Tíminn - 14.12.1945, Blaðsíða 8

Tíminn - 14.12.1945, Blaðsíða 8
Kosningaskrifstofa Framsóknarmanna er í Edduhúsinu. Sími 6066. 8 I REYKJÆVÍK FRAMSÓKNÁRMENN! Komið í kosningaskrifstofuna 14. DES. 1945 95. blafl Munið að gera jólapöntunina tímanlega getið þér fengið í öllum sölubúðum vorum Kaupfélag Reykjavíkur og nágrennis Vfe Ræða Hermanns Jónassonar (Framháld af 3. slOu) gáfu sig fram. — Það er alveg óútreiknanlegut hve margar þær miljónir eru, sem ríkis- stjórninni hefir tekizt að láta renna út í sandinn vegna mis- taka og fálms í bátabyggingum og skipakaupum. Þó eru húsbyggingamálin eitt táknrænasta sýnishorn óstjórn- arinnar. Byggingarefni hefir verið af skornum skammti. Allt árið hefir ríktsstjórnin horft á það alveg aðgerðalaus að bygg- ingarefnið er hrifsað út í sum- arbústaði, stórvillur, stórbygg- ingar, sem ekki eru aðkallandi, og af húsaoröskurum, sem byggja til að’okra á því, — en samvinnubyggingarfélög hefir skort efni. Nýsköpumn í hús- byggingum er þannig, að húsa- leiga og húsaverð hefir hækkað daglega síðan stjórnin tók við, og er nú húsaleiga í Reykjavík fyrir 4 herbergi og eldhús í nýj- um húsum um 13 hundruð krónur á mánuði, ef menn binda sig í 5 ár. Ríkisstjórnin hefir, svo sem ég hefi rakið brugðist einmitt þeim loforðum, sem ef efnd voru máttu miða til þess að stöðva dýrtíðina og gefa fólkinu trú á gjaldmiðilinn og framleiðsl- una. Fálmkenndar framkvæmd- ir og heildarstefna stjórnarinn- ar hefir því í stað þess skapað hjá þjóðinni trúleysi á því, að verðfall krónunnar verði stöðv- að. Þetta trúleysi er orðið að sjúklegum faraldri. Margir þeir, sem peninga eiga, kaupa svo að segja hvað sem þeir fá og hvað sem það kostar. Framferði stjórnarinnar er því líkast, sem það væri markmið hennar að skjótfenginn auður þjóðarinnar renni sem fyrst út i sandinn — en ekki hið gagnstæða. Merkur útlendingur sem héðan kom, sagði við blöð heimalands síns að íslendingar lifðu nú líkast því sem hver dagur væri þeirra seinasti. — Ástandið sem verðbólgu- stefna stjórnárinnar hefir skap- að, er í stuttu máli þannig: Ríkissjóður fleytir sér enn með naumindúm á brennivínsgróða og tollum. Dýrtíðinni er velt á bak bændanna að svo miklu leyti sem reynt er að sporna við henni. Stjórnin er nú einnig að koma bátaútveginum á kné. Fá- tækir eigendur gömlu húsanna eru rændir tekjum sínum. Eig- endum nýju húsanna heldur ýmsum við örbirgð vegna dýr- leika þeirra. Sparifjáreigendur lifa i stöð- ugum ótta vegna gengisfalls. Laun hafa verið lækkuð við launamenn. En hvaða ðryggi er í því, að ríki, sem þannig er stjórnað, standi til lengdar und- ir þeim greiðslum? Loks á svo að veita öllum þjóðfélagsþegnum öryggi með almennum tryggingum. En það hefir bara gieymst að segja mönnum frá því, að peningana í tryggingarnar greiðir ríkið at- vinnurekendur og hinir tryggðu sjálfir. Ef þessir gjaldstofnar bresta, er allt tryggingakerfið að engu orðið. Með því að grafa undan afkomu ríkissjóðs og at- vinnuveganna, svo sem gert er með núverandi stjórnarstefnu, er/verið að taka tryggingunum gröf áður en þær fæðast___ Njosnir Þjóðverja á Islandi seinustu árin fyrir styrjöldina Fnrðnlegar árásir á Hermann Jónasson Margir stjórnarsinnar voru skapvondir daginn eftir eld- húsumræðurnar og bar ekki sízt á þvi í þinginu. Þar hófst fundur í sameinuðu þingi