Tíminn - 10.11.1947, Blaðsíða 3

2«5. Jrfaff
TÍMINJif, mánuðagitm l#.
1M?

.ilw;
j ÖPihB liön dal
J/íta7,IS :'A
hag'fræðiiignr
Á æskuárum mínum leit-
uðu Borgfirðingar almennt
hjálpar við meinum sinum
að Stafholtsey. Þar bjó Jón
Blöndal, sonur Páls Blön-
dals, er var einn af hinum
10 þjóðkunnu Hvamms-
bræðrum úr Vatnsdal. Var
Jón læknir hinn bezti og
drengur góður. Hann var
giftur Nmyndarkonu, Sigríði,
dóttur Björns Lúðvíkssonar
sundkennara og voru þau
hjónin þremenningar. Þau
áttu 5 syni, alla mannvæn-
lega og sérstaklega við-
kvæma og góða drengi. —
Yngstur þeirra var Jón, sem
fæddur var 6. okt. 1907.
Aðeins eru nú tveir Staf-
holtseyj ar-bræður eftir: Páll
og Björn,, báðir bændur
heima í æskusveit sinni.
Jón Blöndal yngri varö
stúdent 1926 og stundaði svo
einn vetur nám í læknis-
fræði í Reykjavík, en sigldi
síðan til Hafnarháskóla og
nam þar hagfræði.
Hann kvæntist þar ytra
Viktoríu Guðmundsdóttur frá
Stykkishólmi, er reyndist
honum hin bezti lífsfélagi.
Þótt heilsa Jóns væri oft
á bláþræði, var hann á marg-
an hátt gæfumaður. Hann
átti góða konu, föður og móð-
ur. Og eftir að hann missti
móður sína barn að aldri,
gekk stjúpa hans, Vigdís
Gsladóttir frá Stafholti, hon-
lim í móður stað, svo að vart
getur móður umhyggjusam-
ari.
Við Jón Blöndal vorum
sveitungar og kunnugir frá
bernzku hans. Til mín hafa
oft komið góðir gestir og þar
á meðal fjöldi ungra manna,
sem ánægja hefir verið að
kynnast. En þegar ég lít yfir
farinn veg, finnst mér að
fáir líkar Jóns Blönda-ls séu í
þeim hóp. Hann var gáfaður
og göfugur og vildi. alltaf
styðja, það sem honum
fannst rétt vera — viðkvæm-
ur, nokkuð dulur og ekki laus
við að vera dálítið hlédrægur
og feiminn
En Jón var áhugamaður
um almenn mál og líklegur
til foringja, hefði honum
enzt lif og heilsa, enda voru
farin að hlaðast á hann trún-
aðarstörf.
mannaiiffl1
armálið
LUMA

Jón var listelskur og fékkst
hann m. a. við tónsmíðar og
komu út allmörg sönglög
eftir hann, skömmu fyrir
andlát hans.
í heimsókn hjá Jóni í
Höfn, með margra ára milli-
bili, fyrst hjá hans elskulega
móðurbróður, Sigfúsi bóka-
verði, og síðar á s 1. vetri hjá
þeim hjónunum, hafa verið
einhverjir ánægjulegustu dag
ar mínir i erlendri stórborg.
En af hverju var svo á-
nægjulegt að vera í návist
Jóns Blöndals?
Það gerði máske ekki fyrst
og fremst hans skörpu gáf-
ur, sívakandi umbótaáhugi
og víðsýni — heldur hinn
góði og göfugi drengur, er
fóstrast hafði á bökkum
Hvítár í hinu fagra héraði
og borið þaðan svipmót sitt
Við vinir þínir, Jón, kveðj-
um þig í Dómkirkjunni í dag
— en heilsum þér aftur
seinna með fögnuði og þökk,
þar sannleiki ríkir
og jöfnuður býr.
