Tíminn - 11.09.1945, Síða 2

þriðjndagimi 11. sept. 1945
68. blað
Þriðjudayur 21. sept.
i

/t CíiaCawqi
Hvar skal byrja?
í seinustu Hagtíðindum er
birt skýrsla um fjölda verzlana
í Reykjavík í árslok 1944. Sam-
kvæmt henni hafa þá verið þar
157 heildverzlanir og 607 smá-
söluverzlanir eða 764 verzlanir
alls. Á árinu höfðu bæzt við 21
heildverzlun og 55 smásöluverzl-
ani-r.
Með fullkominni vissu verður
ekki ságt um fjölda starfs-
manna við þessar verzlanir. Við
margar verzlanir vinna ekki
nema 2—3 starfsmenn, en við
aðrar verzlanir eru þeir margfalt
fleiri. Það mun sennilega ekki
of ríflega áætlað, að til jafnað-
ar hafi tvær fjölskyldur fram-
færi af hverri verzlun, auk ein-
hleypinga, sem þar kunna að
vinna. Sé yfirleitt reiknað með
fimm manns í fjölskyldu, eru
alltaf komin þarna 7500 manns,
auk einhleyps verzlunarfólks.
Það muil því ekki vera fjarri
lagi, að fimmti hver Reykvíking-
ur lifi á verzlun, og sennilega
fjórði hver, ef með væri talið
ýms iðnrekstur, sem frekar get-
ur talizt til verzlunar en raun-
verulegs iðnaðar.
Það gildir að vísu um margt af
hinu óbreytta verzlunarfólki, að
það lifir engu kóngalífi, og
sennilega er sumt af því fólki,
sem starfar við smásöluverzl-
anir, lægra launað en flest
starfsfólk annað. En margt af
þessu fólki, sérstaklega heild-
salarnir, hafa hins vegar meiri
tekjur en nokkrir landsmenn
aðrir. Sú verzlunarálagning, sem
Reykvíkingar greiða, fram-
fleytir því ekki aðeins 8—9
þúsund manns, heldur skapar
hún jafnframt nokkrum hundr-
uðum manna stórfelldari gróða
en dæmi eru til hjá ö<$rum
stéttum, nema þá ef vera kynni
einstaka stórútgerðarmanni.
Það má vera bersýnilegt á
þessu, að verzlunarálagningin er
langtum hærri en allir opin-
berir skattar til samans. Hún er
langþyngsta byrðin, sem Reyk-
víkingar hafa að bera.
Það er margt rætt um dýrtíð-
ina og ráðstafanir til að draga
úr henni. Engin dýrtíðarráð-
stöfun virðist augljósari og
sjálfsagðari en að ráðast gegn
verzlunarálagningunni. Það er
fullkomnasta óráð, að hér skuli
vera leyfð svo há heildsöluá-
lagning, að um 160 heildsölu-
fyrirtæki skuli geta grætt eins
og heppnustu gullgrafarar á
ekki meira innflutningi en til
Reykjavíkur kemur. Það er líka
eins mikið öfugstreymi og hugs-
ast getur, að fimmti eða fjórði
hver Reykvíkingur skuli hafa
framfæri sitt af verzlun.
/ Það fólk, sem yrði að yfirgefa
verzlunina, ef álagningin væri
lækkuð, ætti vissulega ekki að
þurfa að óttast atvinnuleysi/ og
skort, ef rétt væri á málum
haldið. Hin nýju skip, sem verið
er að kaupa til landsins, krefj-
ast aukins starfsliðs við sjávar-
útveginn. Hér þarf að skapa
ýmsan hagrænan iðnað, sem
einnig mun krefjast mikils
starfsliðs. Aukning þessara
starfsgreina er ekki að litlu leyti
háð því, að þær fái vinnuafl,
sem nú er bundið við verzlunina.
Það er sagt, að ríkisstjórnin
hafi nú í undirbúningi dýrtíðar-
ráðstafanir, er miði að því að
skerða hlut bænda og láglauna-
fólks. Slíkar ráðstafanir eru
hreinasta ósvífni, ef eigi er áð-
ur búið að skera niður verzlun-
arálagninguna. Það á að byrja
niðurskurðinn hjá mestu stór-
gróðastéttinni, heildsölunum, en
ekki hjá bændum og láglauna-
fólki. Annað væri ranglæti.