með því, að Finnur Jónsson, sem ekki tók þátt í umræðunum, kvaddi sér hljóðs utan dagskrár til að afsaka það, að frv. hans um byggingamálin væri að mörgu leyti stæling á frv. Framsókn- armanna um byggingalánasjóð og það svo nákvæm i sumum tilfellum að sama villan væri í báðum frv.! Hafði Hermann Jónasson skýrt frá þessu í eld- húsumræðunum. Finni fórst þessi afsökun eðlilega mjög óhönduglega, enda hafði hann ekki vaknað alvarlega til aðgerða fyrr en frv. Framsóknarmanna var komið fram. Hann hugði því að rétta hlut sinn, þegar tekin var á dagskrá tillaga um landvistar- leyfi handa Þjóðverjum. Flutti hann þá langa ræðu og var það eitt aðalatriði hennar, að Her- mann Jónasson hefði vanrækt að hafa eftirlit með njósnar- starfsemi Þjóðverja hér á landi fyrir styrjöldina, en þá hefði m. a. borizt bréf frá sendiherra íslands i Kaupmannahöfn þess efnis, að danska lögreglan hefði komizt á snoðir um, að Þjóð- verjar rækju njósnir hér á landi. Hermann Jónasson svaraði þessum ásökunum mjög ræki- léga. Hann skýrði frá, að fljót- lega eftir að honum barst nefnt bréf sendiherrans hefði hann sent lögreglustjórann í Rvík ut- an. Hefði hann fengið aðgang að öllum gögnum dönsku lög- reglunnar um þetta mál, en ekkert teljandi hefði verið á þeim að græða. Þetta hefði þó orðið til þess, að hann hefði látið hafa nákvæmt eftirlit með starfsemi þýzka ræðismannsins hér og sannaðist m. a. að hann starfrækti sendistöð, sem var syðilögð hjá honum að tilhlut- un ríkisstjórnarinnar. Þá svaraði Hermann þeirri á- sökun, að rángt hefði verið að birta ekkert opinberlega um betta *mál á sínum tíma. Það befði vitanlega orðið til þess, %ð allar gagnnjósnir hefðu orð- :ð erfiðar, því að hinir hefðu þá orðið varari um sig. Hér yrði að viðhafa sömu aðferð og í öðr- am rannsóknamálum að birta tkkert það, sem gæti greitt fyr- ir sökudóignum. Alls staðar annars staðar væri slik starf- 3emi rekin þannig, enda væri beztur árangur tryggður með þeim hætti. Umraáiíim um þetta mál var haldið áfram síðdegis í gær og verður nánara sagt frá því í næsta blaði. Eðli stjornar- samstarfsins. Mörgum ykkar " sýnist lítt skiljanlegt þetta stjórnarsam- starf. En það er auðskilið. Til bess þurfið þið þó að gera ykkur ljóst, að þeir, sem stjórna kommúnistaflokknum, eru ráðnir byltingamenn, — en stjórnendur Sjálfstæðisflokks- ins er fámennur hópur stríðs- gróðamanna, sem hefir grætt tugi miljóna á styrjöldinni. Milli þessara manna, — en ekki að vilja kjósendanna — eru samningarnir gerðir raunveru- lega um allt annað en segir i plötunni. — Raunverulegi stjórnarsamningurinn er um það, að auðmennirnir fái að græða og vernd fyrst- um sinn fyrir auð sinn. Það þýðir eng- inn stríðsgróðaskattur, nægi- lega lélegt skattaeftirlit, mein- lausar rannsóknir og sættir í svikamálum o. s. frv., svo sem betta hefir birzt í framkvæmd. í stað þessa fá kommúnistar aðstöðu til áróðurs með yfirráð- um yfir útvarpi og alveg sér- staklega aðstöðu til áhrifa á börn og unglinga með yfirráð- um yfir uppeldtsmálum. Glund- roðinn í fjármálum er líka þeim í hag, því með honum eykst á- byrgðarleysi í landinu. Samn- ingarnir eru í fæstum orðum bannig: annar aðilinn fær auð, hinn áróðursaðstöðu. — Báðir aðiljar þessa samnings telja, að heilbrigð stjórnmálastefna sé hættulegri fyrir tilveru þeirra og áform. Á