Tíminn - 25.10.1946, Blaðsíða 1
KITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON
ÚTGEPANDI:
PR AMSÓKN ARFLOKK U RINN
Slmar 23SS og 4371
PRENTSMIÐJAN EDDA hj.
RITST J ÓR ASKRIPSTOFUR:
EDDTJB 'SL Llndargfitu 9 A
Slmar 2353 og 4373
APGRETÐSLA, INNHEEMTA
OQ AUQLÝSINGASKRIPSTOPA:
EDDUHÚSI, Liudargðtu BA
Siml 2323
30. árg.
Reykjavík, föstudaginn 25. okt. 1946
195. blað
Bændur verða aö fá ullina frá
1943-45 greidda fyrir áramót
Þingsályktunartill. frá fimm þingmönnum
Fimm þingmenn, Steingrímur Steinþórsson, Páll Zóphónías-
son, Pétur Ottesen, Jón Sigurðsson og Halldór Ásgrímsson hafa
lagt fram í sameinuðu þingi tillögu þess efnis, að Alþingi „feli
ríkisstjórninni að kaupa nú þegar óselða ull frá árunum 1943,
1944 og 1945 því verði, að greiða megi bændum fyrir næstkom-
andi áramót hið lögákveðna verð fyrir ullarframleiðslu fyrr-
Úr heimi nefndaróhófsins og bitlinganna:
Stjórnarformaðurríkisverksmiðjanna
kostaði þær 67 þús. kr. á síðastl. ári
" Greiða síldarverksmiðjurnar pólitískan
erindrekstur Þórodds Guðmundssonar?
HAMINGJUSAMUR FADIR
Fyrir nokkrum dögum var minnst á það hér í blaðinu, að al-
menningur myndi hvergi nærri gera sér ljóst, hve gífurleg fjár-
málaspilling og óhófseyðsla á almannafé hefir þróazt í skjóli
þess stjórnarfars, sem ríkt hefir í landinu seinustu árin, Nefnd-
um hefir verið fjöigað, svo að mörgum tugum skiptir, sem að
flestar eru ríkulega launaðar. Auk þess hafa fjölmargir aðrir
bitlingar verið búnir til, að ógleymdum hinum mörgu sendiferð-
um til útlanda. Til frekari sönnunar getur Tíminn að þessu sinni
nefnt eitt dæmi, en áreiðanlega mætti nefna önnur álíka í
margra tuga tali, ef samsekt stjórnarflokkanna væri þess ekki
valdandi, að þeir kappkosta að halda hulu leyndarinnar yfir
þeim.
Myndin er af Tedder flugmarskálki og ungri dóttur hans. Tedder missti
fyrri konu sína og barn í flugslysi á stríðsárunum, en giftist nokkru
síðar konu, sem vann í flugher hans. Hafa þau nú eignazt stúlku þá, sem
Tedder sézt með á myndinni. Það var Tedder, sem stjórnaði hinni frægu
flugsókn Bandamanna í Norður-Afríku, en seinna varð hann einn af nán-
ustu meðstarfsmönnum Eisenhower við undirbúning og framkvæmd inn-
rásarinnar í Evrópu. Nú er hann yfirmaður brezka flughersins.
K.R. efnir til HAPPDRÆTTIS
fyrir íþróttastarfsemi sina
Vinningarnlr eru ýmsar nauðsynlegar
heimilisvélar.
Formaður Knattspyrnufélags Reykjavfkur og fjáröflunar-
nefnd félagsins buðu blaðamönnum á slnn fund að Hótel Borg
í gær. Var þar skýrt frá því, að félagið hefði ákveðið að efna til
happdrættis f fjáröflunarskyni, því hin fjölþætta íþróttastarf-
semi félagsins er fjárfrek, og auk þess hefir félagið að undan-
förnu orðið að standa straum af utanförum íþróttamanna, sem
kostað hafa mikið fé, en hafa hins vegar orðið landi og þjóð
til sóma.
Dýr formaður.
Sveinn Benediktsson er mað-
ur nefndur. Hann hefir mörg
einkastörf með höndum. Hann
fæst við umfangsmikla útgerð
og hann er umboðsmaður fyrir
marga báta á Siglufirði yfir
síldveiðitímann. Loks hefir hann
svö formennsku I stjórn síldar-
verksmiðja ríkisins, sem auka-
starf. Þessi formennska hans
hefir kostað verksmiðjuna síð-
astliðið ár, sem hér segir, talið
í krónum:
1. Formannslaun .... 19.060.94
2. Fyrir að vera skráð-
ur framkv.stjóri í 2
—3 mán., eftir frá-
fall Magn. Blöndal 10.550.00
3. Símakostnaður ut-
an S. R.(ekki nærri
4.