Hyggni kommúnista
Kommúnistar hafa verið
manna frakkastir í því að gagn
rýna stjórnarframkvæmdir ann
arra. Þeir einir hafa þótzt vera
með allt vitið og því getað sagt,
að svona og svona hefði fram
kvæmdin átt að vera, en ekki
eins og hún varð. Ýmsir hafa
látið glepjast af gaspri þeirra
og því hnigið til fylgis við þá.
Nú þurfa þessir menn ekki
Rannsókn á starfsháttum
nýbyggingarráðs.
Um fátt hefir verið talað
meira í bænum seinustu dagana
en Hauksmálið. Þetta mál hefir
ekki sízt vakið athygli af þeirri
ástæðu, að það hefir afhjúpað
starfshætti nýbyggingarráðs.
Stjórnarliðið hefir reynt að telja
mönnum trú um, að nýbygging-
arráð myndi sjá um, að aðeins
fullkomnustu og vönduðustu
skip yrðu flutt til landsins.
Reynslan hefir nú afsannað
þetta, eins greinilega og verða
má, þar sem fyrsta skipið, sem
er keypt hingað á vegum ráðs-
ins, kemst nauðulega til Bret-
lands i fyrstu ferð sinni þangað
og sekkur svo á heimleiðinni.
Hefði nýbyggingarráð nokkuð
gætt þess hlutverks síns, að að-
eins vönduð og fullkomin. skip
skyldu keypt til landsins, hefðu
slík skipakaup ekki átt sér stað.
Til viðbótar þessu hafa stjórn-
arblöðin sjálf, þótt óviljandi
muni vera, orðið til að auglýsa
þetta eftirlitsleysi nýbyggingar-
ráðs. Þau flytja nú daglega sög-
ur af því, að hingað séu keypt
í stórum stíl gömul skip, sem
aðrar þjóðir vilji ekki nota leng-
ur. Öll þessi kaup'eru vitanlega
gerð á ábyrgð nýbyggingarráðs,
sem veitir gj aldeyrisleyfin til
þeirra.
Það er því sannarlega kominn
tími til þess að bera fram þá
kröfu, að rannsókn sé látin fara
fram á þessum starfsháttum
nýbyggingarráðs og það skipað
færari mönnum áður en því sé
falið að ráðstafa meira af gjald-
eyri til skipakaupa. Þjóðin verð-
-------------------------------
ur að fá fyllstu tryggingu fyrir
því, að gjaldeyririnum sé ekki
eytt til að kaupa fleiri skip eins
og Hauk. Sú trygging fæst ekki
meðan braskari eins og Jóhann
Þ. og athugunarlaus gasprari
eins og Einar Olgeirsson eiga að
hafa æðstu stjórnina í þessum
málum.
Lygasaga, sem lýsir
kommúnistum vel.
Hauksmálið hefir komið mjög
illa við ritsnápa Þjóðviljans. Til
þess að draga athyglina frá ný-
byggingaráði, hafa þeir gripið
til þess að ljúga því upp, að
Tíminn hafi „glaðst yfir þessum
slysförum“ og óskað þess, að öll
skip, sem keypt verða á vegum
nýbyggingarráðs, færu sömu
leið og Haukur. Þessi lygi Þjóð-
viljans er vissulega ekki svara-
verð, en hins vegar er hún vel
þess verð, að henni sé haldið á
lofti, því að hún er svo gott
dæmi um skrílsskap og bar-
dagahætti þess flokks, sem Þjóð-
viljinn er málgagn fyrir. Engin
lygi er honum of viðbjóðsleg, ef
hann heldur sig geta fengið ein-
hvern til að trúa henni, og það
geti orðið til að hnekkja and-
stæðingunum. í þessu tilfelli er
treyst á það, að einhverjir
þeirra, sem ekki sjá Tímann, fá-
ist til að trúa þessu, og þess
vegna er ekki hikað við að ljúga
þessu upp. Þetta eru sömu
starfshættirnir og nazistar not-
uðu og er það í þessu eins og
fleiru, sem kommúnistar sverja
sig í ætt við þá.
