóhannesson og Jón
Einarsson, eh til vara Ólafur S.
Kristj ánsson.
Samþykktír Sýslu
nefndarV.-Isafj.sýslu
Á nýloknum fundi sýslu-
nefndar Vestur-ísafjarðarsýslu,
var einróma samþykkt svohljóð-
andi áiyktun:
„Sýslunefnd Vestur-ísafjarð-
arsýslu lýsir ánægju sinni yfir
störfum og áliti milliþinga-
nefndar í rafmagnsmálum og
frumvarpi því, sem lá fyrir síð-
asta Alþingi og byggt var á at-
hugunum hennar. Mælir nefnd-
in fastlega með því, að sú skip-
un rafmagnsmálanna, sem þar
er ráðgerð, verði lögfest.
Sýslunefndinni er ljóst, að
stórvirkjun fyi-ir Vestfirði er
héraðinu höfuðnauðsyn, sem
opna mun margar auðsupp-
sprettur, sem nú eru lokaðar, og
treystir því þess vegna, að íbú-
ar sýslunnar fylgist vel með
málinu og veiti því fullan stuðn-
ing“.
Styrkur til leíkara
Fjárupphæð Menntamálaráðs
til leikara hefir nú verið út-
hlutað.
Nefnd sú, sem Félag íslenzkra
leikara kaus til þess að skipta
fé því er Menntamálaráð veitti
til íslenzkra leikara, hefir nú
lokið störfum. — Úthlutað var
24500 kr. til 25 leikara.
Þessir leikarar hlutu eftirfar-
andi fjárhæðir: 1200 kr. Frið-
finnur Guðjónsson, Gunnþór-
unn Halldórsdóttir, Haraldur
Björnsson, Lárus Pálsson, Indriði
Waage og Soffía Guðlaugsdóttir.
1000 kr. Arndís Björnsdóttir,
Valur Gíslason, Gestur Pálsson,
Brynjólfur Jóhannesson, Þor-
steinn Ö. Stephensen, Jón Aðils,
Ævar R. Kvaran og Tómas Hall-
grímsson. 900 kr. Svava Jóns-
dóttir, Þóra Borg Einarsson,
Alda Möller, Alfreð Andrésson,
Lárus Ingólfsson, Anna Guð-
mundsdóttir og Valdimar Helga-
son. 700 kr. Jón Norðfjörð.
650 kr. Sigrún Magnúsdóttir.
600 kr. Emilía Borg. 550 kr.
Dóra Haraldsdóttir. 500 kr. Ey-
þór Stefánsson, Sauðárkrók.
í úthlutunarnefnd áttu sæti:
Haraldur Björnsson, sem var
formaður nefndarinnar, Gestur
Pálsson og Anna Guðmunds-
dóttir.
Lístamannaþing
Listamannaþing, sem verður
hið annað í röðinni, mun koma
saman 27. maí næstkomandi, en
þá eru 100 ár liðin frá dánar-
dægri Jónasar Hallgrímssonar.
Þingið muh standa í viku.
Jafnframt því, sem þinginu
mun ætlað að ræða ýms hags-
munamál listamanna, verður
haldin listasýning í sambandi
við það. Einnig munu verða
lesin upp skáldverk og haldnir
hljómleikar í sambandi við
þingið.
Bryggja á Norðfírði
Nýlega hefir verið tekin í
notkun ný hafskipabryggja á
Norðfirði og mun það vera mesta
hafnarmannvirki austanlands.
Er bryggja þessi 54 metrar á
lengd, en landgangurinn 8 metr-
ar á breidd. Hafnarhausinn er
aftur á móti 35X10 metrar.
Teikningar að bryggjunni hefir
Þorlákur Helgason verkfræðing-
ur hjá vitamálastjóra gert, en
verkstjóri var Ágúst Hreggviðs-
son frá Sauðárkróki. Unnið
hefir verið að smíðinin í rúmt
ár.
Safn fll sögn
Menntaskólans
Á þessu ári eru liðin hundrað
ár síðan Menntaskólinn í Rvík
flutti í þau húsakynni, sem hann
nú er í. í tilefni af þessu afmæli
hafa nemendur skólans ákveðið
að koma upp safni alls konar
muna og ritlinga, er koma við
sögu skólans. Þess er fastlega
vænzt, að eldri nemendur, sem
kynnu að eiga í fórum sínum
eitthvað það, er safninu mætti
að gagni koma, að þeir láti það
í té. Af því, sem til greina kem-
ur í þessu sambandi má t. d.
nefna: gömul leikrit, sem leikin
hafa verið í skólanum. leik-
skrár og umsagnir um leiki
skólanemenda, gömul skólablöð,
minningar um merka atburði
skólalífsins, myndir frá þeim og
af nemendum.
Þegar skáldið las
úr ritum sínum
Halldórs sögnum fyrir finnst
fátt um gögn að vonum;
veitti fögnuð yzt og innst
alger þögn frá honum.
Annað vísdóms epli sætt
alþjóð kýs að finna,
hann þö lýsi aðalsætt
óðardísa sinna.
