Tíminn - 18.12.1945, Blaðsíða 8

Kosningaskrifstofa Framsóknarmanna
er í Edduhúsinu. Sími 6066.
8
REYKJAVÍK
FRAMSÓKNARMENN!
Komið í kosningaskrifstofuna
18. DES. 1945
96. blað
Furðulegur rógburður ráðherra á Alþingi
(Framhald af 1. síðu)
Fyrir dyrum stóðu þá breyting-
ar á skiptingu lögreglustjóra-
embættisins í Reykjavík. Var
þaö niðurstaðan, að Agnar
Kofoed-Hansen tæki við yfir-
stjórn lögreglunnar og skyldi
hann fara utai\ til að kynna
sér stjórn slíkra mála þar. M.
a. skyldi hann sérstaklega
kynna sér þann þátt lögreglu-
málanna, er bréf sendiherrans
fjallaði um og svo jafnframt
þær upplýsingar, sem finna
mætti í skjölum dönsku lög-
reglunnar um njósnarstarfsemi
á íslandi. Agnar fór utan strax
um vorið 1939 og dvaldi alllang-
an tima í Danmörku til að
kynna sér þessi mál. Hann at-
hugaði gögnin, sem voru hjá
dönsku lögreglunni varðandi
njósnarstarfsemi Þjóðverja á
íslandi, og komst að sömu nið-
urstöðu og sendiherrann, að
ekkert teljandi væri á þeim að
græða. Jafnframt kynnti hann
sér starfsemi dönsku lögregl-
unnar á þessu sviði og samdi
um samstarf milli hennar og
íslenzku lögreglunnar varðandi
þessi málefni. *
Það eru því fullkomin ósann
indi .hjá Finni Jónssyni, að
þessum málaleitunum sendi-
herrans hafi ekki verið svarað,
heldur var gert nákvæmíega
það, sem sendiherrann ráðlagði.
Finnur Jónsson hefir því farið
með vísvitandi ósannindi, þegar
hann hélt þessu fram.
Þýzkalandsför lög-
rcglustjórans.
Þá er komið að þriðju að-
dróttun Finns Jónssonar, er
fjallar um för Agnars Kofoed
Hansen til Þýzkalands og sýria
átti sérstakan undirlægjuhátt
Hermanns Jónssonar við nazista
og jafnvel, að hann hefði haft
í huga að taka upp lögreglu
stjórn þeirra hér á landi'
Þessi för lögreglustjórans var
farin að sérstöku ráði yfir
manns rannsóknarlögreglunnar
í Danmörku, sem sjálfur mun
nýlega hafa verið kominn frá
Þýzkalandi í svipuðum erindum.
Ráðlegging hans mun m. a.
hafa byggst á því, að Þjóðverjar
stóðu mjög framarlega í venju
legum lögreglumálum og mátti
því margt af þeim læra, sem var
óviðkomandi starfsháttum naz-
ista. Þá var það líka mikilsvert
að geta kynnst starfsháttum
Þjóðverja sjálfra, þar sem gagn-
njósnum íslenzku lögreglunnar
átti ekki sizt að beina gegn
þeim, auk þess, sem það dró at-
hygli Þjóðverja frá þeirri fyrir-
ætlun, að Íslendíngar leituðu
sér leiðbeininga hjá þeim. Þjóð-
verjar hefðu getað orðið miklu
varkárari, ef íslendingar hefðu
t. d. leitað aðstoðar hjá Scot-
land Yard.
Það sýnir svo bezt viðleitni
Finns Jónssonar til að færa mál
þetta á verri veg, að hann reyn-
ír að gera veður út af því, að
lögreglustjórinn hafi dvalið í
Þýzkalandi sem „gestur Himml-
ers.“ Það er kunnara en frá
þurfi að segja, að nazistar
gerðu sér sérstakt far um að
sýna útlendingum margvíslega
yfirborðskurteisi og hlutu hana
margir, sem annars voru henn-
ar ómaklegir. Eigi að telja alla
þá menn nazista eða vini þeirra,
sem slíkrar gestrisni nutu, hlytu
ekki aðeins margir fslendingar
þann stimpil, heldur fjölmargir
merkir útlendingar og flokks-
bræður Finns Jónssonar, sem
aldrei hafa þó verið grunaðir
um nazistavináttu og engum
dytti í hug að bera slíkt á brýn,
nema ef vera kynni Finni Jóns-
syni.
„Undirlægjjnháttiir-
inn4< við Gérlaeh.
