Tíminn - 27.07.1945, Blaðsíða 2

2
TÍJMITNTV. föstMdaginn 27. júli 1945
56. blað
Föstudagur 27. júlt
Konungs orð *
Sjálfsagt er ekki ofsögum sagt
af þelrri harðstjórn og kúgun,
sem margar þeirra þjóða, er
Þjóðverjar undirokuðu á megin-
landi Evrópu, hafa átt við að
búa. Það er þess vegna ekki
heldur að undra, þótt alþýða
manna í þessum löndum leggi
þungan hug á Þjóðverja og þá
menn, sem gerzt hafa handbendi
þeirra á styrjaldarárunum. Við
íslendingar skiljum ekki til
fullnustu hugsunarhátt þessara
þjóða, sem eftir mörg þungbær
ár hafa losnað undan farginu,
en við getum þó gert okkur í
hugarlund, hvað undir niðri býr.
En í þessu mjög svo skiljanlega
og eðlilega hatri, er fólgin mikil
hætta — hætta á því, að eftir-
leikurinn verði grimmúðlegri en
giftusamlegt er og marg-
ir saklausir menn verði að gjalda
þess, eins og ekki munu ófá
dæmi víða um lönd þessa síðustu
mánuði.
Það vakti því aðdáun margra,
er einn ágætur sonur þeirrar
þjóðar, sem hvað harðast var
leikin af hervaldi nazismans,
norski kirkj uhöfðinginn Berg-
grav biskup, reis upp fyrstur
manna til þess að bera fram
kröftug mótmæli gegn því, að
aftökum yrði beitt vegna af-
brota á styrjaldartímanum.
Hafði hann þó sjálfur orðið
þunglega fyrir barði þessara
manna og þá ekki síður sú
stofnun, er hann hefir helgað
líf sitt og starf.
Nú nýlega hefir heyrzt önnur
norræn rödd, sem vakið hefir at-
hygli vítt um lönd. í þetta skipti
kvaddi sér hljóðs Kristján X.
konungur Dana. Fyrsti lífláts-
dómurinn fyrir landráð á her-
námsárunum hafði verið kveð-
inn upp, og var það í fyrsta sinn
í meira en hálfa öld, að maður
hafði verið dæmdur til dauða í
Danmörku. Konungur neitaði að
staðfesta dauðadóma. Um svip-
að leyti bárust fregnir um það,
að her og lögregla hefði neitað
að framkvæma aftökur.
Enginn skyldi gera lítið úr því
fargi, sem hvílt hefir á þeim
norrænum þjóðum, sem Þjóð-
verjar brutu undir s%, né þeim
sárindum og raunum, sem þær
hafa orðið að þola í þessu striði.
Og þegar litið er á málin í ljósi
allra þeirra ofbeldisverka, sem
á þeim hafa unnin verið á und-
anförnum árum, skilst fyrst,
hve þeim tveim norrænu höfð-
ingjum, andlegum og veraldleg-
um, er sagt hafa sitt orð í þess-
um málum, hlýtur að vera runn-
in í merg og blóð vestræn mildi
í réttarfari og virðing fyrir
mannslífum.
Víða um heim er beitt þeim
hefndum og þær aðferðir í há-
vegum hafðar, að flestum, sem
fjær standa, blöskrar, eins og
þegar fallnir andstæðingar eru
látnir liggja á torgum úti, svo að
múgurinn geti troðið á líkum
þeirra og hrækt á þau, eða jafn-
vel hengdir upp á fótunum við
hin fjölförnustu stræti, svo sem,
gert hefir verið á Ítalíu. í huga
manna er sú spurn, hvort þetta
og annað eins geti í raun og veru
verið gæfuvegurinn — sá grund-
völlur, sem traustur megi verða
undlr réttlæti og friði framtíð-
arinnar. Það þykir ótrúlegt. Og
því koma orð hins danska kon-
ungs eins og geisli úr skýjarofi.
Þau eru boðskapur, sem hafinn
er yfir heiftaræði stríðs og
hörmunga, fullkomin andstæða
mannfyrirlitningar og mann-
haturs — sá andi, sem
heiminum er sennilega mest
þörf á eftir hið mikla blóðbað.
