Tíminn - 31.07.1945, Blaðsíða 4

4
Tími\!\. frrlgjwdaglim 31. |úlí 1945
57. blað
Örlög íslands
ákveðin 1939
Kunningjarabb
- Merkur bóndi á Vesturlandi, sem um áratugi hefir fylgt
Sjálfstæðisflokknum að málum, hefir beðið Tímann fyrir
þennan greinarstúf. Var hann skrifaður í fyrra og sendur
Morgunblaðinu til birtingar, en mun ekki hafa fundið náð
fyrir augum ritstjóra þess, því að í fórum þeirra hefir hann
legið óbirtur framundir þetta.
Ég átti tal við greindan mann
hér um daginn, og barst talið
að pólitíkinni okkar, eins og ger-
ist og gengur. Þar þá nýbúið að
greiða atkvæði i Dagsbrún um
uppsögn kaupsamninganna.
— Þeir vilja fá meira kaup,
þetta er það, sem við viljum all-
ir, meiri peninga og aftur meiri
peninga, það er ekkert að segja
við því.
— Nei, sagði vinur minn. Það
er ekkert að segja við því, en
gallinn er sá, að hér er ekki ver-
ið að afla peninga með forsjálni
og dugnaði úr skauti náttúr-
unnar eða á annan hátt, hér er
bara verið að gera kröfur til ráð-
deildar og dugnaðar annarra
manna, — þeirra, sem eiga að
borga. í réttu lagi hefir enginn
rétt á að gera slíkar kröfur
nema til sjálfs sín, þar hefir
hver rétt á að gera kröfur svo
háar sem vill. Annars er þessi
Dagsbrúnaratkvæðagreiðsla hið
mesta niðurlag fyrir kauphækk-
unarmennina. Með einhliða á-
róðri er ekki hægt að fá nema
1300 af meir en 3000 til þess að
greiða atkvæði með hærra kaupi
handa sjálfum sér, og nær 200
greiða atkvæði beinlínis á móti
því. Ekicert sýnir betur, hversu
vérkamenn skilja vel, hvernig í
þessum málum liggur; og hversu
heimskulegt það er, að heimta
hærra kaup eins og nú er ástatt
einmitt fyrir verkalýðinn sjáif-
an.
Eins og stendur er kaupgjald
í landinu alltof hátt, líklega ekki
minna en einum þriðja, ef ekki
meira, til þess að samræmi sé
á milli afurðaverðsins og kaup-
gjaldsins, að minnsta kosti hvað
landbúnaðarafurðirnar snertir,
þó gert væri ráð fyrir verði sex-
mannanefndarinnar. Sé miðað
við árið 1914 meðan allt var í
heilbrigðu ásigkomulagi, hefir
afufðaverðið hækkað um 6—13
falt meðan kaupgjaldið hefir
hækkað um 18—36 falt. Nokkuð
gæti þessi mismunur lækkað,
með því að verkalýðurinn nyti
að sínu leyti hinnar miklu tækni
sem orðið hefir í framleiðslu-
háttum hin síðari árin, en þó
ekkert nálægt þvi að náð yrði
samræmi. Enginn bóndi hefir
tök á því að greiða það kaup,
sem nú er greitt í kaupstöðum
landsins, þó að stöku bóndi geri
það, að greiða þetta kaup einum
manni eða svo um blásláttinn,
þá er það nokkuð annað, en að
borga slíkt allt árið. Þess vegna
er atvinnuleysi eftir stríðið fyr-
irsjáanlegt og er jafnvel þegar
farið að örla á því. Atvinnuleysi
á sér aldrei stað af öðrum á-
stæðum en ofháu kaupgjaldi
eins og nú er komið atvinnu-
háttum þjóðarinnar. Allir lifum
við á framleiðslunni beinlínis
eða óbeinlínis. Tekjur þjóðar-
innar eru það, sem fyrir fram-
leiðsluna fæst, hvort sem hún
er seld innanlands eða utan.