Þá er komið að fjórðu ásökun
Finns, sem fjallaði um, að Her-
mann Jónasson hefði sýnt þýzka
ræðismanninum margvislegan
linkind og undirlægjuhátt.
Röksemdir Finns fyrir þessu
voru aðallega þær, að reynt |
hefði verið að hafa áhrif á frá-
sagnir blaðanna um Þýzkaland.
Fyrir þessu færði hann þó engin
tilgreind dæmi eða sannanir.
Skrif islenzkra blaða á þessum
tíma — og þá ekki sízt blaða
Framsóknarfloksins — bera þess
lika glögg merki, hvort slíkri
viðleitni Hermanns hafi verið
til að dreifa, nema þá þeirri,
að blöðin gættu hóflegs orð-
bragðs í gagnrýni sinni á út-
lendu stjórnarfari. Þá viðleitni
hafa undantekningarlaust allar
íslenzkar ríkisstjórnir sýnt og
núv. ríkisstjórn þó alveg sér-
staklega. Seinast í júnímánuði
í sumar barst blöðunum aðvör-
unarbréf frá ríkisstjórninni, þar
sem skýrt var frá umkvörtunum
erlendra sendifulltrúa í tilefni
af ýmsum skrifum þeirra og
þeim síífan ógnað með refsi-
ákvæðum íslenzkra hegningar-
laga, ef ekki væri breytt um til
batnaðar. Virðist því fara meira
en illa á því, að núverandi ráð-
herrar átelji fyrirrennara sinn
fyrir það, að þeir hafi kvatt
blöðin til að gæta kurteisis og
hóflegs orðbragðs, þegar þau
gagnrýndu erlent stjórnarfar.
Viðkomandi því, að hér hafi
verið gerð upptæk þýdd bók um
þýzk stjórnmál og bönnuð ein-
hver skopmyndasýning, er
fljótlegast að vísa til þess, að
slikt viðgekkst í miklu rikara
mæli í Danmörku og Svíþjóð,
þar sem flokksbræður Finns
Jónssonar fóru með völd og
munu þeir þó ekki ásakaðin um
ofmikinn undírlægjuhátt við
nazista. Hitt var það, að meðan
lönd þeirra höfðu vinsamlegt
stjórnmálasamband við Þýzka-
land varð að taka vist tillit til
þess. Það er lika víst, að tvær
grímur myndu renna á núv. rík-
isstjórn áður en hún leyfði út
gáfu á sorpriti um Rússland eða
sýningu skopmynda af Stalín!
Annars sýnir viss atburður
bezt þá linkind, sem Hermann
Tónasson á að hafa sýnt hinum
þýzka ræðismanni. Eins og áð'
ur er sagt barst H. J. fjórða
bréfið frá íslenzka sendiherran
um í Khöfn í jan. 1940. Efni
þess var, að liklegt væri, að hér
væri starfrækt þýzk sendistöð
Hermann Jónasson fól lögreglu-
stjóranum þegar athugun á því,
og bar hún þann árangur, að
uppvist varð með vissum hlust
unaraðferðum, að þýzki ræðis-
maðurinn hafði sérstaka sendi-
stöð. Samkvæmt islenzkum lög-
um var óleyfilegt að starfrækja
líkar stöðvar, þótt ekki væri
um njósnir að ræða, enda feng-
ust ekki'sannanir fyrir þeim i
þessu tilfelli. Hermann Jónas-
son undirbjó í samráði við lög-
reglustjórann. að vopnaðir menn
færu til ræðismannsins og eyði-
legðu stöðina, en á ráðherra-
fundi var ákveðið að lögreglu-
stjórinn skyldi fyrst fara einn
og sjá hverju hann fengi fram-
gengt. För hans bar þann árr
angur, að ræðismaðurinn lokaði
^töðinni.
Þess munu sennilega ekkí
dæmi frá nágrannalöndunum á
þessum tíma, að jafn djarflega
hafi verið komið fram við þýzk-
an ræðismann og sést bezt á
bessu, hve ómaklegar eru um-
ræddar aðdróttanir Finns Jóns-
sonar í garð Hermanns Jónas-
sónar.
Dylgjnrnar um
Framsóknarflokkinn.
w !
Þá er komið að seinustu að-
dróttun Finns, sem er sú, að i
bréfum sendiherrans séu upp-
lýsingar, sem séu óheppilegar
fyrir ýmsa Framsóknarmenn.