Þessi lygi Þjóðviljans er líka
athyglisverð að því leyti, að hún
lengur að meta stjórnkænsku
kommúnista eftir gagnrýni
þeirra og gaspri. Nú er hægt að
dæma þá eftir eigin stjórnar-
framkvæmdum. Sú dómsundir-
staða er ýissulega langtum ör-
uggari.
Stærsta st j órnarf ramkvæmdin,
sem kommúnistar hafa glímt við
til þessa, er færeyski skipaleigu-
samningurinn. Því betra dæmi
ætti hann að vera um stjórnar-
hæfni kommúnista, þar sem þeir
hafa nær einir haft af honum
veg og vanda, og margt bendir
til, að þeir hafi viljað
nota hann sem sönnun þess)
hvað þeir gætu, ef þeir tækju
á því.
Það er bezt að byrja á sjálfri
samningagerðinni. Hyggnir menn
töldu, að samningana hefði
átt að gera ekki síðar en um ára-
mótin eða á meðan Færeyingar
gátu óttast, að við gætum fengið
skip annars staðar. Atvinnu-
málaráðherra kommúnista þótt-
ist hins vegar hyggnari og ákvað
að bíða með samningana, fram á
hávertíðina. Þá var svo komið,
að Færeyingum var ljóst, að við
vorum alveg upp á þá komnir,
og neyttu þess vitanlega í samn-
ingagerðinni. Ekki mátti það
heldur heyrast nefnt, að vanir
samningamenn ynnu að hénni
af íslendinga hálfu, heldur var
teflt fram viðvaningum, eins og
Lúðvík Jósefssyni Samningarnir
báru líka glögg merki þess, að
bæði hefðu Færeyingar haft
góða samningsaðstöðu og ís-
lendingar óvana samningameniji.
íslendingar urðu að taka miklu
fleiri skip en þeir þurftu og m. a.
allmargt iélegra skipa. Komm-
únistar voru hins vegar hinir
hróðugustu af samningunum,
bönnuðu Alþingi að breyta
nokkrum stafkrók í þeim, og
kröfðust þess, að það afgreiddi
þá á fáum klst. Alþingi var því
nauðugur einn kostur að sam-
þykkja þá óbreytta, eins og kom-
ið var.
Þá' víkur sögunni að fram-
kvæmdinni. Hún var falin Fiski-
málanefnd, þar sem kommúnist-
arnir Lúðvík Jósefsson og Hall-
dór Jónsson voru mestu ráðandi.
Lengi vel var ekkert eftirlit haft
með því, hvernig Færeyingar
fullnægðu samningunum, þótt
nauðsyn þess lægi í^augum uppi,
þar sem um 60 skip var að ræða
og jafnan má búast við misjöfn-
um sauð í mörgu fé. Fiskimála-
nefnd mun líka seint og um
síðir hafa komist að raun um
það, því að hún setti upp marg-
þætt og dýrt njósnarkerfi, þegar
kom fram á vorið. Til viðbótar
þessu eftirlitsleysi, lenti allt
reikriingshald og yfirlit um það
hvernig reksturinn gengi, í al-
gerri flækju og nefndin gat því
yfirleitt ekki gert neitt hrein-
lega upp fyrr en eftir dúk og
disl*. Reynt var að bæta úr þessu
með því að fjölga stöðugt starfs-
fólki, en það bætti ekki úr skák,
þegar skipulagið og stjórnsem-
ina vantaði. Að lokum varð að
leita til tveggja lögfræðmga, sem
ekki eru kommúnistar, til að
greiða úr fiækjunni. Kostnaður-
inn, sem er orðirin við þetta starf
Fiskimálanefndar, nemur eng-
um smá upphæðum.