En gjöldin, það sem fer til við-
halds framleiðslutækjunum og
framfærslu þjóðarinnar, þ. e.
kaup og laun allra stétta þjóð-
félagsins. Það er því skiljan-
legt að kaup og laun mega ekki
vera hærri en það, að framleiðsl-
an beri sig, þá er líka allt í lagi,
eigi það gagnstæða sér stað, þá
fer landið á höfuðið fyrr eða
síðar, þannig var það 1939, þá
var landið raunverulega komið
á höfuðið af því að kaupgjald
og laun höfðu þá um langan
tíma verið alltof há, og varð því
að grípa til róttækra ráðstafana,
sem voru í því fólghar að lækka
krónuna, en það var einungis
dulbúin kauplækkun. Hrunið
1939 átti sér stað, þrátt fyrir
mikið atvinnuleysi um langan
tíma, sem hafði verkað sem mót-
eitur gegn þ/í, og hafði hrunið
það í för með sér, að verkamenn
urðu að lifa við mjög skarðan
kost, og bændur að lifa meira
hundalífi en nokkurn tíma hafði
þekkst áður, þó að þeir legðu
nótt með degi, og þrátt fyrir
miklar framfarir í búnaði, sem
gerði allt að helmingi meiri
framleiðslu á hvern vinnandi
mann en áður hafði verið, en
þetta gekk allt til vinnuþeg-
anna, bændur höfðu þarna unn-
ið fyrir gýg, það voru aðrir, sem
nutu uppskerunnar. —
— En jafnaðarmenn segja, að
allt sé að kenna bölvuðum heild-
sölunum og þessum ríku djöfl-
um, sem allt út sjúga, skaut ég
inn í. ___
—Þessír~ menn græða einmitt
á aðgerðum sósíalistanna, háa
kaupið er vatn á þeirra myllu,
fjöldinn eyðir þess meir, sem
hann fær meira handa á milli
fyrir lítið starf. Er máske ekki
nema gott til þeás að vita, að
einhver verði til að hirða þá
peninga, sem annars mundu
renna út í sandinn.
— En þessir ríku menn eru
flestir Sjálfstæðismenn.
— Já, vitanlega. Þetta eru
allt hyggnir menn, annars
væru þeir ekki ríkir, þeir mann\
skemma sig ekki á því að vera
t. d. kommúnistar, en skjóta
bara hýru auga til þeirra, þeg-
ar enginn sér til. Sama er að
segja um kommúnistana, þeir
eru ekki eins vitlausir og marg-
ir halda» þeir nota þessa ríku
menn á sama hátt og Hitler
Gyðingana, það er ætíð nauð-
synlegt að hafa einhverja til
að skamma, og telja fólkinu trú
um að þarna eigi þeir í þessari
ógurlegu baráttu fyrir velferð
fjöldans, en á þann hátt er hægt
að vekja öfund og tortryggni, en
það eru fjörefnin í fæðu þessara
flokka. Eins er það í kaupgjalds-
málunum, sósíalistarnir eru
hreint ekkert blankir þar held-
ur, þ. e. a. s. forsprakkarnir, þeir
hækka kaupið með öllum ráð-
um, sem þeir geta, þó að þeir
viti vel, að það er alltof hátt,
og eryginn atvinnuvegur getur
greitt það, og hlýtur því að
skapa öllum atvinnurekendum
mikla erfiðleika í baráttunni við
taprekstur framleiðslunnar og
hindrar alla nauðsynlega út-
færslu, jafnframt því sem at-
vinnuleysingjarnir hrúgaát upp
í stórhópum, fátækt og armæða
verður mikil hjá hinum fátæk-
ari hluta verkalýðsins, sem
minnst hefir úrræðin.
En svo eru menn, sem njóta
kauphækkunarinnar en er ekki
í neinni bráðri hættu, en það
eru launamennirnir, sem hafa
fasta atvinnu og trygga stöðu.
Atvinnuleysi verkalýðsins trygg-
ir þessum mönnum laun sín eins
ég hefi áður sýnt fram á, hann
verður að spara svo að þessir
fái notið sinna ríkulegu launa.