Þau eru konungs orð.
„Sprengiefnið”
Öllum er enn í fersku minni
afsökun Péturs Magnússonar í
áburðarverksmiðjumálinu í vet-
ur, þegar hann fullyrti, að hér
væri um framleiðslu á sprengi-
efni að ræða, sem öllum gæti
stafað hin mesta hætta af. Með
þessu hélt hann, að auðvelt væri
að spara ríkissjóði þær tvær
Á víðavangi
Flugferðir til Austurlandsins.
Eins og kunnugt er, hóf Flug-
félag íslands áætlunarflugferð-
ir til Egilsstaða á Völlum nú í
vor. Bætti þetta mjög úr hinni
brýnustu þörf um farþega-
flutning milli Reykjavíkur og
Austurlands, þótt þ>ví færi
fjarri, að ferðirnar væru nægj-
anlega margar til þess.að full-
nægjandi mætti teljast. Þessi
nýja samgöngubót mun áreið-
anlega hafa vakið almenna á-
nægju austur þar og jafnframt
von um að áframhald og aukn-
ing yrði á flugferðunum. Hafa
því vonbrigði margra orðið mik-
il, þegar þessar ferðir lögðust
niður, eftir að flugvélin brann
í Borgarfirði nú fyrir skömmu.
Er þess að vænta, að Flugfé-
laginu takist sem fyrst að út-
vega.nýja flugvél eða flugvélar,
svo að hægt verði að tiefja
flugferðir á ný til Egilsstaða og
bæta þannig úr mjög aðkall-
andi þörf fyrir bættar samgöng-
ur milli höfuðborgarinnar og
þessa mikla héraðs.
Vaxandi áhugi.
Svipaðar kröfur til flugsam-
gangna munu mörg önnur hér-
uð og landshlutar gera. Flug-
vélin er, hvað hraða og þægindi
snertir, fullkomnasta sam-
göngutækið, sem við eigum völ
á, og það er því ekki að undra,
þótt uppi séu margar raddir um
það, að notfæra þessa sam-
göngubót sem bráðast og bezt,
Margir ungir íslendingar hafa
líka sýnt, að þeir skilja tím-
anna tákn. Þeir hafa hópum
saman ráðizt í dýrt flugnám,
flestir í annarri heimsálfu, og
margir þeirra eru þegar komnir
heim til starfa. Það ætti því ekki
að vera hörgull á dugandi flug-
mönnum, þótt flugvélum fjölg-
aði stórlega og flugsamgöngur
færðust stórum í aukana. Og
nú er verið að stofna innlendan
flugskóla, og það jafnvel tvo,
þar sem menn geta öðlazt þá
þjálfun, er þarf til þess að
„stjórna í loftinu". Þar með er
lagður grundvöllur að því, að
litlar flugvélar komizt hér í
einkáeign, enda munu slíkar
flugvélar alls ekki dýrar, miðað
við verð, sem við eigum orðið að
venjast á hlutunum. Næsta á-
takið er að fjölga lendingar-
stöðunum og bæta þá, svo að
notin af flugvélunum geti fallið
sem flestum í skaut. Á þessu er
einnig mikill og vakandi áhugi.
Eftir líkum að dæma virðist svo
sem flugvélar muni að verulegu
leyti taka við mannflutningum
á næstu árum, svo fremi sem
þolanlega verður á þessum
málum haldið af hálfu stjórn-
arvaldanna, greitt fyrir inn-
flutningi flugvéla, stuðlað aö
fjölgun flugvalla og annað því
um líkt. Við skulum vona, að
„nýsköpunar“-stjórnin láti ekki
sitt eftir liggja í því efni, þótt
hún líti smáum augum á út-
kjálkana og þarfir þeirra.
Ólíkt höfumst viff aff.
