Tíminn - 22.11.1947, Blaðsíða 6
6
TÍMINN, Iaugardaginn 22. nóv. 1947
215. blaff
GAMLA BIO
Sagan af Vidocq
(A Scandal in Paris)
Söguleg kvikmynd um einn
mesta ævintýramann Prakk-
lancis.
Iiönnuð innan 16 ára.
gýiid kl, 7 og 9.
Vití viljum giftast
' Amerísk gamanmynd.
Sýnd kl. 3 og 5.
.Sala hefst kl. 11 f. h.
Sími 1384.
NYJA BIO
, Freisislicljisunai’ v
Hulala angað Spennandi og dularfull amerísk sakamálamynd. Frönsk stórmyna, sögul'egs éfn- is, gerð eftir bók Victo'rien Sardou, „Patrie.“ Aðalhlutverk leika: Pierre Blanchar, Maria Manban o. fl. frægir leikarar frá La Comédie Francaise. í myndinni erU danskir skýring- artextar. — Sýnd kl. 5, 7 og 9. Bönnuð börnum yngri en 16 ára
Sýnd kl. 5, 7 og 9. Bönnuð börnum innan 16 ára. Eitthvað fyrir piltana. Hin bráðskemmtilega söngva- og gamanmynd, í eðlilegum lit- um. — Sýnd kl. 3. — Sala hefst kl. 11 f. h.
TRIPOLI-BÍÓ TJARNARBIÓ
Bávaldiiriim EisiH á flófta
(The Chimax) (Odd man out)
Amerísk Söngvamynd í eðlileg- um litum. — Sýnd kl. 9. Sýnd kl. 5 og 9. Bönnuð börnum innan 16 ára.
Ófreskjur á Broadway Þokkaleg þrenning
Afar spennandi amerísk gam- anmynd. Sýnd 'kl. 5 og 7. (Tre glaga tokar) Sprenghlægileg sænsk gaman- mynd.
Bönnuð innan 14 ára. Sýnd kl. 3.
Sími 1182. Sala hefst kl. 11.
Timinn j
fæst í lausasölu i Reykjavík i
á þessum stöðum:
Fjólu, Vesturgötu I
Sælgætisbúöinni, Vesturgötu I
16
Bókabúð Eimreiðarinnar,
Áðalstræti
Tóbaksbúðinni, Kolasundi
Söluturninum
Bókabúð Kron, Alþýðuhús-
inu.
Sælgætisg. Eaugaveg 45.
Söluturn Austurbæjar
Bókabúðinni Laugaveg 10
VINNIÐ ÖTULLEGA A® ÚTBRELÐSLU TÍMANS
Áfeiigisgjafir
(Framhald a/ 4. síðu)
ast , einstaklingar þurftar
frekir í „ríkinu.“ Gaman-
samir náungar hafa ekki tal-
iS ójíklegt, að þá þyrfti að
hressa upp á sálina með
Ákavíti.
Engin tök eru á að full-
yrða hér neitt um sannindi
almannarómsins.
En mjög sjálfsagt er að
krefjast skýrslu um hvað
hver embættismaður hefir
notað sér þessa hluti mikið
á t. d. 10 n. 1. árum. Hér á
ekkert að vera, sem leyna
þurfi. Sé allt í hófi, myndi
þannig greinargerð bægja
burtu allri tortrygjini. En sé
henni neitað vekst upp ugg-
ur hjá mörgum, um að hér
sé eiyhvað óþægilegt fyrir
dagsins Ijós.
Þær alvarlegu staðreyndir
verða ekki véfengdar, að
með þessum vínforréttindum
er skapaður grundvöllur til
tortryggni og ýmsra sögu-
sagna. Vafalítið nota m/irgir
sér þessa aðstöðu eingöngu
til risnu, sem leiðir af starfi
þeirra. En e. t. v. er litlu
minni vafi á, að aðrir fari
Iangt út fyrir þau takmörk.
Þetta er mjög einfalt mál
Forusta Péturs
(Framhald af 5. síðu/
framkvæmdlr hafa fengizt
fyrir 430 þús. kr. árið 1937 en
fyrir 1.8 milj. kr. árið 1946.
Það er því sama hvar gripið
er á stjórn Péturs Magnús-
sonar á sviði landbúnaðar-
málanna. Þar var yfirleitt
alls staðar um afturför að
ræða. Hefir hér þó ekki verið
minnzt á það, sem verst var,
eins og viðleitni hans til að
sniðganga og eyðileggja sam-
tök bænda.
og vandalaust til úrlausnar.