4000 manns í skóg-
ræktarfélögunum
Aðalfundur Skógræktarfél.
íslands hófst í gær kl. 2 síð-
degis í Félagsheimili Verzl-
unarmannafélags Reykjavík-
ur. Formaður félagsins, Val-
týr Stefánsson, ritstjóri, setti
fundinn og bauð velkomna
fulltrúa utan af landi, en
þeir voru mættir 15 frá 12
héraðsfélögum. Auk þeirra
mættu á fundinum ýmsir á-
hugamenn um skógræktar-
mál.
Hákon Bjarnason gaf skýrslu
um störf félagsins á síðastliðnu
allur í þágu þeirra) 10.135.08 ári, og gat þess um leið, að fé-
Ferðakostnaður og
uppihald á Siglu-
lagatala skógræktarfélaganna
væri nú komin nokkuð yfir 4000
firði ............ 18.873.45 Gjaldkeri félagsins, Guðmundur
5. Málverk, er S. R. Marteinsson, las upp endur-
voru látnar gefa skoðaða reikninga félagsins fyr-
honum á fertugs- ir árið 1945, og voru þeir bornir
afmæli hans .... 8.075.00 upp og samþykktir.
-----------1 Næst kom til umræðu mál
Samtals kr. 66.694.47 það, sem fundinum var aðallega
| ætlað að fjalla um, en það er
Geta má þess, að rekstrar- breyting á skipulagi Skógrækt-
halli verksmiðjanna var nær arfélags íslands. Skógræktar-
4 milj. kr. á þessu árl, er Sveinn stjóri skýrði frá aðdraganda
Benediktsson fékk um 70 þús. þessara breytinga og las upp
kr. fyrir formennsku slna. Ein- nýtt frumvarp til laga fyrir
hverjum formanni öðrum myndi Skógræktarfélag íslands. Hefir
hafa þótt það ástæða til að fara áður verið gerð grein fyrir þeim
sparlega með fé, bæði viðkom- hér í blaðinu. Nokkrar umræð-
greindra ára.“
Þing sameinuðu þjóð-
anna tekið til starfa
Á þingi sameinuðu þjóðanna
hófust í gær almennar umræð-
ur um alþjóðleg vandamál, og
er búist við, að þær standi í
fjóra daga. Má telja víst, að
þar beri á góma flest þau al-
þjóðleg deilumál, sem nú eru
uppi. M. a. hreyfði Tryggve Lie
Spánarmálunum í gær og taldi
Franco-stjórnina hættulega
heimsfriðnum.
Þegar þessum umræðum er
lokið, hefjast nefndarstörf. Að-
alnefndir þingsins eru sex. Gert;
er ráð fyrir, að þingið sitji I
marga mánuði.
Ræðan, sem Truman forseti
flutti við setningu þingsins,
hefir hlotið mjög góða dóma. M.
a. hefir Molotoff þakkað honum
fyrir hana. í ræðunni lagði
forsetinn áherzlu á, að hann
teldi óttann við nýja styrjöld
ástæðulausan, en samt yrði
alls staðar vart við stríðsótt-
ann. Við þurfum að losa okkur
við hann og hér höfum við
tækifærið til þess. Verkefni
okkar er að eyða tortryggninni
og vinna að batnandi velmegun
allra þjóða. Við eigum að skapa
heim lausan við skort og ótta.
Á þessu þingi sameinuðu
þjóðanna mun fara fram inn-
taka íslands, Svíþjóðar og Afg-
hanistan, en öryggisráðíð hefir
ekki orðið sammála um að mæla
með inntökubeiðni annarra
ríkja, sem sóttu um inngöngu.
Má þó vera, að þær verði lagð-
ar fyrir þingið.
ERLENDAR FRÉTTIR
Attlee forsætisráðherra lét
svo ummælt i utanríkismálaum
ræðum í brezka þinglnu í fyrra-
dag, að viðreisnarmálin og
flóttamannamálin væru nú
mikilvægustu viðfangsefnin, og
þau yrðu ekki leyst, nema
með aiþjóðlegri samvinnu.
Hann deildi á Rússa fyrir mis-
notkun á neitunarvaldinu í
öryggisráðinu, þvi að ekki ætti
að beita þvi, nema undir alveg
sérstökum kringumstæðum.