Norðurlöndum og víðar, þar sem heilbrigð um- bótastefna ríkir um stjórn landsins, er striðsgróðinn (segjum yfir 100 þús. kr.) tek- inn að verulegu leyti. Þar er ekki sætzt á skattsvik og verzl- unarsvik, heldur eru þau rann- sökuð. Fjármagninu er varið' til framfara, til þess að bæta lífs- kjör fólksins — á kostnað stríðsgróðamanna og annara auðmanna. Og þetta er svo rækilega á kostnað byltinga- manna, að áhrif þeirra hljóta að fara þverrandi, þar sem svona er stjórnað í samræmi við vilja og þrá fólksins. Svona stjórnarstefnu, sem heilbrigðir jafnaðarmanna- flokkar hafa víða beitt sér fyr- ir, óttast því bæði auðmenn og kommúnistar. — En hér birtist hin hefðbundna einfeldni auð- mannsins, ásamt sjúkri met- orðagirnd. Hann skilur það ekki enn, að öryggi hans í íslenzku þjóðfélagi eins og nú er komið og nú er stefnt, getur þegar frá liður orðið minna en öryggi fátæklings í heilbrigð.u þjóð- félagi. Ég veit ekki til að hæstv. menntamálaráðherra Brynjólf- ur Bjarnason hafi tekið aftur þá stefnuyfirlýsingu flokks síns, að auka verði auðvaldskreppuna og atvinnuleysið til þess að herða og magna verkamenn í endurteknum verkföllum og illdeilum við verkfallsbrjóta og lögreglulið, unz kommúnista- flokkurinn verði fær um að taka völdin — ekki með kosn- ingum — heldur með handafli. Eftir að hafa hlustað á ræðu hæstv. menntamálaráðherra (Br. B.) fyrir fáum dögum, er hann ræddi um Rússland í sam- bandi við útvaipið, þarf enginn þingmaður að efa, að þessi stefnuskrá er í fullu gildi. En eins og ég hefi rakið, hefir aldrei verið unnið að því jafn markvisst að skapa þessa auð- (jatnla Síó valdskreppu og með verðbólgu- stefnu stjórnarinnar. — Sjálf- stæðismennirnir sumir friða sig með því, að kommúnistar muni, ef þeir eru í stjófn, er allt stöðv- ast, hjálpa þeim til að lækka framleiðslukostnaðinn. Þetta er mjög fávíslegt. Atvinnuleysi og kreppa er einatt markið, sem byltingamenn keppa að. Ekki til þess að leysa málin, heldur til þess að geta gert lokaátakið. Þegar við blasir atvinnuleysi og örbyrgð munu kommúnistar ekki spara að benda á auð- inn i klóm striðsgróðamanna, óhóf þeirra og allsnægtir. Það eru ekki óskynsamleg skipti að hafa fengið áróðursaðstöðuna fyrir að lofa stríðsgróðamönn- um að geyma auðinn nokkur ár, til þess að geta síðar notað hann á hentugum tíma sem vopn á þá sjálfa. Eins og ég hefi sýnt hafa lof- orðin á plötunni alls ekki verið efnd. Það stóð aldrei til. Platan og nýsköpunin eru leiksýningar, til þess að dylja kjarna samn- ingsins. — Skrafið um frið milli verkamanna og atvinnu- rekenda er til þess að dylja það að aldrei hefir verið stefnt til stærri ófriðar milli þessara að- ila en nú. Siglingaverkfallið’er lítið forspil. Það var leyst með meðgjöf frá erlendum skipum. I»að sem gera þarf. Þið munuð spyrja — hvað á að gera. Leiðin er aðeins ein, og hún er augljós. Það er að lækka framleiðslukostnaðinn, með átaki allra, ekki sízt stríðs- gróðans, við hæfi verðlags á út- fluttri vöru okkar. Með þessu er aftur skapað traust á gjaldmiðl- inum og öryggi framleiðslunn- ar. — Það er sá grundvöllur, sem fjármálalíf verður að hvíla á — til þess að það sé heilbrigt. — Þetta er stefna Framsóknar- flokksins, yfirlýst stefna Bún- aðarþings og nú Fiskiþings. Á þessum grundvelli á að reisa, ekki pappírsnýsköpun fjárhags- lega