Tvímælalaust er bezt fyrir
alla að þessi hefð sé afnumin
með öllu. Það er gamaldags
hugsunarháttur, að þeir sem
eru bezt launaðir og gegna
virðingarmiklum stöðum, eigi
að hafa einhver sérréttindi
fram yfir aðra.
Þyki ástæða til að einstak-
ir fulltrúar ríkisvaldsins veiti
vín á þess kostnað, eru nóg-
ar leiðir til, að koma því fyrir
sem einföldu fjárhagsmáli,
þannig að engin hætta sé til
tortryggni þeirra hluta
vegna.
B. G.
A. J. CronirL:
Þegar ungur ég var
Við sátum þarna öll kringum hann og horfðum á hann
matast. Sjálf vorum við fyrir löngu búin að borða okkar
bádegisverð — steikta fisksnúða. Hann var þegar búinn að
vera einn klukkutíma í bænum og Ijúka þýðingarmiklum
viðskiptum, sem hann hafði átt við McKellar.
Augu hans voru brún og falleg, en ákaflega lítil eins og
augu pabba. Stundum skotraði hann þeim hýrlega til mín —
meira að segja hér um bil glaðlega. Ég roðnaði af fögnuði.
Mamma, sem laumazt hafði fram í anddyrið til þess að
skoða loðkragann á kápu sonar síns, var komin inn aftur.
Hún starði á hann með tilbeiðslu í augnaráðinu og otaði að
honum matnum.
„Það er eitt, sem við megum ekki gleyma,“ sagði Adam
og leit brosandi til hennar. „Það er trygging gamla manns-
ins.“
„Já, Adam — hvernig er með hana?“ sagði pabbi, eins
og hann hefði hrokkið upp af værum blundi. Það var há-
tlðlegur lotningarhreimur í rödd hans. Hann hafði fengið
frí frá störfum sínum, svo að hann gæti tekið á móti syni
sinum. Hann færði nú stólinn sinn til hans að borðinu.
„Hún er bráðum fallin í gjalddaga." Adam hugsaði sig
um. „Það mun vera seytjánda febrúar... Og hún hljóðar
upp á fjögur hundruð og fimmtíu sterlingspund, sem svo
hefir verið um samið, að greiðist mömmu.“
„Það er snotur upphæð,“ tautaði pabbi, eins og hann
væri að tala við sjálfan sig.
„Dálagleg upphæð,“ sagði Adam. „Og mætti ef til vill
hækka hana eitthvað."
Það kom undrunarsvipur á alvarlegt andlit pabba. Adam
brosti drýgindalega og byrjaði að útskýra, hvað hann átti
við. „Ef við framlengjum hana, þannig að hún falli í gjald-
daga, þegar hann nær sjötíu og fimm ára aldri eða við
dauða hans, ef hann kynni að hrökkva upp af — og þeirri
framlengingu get ég auðveldlega komið í kring, — þá myndi
upphæðin, sem til útborgunar kæmi, verða nálægt sex
hundruðum punda.“
„Nálægt sex hundruðum punda!“ endurtók pabbi. „En
þá fengjum við ekki heldur neitt núna strax.“
Adam yppti öxlum. „Peningarnir eru vel geymdir. Trygg-
ingafélagið Klettur er eins öruggt og Englandsbanki. Þetta
er jafngóð eign og rikisskuldabréf. Hvað segir þú um þetta,
mamma?“
Mamma var orðin mjög hnuggin í bragði. Hún fitlaði við
dúkinn og horfði niður fyrir sig. „Ég hefi sagt það áður ... “
stundi hún, — „ég kæri mig ekki um að hafa pabba að
féþúfu á þennan hátt..."
„Heyrðu nú, mamma.“ Adam brosti vorkunnsamlega fram-
an í hana. „Ég hélt, að það væri nú útrætt mál fyrir löngu.
Þetta er ekki meira en hann skuldar þér fyrir fæði og
húsnæði. Þú mátt ekki heldur gleyma, hvernig þessi trygg-
ing er til komin. Tryggingin, sem afi keypti hjá gamla
Kastalafélaginu fyrir fjöldamörgum árum, var eins aum
og verið gat — ein af þessum tryggingum, sem fimm skild^
i.ogar eru borgaðir inn á í hverjum mánuði. Og þú veizt
líka, að hún var fallin úr gildi og lá í óreiðu hjá Kastala-
félaginu, þegar ég komst í þjónustu tryggingafélagsins
Kletts. Þar lægi hún enn, ef ég hefði ekki farið að rekast
l þessu og fengið McKellar til þess að gera mér þann greiða
að viðurkenna hana sem grundvöll nýrrar og skynsam-
legri líftryggingar.“
Mamma andvarpaði, en sagði ekki neitt.