Þetta gerir skiljanlegt, hvað
verkamenn eru lítið ginkeyptir
fyrir hærra kaupi, þeir hafa
engan áhuga fyrir því, að aðrir
auðgist á þeirra fátækt. En for-
sprakkar sósíalista, sem allir eru
launámenn, þeir berjast eins og
Hitler fyrir veldi ariska þjóð-
stofnsins, fyrir veldi launamann
anna, svo að þar mætti rísa upp
voldug stétt, sem likja mætti
við lénsherrana á miðöldunum,
efnaða og sterka, en blómið á
þeim fagra gróðri væru hinir
auðugu, og hver veit nema for-
sprakkarnir gætu einhvern tíma
náð upp í þær sigurhæðir. Þetta
er jafnaðarmennska eins og hún
raunverulega verður í fram-
kvæmdinni, hún gerir þá fátæku
ennþá fátækari og þá ríku rík-
ari. — Þetta sagði vinur minn
um leið og hann kvaddi og gekk
jút úr dyrunum.
En ég sat eftir og hugsaði um
i þjóðmálin.
Víg Kambans
Öll dönsk blöð hafa nú birt
yfirlýsingar stjórnarinnar um
víg Guðmundar Kambans
skálds. Sendifulltrúi íslands,
Jón Krabbe, hefir fyrir hönd
ekkju Kambans staðið í samn-
ingum við dönsku stjórnina og
hefir hún ákveðið að bjóða
ekkju Kambans sex þúsund
króna árlegan lífeyfi.
Hæfileg
endalok
Samband ungra Sjálfstæðis-
manna hefir talið, að herferð
þess gegn U. M. P. í. þyrfti að
hljóta einhver endalok. Þing S.
U. S. er kom saman í júní, gerði
því samþykkt í málinu. Mjög
hafði hún fjarlægzt hið upp-
runalega árásarefni. Ungir Sjálf
stæðismenn hafa lært það af
þessum tveimur greinum, sem
ég hefi skrifað hér í blaðið um
þetta mál, að ekki er auðvelt
að krefjast þess af U. M. P. í., að
það veiti ekki pólitískum mönn-
um trúnað, þar sem vitað er um
mörg félagasambönd, hliðstæð
U. M. F.. í„ sem gengið hafa skör
lengra í því að velja pólitíska
menn til forustu, án .þess að
nokkrum hafi hugkvæmzt að
láta starfsemi þeirra gjalda þess
eða hefja um það opinber blaða-
skrif að tilefnislausu. En slíkt
var upphaf þessa máls.
Samþykkt þessi er áScorun til
U. M. P. í. um að ráða sér nýjan
erindreka, því að varhugavert
sé og óviðeigandi, að pólitískur
erindreki sé jafnframt erindreki
U. M. F. í. Sá er galli á gjöf
Njarðar, að U. M. F. í. hefir eng-
an erindreka haft i þjónustu
sinni síðan Halldór Kristjánsson
ferðaðist um fyrir sambandíð
1940, og er samþykkt þessi því
fullkomið vindhögg, sem bygg-
ist á þekkingarleysi á þeim mál-
um, sem verið er að burðast með
samþykktir um. Hefir stjórn U.
M. P. í. gert athugasemd i Morg-
unblaðinu við áskorunina í sam-
ræmi við þetta.
Það er vel farið, að S. U. S.
hefir horfið frá þeirri villu sinni
að bannfæra menn í ópólitísk-
um trúnaðarstörfum vegna af-
skipta þeirra af landsmálum, en
það var hin upphaflega krafa til
U.M.F.Í. Sannast hér enn, að oft
verður litið úr því högginu, sem
hátt er reitt.
Daniel Ágústínusson.