4 víðavangi
(Framhald af 2. síðu)
því, að Reykjavíkurbær ætti að
beita sér fyrir stofnun almenns
útgerðarhlutafélags, eins og
mörg önnur sveita- og bæjar-
félög hafa gert. Mbl. birti for-
ustugrein um þetta mál næsta
dag og lézt taka því vel, en lagði
jafnframt til, að einstaklingar,
en ekki bæjarfélagið, beittu sér
fyrir félagsstofnuninni. Forusta
einstakra fjáraflamanna um
slíka félagsstofnun virðist þó
enganveginn líkleg til að skapa
henni eins mikið fylgi og forusta
sjálfs bæjarfélagsins, enda eng-
in trygging fyrir því, að ein-
staklingar fáist til að beitast
fyrir þessu máli, svo að gagni
sé. Þessi tillaga Mbl. virðist því
vart til annars fram borin en
að réttlæta áframhaldandi að-
gerðarleysi bæjarstjórnarinnar.
Bæjarstjórnin á að bíða þangað
til einstaklingarnir hefjast
handa, þý)t það verði kannske
aldrei. Það er vissulega talsverð-
ur sannleiksneisti í því hjá Þjóð-
viljanum, að slík forusta bæjar-
málanna eigi ekki alveg óskylt
við „lind dauðans".
Mbl. og skipasmíðarnar.
í forustugrein Mbl. á miðviku-
daginn er sagt, að Tíminn hafi
lýst óánægju yfir því, að ríkis-
stjórnin ætli að vinna að auk-
inni bátasmiði innanlands. Þetta
er fullkominn útúrsnúningur.
Það, sem Tíminn átaldi, var
skrumblærinn, sem einkenndi
auglýsingu stjórnarinnar um
smíði 50 báta, jafnframt og upp-
lýst var af forsætisráðherran-
um, að ekkert hefði verið gert
til að undirbúa málið, efni væri
ófengið, vélar væru ófengnar,
ekkert væri vitað um kostnað
og loks, að engir bátar yrðu
srníðaðir, nema kaupendur
fengjust fyrirfrám. Jafnframt
lýsti svo Tíminn óánægju yfir
því, hve dýrtíðarstefna stjórn-
arflokkanna hefði leikið grálega
þessa vaxandi og álitlegu at-
vinnugrein, skipasmíðarnar, þar
sem svo væri komið, að menn
treystu sér tæpast til að kaupa
bátana, þrátt fyrir verulegan
ríkisstyrk og hagkvægn lán. Eii^r
örugga leiðin til að gera skipa-
smíðarnar að vaxandi og varan-
legri atvinnugrein er að færa
niður dýrtíðina og koma kaup-
gjaldi og verðlagi hér í svipað
horf og í nágrannalöndunum,
þá þarf ekki að óttast, að ís-
lenzkar skipasmíðastöðvar þoli
ekki samkeppnina. En ríkis-
stjórnin er ekki alveg á þeim
buxunum að koma atvinnuveg-
unum á þennan samkeppnis-
hæfa grundvöll.
Nokkrir pælftír
sj á var útvcg smála
(Framhald af 3. síðu)
þörf þeirra skiptir mestu. Þess
vegna þarf að fást nokkur
reynsla um þessi meginskilyrði
vélanna.
Þegar þessi reynsla er fengin,
og. viðskiptaverksmiðjurnar hafa
að fullu lagað sig eftir kröfum
og þörfum vélbátaeigendanna,
þá ætti að vera tryggt, að
landsmenn seildust ekki í aðra
staði til mótorvélakaupa. Senni-
lega þyrfti þó að lögbjóða þessi
viðskipti á einhvern hátt, ann-
aðhvort með löggildingu á sölu
þessara vélategunda eða með
einhvers konar einkasölufyrir-
komulagi.
Það er með öllu ótækt, að
sams konar „frjálst val“, sem
verður einatt llkt litavali blinds
manns, og hingað til hefir við-
gengizt, verði látið ráða í mót-
orvélakaupum landsmanna
framvegis.
ísafirði í marz 1945.
Dregið í happdrætti
U.M.S.Borgarfjarðar
Hinn 1. marz síðastliðinn var
dregið í happdætti Ungmenna-
sambands Borgarfjarðar, hjá
sýslumanninum i Borgarnesi.
Vinninginn hlaut nr. 2778, og
skal hans vitjað sem fyrst til
Björns Jónssonar, Deildartungu,
Reykholtsdal.
Oddur Snorrason
(Framhald af 6. síðu)
ið í þeim efnum umfram hinar
fyrri. í tómstundum sínum tókst
honum þó að afla sér mikils
fróðleiks. Minni hans var svo
gott, að til var tekið. Hugstæð-
ust var honum ættfræðin og
alls konar sögulegur fróðleikur.
Sérstaka ást lagði hann við forn
sögurnar, enda gat hann haft
utanað orðrétta kafla úr þeim.
