Tíminn - 22.11.1947, Blaðsíða 3

215. blaff
TIMINN, laugardaginn 22. nóv. 1947
jis.
. Q jl
Fjj alaköttnrmn;
ri
a

Fjalakötturinn sýndi í
fyrsta sinn gamanleikinn „Or-
ustan á Hálogalandi“ síðast-
liðið mánudagskvöld.
Leikur þessi er þýzkur aö
uppruna, en Emil Thoroddsen
þýddi ritið fyrir nokkrum ár- j
um síðan, en nú hefir Harald- 1
ur Á. Sigurðsson farið yfir það
og fært til íslenzkra staðhátta.
Slík staðfærsla er miklu meira
atriði en margan kynni að
gruna. Svo er það að minnsta
kosti þegar staðfærslan tekst
jafnvel og nú hefir verið.
Um efni leiksins er ekki
margt að segja í sjálfu sér.
Hann er eins og gamanleikir
gerast, með mönnum, sem
reyna að fara bak við konur
sínar í vafasömum tilgangi og
með misjöfnum árangri, og
svo er auðvitað fljótfærni og
misskilningur innan urn og
saman við. Þó er ekki því að
neita, að stundum bregður
fyrir skörpum, sálfræðilegum
lýsingum, eins og þegar frúin
segir manni sínum, að hann
hafi ekki aðeins haldið fram
hjá sér, heldur líka fram hjá
íslenzku þjóðinni.
Og það held ég, að flestir
þeir, sem skilja íslenzkt mál
muni hafa ósvikið gaman af
sumum orðaleikjum og til-
svörum þarna.
Gestur Pálsson leikur Her-
mann Hermannz sultugerðar-
mann. Leikhúsgestir vita það,
áð Gestur er öruggur og
slyngur leikari, og það sýnir
hann nú ekki síður en oft
fyrri. Emilía Jónasdóttir leik-
ur Heklu konu hans og er
leikur þeirra hjóna jafnan
með mikilli prýði, og eru þó
hlutverkin ekki lé'tt.
Sigfús Halldórsson leikur
Hermann Hermannz yngri,
son þeirra hjóna, en Erna
Sigurleifsdóttir Þóru systur
hans. Hvorugt hlutverkið er
mikið, en Þóru er þó meira.
Bæði eru þau sæmilega með-
farin.
Finnur Sigurjónsson ieikur
Vilmund, vin gamla Her-
mannz. Hann er stundum svo
fljótmæltur, að erfitt er að
skilja, — en annars er hann
ágætur.
Þá' eru hjónin Torfason.
Jón Aðils og Auróra Hall-
dórsdóttir leika þau. Jón Að-
ils ér kunnur að góðum
hæfileikum og bregst ekki
vonum áhorfenda. Frúin
þótti mér að sönnu heldur ó-
venjulegur og ónáttúrlegur
kvenmaður, en frekar mun
það stafa af hlutverkinu en
leikandanum.
Elín Júlíusdóttir leikur
danska flóttakonu, og sann-
arlega er eitthvað danskt
við yfirbragð hennar og
framkomu.
Inga Elis hefir lítið hlut-
verk, Sollu vinnukonu, og fer
snoturlega með.
Svo er Róbert Arnfinnsson,
sem leikur Hermann Her-
manz glímukappa. Þó að
hann sé nokkuð lengi á svið-
inu gefur hlutverk hans ekki
tilefrii til sérstaklega mikils
leiks, enda veldur það eng-
um vonbrigðum.
Indriði Waage er leikstjóri
en Finnur Kristjónsson leik-
sviðsstjóri.
Þessum leik var tekið með
miklum fögnuði og skemmtu
menn sér ágætlega.
Það er góð hressing að sjá
þennan leik. f honum er svo
mikil fyndni og kímni og hún
vel með farin, að þeir allir,
Elín Júiíusdóttir.
Inga EIís.
Róbert Arnfinnsson og Erna
Sigurleifsdóttir.
sem hafaæitthvað kímniskyn,
munu njóta þess. Og menn
fara hressari heim, og eiga
sér minningar ffá kvöldinu,
allar góðar og sumar kannske
uppbyggilegar, því að það er
líka menntandi- að skynja
ranghverfu sjálfs sin í
spaugilegu ljósi. :
H. Kr.
Fimmtugsir:
bómli I ISöfu
Hann er fimmtugur í dag.
Fæddur 21. nóv. 1897, í
Böðvarsdal í Vopnafirði.
Foreldrar hans voru hjónin
Runólfur Hannesson og
Kristbjörg Pétursdóttir, er
’ojuggu í Böðvarsdal.
Halldór fór í Samvinnu-
skólann á unga aldri.
Kvæntist síðan Katrínu
Valdimarsdóttur frá Bakka
í Skeggjastaðahreppi. Reistu
•þau bú að Höfn í Skeggja-
staðahreppi, þar sem hann
hefir búið síðan og gegnt
símastöðva- og póstaf-
greiðslustörfum.
Hann hefir gegnt ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir sveit
sína, verið í stjórn Búnaðar-
félags Skeggjastaðahrepps á-
• samt öðru. Hann nýtur
trausts og álits sveitunga
sinna og annarra, sem óska
honum góðs gengis á ófar-
inni ævibraut.
Ný Ijóðabók
Kj artan Gíslason f rá
Mosfelli: Fegurð dagsins.
Kvæði. Bókaútgáfan
Norðri. Akureyri 1947.
Kjartan frá Mosfelli send-
ir nú frá sér fjórðu ljóðabók
sína. Áður hafa komið út eft-