Sögunni vikur nú aftur til
Áka frá þeim Lúðvík og Hall-
dóri. Samkvæmt samningunum
var hægt að losna við leigu
skipanna 30 dögum eftir stríðs-
lok í Evrópu. Margir hyggnir
menn hvöttu stjörnina til að
nota sér uppsagnarákvæðið,
enda augljóst, að skipanna var
ekki lengur þörf. En Áki þóttist
enn hyggnastur. Haijn neitaði
öllum ráðum og samningunum
var ekki sagt ujpp. „Hyggni“
hans hefir reynst þannig, að
stórfellt tap hefir verið á rekstri
skipanna síðan.
Þá kemur að seinasta þættin-
um í stjórnarhyggindum komm-
únista í sambandi við þetta mál.
f stað þess að bregðast mannlega
við, þegar halli var orðinn á
rekstrinum og taka lán til að
inna af höndum sjálfsagðar
greiðslur, létu þeir safnazt fyrir
vanskil við Færeyinga svo mán-
uðum skipti. Um það var ekkert
skeytt, þótt íslendingum væri
þannig sköpuð smán og niður-
læging meðal þessarrar frænd-
þjóðar og hvarvetna annars
staðar, er um þetta spyrðist. Það
var ekki fyrr en þetta framferði
hafði verið opinberlega gagn-
rýnt og almenningsálitið hafði
fordæmt það, að kommúnistar
létu sér segjast og bættu úr van-
skilunum, er voru orðin svo mik-
il að taka þurfti tveggja milj. kr.
lán til að mæta þeim.
Fyrir þá, sem hafa trúað
gaspri kommúnista, þegar þeir
biafa verið að lofa stjórnhæfni
sína, mætti þessi saga Færeyja-
samningsins vera lærdómsrík.
Öllu fleiri og stærri axarsköft
og mistök er ekki unnt að hugsa
sér í ekki yfirgripsmeira máli.
Og þó hafa kommúnistar vafa-
laust lagt sig hér alla fram. En
hæfileikarnir eru ekki meiri
Hér eftir ætti vissulega enginn
að þurfa að glepjast til fylgis
við kommúnista vegna þess, að
hann tryði á stjórnarhæfni
þeirra.
sýnir þá hliðina á bardaga-
mennsku kommúnista að snúa
sannleikanum alveg við. Það,
sem Tíminn hefir krafizt, er
ýtarleg rannsókn á Hauksmálinu
og auknar ráðstafanir til að
koma í veg fyrir slík skipakaup
í framtíðinni. Hann hefir m. ö.
o. krafizt ráðstafana til að koma
í veg fyrir slysfarir og að fleiri
skip, sem keypt væru á vegum
nýbyggingarráðs, færu sömu
leið og Haukur. Á máli Þjóð-
viljans heitir þetta hins vegar,
að Tíminn óski eftir slysförum,
og að fleiri skip lendi éins og
Haukur!
Kommúnistar reiðir yfir
því að vera skilamenn!
Kommúnistar eru mjög reiðir
því, að almenningsálitið hefir
nú neytt atvinnumálaráðherra
og Fiskimálanefnd til að bæta
úr vanskilunum við Færeyinga.
Einkum beina þeir skeytum sín-
um út af þessu gegn Tímanum
og Kristjáni Friðrikssyni. í
laugardagsblaði Þjóðviljans er
t. d. birt feitletruð(!) grein, er
nær yfir hálfa síðuna, þar sem
hrúgað er saman allskonar fúk-
yrðum og uppnefnum um Krist-
ján Friðriksson. Að öðru leyti
er greinin svo efnislaus og illa
skrifuð, að hún er ekki svara-
verð. Eina gildið, sem hún hefir,
er að lýsa íkapvonzku kommún-
ista yfir því, að þeir hafa neyðst
til þess að verða skilamenn! Er
því heldur ekki að undra, þótt
þeir álíti Kristján Friðriksson
geta miklazt af verki sínu, því
að það hefir ekki mörgum
heppnast að hafa svo siðbæt-
andi áhrif á kommúnista!
St j ór nar f lokkar nir
fá kosningakipp.
Loksins hafa stjórnarflokk-
arnir veitt því athygli, að eitt-
hvað muni verða að gera í bygg-
ingarmálunum. Á seinasta bæj-
arstjórnarfundi var samþykkt,
að bærinn beitti sér fyrir því að
tekin yrði upp skömmtun á
byggingaefni með það fyrir aug-
um að nauðsynlegustu íbúða-
byggingai* hefðu forgangsrétt.
