Tíminn - 25.02.1948, Page 1

Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi
Framsóknarjlokkurinn
ísinu J
Skrifstofur l Edduhúsi:
Ritstj órnarsimar:
4373 og 2353
Afgreiðsla og auglýsinga-
slmi 2323
Prentsmiðjan Edda
32. árg.
Reykjavík, miövikudaginn 25. febr. 1948.
#5. bla*>'
I’aö eru fleiri en íslenzkir sveitat ændur, sem nota jeppa til snún-
inga og smáferðalaga. Þegar Ann i prinsessa kom til Sviss, sótti
Mikael, fyrrverandi Rúmcníukon-ungur, liana á jeppanum sínum.
Eru þeir að gefast
npp á bæjarút-
gerðinni?
A fundi bæjarráðs Reykja-
víkur, sem haldinn var í gær,
var samþykkt, að bæjarráð
leyfði hjúkrunarfélaginu
„Líkn“ að hafa afnot af
hjúkrunarstofum barnaskól-
anna til þess að framkværna
bólusetningu gegn barnaveiki
um næsta tveggja mánaða
.skeið.
.Stöðvast
Strœtisvagnarnir?
Bifreiðastjórafél. Hreyfill
hafði sent bæjarráði bréf þess
cfnis, að félagið mundi stöðva
alla vinnu vaktmanna og
vagnstjóra hjá strætisvögnum
Reykjavíkur hinn 1. marz n.
k., ef samningar hefðu ekki
tekizt fyrir þann tíma um
kaup og kjör þessara starís-
manna við Hreyfil, á grund-
velli þeirra kiara, sem félagið
hafði farið fram á.
Meykjavíkurbœr afsalar sér
togara.
AS lokum bar borgarstjóri
fram svohljóðandi tillögu, sem
var samþykkt 'með 3 atkv.
gegn 2:
„Með tilvísun til ályktunar
bæjarstjórnar 16. október síð-
astliðinn, samþykkir bæjar-
ráð að framselja hlutafélag-
inu „Júpíter" i Reykjavík
smiðasamning um botnvórpu-
skip, sem ríkisstj órnin hefir
samið um smíði á, vegna bæj-
arins, hjá Alex. Hall í Aber-
deen, enda hlíti kaupandi öll-
um sömu skilmálum, sem sett
ir hafa verið fyrir framsölum
á botnvörpuskipum, sem bæj-
arstjórn hefir haft miliigöngu
um, að keyptir væru til bæjar-
ins, og h.f. „Júpiter“ verði á-
fram skrásett hér í Reykja-
vík og togarar þess gerðir út
héðan“.
Vinnustöðvun hófst
í Stykkishólmi í gær
Vinustöðvun hófst í Stykk-
ishólmi í gær að aflokinni
atkvæðagreiðslu um það inn-
an verkalýðsfélagsins þar.
Grunnkaup ófaglærðra
verkamanna hefir verið 2,45
í dagv., en þeir vilja fá 2,70.
Atvinnurekendur hafa á hinn
bóginn _ boðizt til þess að
greiða 2,55, en að því vildu
verkamenn ekki ganga.
Við þetta situr eins og er.
Sáttatilraunir hafa ekki far-
ið fram enn sem komið er,
en Uklegt er, að leitað verði
fljótlega hófanna um mögu-
leika til samkomulags.
Viðía/ við Hannes Pálzson:
Síldveiðin aftur að
glæðast í Hvalfirði
Undanfarna daga hefir ver-
ið treg síldveiði í Hvalfirði og
hefir óhagstætt veiðiveður átt
sinn mikla þátt í því. Frá því
í fyrrakvöld má heita, að eng-
in síld hafi borizt til Reykja-
I vikur, enda hefir hlöðnum
skipum varla verið fært inn-
an úr firði til Reykjavíkur.