Frá Danmörku hafa þær fregn-
ir borizt, að danska þingið hafi
einróma samþykkt nýja pén-
ingalöggjöf. Jafnframt er gefin
sérstök heimild íil þess að rann-
saka reikningshald og verzlun-
arbækur fyrirtækja og grafast
fyrir um hvers konar eignir
manna. Er þetta gert til þess að
koma í veg fyrir hugsanleg
skattsvik gróða- og eignamanna.
Hér á landi er allt öðru vísi á
málum haldið. Hér er við völd
fjármálaráðherra, sem gekk
fram fyrir skjöldu, rétt áður en
hann tók við embættinu, til þess
að andmæla því, að skattayfir-
völdin væru að hnýsast óþarf-
lega mikið í fjármál borgaranna
eða gera sér rellu út af því, þótt
einstakir menn ættu í bönkum
eða verðbréfum stórar fjár-
milljónir, sem fyrrverandi stjórn
hafði sett á fjárlögin sem fyrsta
stofnframlág ríkisins til þessa
mannvirkis. Hann ætlaði bænd-
ur svo auðtrúa, að þessi afsök-
un gæti leyst hann og stjórnina
frá málinu um sinn.
Nú hefir Jón bændakvislingur
á Akri nýlega bætt því við, að
áburðarverksmiðjumálið sé. nýtt
karakúlmál, þ. e. a. s. að áburð-
arverksmiðja sé fjárhagslega
eins hættuleg íslenzkum land-
búnaði og karakúlpestin. Minna
má ekki gagn gera.
Allt átti þetta svo að tákna
umhyggju Framsóknarflokksins
fyrir bændum. Svona væri hún.
í staðinn fyrir áburð, skyldu
bændur fá stórhættulegt og rán-
dýrt „sprengiefni.“ Stjórnarlið-
ið drap svo áburðarverksmiðju-
máíið á þessum forsendum í
þinginu í vetur. Það kaus heldur
að nota þessa mótbáru, þótt fá-
ránleg væri, en segja bændum
þann sannleika, að það væri
ekki á stefnuskrá stjórnarinnar
að veita fé ríkissjóðs til fram-
faramála bændastéttarinnar.
Enda hafði atvinnumálaráð-
herra lýst yfir því í útvarpsræðu,
að stjórnin væri mynduð gegn
bændum, a. m. k. meðan þeir
fylgdu Framsóknarflokknum að
málum.
Bændur voru ekki jafn auð-
trúa og stjórnarliðið hugði. Á-
burðarsala ríkisins fékk um 1000
smálestir af áburði þessum
(ammoniumnitrat) um miðjan
vetur ’og geymdi hann fram
undir vorið. Geymsluþol hans
virtist vera ágætt, og komu eng-
ir gallar í ljós við geymsluna.
Bændur óskuðu mjög eftir að
fá nokkuð af þessari áburðar-
tegund í vor og var henni dreift
um allt landið.
Nú er árangurinn sem óðast
að koma í ljós. Berast hvaðan-
æva þær fréttir, að áburðurinn
skili ágætri sprettu og hafi að
engu leyti brugðizt vonum
manna, þrátt fyrir miðlungi
hagstætt tíðarfar í vor. Bændur
munu því enn í haust herða
sóknina fyrir þessu mikilvæga
framfaramáli landbúnaðarins.
Þeir hafa ekki látið neinar for-
tölur né hindurvitni hræða sig
og því haldið kröfunni um bygg-
ingu áburðarverksmiðju sleitu-
laust fram. Hafa bændur tæp-
ast komið svo saman til funda-
halda, að þeir hafi ekki gert
samþykktir um, þar sem krafizt
er að þegar yrði hafizt handa í
þessu máli. Fundir þessir eru
einkum fundir búnaðarfélag-
anna og kaupfélaganna, sýslu-
nefnda ýmsra og þing- og hér-
aðsmálafundir. Standá) þúsundir
manna að baki þeim fulltrúum,
er nefndar samþykktir hafa gert.
Fer því áreiðanlega að verða
erfitt fyrir stjórnarliðið að halda
málinu niðri. Undanbrögð stjórn
arliðsins í þessu máli og allar
ógnanir um „sprengiefni“ eru
hinar vítaverðustu og hafa þeg-
ar hlotið hæfileg svör frá bænd-
um. Lokasvörin eru þó eftir og
þau, sem ættu að verða eftir-
minnilegust.