Þessi aðdróttun verður tæp-
ast skilin öðruvísi en að ein-
hvurjir Framsóknarmenn hafi
mjög til saka unnið í þessum
efnum. Margir þingmenn Fram-
3óknarflokksins, t. d. Hermann
Tónasson, Eysteinn Jónsson og
Sveinbjörn Högnason skoruðu á
Finp að skýra frá þessu efnF
bréfsins, en hann neitaði því
með öllu. Hafa þau tíðindi, sem
betur fer, aldrei gerzt áður á
Alþingi, að ráðherra hafi þann-
ig dróttað glæpsamlegum verkn-
aði að stórum hópi manna og
vitnað til opinberra heimilda, án
þess þó að birta þau. Áreiðan-
lega enginn íslenzkur þingmað-
ur annar en Finnur Jónsson
myndi telja slíkt framferði sam-
boðið æru sinni og virðingu.
En Finnur Jónsson mun ekki
bjarga sér með þögn í þessu
máli. Þess mun verða kraflzt af
sívaxandi' þunga, að öll gögn i
þessum málum verði lögð á
borðið. Annað hvort verður
Finnur að sanna áburð
sinn eða standa sem afhjúpaður
rógberi frammi fyrir allri þjóð-
inni.
Samlíking Péturs
Ottesen.
Hér að framan hafa átyllur
þær, sem Finnur Jónsson reyndi
að nota til að sanna nazista
vináttu á’ Hermann Jónasson,
verið greiddar sundur lið fyrir
lið. Tilgangur Finns er augljós.
Hann hyggst að bæta upp hina
.élegu málefnalegu aðstöðu rík
Lsstjórnarinnar með þvi að þyria
upp moldviðri um það, að Fram-
óknarmenn hafi verið nazistar.
Tann hyggst jafnframt að aug-
iýsa þjóðinni karlmennsku sina
jg riddaraskap i baráttunni við
nazismann með því að stýja
lokkrum bágstöddum Þjóðverj-4
um frá kónum sínum og börn-
am!
Annar flokksbróðir Finns,
Stefán Jóhann, reyndi að taka
þátt í þessum hetjuskap með þvi
að lýsa því nú yfir, að víkja
hefði átt Gerlach úr landi.
Sjálfur orðaði hann þetta ekki
sinu orði í meira en eitt ár,
ægar hann var utanríkismála-
ráðherra á sama tíma og Gerl-
ach var ræðismaður hér!
Pétur Ottesen <sagði í tilefni
af þessum hetjuskap Finns og
Stefáns eftirfarandi sögu í um-
ræðunum á Alþingi á dögunum:
Fyrir löngu siðan vafð vart við
bjarndýr á bæ einum norðan-
lands,, þar sem tveir bræður
bjuggu. Annar bróðirinn brást
þannig við, að hann lokaði bæn-
um sem vandlegast og hugðist
að láta hann gæta sín. Hinn
bróðirinn náðl sér í byssu og
3kaut björninn. Þá kom sá bróð-
irinn, sem hafði falið sig, og
rak f j ósreku í trýnið ' á dauðu
dýrinu og lét sem honum væri
dauði þess að þakka.
Þingmenn og áheyrendur
,-kyldu strax samlikinguna, því
að jafnharðan varð þessi þing-
vísa til:
Enginn þarf að óttast hér
um ættjörðina sína,
því að Finnur fyrir er
með fjósrekuna sina!
Það féll í hlut Framsóknar-
Cjatnía Síó
Jftjja Síó
manna að fara hér með völd,
þegar ágangur nazismans var
mestur. Framkoma þeirra í
þeim málum og þó sérstaklega
framkoma Hermanns Jónas-
sonar er löngu búin að fá viður-
kenningu annara þjóða. Áreið-
anlega kom engin smáþjóð fram
með meiri dirfsku en íslend-
ingar í þeim efnum. Af verkum
íslendinga á síðari árum hefir
ekkert skapað þeim meiri
frægð en að neita Þjóðverjum
um flugvelli hér, þegar veldi
nazista var mest. íslendingar
voru fyrsta þjóðin, sem veitti
ýfirgangi nazista fullkom-
ið afsvar. Þetta hefir bergmálað
land úr landi og hvað eftir ann-
að verið lofsamlega minnst í
heimsblöðunum. Það sýnir vel
giftu Finns Jónssonar? að hann
ckuli nú leggja sig allan fram til
að reyna að hafa þennan heiður
af þjóðinni og gera sitt ítrasta
til að sanna, að þessa fram-
komu íslendinga sé ekkert að
marka, þvi að forsætisráðherra
beirra og aðrir ráðamenn á
beim tíma hafi verið verstu
nazlstaundirlægjur! Mikið gagn
er Finnur að reyna að vinna
bjóðinni eða hitt þó heldur, þeg-
ar hann færlst slíkt í fang!