Á síðastliðnum árum hefi ég
oft hugsað um það, og sjálfsagt
hafa fleiri gert það, hvernig
mundi ástand lands og þjóðar
hafa verið, og vera nú, ef Þjóð-
verjar hefðu hernumið ísland
eða fengið hér einhverja yfir-
ráðaaðstöðu, áður en ófriðurinn
hófst. Niðurstaða þessara hug-
leiðinga hefir orðið á þann veg,
að vafalaust hefði orðið hér
engu betra ástand en í öðrum
löndum, sem þeir hafa hernum-
ið, og heyrum við nú daglega í
útvarpinu og lesum í blöðum
margar hryllilegar sögur af því.
Svo mikið er víst, að auðsöfnun
einstakra manna og erlendar
inneignir bankanna hefðu verið
minni og velmegun almennings
ekki veriff til, en skortur og neyð
verið hið daglega brauð þjóðar-
innar. Hefir þjóðin þakkað það
eins og vert er, að guðleg for-
sjón hefir varðveitt hana frá
þeim hörmungum? Betur að svo
væri, en eitt er víst, að til þessa
dags hefir ekki verið metið al-
mennt að verðleikum ýmislegt,
sem einstakir menn, á einn og
annar hátt, hafa gert til að
koma í veg fyrir, að óhamingja
og hörmungar stríðsins kæmi
yfir þjóðina. í þýddri grein úr
stórblaðinu „Times“, sem birt-
ist í „Tímanum“ nýlega, er get-
ið meðal annars um eitt atriði,
sem mér hefir verið kunnugt
síðan vorið 1939, og ég hefi
stundum minnzt á í öúðtali við
kunningja mína, en sumir þeirra
hafa viljað gera heldur lítið úr
því af „flokkslegum“ eða per-
sónulegum ástæðum.
Það var snemma vors 1939,
að ég átti einu sinni erindi við
þáverandi landbúnaðarráð-
herra, Hermann Jónasson, sem
einnig var forsætisráðherra. Ég
kom í biðstofuna í stjórnarráð-
inu fyrir hádegi, og var þar orð-
ið fjölmennt fyrir, er ég kom,
og flestir áttu erindi við áður-
nefndan ráðherra, og varð ég
því að bíða langan tíma eftir
viðtali við flann. Kl. liy2 fór
inn til 'hans sá næsti á undan
mér, og var hann stundarkorn
inni, en þegar hann var að ljúka
erindi sínu, komu inn í biðstof-
una tveir fínir útlendir herrar,
og sagði dyravörðurinn, að þeir
ættu aðgang á undan mér, þetta
væru Þjóðverjar, sem hefðu ver-
ið búnir að tilkynna komu sína,
og varð ég að sjálfsögðu að
sætta mig við það, þótt ég hins
vegar gæti búizt við, að þeir
tækju upp það, sem eftir væri
af viðtalstíma ráðherrans. Eftir
litla stund fór að berast ómur
af nokkuð háværu samtali fram
í biðstofuna, og von bráðar
komu þessir þýzku herrar
út, og gengu hvatskeytlega til
dyra, og virtust mér þeir vera
reiðir. Fékk ég þá strax aðgang
að ljúka erindi mínu, og fékk
það afgreitt eins og efni stóðu
til. Ég hefi þekkt Hermann Jón-
asson persónulega frá samveru
okkar við vinnu á skólaárum
hans, og var því svo djarfur að
segja við hann, að mér hefðu
virzt þessir þýzku herramenn
vera reiðir, þegar þeir komu út
frá honum. Ráðherrann brosti,
og sagði, að svo gæti verið, því
hann hefði sagt þeim hrein-
skilnislega, að hann segði aldrei
já, þegar hann vildi segja nei,
£ða teldi sig eiga aff gera þáff.