Ef íslendingar geta ekki fram-
leitt köfnunarefnisáburð, eru
þeir áreiðanlega ekki þéss um-
komnir að reka neinn iðnaðýsem
máli skiptir. Til áburðarfram-
leiðslu þurfa þeir ekki annað
en raforkuna, andrúmsloftið og
vinnuaflið. Um allt þetta ættu
þeir að geta orðið samkeppnis-
færir við aðrar þjóðir og vel það.
Um áburðarþörfina þarf ekki að
fjölyrða. Ef hinar mörgu skurð-
gröfur og aðrar landbúnaðarvél-
ar, sem teknar hafa verið í
notkun síðustu árin og aukast
væntanlega, þá ætti öllum að
vera ljóst, að áburðarþörfin
margfaldast frá því sem nú er.
Sú stefna ryður sér áreiðanlega
til rúms að afla sem mestra
heyja á ræktuðu landi, og frum-
varp það, sem Framsóknarflokk-
urinn hefir flutt á Alþingi um
10 ára áætlun í ræktunarmál-
um, stefnir að því marki.
Það er alveg sama, hvernig á
þetta mál er litið. Allt styður að
þeirri miklu þörf, sem á því er,
að landsmenn byggi áburðar-
verksmiðju, því með framleiðslu
köfnunarefnisáburðar ættu þeir
sízt að vera komnir upp á aðrar
þjóðir. Þess verður því að vænta,
að næsta Alþingi sjái sóma sinn
í því að hrinda áburðarverk-
smiðjumálinu í framkvæmd. Hér
er krafa^sem lengur verður ekki
hægt að vísa á bug og öll bænda-
stétt landsins stendur að.
hæðir, sem hvergi kæmu fram.
Og það var ekki óvirðulegri
vettvangur en sjálft ríkisút-
varpið valinn til þess að koma
þessum boðskap á framfæri. Af
slíkum manni þarf eigendum
dulinna eigna ekki að standa
mikill stuggur. Hann hefir verið
þeirri stefnu sinni trúr, þótt
hann hafi á hinn bóginn látið
sér nægja að fullyrða, að stefna
ríkisstjórnarinnar í fjármálum
stefndi beint að hruni, án þess
að gera neitt til þess að spyrna
fótum við. Afleiðingar af þessu
viðhorfi stjórnarvaldanna til
skattaframtals og eftirlits með
því finna svo almennir borgarar
hér í Reykjavík bezt, þegar þeir
koma niður í bæjarstjórnar-
skrifstofurnar til þess að borga
útsvarið sitt. Þá eru þeir að sín-
um hluta að leysa þá af hólmi,
sem í skjóli síns milda fjármála-
ráðherra hafa komizt upp við
að draga undan í framtölum sín-
um.
Þau hafast því sannarlega
ólíkt að, stjórnarvöldin dönsku
og íslenzku.
Eftirlit meff
skattaframtölum.
Um það ástand, sem ríkir í
þessum efnum,tjáir ekki að saka
skattánefndir né skattstofu.
Ef skerpa ætti eftirlitið, verða
að koma til heimildir og fyrir-
mæli annarra aðila, þ. e. þings
og stjórnar. En slíkt hefir stjórn-
arliðið forðast einfe og heitan
eldinn, þótt vitað sé, að þessi
síðustu veltiár hafi skapað alveg
nýtt viðhorf á þessu sviði og
þeir, sem telja sómasamlega
fram, séu nú beittir meira mis-
rétti heldur en nokkurn tíma
hefir áður átt sér stað. Og svo
væri ef til vill leyfilegt að álykta
sem svo, að það hefði ekki bein-
línis ýtt undir menn við fram-
tölin í vetur, að setztur var á stól
fjármálaráðherra maður, sem
fyrir skömmu hafði sérstaklega
fundið sig knúinn til þess að
berjast gegn því, að ljóstað yrði
(Framhald á 7. síðu)
ERLENT YFIRLIT
Huldir Ijársjóðir
Þýzkalandí
1
í brezkum og amerískum blöð-
um hefir undanfarið verið skýrt
frá fundum ýmissa fjársjóða í
Þýzkalandi, er nazistar höfðu
falið á hinum ólíklegustu stöð-
um.