Jafnframt tók hann fram, að
hann teldi samvinnu Rússa og
Breta nauðsynlega. Hann
varði stefnu stjórnar sinnar í
Spánarmálunum, þar sem er-
lend íhlutun á Spáni myndi að-
eins styðja Franco í sessi.
Churchill lýsti sig við sama
tækifæri fylgjandi utanríkis-
málastefnu brezku stjórnarinn-
ar í aðalatriðum. Þó taldl hann
hana óákveðna í Palestinumál-
inu og átaldi einniy, hve ört
herinn væri afvopnaður. Hann
deildi á Rússá fyrir yfirgangs-
semi þeirra og bar fram þá
spurnlngu, hvort þeir hefðu
200 herfylki alvopnuð 1 hinum
hernumdu löndum í Evrópu.
Á þingi brezku verkalýðsfé-
laganna í gær, flutti Attlee for-
sætisráðherra ræðu um stjórn-
(Framhald á 4. siOu)
segir:
„Eins og kunnugt er, hafa
bændur ekki enn fengið greidda
ull sína frá árunum 1943, 1944
og 1945. Þegar sexmannanefnd-
arverðið var ákveðið, var gert
ráð fyrir því, að bændum bæri
að fá kr. 8,50 fyrir hvert kg. af
hreinni ull, og hefir rikissjóður
tekið að sér að ábyrgjast ullar-
framleiðendum það verð fyrir
ull framangreindra þriggja ára.
Sú sala, sem tekizt hefir á ull
þessara ára, hefir farið fram að
tilhlutan stjórnarinnar, eða ver-
ið gerð með hennar samþykki,
enda eðlilegt, að þau vinnubrögð
væru viðhöfð, þar sem ríkissjóð-
ur þarf að greiða það, sem á
vantar, að 8,50 kr. verðið náist
við söluna.
Enn er allmikið óselt af ullar-
bírgðum þessara þriggja ára,
sem ábyrgð ríkissjóðs nær til, og
ekki er víst, hvenær eftir-
stöðvarnar seljast. Hins vegar
virðist ekki ná nokkurri átt, að
bændur þurfi lengur að bíða
eftir greiðslu, enda sá dráttur,
sem orðinn er, þegar búinn að
valda þeim tjóni og miklum ó-
þægindum. Mun og hverjum
augljóst, sem um það vill hugsa,
að hagur bænda er ekki þannig,
að þeir megi við því, að sala á
afurðum þeirra dragist árum
saman.
Hér er því lagt til, að ríkis-
sjóður kaupi eftirstöðvar ullar-
innar fyrir verð, sem tryggir
bændum, kr. 8,50 fyrir hvert kg.
ullar frá þessum árum. Það er
tvímælalaust ekki hægt að draga
lengur þessa ullaruppgerð, og
er því ekki um aðra lelð að ræða
en að ríkissjóðúr kaupi þá ull,
sem nú liggur óseld. Með því
þarf hann að vísu að leggja
fram nokkra fjárhæð í bili, sem
hann fær svo endurgreidda, þeg-
ar sala hefir farið fram. — Ná-
ist ekki svo hátt verð fyrlr-ull-
ina, að ríkissjóður verði skað-
laus af, þá er aðeins um halla
að ræða, sem honum ber lög-
um samkvæmt að taka á sig.“
Skákeinvígi Ásmund-
ar og Guðmundar
Viðtal við skákmenn-
ina.
Á sunnudaginn hefst spenn
andi skákeinvígi um skák-
meistraatitilinn, milli þeirra
Ásmundar Ásgeirssonar, nú-
verandi skákmeistara íslands
og Guðmundar Ágústssonar
skákmeistara. Ætla þeir að
tefla 10 skákir. Verður teflt
á sunnudögum og fimmtu-
dögum og fer keppnin fram í
Þórscafé. Blaðamönnum gafst
f gær kostur á að ræða við
taflmennina að Hótel Borg.
Ásmundur hefir verið skák-
meistari íslands síðan 1944. En
alls hefir hann unnið þann titil
fjórum sinnum. Hann er fért-
ugur að aldri.