Jafnframt segir Þjóðviljinn, að
nýbyggingarráð sé að undirbúa
löggjöf um byggingamálin.
Þetta er allt saman gott og
(Framhald á 7. síöu)
E R LE N T YFIALIT
Átökin um Dardaneliasundið
Um þessar mundir stendur
yfir í London fundur utanríkis-
málaráðherra Bretlands, Banda-
ríkjanna, Frakklands og Rúss-
lands. Á fundi þessum munu
verða rædd öll helztu ágrein-
ingsefni stórveldanna og reynt
að finna lausn á þeim. Eitt þess-
ara mála og ekki það veiga-
minnsta er framtíðarstjórn Dar-
danellasundsins.-
Það var fyrst um 1350, er
Tyrkir náðu yfirráðum yfir
Dardanellasundinu. Næstu tvær
aldirnar voru þeir svo voldugir,
að engir reyndu til þess að ná
þessum völdum úr höndum
þeirra. Eftir það tók veldi
þeirra smámsaman að hnigna.
Um 1770 var svo komið, að rúss-
neskur floti gat farið allra ferða
-<Sinna um Dardanellasund. Eftir
i það héldu Rússar stöðugt á-
[ fram að gera Tyrki sér undir-
gefna. Árið 1833 urðu Tyrkir að
lofa því að loka sundinu fyrir
fjandmönnum Rússa, ef til
styrjaldar kæmi. Öðrum stór-
veldum álfunnar þótti þetta
framferði Rússa ískyggilegt og
tóku því að skerast í leikinn.
Þau komu því til leiðar, að árið
1841 var undirritaður í London
svokallaður Dardanellasamning-
ur, þar sem Tyrkjum var gert
að skyldu að loka sundinu fyrir
öllum erlendum herskipum. Með
þessum samningi var rússneska
flotanum haldið frá Miðjarðar-
hafi, en jafnframt fengu Rúss-
ar tryggingu fyrir því, að óvina-
floti kæmist ekki inn í Svarta-
hafið. Þetta samkomulag gilti
nokkurn vei|inn óbreytt fram
til heimsstyrjaldarinnar 1918.
í heimsstyrjöldinni 1914—18
voru Tyrkir bandamenn Þjóð-
verja. í stríðslokin hernámu
Bandamenn stöðvar Tyrkja við
Dardanellasund og voru yfirráð-
in yfir sundinu í höndum þeirra
fyrstu árin á eftir. Árið 1923
voru teknir upp samningar milli
Bandamanna og stjórnar Mu-
stafa Kemal. Náðist samkomu-
lag á þeim grundvelli, að sundið
skyldi vera öllum opið, jafnt
kaupskipum og herskipum, og
Tyrkir skyldu eyðileggja öll
hernaðarleg vígi sin við sundið.
Tyrkir undu þessum kostum
illa og fengu málið tekið upp að
nýju árið 1936. í hinum svo-
nefnda Montreuxsamningi, sem
gerður var i júnímánuði það ár,
var Tyrkjum aftur leyft að reisa
vígi við sundið og hafa hömlur
á siglingum um það. Kaupskip
skyldu fá að fara frjáls ferða
sinna um sundið, bæði á friðar-
og stríðstímum, en þó máttu
Tyrkir takmarka þessar sigling-
ar eftir vissum reglum, ef þeir
voru sjálfir stríðsaðili. Á stríðs-
tímum skyldi sundið vera lokað
öllum erlendum herskipum, ef
Tyrkir væru hlutlausir, en væru
þeir stríðsaðili, höfðu þeir á-
kvörðunarvaldið yfir sundinu í
sínum höndum. Á friðartímum
máttu minni herskip fara um
sundið, en þó ekki yfir vissa
tölu frá hverri þjóð.