Þannig fundu amerískir her-
menn í litlu austurrísku þorpi,
nokkra poka, sem í var gull, um
50 þús. dollara virði. Hafði fjár-
sjóðurinn verið grafinn niður í
heystakki.
Þegar amerískir hermenn voru
að rannsaka saltnámur nokkrar
í nánd við Merkers í Thiiringen,
fundu þeir geysimikla fjármuni
í gulli, erlendum gjaldeyri, mál-
verkum og dýrmætum handrit-
um. Allt þetta var vandlega fal-
ið. Verðmæti gullforðans eins
nam 100.000.00 dollurum. En auk
þess voru þarna 1000 kassar full-
ir af málverkum og myndastytt-
um, 150 kassar af skrautlegum
vefnaði og um 120 smákassar,
er höfðu inni að halda meðal
annars mikið af frumhandrit-
um Johans Wolfgangs og Goet-
hes. Al^ir þessir fjársjóðir eru
taldir um 2000.000.000 dollara
virði.
Listmunir, sem taldir eru vera
200.000.000 dollara virði voru
grafnir upp úr gömlum kopar-
námum við Siegen. Þar voru
verk eftir frægustu málara
heimsins svo sem Rembrandt,
Reubens, Van Dyck og fleiri.
Ennþá auðugra dýrgripasafn
hefir fundist í köstulum í Þýzka-
landi. í Hungen-kastala við Gi-
essen fundust mörg dýrmæt
listaverk Gyðinga og verðmætar
bækur, en í þeim kastala hafði
dr. Alfred Rosenberg aðalaðset-
ur fyrir Gyðingaofsóknir sínar
og and-gyðingaáróður.
Nazistarnir söfnuðu listaverk-
um um alla Evrópu, þar sem þeir
náðu til. Mikið samansafn af
listaverkum víðs vegar úr Ev-
rópu fannst í kastala í Neusc-
hwanstein. Þessi mikla mann-
lausa bygging var yfirfull af
listaverkum, svo sem málverkum
heimsfrægrá meistara, dýrmæt-
um gimsteinum, gömlum klukk-
um, útskornum húsgögnum, er
Maria Antoinette hafði átt á sín-
um tíma, fjölda myndastytta,
handrita o. fl. Nokkur listaverk-
anna þarna eru um 1.000.000
dollara virði hvert, en verðmæti
alls þess, er þarna er saman-
komið er ekki hægt að ákveða,
enda eru þar daglega að finnast
ýmiss konar verðmæt listaverk.
Seint í maí rákust amerískir
hermenn á járnbrautarlest í
Þýzkalandi, sem í voru 50 vagn-
ar hlaðnir gullforða, gimstein-
um og gömlum dýrmætum hús-
gögnum. Farmurinn var nokk-
urra milljóna dollara virði.
Þarna var meðal annars saman-
kominn gullforði nokkurra borga
Ungverjalands. Um sama leyti
fann önnur amerísk hersveit
30.000.000 dollara í gulli, 26 kassa
af gimsteinum og listaverkum
uppi á fjallstindi einum í aust-
urrísku Ölpunum.
Dýrmætustu bækur hins mikla
háskólabókasafns í Munich
höfðu verið faldar á eyðistað
einum, um 30 mílur frá borginni.
Bækur þessar eru margra milij.
dollara virði.
Þegar hin stórkostlega loftá-
rás var gerð á Berchtesgaden
var hin skrautlega einkalest
Görings i öruggu byrgi þar
skammt frá, hlaðin dýrmætum
listaverkum, sem talin eru um
500.000.000 dollara virði.
Stærsti fjársjóður sem Banda-
menn hafa fundið í Þýzkalandi
er þó fjársjóður sá, er fannst
í Regensburg banka. Verðmæti
hans er talið nema milli 4.000.