V. G.
í seinustu viku kom sam-
an fulltrúafundur í Lands-
sambandi ísl. útvegsmanna
og var það aðalefni hans að
ræða um dýrtíðarmálin. —
Fundurinn gerði ítarlegar á-
lyktanir um þessi mál og fara
þær helztu hér á eftir:
a. Að vísitala framfærslu-
kostnaðar verði lækkuð nið-
ur í 200 stig og fest þar á-
samt núgildandi grunnkaupi.
b. Til viðbótar á lækkun
vísitölunnar og öðrum þeim
leiðum, sem farnar kunna að
verða til þess að ná jafnvægi
milli framleiðslukostnaðar og
afurðaverðs, telur fundurinn
að ekki verði komizt hjá
gengislækkun, svo að þetta
jafnvægi náist.
c. Að útflytjendur sjávar
afurða fái til ráðstöfunar 21
prósent af gjaldeyri þeim,
sem fæst fyrir útflutningsaf
urðir þeirra, að undanskildu
síldarlýsi og síldarmjöli.
d. Alþingi leysi útgerðina
undan þeim kvöðum, sem á
henni hvíla, vegna slysa- og
stríðstrygginga og sjúkra-
gjalda, svo og veikindafor-
falla skipverja, og felli þessar
greiðsluskyldur inn í lögin
um almannatryggingar.
e. Verzlunarálagningu á
vörur til útgerðarinnar verði
stillt í meira hóf en nú er,
t. d. er álagning á vélahluta
nú 45% og á hessían í heil-
um rúllum 20%. Einnig að
álagning skipasmíðastöðva,
vélaverkstæða, netagerða og
annarra þeirra aðila, er
vinna að framleiðslutækj um
útvegsins, verði stórlækkuð
og breytt frá því, sem nú er.
f. Vextir af fastalánum og
reksturslánum til útgerðar
og fiskiðnaðar verði eigi
hærri en 3%.
g. Að því leyti, sem verð-
hjöðnunarleiðin verður far-
in, telur fundurinn óhjá-
kvæmilegt, að þá verði jafn-
framt að færa niður (af-
skrifa) skuldir landsmanna í
samræmi við slíkar ráðstaf-
anir, enda virðist þá jafn
eðlilegt að peningainnstæður
afskrifist á sama hátt.
pat'mag to&p e-fii.r
eru beztar
Scldar í öllutn kaupfélöftum landsins.
Samband ísl. samvirmufélaga

TILKYNNING
frá Viðskiptanefnd
í sambandi við vörukaup frá Frakklandi og Ítalíu í
framtíðinni, óskar Viðskiptanefndin eftir eftirfarandi
upplýsingum frá innflytjendum:
1. Hvaða nauðsynjavörur þeir geti útvegað frá
þessum löndum.
2. Nákvæmar og sundurliðaðar upplýsingar um
innkaupsverð.
3. Afgreiðslufrest varanna.
Upplýsingar þessar séu sendar skriflega til skrif-
stofu nefndarinnar Skóluvörðustíg 12 fyrir 10. þ. m.
Það skal skýrt tekið fram, að nefndin óskar ekki eftir
umsóknum um leyfi fyrir vörum þessum, á þessu stigi
málsins, heldur eingöngu upplýsingum þeim er að
framan greinir.
Reykjavík, 7. nóvember 1947.
Viðskiptanef ndiu.
ÚtsvQr - Dr áttarvextir
Áríðandi tilkyiming:
Síðasti gjalddagi útsvara 1947 til bæjarsjóðs
Reykjavíkur var 1. nóvember.
Dráttarvexti, 1% á mánuði, verður lögum samkvæmt
að innheimta af vangoldnum útsvörum.
Reglur um gjalddaga útsvara fastra starfsmanna,
sem greiða og hafa greitt útsvör sín reglulega af kaupi,
haldast óbreyttar.
Lögtök eru þegar hafin til tryggingar vangoldnum
útsvörum 1947, og verða framkvæmd án fleiri aðvar-
ana.
Atvinnurekendur og aðrir kaupgreiðendur eru enn
á ný — og að marggefnu tilefni — minntir á, að út-
svarsgreiðslur sem þeir halda eftir af kaupi starfs-
manna, eru geymslufé, eign bæjarsjóffs, sem þeim
ber að skila til bæjargjaldkera þegar í staff og ekki
síðar en viku eftir að útsvarsgreiðslunni var haldið
eftir.
Öll önnur meffferð er óheimil og refsiverff, og verða
þeir látnir sæta ábyrgð, lögum samkvæmt, sem van-
rækja að skila útsvarsgreiðslum fyrir starfsmenn
sína.