„Ætlarðu líka að taka umboðslaun af framlengingunni?“
spurði pabbi hugsi.
„Já, auðvitað,“ svaraði Adam hlæjandi og lét sér hvergi
bilt við verða. „Viðskipti eru viðskipti, hvar í heiminum
sem er og hver sem í hlut á.“
Pabbi hugleiddi málið, og enginn mælti orð frá vötum.
Hann var varkár og flasaði ekki að neinu. „Jæja ... jæja
þá, Adam,“ sagði hann loks. „Það er líklega hyggilegast að
framlengja hana.“
Adam kinkaði kolli til samþykkis. „Það er skynsamlega
ráðið.“ Hann opnaði skjalatösku, sem hann hafði geymt
við stól sinn, og dró upp úr henni samanbrotið skjal. „Hér
er tryggingaskjalið útfyllt að öllu leyti. Ég ætla að skilja
það eftir hjá þér, mamma, og svo verður þú að fá afa til
þess að skrifa nafnið sitt undir það — fyrir þann seytjánda.“
„Já, Adam,“ sagði hún. Samt virtist mér votta fyrir á-
sökunarhreim í rödd hennar.
Ég gat litla grein gert mér fyrir því, um hvað þetta sam-
tal snerist í raun og veru. En hitt duldist mér ekki2- að þessi
Kunna þeir ekki
Sætpiilískvæði?
,4
(Framhald -aj ^píðftj-f {.^V- V
ýmis ráð. Þeir styrkja bind-
indisstarfsemi af opinberu fé
og samþykkja falleg lög, sem
ekki eru þó látin koma til
framkvæmda. Fjórða erindi
Sætröllskvæðis:
„Hversu mikið rauðagull
skal ég gefa þér,
ef þú lætur skipið
skríða undir mér?“
Og nýjasta tilraunin er öl-
frumvarpið. Því er þó sam-
fara stórhætta, eins og öllum
öðrum klaufaskap Alþingis í
áfengismálunum. Vert er að
minnast þess, að undanfarin
ár hefir það mjög farið í vöxt,
að gefa börnum gosdrykki og
öl að drekka. Margur óttast
því — og ekki að ástæðu-
lausu — að áfenga ölið verði
börnum og unglingum aðeins
eins konar brú milli gos-
drykkjanna og brennivínsins.
Fimmta erindi kvæðisins:
„Ég hirði ei um þitt rauðagull
né þitt brennda fé,
Ekki nema þann fríða svein,
ei’ situr þér á kné,‘.
Framtíð barnanna er al-
þýðunni ávallt viðkvæmt
mál. Hún lifir fyrir þau, fórn-
ar þeim starfi sínu og orku
og þéim er barátta hennar
helguð í einlægri ást og við-
kvæmri umhyggju. Sjötta
erindi:
Móðir tók upp gullkamb
og kembdi sveinsins hár,
en með hverjum lokkinum
þá felldi hún tár.
Ekki er ósennilegt að drjúg
ur skriður kæmist á áfengis-
málin ef ölfrumvarpið næði
fram að ganga og fram-
kvæmdir hæfust. Skriður sá
myndi þó tvímælalaust fleyta
skeiðinni í öfuga átt. Hætt
er við að fórnin reyndist full-
dýr og iðrunin kemur sjaldn-
ast fyrri en eftir á, þó hún
geti orðíð næsta sár. Loka-
erindi Sætröllkvæðis og við-
lag:
Þegar þau höfðu af hendi
selt
þann .hinn fríða svein,
'b.runa tóku.skipin
undir. báðum þeinv
Enginn veit til angurs, fyrr
en reynir.
Forustumenn þjóðarinnar
þurfa að.gæta varúðar í á-
fengismálinu. Þar er næsta
mikið í húfi og — eins og
segir í niðurlagsorðum kvæð-
isins — „enginn veit til ang-
urs fyrr en reynir".
Það er í raun og veru að-
eins til ein aðferð gegn á-
fengisbölinu. Það er að fjar-
lægja orsök bölsins, fjarlægja
áfengið sjálft. Fyrsta skrefið
á þeirri braut er að afnema
úndir eins öll hin háðulegu
áfengisfríðindi opinberra
starfsmanna og hætta að
veita áfengi í opinberum
veizlum.
Augu alþýðunnar hvíla á
alþingismönnum og öðrum
forustumönnum. Hún reynir
um of að líkja eftir þeim í
sumum greinum. Þessum for-
ustumönnum hvílir þifl?
skylda á herðum, þung
skylda. Þ.eirra hlutverk er
auðvitað að vera sannir leið-
togar_ alþýðunnar í öllu góðu,
ékki í’Síðúr bindindissémi en
öðruBr: dyggðum...