Blint má það ofstæki vissulega
vera, sem þannig skeytir ekkert
um álit þjóðarinnar út á við, ef
það heldur sig geta klekkt eitt-
hvað á pólitískum andstæðingi.
, En sagan af Hermanni Jónes-
. syni og Finni Jónssyni i þess-
I um efnum mun verða i augum
þjóðarinnar sagan af bræðrun-
um tveimur, sem börðust við
björninn með ólíkum hætti.
, Finnur Jónsson er nú hinn skel-
| eggasti yfir valnum, þar sem
i þýzka þjóðin liggur, og hyggst
að sýna nú hetjulega baráttu
sina gegn nazistum með þvi að
stýja i sundur þýzkum hjónum,
sem ekkert hafa sér til saka
unnið. En er það karlmennska,
sem er íslendingum að skapi?
Barátta Fimis gegn
„fimmtu herdeild-
iimi“ nú.
En þjóðin mun ekki dæma
það eftir þessu háttalagi,
hve skeleggur Finnur Jónsson
er ív þessum málum almennt.
Þar kemur annað til greina, sem
reynir meira á manndóm Finns
Jónssonar. Flokksblað hans, Al-
þýðublaðið, hefir hvað eftir ann-
að upplýst, að starfandi sé
„fimmta herdeild" hér í landi.
Það er við þessa herdeild, sem
Finnur Jónsson á að þreyta
krafta sína, en ekki við her-
deild, sem er liðin undir lok.
Hvað gerir Finnur svo til að
hafa uppf á og fylgjast með
störfum þessarar herdeildar?
Þjóðin veit ekki til þess að hann
geri neitt í þeim efnum, enda
DALEIÐARm Iiinrásin
(Swing Fever). Kay Kyser, Marilyn Maxwell, á Guadalcanal („Guadalcanal Diary“)
Lena Horne. 0
Hljómsveit Kay Kysers. Stórfengleg og spennandi mynd
Sýndkl. 9 af hrikalegustu orustum Kyrra- hafsstríðsins.
Fálkinn í Hollywood Aðalhlutverkin leika:
(Falcon in Hollywood) Tom Conway, Barbara Hale. Sýnd kl. 5 og 7. Bönnuð yngri n 12 ára. Preston Foster, Lloyd Noian, William Bendix. Sýnd kl. 5, 7 og 9. Börn fá ekki aðgang.
*»
þóttist hann geta uplýst það í
umræðunum á dögunum, að slík
„fimmta herdeild" væri nú alls
ekki til! Sú „fimmta herdeild“
fær þvi að starfa óáreitt meðan
Finnur Jónsson er í dómsmála-
ráðherrasæti.
Finnur Jónsson þykist líka
manna skeleggastur í barátt-
unni gegn ofbeldisstefnum.
Hefir ekki blað hans, Alþýðu-
blaðið, sagt, að enginn munur
væri á nazistum og kommúnist-
um í þeim efnum. Unir Finnur
sér ekki hið bezta í stjórn með
kommúnistum? Myndi hann þá
3kki alveg eins hafa getað unað
'ér vel í stjórn með nazistum,
ef önnur úrslit hefðu orðið í
styrjöldinhi og hann hefði
fengið að reka fjósrekuna i
frýnið á kommúnismanum
föllnum? Eða boðaði ekki mál-
gagn Finns Jónssonar, að það
væri „menningarlegt hlutverk
nazismans" að ganga af kom-
múnismanum dauðum!
Finnur á vissulega eftir að
'.anna karlmennsku sína og
einlægni gegn ofbeldi og ein-
ræðisstefnum. Þjóðin tekur það
ekki gilt sem sönnun í þeim
efnum að grálega sé búið að
þýzkum konum og börnum, þótt
þjóð þeirra hafi beðið lægra
í styrjöldinni. Hún dáir ekki
karlmennsku, sem rekur fjós-
rekuna í dauðan andstæðing.
