Tíminn - 08.01.1948, Blaðsíða 6

G
5. hhrt
GAMLA BIÓ
Hátíð í Mexieó
(Holiday in Mexico)
Bráðskemmtileg og hrífandi
söng- og músíkmynd, tekin í
eðlilegum litum. —
Sýnd kl. 5 og 9.
Sala hefst kl. 1 e. h.
TRIPOLI-BÍÓ
Dnlarfullu morffiin
Sýnd kl. 5 og 7.
Bönnuð börnum innan
14 ára.
— Sími 1182 —
Kvcndáðir
(Parls Underground)
Afar spennandi kvikmynd, byggð
á endurminningum frú Ettu
Shiber úr síðustu heimsstyrjöld.
Aðalhlutverk:
Constance Bcnnett
Gracie Field
Kurt Kreuger
Bönnuð börnum innan 16
ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
— Sími 1384. —
Félagi kona
(Framhald af 3. síðuj
að þeir hefðu fengið þessa
atvinnu eða stöðu, þessa
konu o. s. frv. í sögum Krist-
manns er það týnda æsku-
ástin, sem löngum verður
uppistaða ímyndana af þessu
tagi.
Eggert Hansson er gáf-
að lítilmenni, andlega sjúkt.
Meðan einhver kona vill búa
með honum og vera honum
góð er allt í lagi og hann
hefir ósviknar föðurlegar til-
finningar til barns síns. En
hann hirðir ekki neitt um
ahdlegt samfélag við eigin-
konu sína, eftir að fyrstu til-
raunirnar hafa mistekizt.
Þegar hún er farin missir
hánn alla stjórn á sér og
kastar sér út í leit að ann-
arri í hennar stað. Og það
léttir ekki yfir þessum sál-
^úka gáfumanni fyrr en
Kiann heldur sig hafa eitt-
hvaö fast framundan.
Þetta er nýjasta saga Krist-
manns. Þrátt fyrir mikla rit-
höýundarhæfileika er það
svíö^ sem hann markar skáld-
skaþ- sínum, næsta þröngt.
En hér er hlutverkið nánast
brot úr sjúkdómssögu, og þó
naumast nema lýsing sjúk-
dómsins á tímabili. Upptök
hans eru hvergi skýrð.
H. Kr.
TÍMINN, fimmtadagkm «. jan.
A. J. Cronin:
Þegar angur ég var
leyti við hafragrautinn, auk úrgangskáJs og beina, sem hún
iætur mig kaupa í aumustu holum bæjarins, þar sem verð-
iag er eilítið lægra. en annars staðar. Vesalings mamma ....
á mánudagsmorguninn rak hún olnbogann í lampaglas, og
þá fór hún hreint og beint að gráta.
í kvöld er ég þreyttur, og mig langar til þess eins að sofa.
Og ég sofna út frá þeirri hugsun, að ef til vill fái ég að fara
tii Antonelli-fólksins með afa að morgni.
Ég lék mér oft við Angelo Antonelli, þær vikur sem Gravin
var fjarverandi. Ég varð að hafa eitthvað fyrir stafni, og
Angelo þótti ævinlega vænt um komur mínar. Hann var
fjörmikill og kátur, og hin fögru tindrandi augu hans minntu
á litla telpu. Við leiddumst alltaf, þegar við vorum á hlaup-
um úti við, og hann táraðist, þegar ég varð að fara heim.
Hann var auðvitað eftirlætisbarn. Það var tólf ára ald-
ursmunur á honum og Klöru. Hann heimtaði stöðugt leik-
föng, sælgæti og ávexti, og hinn blíðlyndi, holdugi faðir
hans lét allt eftir honum. Hann mátti vaða um alla búðina
eins og honum sýndist, og hann rændi konfekti og perum
af meira samvizkuleysi en ég drakk kalt vatn heima á Sjón-
rrhóli. Hrópin gengu allan daginn. „Mamma — má ég fá
vatnsmelónur?“ — Pabbi — ég vil fá límonaði!“
Einu sinni sagði hann frá því hlæjandi, að hann hefði
rekið móður sína á fætur um miðja nótt til þess að sækja
egg og kjöt. En hann lauk aldrei því, sem honum var gefið —
c-g hann var oft lasinn.
Mér leið stundum hálfilla, þegar mér varð hugsað um ein-
beittni Gavins og kuldalega hlédrægni, eindregnar lífsskoð-
an>r hans og fyrirlitningu á öllu, sem var reikult og vesalt.
Ég fann, að Angelo var elskulegt barn, þrátt fyrir dekur, sem
hann hafði orðið aðnjótandi. En auk þess var það apinn,
sem hændi mig að heimilinu. Ég lék mér oft við hann. Loks
ýtti móðir Angelo alltaf undir mig að koma.
Þetta fólk hafði orðið að þola lítilsvirðingu annarra, fyrstu
árin í Levenford. Þá var það fátækt, en nú var orðið efnað
og hélt áfram að efnast. Það var því ekki að furða, þótt hús-
móðirin gerði sér glæstar vonir um framtíðina —• ekki sízt
þar sem hún var bæði bóndinn og húsfreyjan á heimilinu.