000.000 og 5.000.000.000 dollara
enda er þar um að ræða nær
því alla fjármuni Austurríkis og
mikið er þar einnig, sem stolið
hefir verið frá kirkjum víðs veg-
ar um þriðja ríkið.
Margar tilgátur hafa komið
fram um það, hvers virði öll þau
verðmæti eru, sem fundist hafa
í Þýzkalandi og mestmegnis hef-
ir verið rænt frá herteknum
löndum. Talið er, að einungis
listaverkin, sem fundizt hafa
(Framhald á 7. síðu)
m>m NA6RANNANNA
Vísir vék fyrir nokkru að ástandinu
í áfengismálunum hér í bœnum. Er
frásögn blaðsins byggð á upplýsingum
lögreglustjórans. Þar segir svo:
„Handtökur vegna ölvunar á al-
mannafæri skipta hundruðum, það
sem af er þessum mánuði einum.
Auk þess hefir lögreglan verið köll-
uð daglega og oft á dag til þess að
stilla til friðar í heimahúsum vegna
ryskinga og slagsmála, sem til er
stofnað í ölæði.
Lögreglustjóri sagði ,að öll húsa-
kynni lögreglunnar væru yfirfull
og langt fram yfir það. Svo væri
fólk að kvarta undan skeytingar-
leysi lögreglunnar af ölvuðum
mönnum. En eins og ástandið er
nú í húsnæðismálum lögreglunnar
er ekki nokkur ieið að skjóta skjóls-
húsi yfir aðra en þá, sem allra
ömurlegast er ástatt um. Vegna
þessa og vegna þess, hvað lögreglu-
störfin í bænum eru yfirleitt orðin
umfangsmikil, verður ekki hjá því
komizt, að byggja nýja lögreglu-
stöð í Reykjavík á næstunni.
* * *
Óskar Halldórsson útgerðarmaður er
nýkominn heim af Norðurlöndum.
Birti Morgunblaðið viðtal við hann á
þriðjudaginn. Þar segir svo meðal ann-
ars:
„Þegar ég var i Danmörku voru
viðskiptahorfurnar þessar: Það var
engin formleg gengisskráning. Út-
flutningsleyfi á dönskum vörum
sem ófáanlegt og innflutningsleyfi
því síður, t. d. íslenzkar afurðir,
þótt þeir vildu kaupa þær.
Danir eiga um 1000 fiskibáta, sem
geta stundað fiskiveiðar... Þegar
stríðinu lauk hugsuðu Danir sér
að selja sinn fisk til Englands, en
þeir fengu ekki að landa þar fiski
í byrjun júlí og ekki heldur í Hol-
landi eða Belgíu. Þjóðverjar keyptu
ekki neitt eftir stríðslokin, en að-
eins nokkur bílhlöss af fiski fóru
daglega frá Esbjerg til Bandamanna
í Þýzkalandi. — Dönum líkaði illa
að fá ekki að selja fisk sinn í Eng-
landi. Var höfnin 1 Esbjerg full af
fiskiskipum, sem ekkert var hægt
að nota. Nokkur skip reru til þess
að fá í soðið handa Dönum, en
fiskverðið var lágt, 20—30 aura
kílóið af • ýsunni, þorski og rauð-
sprettu.
Ég frétti eftir að ég kom til
Svíþjóðar, að Danir fengju að
landa í Englandi eina veiðiferð á
mánuði af um helmingi vélbáta-
flota síns. — Þessi veiðiför tek-
ur um 8—12 daga fyrir flesta bát-
ana ,hinn tímann verða þeir að
liggja aðgerðarlausir.
Ég talaöi í síma við nokkra vini
mína í Noregi, sem eru útgerðar-
menn. Þeir mændu yfir til enska
fiskmarkaðsins og vonuðust til að
fá að laiyja fiski þar. — Þeir eiga
ennþá mikinn fiskiflota ,en vantar
kol og olíu.