Hann væri ekki svo mikill
„diplomat", eins og hann orðaði
það. Ég gerðist þá „frakkur" og
forvitinn og fór að spyrja nán-
ar úti í þetta, og fékk að vlta,
að Þjóðverjar vildu fá hér rétt-
indi til flugferða og flugvalla-
gerðar. Færði ég mig þá enn
upp á skaftið, og spurði, hvort
ekki væri ábatavænlegt fyrir
þjóðina að veita þennan rétt,
en fékk svar á þessa leið: „Það
er einnig stórhættulegt, það er
öllum hugsandi mönnum ljóst,
að ófriður er yfirvofandi og get-
ur hafizt næstum hvaða dag sem
er, og því kemur ekki til mála
að veita þessi réttindi.“'
Ég set hér ekki fleira af sam-
tali okkar Hermanns Jónasson-
ar að því sinni, en mér hefir
oft dottið í hug, er ég hefi
minnzt þessa atviks, það, sem
sagan segir, að Einar Þveræing-
ur hafi sagt, þegar Þórarinn
Nefjólfsson kom með vinmæli
frá Noregskonungi, og beiðni
um að fá Grímsey. Mér virðist
það vera hliðstætt að ýmsu leyti.
Ég sé það á Morgunblaðinu, að
forráðamönnum þess er hálfllla
við, að því sé á loft haldið, að
Hermann Jónasson hafi átt
mikilsverðan þátt (kannske
mestan) í þessari viturlegu neit-
un, um flugréttindi til handa
Þjóðverjum vorið 1939. En ég er
sannfærður um að svo er. Um
hlutdeild annara aðila í því hefi
ég heyrt áður, og dettur ekki i
hug að efast um, en þeir aðilar,
stj órnarráð og utanríkismála-
nefnd, munu þá hafa verið skip-
aðir að meiri hluta, fulltrúum
frá Framsóknar- og Alþýðu-
flokkunum,, en engum frá þeim
flokki, sem nú virðist vera jafn-
vel „hæstráðandi til sjós og
lands“ á þessum „hundadögum"
(Framhald á 7. síöu)
lands í október 1944. Er hann í
miðlunardeild (communicati-
ons) í sjóhernum og er hann
líka í Reykjavík. Gekk hann i
sjóherinn 28. febrúar 1944, og
var fyrst í Fort Schuyler, New
York, 1 tvo mánuði, svo var hann
sendur til Harward University,
þar sem hann dvaldi fjóra mán-
uði við nám. Þaðan var hann
sendur vestur að hafi og var
hann stuttan tíma i Seattle og
Astoria, Oregon. Svo lá leiðin til
baka til Boston og þaðan beint
til íslands.
Carl útskrifaðist frá ríkishá-
skólanum í Fargo 1933. Var hann
County Extension Agent í Kidd-
er County, N.-Dakóta, um tíma.
Seinna var hann búfræðiráðu-
nautur fyrir nokkur stórfélög í
þessari grennd.
Lieutenant Freeman giftist
1936, Lois Beith, af skozkum
ættum, sem útskrifaðist frá há-
skólanum um líkt leyti og hann.
Eiga þau fjögur kornung, mann-
vænleg börn, sem með móður
sinni eru í Fargo.
Carl er yngstur af hinum
mörgu og færu börnum Guð-
mundar og Guðbjargar Free-
man. Eru systun hans Mrs Ás-
mundur Benson, og Mrs Th.
Thorleifson, Bottineau, Mrs Eg-
ill Fáfnis, Glenboro, Manitoba,
Miss Emily Freeman, Fargo, og
Petty Officer Second Class Est-
her Bjorg Freeman í Waves nú
í Indianhead,« Maryland. Var
Esther Bjorg í Grand Forks áð-
ur en hún fór í Waves og vann
þar að mannfélagsþjónustu
(social service). Bræður hans
eru John, Farm Security Ad-
ministiation, Fargo, og Willí-
am, County Extension Agent,
Boiýbells, N.-Dakóta.
Á íslandi hefir Carl hitt eitt-
hvað af frændfólki sínu. Bæði
Carl og Sidney hafa oft verið
boðnir heim til fólks Lárusar
Bjarnasonar og Hjalta Pálsson-
ar. Eru þeir ungu mennirnir,
sem komu til Fargo í fyrra til
að ganga í skóla. Carl og Sidney
una sér vel á íslandi. Finnst
þeim fólkið þar framúrskarandi
gestrisið og skemmtilegt.
Líka hafa íslenzku byggðirnir
í Pembinasýslu lagt til menn í
þessa sendiför til íslands.