Klara var blómleg og þroskamikil stúlka, og samskipti henn-
ar við Taddeus Gerrity voru orðin allnáin. Ég var sannfærð-
ur um, aö hún brosti því aðeins-framan í mig og gæddi afa
á góðu vini og kökum, þegar hann kom í kurteisisheimsókn-
ir, að ég var álitlegur nemandi í góðum skóla, auk þess sem
ég átti heima við Drumbuckveginn, þar sem embættismenn-
irnir bjuggu. Það var ekki svo lítils virði í augum útlending-
anna.
Ég skal fúslega játa það, að mér var ekki alltaf rótt inn-
anbrjósts, þegar ég hlýddi á gort afa, þegar hann ræddi við
Klöru og móður hennar, hýr af bezta víni. Þegar móðurinni
fannst sér of lítill gaumur gefinn, kom hörkulegur kulda-
svipur á andlit hennar, og þótt ég væri aðeins saklaust og
grunlaust barn, duldist mér ekki, að hún hélt sér talsvert til
fyrir gamla manninum. Ég uppgötvaði meira að segja að
hún rakaði andlitið á sér hér og þar. En ekki sást á afa, að
hann bæri kvíðboga fyrir neinu. Hann sigldi lífsins ólgusjó
eins og tignarlegur krörr í þýðum blæ.
Mánuðurinn leið. Svo var það kvöld eitt, að mamma sendi
mig fram ganginn til þess að skrúfa betur fyrir gasið, svo aö
ljósin væru ekki alltof skær. Það gat pabbi ekki þolað.
Þá rakst ég á Kötu. Hún var að koma heim — og það í seinna
lagi.
„Ert það þú Robbi?“ spurði hún. Mér virtist hún hálf
undrandi yfir því, hve dimmt var í stiganum. En röddin var
samt hlýleg og vingjarnleg.
. Já, Kata.“
Hún stakk hendinni undir arm mér, þegar ég stökk niður
af stólnum, sem ég hafði stigið upp á.
„Elsku drengurinn minn,“ sagði hún.
Ég roðnaði af fögnuði. Kata hafði verið ákaflega góð í
seinni tíð.
NÝJA BÍÓ
Ævintýraómar
(„Song of Scheherazade")
Hin mikilfenglega músíkmynd í
eðlilegúm litum.
Sýnd kl. 9.
Dóttir dalaima
Mjög skemmtileg mynd, með
skautadrottningunni
Sonja Henie og Don Ameche
Sýnd kl. 5 og 7.
TJARNARBIÓ
Jól í skógmum
Skemmtileg og nýstárleg mynd
um ævintýri og afrek nokkurra
barna í ástralíu.
Aðalhlutverkin leika 5 krakkar.
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
Rabbað um
Immaimsraunir
(Framhald af 4. síðu)
hröktu, heldur góðu heyi.
Án þeirra er ómögulegt að
þurrka hey hrakningslítið í
þvílíku veðri og í sumar. —
Nú kemur það á daginn,
sem engum datt í hug: Kýrn-
ar mjólka betur en búist var
við. Það bendir til þess, að
heyin séu miklu betri en hald
ið var að þau væru.-------
Ekki ein báran stök. —
Öllum þeim er á kenndu,
varð óþurrkurinn, — þótt ein-
samall færi, — ærin búmanns
raun. Hvað má þá um hina
halda: Eyfellinga og ýmsa
fleiri? — Hjá þeim urðu á-
föllin þrjú. — Vont þótti vik
urfallið, — verri óþurrkur-
inn, en alverst ofviðrið, sem
tók frá þeim töðuna, alla er
úti var, meira en mánaðar
heyskap. Auk þess sleit það
á mörgum bæjum jarðepla-
grasið úr görðunum, svo gjör-
samlega, að uppskera varð
engin. Það varð mörgum
þungbært tjón, aukreitis öllu
hinu.
Öllum mun þaö auðskilið,
að ósmá sé nú þörfin fyrir
aðkeyptan fóðurbæti, hér á
Suðurlandi. Enda mun hann
mikið keyptur, ef hvorugt
þrýtur: getu bænda né birgð
ir verzlana. Ekki geta þau
kaup þó talizt girnileg. —
Póðurkorn er nú illfáanlegt
erlendis. Auk þess er það
afardýrt i innkaupi. — Þó
finnst mér það fjarrast lagi,
hversu verð þess má hækka
í meðför>m innanlands.
Pram á síðastliðið sumar
leyfðu verölagsýfirvöldin, að
lagt væri á kornvöru í sekkj-
um, 46% af verði hennar toll
aðrar og kominnar í hafnar-
hús.--------En þá lækkaði
Viðskiptaráð hámarksálagn-
ingu flestra vara, um fáeina
hundraðshluta. — Nú mun
heildsala og smáverzlun heim
ilt, að leggja því sem næst
38% á kostnaðarverð mat-
vöru kominnar úr skipi.----
Þótt fóðurkorn væri ekki
Erlcnt yílrlit
(Framhald af 5. síðu)
fáir kunnu betur að haga orðum
eftir kringumstæðum en hann.