Rússar létu strax nokkra óá-
pægju í ljós yfir Mountreux-
samningnum, enda voru þeir
ekki aðilar að honum. Er talið,
að þeir hafi iðulega farið þe^s á
leit við Tyrki síðan, að fá ýms-
ar undanþágur fyrir sig, en op-
inberlega hefi þeir ekki gert það
fyrr en á þessu ári. í aprílmán-
uði síðastl. sögðu þeir upp vin-
áttusamningi sínum við Tyrki
og létu þau boð fylgja með, að
þeir óskuðu eftir auknum rétt-
indum til siglinga um Dardan-
ellasund. Jafnframt munu þeir
hafa tekið þetta mál til með-
ferðar, bæði á Jaltafundinum
og Potsdamráðstefnunni.
Svör þau, sem Rússar hafa
fengið við þessari málaleitun
sinni, bæði hjá Tyrkjum og
stórveldunum, munu vera á þau
leið, að þetta mál verði ekki af-
greitt, nema með nýju sam-
komulagi þeirra ríkja, er stóðu
að Montreauxsamningnum á
sinni tíð. Með þessu svari hafa
Tyrkir komið sér undan því að
þurfa að taka upp beina samn-
inga við Rússa, og Bretar og
Bandaríkjamenn hafa líka get-
að dregið málin á langinn.
í blaðaumræðum, sem orðið
hafa um þetta mál, er á það
bent, að Rússar hafi notið góðs
af Montreauxsamningnum í ný-
lokinni styrjöld, þar sem hann
hafi komið í veg fyrir, að Þjóð-
verjar og ítalir gætu farið með
herskip inn á Svartahaf, en það
hefði getað stórlega breytt víg-
stöðunni í Suður-Rússlandi,
þegar Rússar voru þar verst
staddir. Einnig er á það bent, að
(Framhald á 7. síöu)
mMR HAiRAHNANNA
Alþýðublaðið er eina stjórnarblaðið,
sem hefir þorað að vita vanskilin við
Pæreyinga og önnur hneyksli í sam-
bandi við það mál. í forustugrein Al-
þýðublaðsins 6. þ. m., er nefnist: Fiski-
málanefndarhneykslið, segir svo um
þetta mál:
„Það hefir nú verið staðfest op-
inberlega, að ríkissjóður hafi fyrir
nokkrum dögum orðið að hlaupa
undir bagga með Fiskimálanefnd
og ábyrgjast yfirdráttarlán fyrir
hana, hvorki meira né minna en
2 miljónir króna, til þess að bjarga
henni út úr þeim stórkostlegu van-
skilum, sem hún var komin í með
greiðslur til Færeyinga samkvæmt
skipaleigusamningnum frá í fyrra
vetur og fyrir löngu eru orðin þjóð
okkar til vansæmdar. Mun Fiski-
málanefnd nú þegar hafa innt
eitthvað af þessum greiðslum af
hendi af þeirri fjárupphæð, sem
hún þannig fékk til forráða, og
lögfróðir menn, sem til hafa verið
fengnir, vera byrjaðir að greiða
eitthvað fram úr þeirri óreiðu og
því sukki, sem nefndin var komin
í undir yfirstjórn hins kommúnist-
iska atvinnumálaráðherra, Áka
Jakobssonar, og handlangara hans,
Lúðvíks Jósefssonar alþingismanns
og Halldórs Jónssonar framkvæmd-
arstjóra.
Ber vissulega að fagna því, að
þannig skuli nú loksins vera tekið
í taumana og þjóð okkar firrt
meiri vansæmd af óstjórninni í
Fiskimálanefnd, en orðin er. En
eftir er fyrir okkur sjálfa, að gera
upp við þá menn. sem sök eiga á
hneikslinu."