sjúka og feiga, heldur raunverulega nýsköpun, sem kemur frá þjóðinni sjálfri, vegna þess, að framleiðendum er skapað öryggi í stað sívax- andi öryggisleysis. Á þessum grundveili er auðvelt, þar sem þjóðin hefir nú fjármagn, að hefja þær stórfelldustu fram- farir, er landsmenn hafa lifað, gerðar samkv. áætlun um næstu 2—5 ár, eftir hnitmiðuð- um útreikningl á fjármagni, auðlindum, erlendum gjaldeyri og vinnuafli þjóðarinnar, þann- ig að hvorki verði atvinnuleysi né ofþennsla. Framsóknar- flokkurinn hefir á reiðum hönd- um hina stórfelldustu fram- faraáætlun og hefir á þessu þingi sýnt í frumvarpsformi þann hluta hennar, sem helzt þótti von til að nú gengi fram. Það yrði of langt mál að greina efni þessara frumvarpa, enda eru þau tillögur um stórfelldar framfarir i flestum atvinnu- málum og menningarmálum þjóðarinnar. Það er þessi stefna, sem meirihluti svo að segja allra bjóða Vestur-Evrópu hefir kos- ið. Meirihluti kjósenda fæst ekki fyrir þessari stefnu hér fyrr en hann skilur, að stjórn- arsáttmálinn er það, sem ég hefi sýnt að hann er. Það er ekki nóg að verulegur hluti kommúnista og Sjálfstæðis- manna séu mótfallnir stefnu stjórnarinnar og næstum allir Alþýðuflokksmenn nema ráð- herra og nokkrir þingmenn. Hetja í friði og ófriði (The Iron Major) Amerísk kvikmynd. Pat O’Brien Buth Warrick Robert Ryan. Sýnd ki. 7 og 9. Sýning kl. 5. Börn fá ekki aðgang. Eyðimerkurævintýri Tarzans með Johnny Weissmuller Sýnd kl. 9. Jíijja Síé IVótt i höfn Vel gerð sænsk sjómannamynd. Aðalhlutverk leika: Sigurd Wallan. Birgit Tengroth. Skyttur dauða- dalsins (Riders of the Death Valley) Fyrsti kafli: „Upp á lif og dauða“. Sýnd kl. 5 og 7. , Bönnuð yngri en 14 ára. Eldhúsumræðurnar (Framhald af 1. síðu) göngu barlóm hjá útvegsmönn- um og sjómönnum að þeir krefjast 15% verðhækkunar! Það mátti líka vel finna á ræðum sumra stjórnarsinna, að þeir fundu til þess, að þeir voru staddir á hálum ís. Áki Jakobs- son eyddi t. d. mestöllum ræðu- tíma sínum til að skamma Landsbankann og kenna hon- um um að hann stæði í vegi nýsköpunarinnar! Slíkt var vit- anlega ekkert annað en ádeila á ráðherra Sjálfstæðisflokksins, sem ráða yfir bankanum. Þeir rifu líka þennan áróður Áka í tætlur, en augljóst er á þessu, að Áki sér að óðum líður að því að nýsköpunarblekkingin af- hjúpist til fulls og þess vegna er nú ífgynt í dauðans ofboði að finna einhvern, sem hægt er að skella skuldinni á! Landsbank- inn hefir orðið fyrir valinu. Verstu útreiðina af öllum hlaut Ólafur Thors í umræðun- um. Eysteinn Jónsson las mörg fyrri ummæli hans ijjn nauðsyn þess að stöðva dýrtíðina og bar þau sáman við orð hans og gerð- ir nú. Ólafur gat ekki svarað þessu neinu öðru en með skæt- ingi og dylgjum m. a. um ráð- herrasótt. Batnaði ekki hlutur hans við það, því að flestum mun hafa fundizt það skýring- in á kollsteypu hans. Ræður Framsóknarmanna, sem tóku þátt í umræðunum, verða birtar hér í blaðinu, og birtist fyrsta ræðan í blaðinu í dag. Ferðahpk Sveins . . . (Framliald af 1. síðu) þeirra tímá sið. Óþarft er að taka það fram, að þýðingin er vel gerð, svo að vart verður á betra ko.iið. Ferðabók Svains Pálssonar er mikið rit — hátt á níunda hundrað blaðsíður í stóru broti Hinir óánægðu verða að slíta af sér flokksböndin og mynda með Framsóknarflokknum fylkingu, nægilega