Þótt Baldwin hefði þannig marga
beztu kosti hins lýðsæla stjórn-
málamanns, vantaði hann hæfi-
leika fQringjans. Hann var yfir-
leitt undanlátssamur og tók málin
sjaldan föstum tökum. Að eðlis-
fari var hann samningamaður og
vildi forðast deilur. Honum var ó-
eðlilegt að berja í borðið, en gerði
hann það á annað borð, munaði
um það, eins og t. d. á Carlton-
klúbbsfundinum fræga. „Ég get
ekki verið að etja kapp við þessa
100 hestaflaheila", sagði hann einu
sinni eftir að hafa látið undan
síga fyrir Churchill á ráðherra-
fundi. En nokkru seinna lenti
hann þó í rimmu við Churchill og
aðra helztu leiðtoga íhaldsflokks-
ins, er töldu hann of frjálslyndan
i Indlandsmálunum. Þá hélt hann
eina af sínum stóru ræðum og
kvað Churchill og fylgismenn hans
svo í kútinn, að þeir gáfust alveg
upp að sinni. Yfirleitt virtist
Baldwin vera frjálslyndur og rétt-
sýnn i skoðunum, en hins vegar
lét hann oftast undan hinum á-
kveðnari, íhaldssamari flokksbræðr
um sínum, svo að stjórnarstefnan
varð lengra til hægri en stjórnar-
formaöurinn sjáifur var.
Veilur lýðræðisins.
Það var undanlátssemi Baldwins
og skortur hans á foringjahajfileik
um, er áttu veigamikinn þátt í
hrörnun Bretaveldis á árunum
milli styrjaldanna. En það var líka
einn af ágöllum lýðræðisins, sem
þar kom í ijós. Það var ótti al-
mennings við sterka forustu og
ótti stjórnmálamannanna við að
segja þjóðinni sannleikann og
stjórna samkvæmt því. Fræg er
þessi afsökun Baldwins, þegar
hann var ásakaður fyrir það að
hafa ekki sagt frá nauðsyn auk-
inna hervarna fyrir kosningarnar
1935: Hefði ég þá sagt þjóðinni frá
þessu, myndi flokkur minn hafa
gertapað kosningunum.
Og það var vafalaust rétt. Hug-
arfar brezku þjóöarinnar var þá
svo fráhverft vigbúnaði og styrj-
öld. Þess vegna þagði Baldwin,
þótt hann vissi betur. Hann var
hinn klóki stjórnmálamaður, en
ekki foringi, sem sagði sannleik-
ann og tók upp baráttu fyrir því,
sem hann taldi nauðsynlegt, þótt
það væri ekki vinsælt. Og það er
ekki Baldwin einn, sem hefir verið
og er undir þessa sök seldur. Svona
menn hafa verið til og eru enn
til í öllum lýðræðislöndum. Það er
einmitt einn helzti veikleiki lýð-
ræðisins, að þeir stjórnmáiamenn
geta komizt ótrúlega langt, sem
segja það, sem kjósendurnir helzt
vilja heyra, og leyna þá því, sem
þeir þurfa að heyra. Saga Stanley
Baldwins er á margan hátt lær-
dómsrík um veiiur lýðræðisins.
nefnt í þessu sambandi, þyk-
ir mér sennilegra, að til þess
sé ætlast, að á það sé lagt 38
fremur en 46 af hundraði. —
En hvorttveggja er hóflaust
með öllu. — Á fóðurkorn og
fiskimjöl ætti alls ekki að
leyfa um fram 15% sameigin
lega álagningu.
Það styttist til nœsta sláttar.
Þótt hver árstíð helgist
einkum sinni önn og enn sé
langt til sumars, hugsa ég nú
til næsta sláttar. — Hvernig
verður veöráttan? — Og
hvernig við því séð, að
hrakningssagan frá sumrinu
sem leið, endurtakist þá
ekki?-----Súgþurrkun! seg-
ir einhver. — Súgþurrkun er
sennilega góð. En miðað við
meginþorra búanna mikils
til of dýr, bæði í byrjun og
framkvæmd. Hún verður í
fyrirsjáanlegri nálægð fárra
einna eign. Því ræði ég ekki
að þessu sinni um hana. Nefn
um heldur nærtækari bjarg-
ráð.
Votheysgerð er svo vanda-
lítil, að heita má á hvers
manns færi að bjarga heyj-
um með henni. Ef ekki skort-
ir áhugann er það hverjum
kotungi kleift, — og auðvelt
efnabændum, -—• að eignast
með varinu voitheystóft er
taki allt að þriöjungi tööunn-
ar. Og væri vel á haldið,
mundu kýrnar á komandi
vetri, endurborga umbótina,
með aukinni mjólk og smjöri!
Og hugsið ykkur svo örygg-
ið gegn óþurrkunum! —