Alþýðublaðað víkur síðan að hinu
misheppnaða yfirklóri Fiskimála-
nefndar:
„Ósvífnara, og jafnframt hlægi-
legra plagg, rnun sjaldan hafa verið
að íslenzku þjóðinni rétt, en yfir-
lýsing Fiskimálanefndar. Meðan
hneykslið er rætt í blöðunum og
hver sönnunin eftir aðra kemur
fram um hin stórkostlegu vanskil
nefndarinnar og óreiðuna í öllu
starfi hennar.þegir hún og þrjózkast
meira að segja við að gefa ríkis-
stjórninni skýrslu um það, hvernig
komið er. En þegar fjármálaráðu-
neytið hefir neyðst til að hlaupa
undir bagga til að afstýra því
versta .og Fiskimálanefnd hefir með
ríkisábyrgð fengið 2 miljónir króna
að láni til að bjarga sér upp úr
vanskilafeninu, sem hún hefir verið
í mánuðum saman, koma þessir
herrar loksins fram fyrir þjóðina,
láta eins og ekkert hafi í skorizt
og segja: Það er lýgi, sem Alþýðu-*
blaðið sagði, að Fiskimálanefnd
vanti hálfa aðra miljón til að geta
staðað í skilum við Færeyinga.
Allt er í himnalagi. Allt hefir verið
greitt! En þá hafði nefndina fyrir
aðeins örfáum dögum ekki aðeins
vantað hálfa aðra miljón, heldur
tvær miljónir til þess að geta staðið
við skuldbindingar sínar og ríkis-
sjóður orðið að útvega henni þær.
Þannig er sá sannleikur, sem
Fiskimálanefnd ber á borð í yfir-
lýsingu sinni.
En það er alger misskilningur,
ef þeir Áki Jakobsson atvinnu-
málaráðjherra og undirmenn hans
í Fiskimálanefnd, halda, að hneyks-
ismáli hennar sé lokið mð þvílíku
yfirklóri. Það eru allar líkur til
þess, að þjóðin verði að taka á
sig miljónatap af færeysku samn-
ingunum og framkvæmd atvinnu-
málaráðherrans og Fiskimálanefnd-
ar á þeim. Hún mun því eftir sem
áður gera kröfu til, að fullkomip og
áreiðanleg grein verði gerð fyrir
þeirri ráðsmennsku, sem til óreið-
unnar og vanskilanna hefir leitt
af hálfu Fiskimálanefndar. Hún
vill fá að vita fyrir hvað og fyrir
hverja henni verður að blæða.“
í forustugrein Alþýðublaðsins 7. þ.
m., er nefnist: Eru staðreyndirnar
rógur?, er vikið að blekkingum og
fölsun Þjóðviljans í þessu máli. Al-
þýðublaðið segir:
„Það er ekki nema mannlegt og
skiljanlegt, að Þjóðviljinn reyni
í lengstu lög, að bera svipuhögg
almenningsálitsins af sér og flokki
sínum. En hann þarf hins vegar
ekki að hugsa það, að honum muni
haldast uppi að fara með neinar
frekari falsanir eða blekkingar í
svo stórkostlegu hneikslismáli, sem
þjóðin öll að endingu verður að
súpa seyðið af. Og því skulu nú
nokkrar spurningar lagðar fyrir
Þjóðviljann, honum sjálfum og les-
endum hans til glöggvunar á því,
hver það er, sem fer með lygar og
róg í þessu máli, og hver með stað-
reynclir:
1) Er það ekki staðreynd, að
hingað hafa borizt, og verið birtar
í blöðum, fregnir af megnri ó-
ánægju færeyskra sjómanna og út-
gerðarmanna yfir stórkostlegum og
langvarandi vanskilum af hálfu
Fiskimálanefndar á greiðslum sam-
kvæmt færeyska skipaleigusamn-
ingnum?
2) Er’það ekki ómótmæld stað-
reynd, að þegar áður en þessar
fregnir bárust hingað og voru birtar
í blöðum hér, höfðu Færeyingar,
með milligöngu danska sendiherr-
ans hér kvartað yfir þessum van-
skilum við íslenzk stjórnarvöld?
3) Er það ekki staðreynd, að
hingað er síðan kominn danskur
lögfræðingur til að reka réttar
Færeyinga og knýja fram uppgjör
við Fiskimálanefnd samkvæmt á-
kvæðum skipaleigusamningsins?
4) Er það ekki staðreynd, stað-
fest af fjármálaráðherra, að Fiski-
málanefnd hefh af þessum ástæð-
um fyrir nokkrum dögum orðið að
fá yfhdráttarlán meö ríkissjóðs-
(Framhald á 7. síðu)