Úr Garðar-byggðinni er það
Haraldur Freeman Melsted, sem
er nú á íslandi. Er hann sonur
Benedikts M. Melsted og konu
hans Geirfríðar Jacobsdóttur
Freeman frá Grafton. Er Bene-
dikt einn eftir af þeim stóru og
myndarlegú Melstedsbræðrum,
landnemum í Garðarbyggð.
Eru þau hjónin bæði mjög
vinsæl í byggð sinni.
Haraldur Freeman fór frá
Ameríku í desember 1943, fyrst
til Englands um tíma og þaðan
til íslands. Hafði hann verið
í hernum frá því í seþtember
1942. Var hann fyrst í Fort Ril-
ey, Kansas, þar sem hann var
æfður til að vera hermannalög-
regluþjónn (military police).Svo
var hann færður í aðra deild og
settur í skóla (Government In-
telligence School), og var hann
við það nám sex mánuði í
Omaha, Nebraska, Kansas City
og Chicago. Þá var hann gerð-
ur félagi í Counter Intelligence
Camp og næst sendur yfir haf-
ið.
Á íslandi hefir Freeman hitt
eitthvað af skyldfólki, sem tók
á móti honum með opnum örm-
um og hefir verið honum mjög
vinveitt. Var hann um tíma i
hreysi eða búð með Ragnari H.
Ragnar heima. Var þessi Ragn-
ar söngkennari víða á meðal
Vestur-íslendinga í nokkur ár.
Áður en hann fór í herinn
var Freeman yfirkennari í Bux-
ton og Cavalier miðskólunum.
Hann útskrifaðist 1940 frá May-
ville kennaraskólanum.
Systkini á hann fimm, þrjá
bræður og tvær systur. Eru
menn beggja systranna í vopna-
liði Bandaríkjanna og tveir
bræður hans líka. Eru systumar
Elín, Mrs. F. H. Goldsmith,
Lincoln, Nebraska og er maður
hennár lieutenant í sjóhernum
og Sigrún, Mrs. David> Harding,
nú í Childrens, Texas. Er mað-
ur hennar lieutenant í flug-
hernum.
Bræðurnir eru Björn, sem
hefir verið við kennslu og lær-
dóm síðan hann innritaðist 1942.
Kenndi hann sjómönnum við
vísindaskólann í Wahpeton en
sjálfur hefir hann verið við lær-
dóm við Biiss rafmagnsskólann
í Washington, D.C., og er nú í
Corpus Christ, Texas, við radio
nám. Svo er Corporal Sigurð-
ur, sem er með Engineers Unit
í her General Pattin’s í Þýzka-
landi. Skömmu áður en hann
fór í herinn hafði hann útskrif-
azt Ph. D„ frá University of II-
linois. Er yngsti bróðirinn, Al-
vin, heima, þar sem hann er
stoð og stytta foreldra sinna við
búskapinn.
Frá Mountain er Jacob Pétur
Arason nú á ÍSlandi. Hefir hann
verið þar síðan í febrúar 1942,
að undanskildu eins mánaðar
fríi haustið 1943. Hefir hann
verið sjómaður síðan í apríl 1941.
Var hann fljótlega settur á
útvarpsskóla og er hann í þeirri
deild. Var hann fyrst við lær-
dóm í San Diego í sex mánuði,
svo fór hann til Seattle skömmu
áður en Bandaríkin fóru í strið-
ið og eftir að það skall á, var
hann sendur til íslands eftir
stutta viðdvöl í Washington,
D.C., og New York City.