ir hann: Næturlogar (1928),
Skrjáfar í Laufi (1936) og
Vor sólskinsár (1936). Hafa
fyrri bækur hans hlotið góða
dóma ýmissa dómbærra
manna enda er Kjartan hag-
rnæltur vel, yrkir snoturlega
um æskustöðvar sinar og
bernsjfuminningar. Viða
bregður glettni og fyndni fyr-
ir í Ijóðum hans, en svo virð-
ist sem sá þáttur í ljóðum
hans sé ekki alls staðar
nsegi^ega persónulegur og
sérstæður til þess að hafa
Varanlegt gildi. Bragarhættir
Kjartans eru flestir léttir og
leikandi, en hvorki nýstár-
legir né hnitmiðaðir, og hið
sama er raunar að segja u,m
yrkisefni hans og efnismeð-
ferð alla. Þó er eit^hvað bjart
og hlýtt yfir þessari bók, sem
veldur því, að lesandinn
leggur hana ánægður frá sér.
J. Fr.
yfjinnu.rn.6t \
iluidar uorrar viÍ ianelM.
-J'ieitiÍ) á cJIancL^rcsIi iuijóL
Slrif&tofa. -J\Éafipai*t(ýf29i
Skáldsaga eftir séra
Friðrik Friðriksson
■ Innan skamms kemur á
markaðinn fyrri hluti af
langri skáldsögu eftir sr. Frið-
rik Friðriksson, og heitir hún
Sölvi. Sagan er skrifuð fyrir
h. u. b. 20 árum og hefir höf-
undur oft lesið upp kafla úr
henni á mannfundum, þó að
hann hafi ekki viljað láta
hana birtast á prenti fyrr en
nú. Það er bókagerðin Lilja,
sem gefur söguna út.
Munið bókabiiðina
að Laugaveg 10
Þar er gnœgð eigulegra, gagn-
legra og skemmtilegra bóka.
. 'v ■
BÓKABÚÐIN XAUGAVEG 10.
Eiturnagtnir
ÖlfrumVarpið á Alþingi
verkar þessa dagana eins og
einhverjir stórviðburðir 'séú
að ske.
Alþingi, sem virðist heldur
seinlátt í aðsteðjandi vanda-
málum, slítur kröftum sín-
um í orðaflóði um ölið —
hvort megi búa til rúmlega
1% sterkara öl, heldur en nú
er gert eða ekki!
Og alþingismennirnir verða
heitir og mælskir og loga af
áhuga!
Sá er þessar línur ritar, er
einn þeirra manna, sem er
illa við allt áfengi og vildi
gera það burtrækt úr land-
inu — og sömu leið ætti tó-
bakið að fara.
Skaðleg eiturnotkun að
staðaldri er ómenning, eyðsla
á fjármunum, heilsuspill-
andi og óþrifnaður.
En öl er skárra en brenni-
vín. Þar, sem ég hefi litið til
í stórborgunum og bjórsala
er á hverju götuhorni, sézt
varla drukkinn maður. En
hér veltast 14—18 ára ungl-
ingar í hópum blindfullir.
Mjög er algengt, að þeir fái
sér sítron og blanda í það
brennivíni, sem alís staðar
virðist nóg af. Ö1 þykir ungl-
ingum yfirleitt verra og
sneiða því fremur hjá því.
Erlendis hefir mér sýnzt
að í bjórstofunum sitji aðal-
lega eldri menn t. d. á Eng-
landi og Danmörku, en þar
virðist bjórdrykkjan vera
einna mest.
Ugglaust getur unglingur
byrjað áfengisneyzlu í öli. —
En -stappið og lætin um bjór-
inn verkar hálf einkennilega,
meðan allt flýtur í brenni-
víni.
Eins og bjór er skárri en
brennivín eins er neftóbak
skárra hedur en sígarettur.
Væri hálfnuð leið að marki,
að gera sterka áfenga drykki
landræka og allar sígarettur,
en lofa eiturnautnafólki þess
í stað, að fá öl og neftótaafc
Skattleggja það svo hátt, að
ríkissjóður missi ekki tekjúr
að mun, meðan sú óheilla
stefna er uppi, að láta hann
að verulegum hluta hjara á
veikleika þegnanna.
Það verkar hálf hlægilega,
þegar þeir, sem eru sított-
andi sígarettur alla daga og
kjósa mestu brennivínsber-
serki við allar kosningar skulí
þembast upp í heilagri vand
lætingu yfir léttu öli. Reyk-
ingar sígarretta eru þó hinn
mesti óþrifnaöur. Þær eru
líka mjög óhollar og drjúgur
peningaþjófur úr pyngju
manna. Sígaretturnar eru að
því leyti verri heldur en bjór
og brennivín, að þær eitra
meira andrúmsloftið, þar sem
fólk er saman komið í húsum
inni.
Spor í rétta átt væri að,
nota neftóbak, heldur en
sígarettur og bjór heldur en
brennivín.
En áreiðanlega er bezt að
svala nautnaþrá sinni í eih-
hverju því, er lyftir og göfg-
ar, en sneiða hjá því, sem
dregur niður á við eins og á-
fengi og tóbak.
V. G.
30 og 45% ostur
...V v . • f i l
Frá Akureyrl og Sauðár-
króki jafnan fyrirliggjandi.
... ......
FRYSTIHÚSIÐ HERÐUBREIÐ
Súni 2678.

mttuututtttt
Eldtraust
geymsluhólf
fást nú leigð í geymsluhólfadeild |:
bankans
Landsbanki íslands
ÚTBREIÐIÐ TÍMANN