Þar sá hann í ýmsum myndum
heilbrigða lífsskoðun og dýr-
mætar dyggðir, sem voru sam-
grónar eðli hans. En ættfræðin
var honum næstum ásfríða. Við
hin lélegustu skilyrði uppi í sveit
samdi hann ættartölur, svo að
villa varð ekki fundin. Hins
vegar mun það ekki óalgengt
að margur fái það uppbætt á
einu sviði, sem skortir á öörum.
Er ekki að vita, hvað úr þessum
manni hefði getað orðið, ef
hæfileikar hans hefðu verið
ræktaðir og hann fengið að
starfa að hugðarefnum sínum
vi’ð sæmileg skilyrði. Meðferð
hans á móðurmálinu var óvenju
góð. Hann ritaði kjárnmikið 0£
gagnort mál, laust við allar
málalengingar og hátíðlegar til-
breytni. Beitti hanrvoft miklum
sjálfsaga í meðferð hins ritaða
máls. Minnti stíll hans mjög á
fornsögurnar, enda var hann
þeim kunnugur, sem fyrr segir.
Þurfti oft að leita vandlega til
þess að finna mál- eða ritvillu
í því, sem hann ritaði.
Bókasafn átti hann allgott, en
fræðibækur einungis. Átti hann
aldrei svo fáa aura,- að hann
léti þá ekki glaður fyrir þá bók,
sem hann taldi þess verða að
eiga og lesa. En þar gætti hann
þó hófs sem í öðru.
Bækurnar voru vinir hans og
félagar, sem ekki breyttust. Þær
veittu honum yndi á einveru-
stvjndum, þegar e(rfið llfgjfj ör
meinuðu honum að taka þátt
í svo mörgu, sem hugurinn þráði.
Hann var þannig gerður, að
hann eignaðist tiltölulega fáa
vini, 'en allmarga kunningja,
sem ekki reyndust ávallt vinir
í raun, en beittu stundum gegn
honum hvössum skeytum, þegar
sízt mátti, og fóru hrjúfum
höndum um barnslega sakleys-
ið, sem löng lífsreynzla gat ekki
spillt. Hann gat ekki trúað, að
flár hugur byggi undir fagur-
mælum, hann, sem alltaf var
einlægur eins og lítið barn og
gat ekki lagt illt til nokkurs
manns. En hinir voru líka marg-
ir, sem réttu honum. hjálpar-
hönd og sýndu honum samúð.
Þeim var hann þakklátur, og til
þeirra bar hann hlýjan hug í
blíðu og stríðu, því að tryggð
hans var föst eins dg bjargið.
Nú er þessi maður horfinn
sjónum vorum. Saga hans er
ekki viðburðarík, þó að hún sé
að ýmsu leyti merkileg. Það er
saga um, ógæfusaman mann,
sem ekki auðnaðist að dvelja
sólarmegin í lífinu og aldrei
fékk að gi/ia gleðisali þessarar
jarðnesku tilveru. Spor hans
hverfa, en minningin lifir meðal
þeirra, sem þekktu hann bezt.
Sú minning er þeim kær. Það
er minning um góðan mann,
sem ekki vildi vamm sitt vita
í orði eða verki.
Blessuð sé minning hans.
, Z.
Rókmeimtir og listir
(Framhald af 3. síðu)
Marokkó), Jón Aðils (furstinn
af Aragóníu), Ævar Kvaran
(Lorenzo), Valdimar Helgason
(Gyðingurinn Tubal), Lárus
Ingólfsson (Gabbo eldri), Inga
Laxness (herbergisþerna Port-
íu) og Ólafía T. Hallgrímsson
(dóttir Shylocks Gyðings). Auk
þess fara nokkrir lítt kunnir
leikarar með ýms smáhlutverk.
Yfirleitt er hlutverkunum gerð
góð skil, gangur leiksins léttur
og hraður og heildarsvipur góð-
ur. Mörgum tekst stórvel. Maður
kemur ekki orðið svo í leikhúsið
hér, að ekki vakni undrun yfir
því, hve mörgum góðum leikur-
um við eigum á að skipa, þrátt
fyrir fámenni og lélega aðbúð
að þeim. Nokkuð er áfátt um
það, hvernig sumum hinna nýju
leikara tekst að láta heyra til
sín, að minnsta kosti, þegar aft-
ar dregur í salinn.
Vinniff ötulleqa fqrir
Timann.
Erlent yfirlit.
(Framhald af 2. slðu)
Þjóðverja. Þeir segja, að eyði-
leggingin í London sé ekki nema
svipur hjá sjón í samanburði við
það, sem sjá megi í Þýzkalandi.
Þessum mikla lofthernaði held-
ur enn áfram og mun hann ekki
sízt verða til þess að brjóta nið-
ur seinasta varnarvilja Þjóð-
verja.
I fjarveru minni
(utanför um nokkurra mánaða
skeið) frá næstu mánaðamótum,
gegnir Karl Sig. Jónasson lækn-
isstörfum fyrir mig, í lækninga-
stofu sinni, Kirkjustræti 8B.
Viðtalstími hans er kl. 4 y2—6,
nema laugardaga kl. 1—2. Sími
í stofu- 5970, heima 3925.
Ófeigur J. Ófels'sson.