Er J. P. sonur Sigurðar og
Guðrúnar Arason, er fyrir ári
eða svo, fluttu til Grand Forks,
en fyr á Mountain. Er Guðrún
dóttir Gamaliels Thorleifsonar
og konu hans, Katrínar sálugu
Tómasdóttur Jóhannessonar frá
Garðar, bæði of vel þekkt á með-
al Vestur-íslendinga til að þurfa
neina kynning hér. Fram að
þeim tíma að hann gekk í her-
inn var J. P. á skóla og við
vinnu hjá Gamaliel afa sínum
á sumrin. /
Á íslandi hefir hann verið
víða, um stund í Reykjavík, svo
Horni, ísafirði, Grímsey, Siglu-
firði og Vestmannaeyjum. Þegar'
hann var í Grímsey fékk hann
viðurkenningu fyrir að sjá og
segja frá þýzkri flugvél svo
skyndilega, að tími varð nægur
til að skjóta niður vélina. Á
Siglufirði sá J. P. margt skyld-
fólk ömmu sinnar, Sólveigar sál.
Arason. Er mér ekki kunnugt
um ætt hennar nema það, að
hún var náskyld bæði séra Hans
Thorgrímssyni og séra Níels
Thorlákssyni. Á Akureyri og 1
Eyjaflrðinum fann hann eitt-
hvað af frændfólki móður sinn-
ar. Fór hann til Bægisár og
heimsótti séra Theódór Jónsson.
Höfðu amma hans og afi, Kat-
rín og Gamalíel og móðir hans,
þá kornung, lifað þar ásamt
séra Theódór síðasta ár sitt á
íslandi. Sýndi Þorsteinn hon-
um baðstofu ömmu og afa
hans, sem nú er orðin hænsna-
hús.
J. P. gifti sig haustið 1943,
þegar hann kom heim, Marin
Oddson frá Arlington, Virginia.
Er faðir hennar Björn Oddson,
bróðir Sveins Oddsonar i Win-
nipeg. Vinnur hún í stjórnar-
skrifstofu í Washington og
heldur til.hjá foreldrum sínum.
Eiga þau litla dóttur.
Systkini J. P. eru Edith, Mrs.
Erde F. Starkey, Davids Lake,
Kathlyn, Mrs. Gvendur Björn-
son Kirkland Wash., Sylvia, sem
vinnur á skrifstofu á ríkishá-
skólanum í Grand Forks, Lu-
ella og Lawrence, bæði heima
og enn i skóla, og Jón, sem fór
í herinn í desember 1943 og er
nú á Þýzkalandi.
Einn bróðirinn, Gamaliel
Theodore Arason, var á leiðinni
til íslands í febrúarmánuði
1943 og átti að vera þar á sæ-
símaritskoðaraskrifstofu (Cable
Censors Bureau), en fórst þegar
skipi hans var sökt einhvers-
staðar norður í hafi. Var hann
vænn piltur og mjög vel látinn.
Einn annar íslendingur frá
Norður-Dakóta á íslandi er
Lieutenant Leonard Dalsted. Er
hann einkabarn þeirra Ola og
Kristínar Dalsted, sem nú eiga
heima í Grand Forks. Var afi
hans Bjarni Dalsted í Akra
byggðinni, einn af fyrstu skóla-
kennurum á meðal íslendinga D
Dakóta. Móðir Leonards var
hálf-systir frú Stefaníu Guð-
mundsdóttur, leikkonu. Lieut-
enant Dalsted útskrifaðist frá
ríkisháskólanum í Fargo fyrir
nokkru síðan og þar á eftir vann
hann fyrir Bandaríkjastjórn.
Mun hann vera giftur innlendri
konu frá Grafton, en ég veit
ekki hennar nafn. Leonard hefir
verið í Reykjavík og mun vera
um það bil að koma heim, ef
hann er ekki kominn.
Þau Captain Anna Ólafson,
hjúkrunarkona frá Garðar og
Lieutenant Colonel Dóri Hjálm-
arsson frá Akra voru með þeim
fyrstu frá Dakota, sem fóru
heim. Þar sem hefir verið getið
um þau bæði í blöðunum áður,
orðlengi ég ekki um þau meira.
Má vera að fleiri íslendingar
frá Dakota séu á gamla landinu,
en hér er ekki kunnugt um þá.
Allir vinir þessara ungu
manna gleðjast með þeim yfir
dvöl þeirra á íslandi, jafnframt
að þeir óska þeim góðrar ferðar
til baka og hamingjusamrar
heimkomu áður en mjög langt
líður.