Mitt sjónarmið er þetta: Pengju
Danir, Svíar og Norðmenn að landa
fiski óhindrað í Englandi, kolfélli
markaðurinn og gerir kannske hvort
sem er, því að fiskigengdin er svo
mikil í Norðursjónum. — Viðbárur
Englendinga voru þær, að þeir
hefðu ekki fólk og flutningamögu-
leika fyrir þenna mikla fisk.“
Enn segir Óskar Halldórsson í þessu
viðtali:
„Svipaða sögu má segja af vél-
bátaútgerð Svía. — Þeir hafa aflað
vel undanfarið. Byggt mikið af 50
—60 smálesta vélbátum með afl-
miklum vélum en verið olíulausir,
eða notað svonefnda tjöruolíu. Hefir
það gefist sæmilega Miklar hömlur
voru Englendingar að setja á lönd-
un fisks frá Svíum. Var það að
stöðva sænsku útgerðina. Kunna
Svíar þessu illa og stóð til að þeir
gerðu verkfall í dag, ef þeir fengju
ekki ríkisábyrgð fyrir fiskverðinu.
Fjöldi íslendinga voru staddir í
Svíþjóð til þess að kaupa nýlega
og notaða báta. Var búið að kaupa
til landsins 9 slíka báta þegar ég
fór frá Svíþjóð í fyrradag. Nokkrir
þeirra eru þegar komnir til lands-
ins, aðrir eru á leiðinni. Verðlag
á þessum bátum er dálítið misjafnt,
en er þó lágt, miðað við byggingar-
verð hér heima. Þetta eru aðallega
50—60 smálesta bátar. Nokkrir
þeirra eru ágætir ,með aflmiklum
vélum og góðir sjóbátar eru þeir.
Ég býst við, að smálestin í þeim
kosti hingað komin 4—5 þúsund
krónur. Sjálfur ætlaði ég að kaupa
6 báta fyrir kunningja mína hér,
sem allt eru þrautreyndir útgerðar-
menn. En ég hætti við kaup bát-
ánna eins og stendur, því að ég
þykist þess fullviss, að bátaverð
falli næstu mánuði, vegna erfíð-
leika á sölu fisks eins og áður er
sagt. í haust eigi að vera hægt að
fá 1—4 ára gamla báta, komna hing
að til landsins fyrir um 4 þúsund
krónur smálestina. Og geri ég þá
ráð fyrir, að nauðsynlegar breyt-
ingar hafi verið gerðar við okkar
hæfi ,og eru þær innifaldar í verð-
inu.“
Að því er ráða má af þessu viðtali,
er Óskar Halldórsson ekki jafn bjart-
sýnn á það og blessuð dýrtíðarstjórn-
in okkar, að Bretar hugsi sér að kaupa
fisk af öðrum þjóðum með yfirspenntu
verði í framtíðinni.
* * *
„Víkverji" víkur nokkuð að landsím-
anum í pistlum sínum í Morgunblað-
inu á miðvikudaginn. Um símastúlk-
urnar kemst hann svo að orði:
„Úr þvi ég fór að minnast á
starfsfólk símans, þá get ég ekki
með öllu gengið fram hjá síma-
stúlkunum. Við blaðamennirnir
þurfum svo mikið á aðstoð þeirra
að halda og kvabbið er oft marg-
víslegt. En það er nær undantekn-
ingarlaust, að þær gera manni
glatt í geði með kurteisum tilsvör-
um og vilja á því að gera það, sem
hægt er. Er það oft ekkl auðvelt
eins og nú er hlaðið á línurnar.
Einu sinni kom ég inn á símstöð
hér og sá stúlkurnar vinna. Þeir,
sem kvarta undan svolítið óþolin-
móðri rödd símastúlku endrum og
eins, hefðu gott af því, að líta þar
inn. Ég verð að segja fyrir mig, að
ég myndi ekki halda geðprýði minni
lengi ,ef ég ætti að starfa þar og
er ég þó ýmsu vanur, bæði til sjós
og lands."
Þetta eru orð, sem ég viss um, að
allir íslenzkir blaðamenn geta tekið
undir. Við erum allir þakklátir síma-
stúlkunum fyrir lipurð þeirra og
kurteisi, þrátt fyrir óskaplegt annrikl.
og arg.