Skrifstofa borgarstjóra.
Margar merkilegar bækur
væntanlegar frá Norðra
Bókaútgáfan Norffri er nú aff gefa út og undirbúa út-
komu ýmsra merkilegra bóka. Má það teljast til sérstakra
nýjunga, aff ráffgert er aff gefa út bókaflokk um samvinnu-
mál, og eru fyrstu ritin væntanleg fyrir áramót...
Lítil fyrirspurn
Sigurður frá Vigur leggur
mikla áherzlu á það í sam-
bandi við baráttu fyrir öl-
frumvarpi sínu, að meðan
ekki verði bruggað og selt öl
samkvæmt því, hafi þeir, sem
drekka vilja áfengi, ekki
neitt um að velja, nema lút-
sterkt brennivín. Ég hef nú
raunar oftar heyrt menn
segja, að mér og öðrum væri
óhætt að drekka ýms vín-
föng frá áfengisverzlun rík-
isins, því að þau væru. „ekki
sterkari en súrblanda,“ „litlu
áfengari en rúgbrauð" og
slík vín „drykkju Frakkar úr
kaffibollum daglega.“
Mér væri því þökk á, ef
Sigurður vildi segja mér hvað
orðið væri af hinum „léttu
suðrænu vínum“. — Því eru
þau ekki keypt? Vill fólkið
þau ekki, eða eru þau ekki til?
Halldór Kristjánsson.
Viimið ötullega aft
útbreiðslu Tímaus.
Bókaútgáfan Norðri mun
innan skamms hefja útgáfu
bókaflokks um samvinnumál.
Munu tvær slíkar bækur
koma út fyrir áramót. Önn-
ur heitir Fjárhagslegt lýðrœdi
og er eftir Anders Örne og
hefir Gísli Guðmundsson þýtt
hana. Hin er eftir Thorsten
Odhe og heitir Brezk sam-
vinna. Jón Sigurðsson á Yzta-
felli hefir þýtt hana.
Tíminn hefir getið þeirra
bóka flestra, sem út hafa
komið hjá Norðra þetta ár.
En væntanlegar eru á mark-
að næstu vikur nokkrar
bækur aðrar, en þessi sam-
vinnurit. Má þar fyrst nefna
bók, sem Broddi Jóhannesson
doktor hefir skrifað um ís-
lenzka hestinn. Er vandað til
þeirrar útgáfu og hún prýdd
mörgum teikningum eftir
Halldór Pétursson. Bókin á
að heita Faxi.
Dagur er liðinn heitir ævi-
saga Guðlaugs frá Rauð-
barðaholti. Indriði Indriða-
son frá Fjalli hefir skrásett.
Þá er ný skáldsaga eftir
Elínborgu Lárusdóttur. Hún
heitir Steingerður og er eins
konar framhald af Símoni í
Norðurhlíð.
Ólafur Jóhannesson próf.
hefir skrifað rit um Samein-
uðu þjóðirnar, skipulag
þeirra og starfsháttu.
Útlend skáldsaga, Konan í
söðlinum eftir Harriet Lind-
blad er líka í uppsiglingu í
þýðingu Konráðs Vilhjálms-
sonar.
Loks má geta tveggja ungl-
ingabóka. Það er gaman að
lifa eftir Evu Hjálmarsdóttir
og íslandsför Ingu eftir Est-
rid Ott, sem dvaldi í boði
Norðra hér á landi á síðasta
ári.
Á næsta ári er m. a. ráð-
gert að hefja heildarútgáfu
á verkum Torfhildar Hólm.
— Þá mun og hefjast nýtt
safn: Sagnir Vestur-íslend-
inga og er ætlast til að það
verði 10 bindi.
Enn mega þaö teljast tíð-
indi, að Nor'ðri hyggst að
gefa út á næsta ári söguna
Juvikingar eftir norska
skáldið Olav Duun. Þetta er
fyrsta bindi mikillar ættar-
sögu.
Þá mun líka koma út
Grœna tréð eftir Kelvin
Lindemann, en ágóði af sölu
þeirrar bókar á að renna í
ferðasjóð islenzkra rithöf-
unda, en Norðri lagði fram
stofnfé til þess sjóðs.