Er tíðindamaður blaðsins
spurði Ásmund, hvenær hann
hefði byrjað að tefla, sagði hann
að það hefði ekki verið fyrir
(Framhald á 4. síOu)
íslenzkir íþróttamenn hafa á
þessu ári sem er að líða, borið
hróður íslands viða um lönd, og
mun landkynning sú, sem þeir
hafa látið erlendum þjóðum í
té sízt reynast haldminni en
utanfarlr margra opinberra og
athafnalítilla sendinefnda að
undanförnu. Nægir þar að minna
á fimleikaför K. R. til fjögurra
þjóðlanda og hinn glæsilega ár-
angur íslenzkra frjálsíþrótta-
manna á Evrópumeistaramót-
inu I sumar.
Eins og marga mun reka
minni til, efndi K. R. til happ-
TOGARI SELDUR
Togarinn Karlsefni hefir ver-
ið seldur til Færeyja. Hinir nýju
eigendur hafa fengið leyfi til
þess -að skipið beri sama nafn
til næstkomandi áramóta. Eig-
andi Karlsefnis var Geir Thor-
steinsson, útgerðarmaður. Kaup-
endur eru A/S J. Dahl, Vog i
Færeyjum.
drættis fyrir tveimur árum, þar
sem vinningarnir voru óskahlut-
ir húsmæðra, er þá voru með
öllu ófáanlegir, þ. e. a. s. raf-
magnseldavél, kæliskápur og
þvottavél. Nú hefir félagið á-
kveðið að efna til annars sliks
happdrættis með sömu hlutum,
sem nú eru enn illfáanlegir, en
jafn eftirsóttir. Verður happ-
drættinu hagað þannig, að sal-
an fer öll fram á einum mánuði
og verður dregið strax 1. des. og
drætti ekki frestað. Sala mið-
anna hefst í dag, eins og sjá
má af auglýsingu frá K. R. í
blaðinu i dag. Verð miðanna er
aðeins 2 krónur, og geta menn
fengið 5, 10 eða 50 miða hefta
saman.
Hér er tilvalið tækifæri fyrir
menn að stuðla að viðhaldi og
aukningu íþróttastarfseminnar
í landinu, og eiga um leið von á
að fá í staðinn hluti, sem hverri
húsmóður er kærkomið að fá.
Þeir ógiftu geta minnzt þess,
að sá, sem fékk vélarnar í fyrra
happdrættinu, er nú giftur og
bárust honum ekki færri en
fjörutíu giftingartilboð, er vitað
var, hver hreppt hafði gripina.
andi sjálfum sér og öðrum.
I
Stjórninni þótti ekki
nóg að gert.
Einn var líka sá aðili, sem
ekki fannst hér nóg gert, og
taldi útgerðarmenn og sjómenn
geta greitt hærri stjórnar-
nefndarlaun, en vitanlega eru
það þeir, sem endanlega standa
undir þessum kostnaði. Sá aðill
var ríkisstjórn íslands, sem á-
leit að hér yrði að koma til sög-
(Framhald á 4. siOu)
Drengilegur stuðning-
ur í handritamálinu
Hedtoft Hansen, formaður
danska jafnaðarmannaflokks-
ins, hefir skorað á dönsku
stjórnina að skipa nefnd, er
undirbúi afhendingu til íslend-
inga á íslenzkum handritum og
skjölum, sem eru geymd í Dan-
mörku.
Hedtoft Hansen telur, að
slík framkoma af Dana hálfu
myndi verða til að bæta og
styrkja samvinnu íslendinga og
Dana.
ur urðu um frv. en síðan var
því vísað til laganefndar.
Þá ræddi skógræktarstjóri um
framtíðarstarfsemi héraðsskóg-
ræktarfélaganna. Nokkrar um-
ræður urðu um málið, og tóku
eftirtaldir menn til máls: Hauk-
ur Jörundsson, Hvanneyri, Ól-
afur Bergsteinsson, Árgilsstöð-
um, Einar G. E. Sæmundsson,
Vöglum, Daniel Kristjánsson,
Beigalda, Ármann Sigurðsson,
Urðum, Valtýr Stefánsson, rlt-
stjórl og Guttormur Pálsson,
Hallormsstað.
Að loknum þessum umræðum
var samþykkt að fresta fundi
til föstudags kl. 4 eftir hádegi,
en þá er ætlast til að laganefnd
hafi lokið störfum og skili áliti.
KeflavíkurflugvöII-
urinn afhentur í dag
Stjórnarvöld Bandaríkj-
anna munu í dag afhenda
íslenzku ríkisstjórninni
Keflavíkurflugvöllinn. —
Mun það gert með hátíð-
legri athöfn, sem fer fram
á flugvellinum síðdegis í
dag.