Finnur verður að sýna karl-
mennsku sína í baráttunni við
„fimmtu herdeildina,“ sem blað
hans segir að starfandi sé hér
nú, og þó fyrst af öllu með því
að birta öll skjöl og skilríki varð-
andi starfsemi Þjóðverja hér og
sýna ef hann getur, að hann
hafi verið annað meira en lítil-
sigldur og illkvittinn rógberi,
þegar hann hefir verið að reyna
að setja Gestapostimpilinn á
Framsóknarmenn.
Askrifíargjald Tímans
utan Rvíkur og Hafnarfjarðar
er kr. 30.00 árgangurinn.
Allir, sem fylgjast vilja með
almennum málum, verða að lesa
TÍMANN.
UR BÆNUM
Jólaskemmtun.
Jólatrésfagnaður Framsóknarmanna
verður föstudaginn 4. í jólum í Lista-
mannaskálanum. Hlnn vinsæli barna-
vinur, ísak Jónsson kennari, stjórnar
börnunum við jólatréð. Þátttaka til-
kynnist helzt sem fyrst til Torfa
Torfasonar í innheimtuskrlfstofu Tím-
ans, sími 2323. Að kvöldinu, eftir að
börnin hafa farið heim frá jólatrénu,
verður aðaljólaskemmtun fullorðna
fólksins. Allir frjálslyndir menn vel-
komnir meðan húsrúm leyfir.
Til bágstaddra. fslendinga,
hafa eftirtaldar gjafir borizt blað-
inu: Frá starfsfólki Edduprentsmiðju
og Tímans 280 kr., frá konu utan af
landí 100 kr.. frá N. N. 60 kr. Gjafir
þessar hafa verið afhentar skrifstofu
Rauða Ki-oss íslands, sem færir gef-
sndum beztu þakkir.
Skipaferðir til Danmerkur.
Lagarfpss er á leið til Kaupmarma-
hafnar og fer þaðan í byrjun janúar.
Dronning Alexandrine fór héðan á-
leiðis til Kaupmannahafnar síðastl.
föstudagskvöld og leggur af stað til
íslands 5. janúar.
Fundur.
Framsóknarfélag Reykjavíkur held-
ur fund í kvöld. Verður hann í Bað-
stofu iðnaðarmanna og byrjar kl. 8,30.
Húsnæðis- og húsaleigumálin verða á
dagskrá. Ættu Framsóknarmenn að,
fjölmenna. Nýlr félagar velkomnir.
British Counsil
hefir ákveðið að veita islenzkum
kandídötum ferna námsstyrki fyrir
skólaárið 1946—’47. Tveir styrkirnir
verða fullir námcstyrkir, en tveir að
upphæð 100 sterlingspund hvor. Með
hærri námsstyrkjunum reiknast skóla-
og prófgjöld, ferðakostnaður til Bret-
lands og heim aftur og 30 sterlings-
punö á mánuði í dvalarkostnað, ef
nám er stundað í Oxford, Cambridge
eða London, en 25 pund á mánuði, ef
það er stundað annars staðar. Miðast
styrkirnir við kandídata frá háskóla
eða menn með svipuðum prófum.
Styrkþegum er ekki heimilt að taka
með sér konur sínar (eða eiginmenn),.
né annað skyldulið. Umsóknareyðu-
blöð fást hjá fuiltrúa British Council,,
Laugaveg 34, Reykjavík, og er um-
sóknarfrestur til 15. janúar 1946.
Hjónaeíni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun sína,
ungfrú Anna Daníelsdóttir, Sæfelli,
Seltjarnarnesi og Sigurður Kristjáns-
son málari, Urðarstig 3, Hafnarfirði.
Þrjár tólf ára telpur
er kom út fyrir nokkrum árum og seldist á upp á örskömm-
um tima, er nú komin i ljósprentaðri útgáfu.
Þrjár tólf ára telpur er ein fyrsta telpnasaga er samin
var á íslenzku. Höfundur hennar, Stefán Júlíusson kennari,
er viðurkenndur barnabókahöfundur. Tryggvi Magnússon
teiknaði myndirnar.
Látið Þrjár tólf ára telpur ekki vanta á heimilið. Kostar
aðeins 11 krónur.
Aðrar jólabækur barnanna eru:
SVEITIN HEILLAR, viðburðarík og heillandi sveitalífssaga með 30 myndum. Verð kr. 20.00.
SNATI og SNOTRA, ein vinsælasta barnabók Steingríms Arasonar, prýdd myndum eftir Tryggva Magnússon. —
Verð kr. 11.00.
BAMBI, hin heimskræga bók Walt Disney. Verð kr. 15.00.
Bókaútgáfan Björk