sterka og heilsteypta, ekki aðeins til þess að rísa gegn stefnu stjórnarinnar, heldur og til baráttu fyrir stefnu lýðræð- isáinnaðra umbótamanna, stefnu, sem ég hefi nokkuð markað hér að framan, stefnu, sem fólkið í nálægum löndum og okkur andlega skyldast hefir valið. — Ég hygg að gæfa is- lenzku þjóðarinnar, ég segi frelsi hennar og tilvera, sé und- ir því komin, að þessi fylking verði nægilega samstillt og sterk til þess að svigna hvorki fyíir valdi stórgróðaklíkunnar, er stjórnar Sjálfstæðisflokkn- um, né ofbeldi ráðinna bylt- ingamanna — heldur beri heil- brigða stefnu umbótamanna, sem er þrá mikils meirihluta þjóðarinnar, — fram til sigurs. UR BÆNUM Fundur. Framsóknarfélag Reykjavíkur held- ur fund í Baðstofu iðnaðarmanna næstkomandi þriðjudagskvöld. Húsnæðis- og húsaleigumálin verða fyrstu mál á dagskrá. Ættu Fram- tóknarmenn að fjölmenna á þennan fund. Framsóknarmenn! - Skrifstofa til undirbúnings bæjar- stjórnarkosninga í Reykjavik er í Edduhúsinu við Lindargötu. Hún er opin kl. 2—7 virka daga og 5—7 á sunnudögum. Dragiö ekki að athuga hvort þið, eða kunningjar ykkar, eruð á kjörskrá. Sími skrifstofunnar er 6066. Dronning Alexandrine kom hingað til Reykjavíkur með um 130 farþega frá Danmörku síðast- liðinn þriðjudagsmorgun. — Meðal farþega með skipinu hingað til lands var Lúðvík Guðmundrson, sem und- an farna mánuði hefir ferðast á veg- um Rauða Kross íslands, um megin- land Evrópu til að liðsinna íslend- ingum. Lúðvík hefir greitt úr vand- ræðum fjölmargra nauðstaddra ís- lendinga, einkum í Þýzkalandi og hjálpað mörgum þeirra til þess að komast iftim. Til Bandaríkjanna. Síðastl. föstudagskvöld fóru 27 ís- lendingar áleiðis til Bandaríkjanna með herflutningaskipi. Farþegarnir voru þessir: Arnfríður og Kristín Berg- ström til heimilis að Gunnarsbraut 38, Ingibjörg T. Bozin, Hringbraut 33, með eins árs gamla dóttur, Ida B. Dibble, Brávallagötu 12, með eins árs son, Ólafía E. Dodge, Hátúni 21, Ásta Provance, Heilusundi 7, Sigurborg T. Rauer, Hverfisgötu §1, með eins árs dóttur, Ingibjörg S. Germain, Berg- staðastræti 9B, með eins árs son, Anna Bene, Hellubraut 4, Hafnarfirði, með tveggja ára son, Guðlaug G. Emeus, skála 51, Laugarnesi, með eins árs son, Alda S. P. Phillips, skála 39, Laugar- nesi, með tveggja ára son, Anna H. Webbs, Keflavík, með tveggja ára dótt- ur, Þórdís B. Bilger, Reynimel 41, Sig- ríður J. Hjartarson, Bjarnarstíg 7, Hiín M. Schlenbaker, Miðstræti 6, Jenny G. Truax, Þingholtsstræti 23, Sigurborg Farell, með tæpl. tveggja mánaða dóttur, Hrafnhildur E. Arn- órsson, Laufásveg 25, Rafnheiður Ream, Hólavallagötu 9, Jón Jakobsson, Vífilstöðum, Magnús Matthíasson og frú, Túngötu 5, Ingibjörg Arnórsdóttir, Laufásveg 25, Árni Björnsson, Lauga- veg 92, Alda Trezon, Menntaskólan- um, Emma Gage, Stelnum við Lang- holtsveg og Ásta Hartronft, Meðal- holti 6. Árni Helgason verksmiðjustjóri I Chicago er ný- kominn til landsins. Erindl hans er að heimsækja móður sína, sem er 86 ára gömul. Hún dvelur í Hafnarfirði. Séra Bjarni Jónsson hefir verið skipaður dómprófastur í staö séra Friðriks Hallgrímssonar, sem heflr látið af prestsstörfum. Skálholt. Leikfélag Reykjavíkur hefir ákveðið að Skálholt eftir Guðmund Kamban verði jólaleikritið í vetur. I

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.