í nótt lægði storminn
nokkra stund, og fengu þá
mörg skipanna ágæta veiði,
sum upp í fjögur hundruð mál
i kasti. Segja menn, sem fóru
fyrir Hvalfjörð i morgun, a3
nokkur síldveiðiskipanna biði
fullhlaðin inni í firði, eftir þvi
að veður lægi, svo hægt sé aö
komast með aflann til Reykja-
víkur.
Nokkur skip hafa hætt síld-
veiöum upp á síðkastið og far-
ið að stunda aðrar veiðar, þá
aöallega þorskveiðar, en þau
fyrstu hurfu til þeirra veiða
strax eftir nýárið. Ekkert skip,
sem ekki ætlar þegar að hefja
aðrar veiðar eða siglingar með
fisk til útlanda, mun hafa
hætt sildveiðum.
í morgun biðu 30 skip lönd-
unar í'Reykjavík með um 20
. þúsund mál.
Jarðabætur hlutfallslega mestar
Borgarfirði en stórstígastar í Ey|a
firði á síðustu árum
Æ «3k;? sÉyi*kaarlsín fyrir sléttEm timþýfis hcf-
ts° fo.íCKslBir íi! þess að g'era g'ömlu tiin-
tia véltaek.
Hannes Pálsson frá Undirfelli sér um útreikning jarða-
bótastyrksiTis fyrir Búnaðarfélag íslands. Hann hefir tekið
saman skýrslu úm það hvernig jarðabótastyi kurinn skipt-
ist milli jarða i sýslum landsins frá 1925—1946. Er skýrsla
þessi töluvert athyglisverð fyrir bœndur og hefir Timinn
fengið hana til birtingar og jafnframt átt tal við Hannes
um ýmis atriði hennar og jaröabœtur i landinu almennt.
— Þú hefir reiknað út
hvernig jarðabótastyrkurinn
skiptist milli jarða og sýslna í
landinu á undanförnum ár-
um?
— Já, ég reiknaði það út og
gerði skýrslu um það fyrir
milliþinganefnd, er landbún-
aöarráðherra skipaði á siðast-
liðnu vori til þesss að
endurskoða jarðræktarlögin.
Sú nefnd hefir nú lokið samn-
ingu frumvarps að nýjum
jarðrktarlögum, og verður
það lagt fyrri Alþingi, þegar
Búnaðarþing hefir fjallað um
þaö. — Búnaðarfélagið held-
ur spjaldskrá yfir öll býli
á landinu, sem hljóta jarða-
bótastyrk, og eftir henni
er skýrslan samin. Er jörðun-
um i hverri sýslu skipt þar í
flokka eftir því, hve mikinn
styrk þær hafa hlotið. Skýrsi-
an er þannig, og er birt hér í
heilu lagi vegna þess, að lik-
legt er, aö marga bændur fýsi
að athuga hana:
J ARÐRÆKT ARSTY RKU R
veittur á árunum 1925—1946, að báðum árum meðtöldum:
Sjóður: kr. kr. kr. kr. kr.
0-1000 1000- 2000- 6000- 7000-
2000. 0000. 7000. 10000.
Borgarfjarðarsvsla .... 43 87 93 1 1 !
Alvrasýssla 84 71 43 i
Hnappadalssýsla 44 24 5
Suœfellsnessýsla 130 58 7
Dalasvsla 14J 00 5
A.-Barðastrandarsysla . . 84 ' 18 2
V.-Barðastrandarsýsla . . 131 30 4
V.-Isafjarðarsvsla .... 100 40 10
N.-Isafjarðarsvsla .... 154 49 21 1 1
Strandasýsla 45 10
V.-Húnavatnssvsla .... 134 70 14
A.-Húnavatnssýsla .... 119 87 35 1
Skagafjurðarsvsla .... 237 151 100 1 1
Eyjaf jarðars ýsla 192 149 150 1 o
S.-Þingevjarsýsla 301 149 55
N.-Þingeyjarsýsla ...... 115 85 17
Norður-Múlasvsla .... 282 79 18
Suður-Múlasvsla 292 00 18 1
A us tu r-Skaf ta f el Issýsla 87 41 24
Vestur-Skaf U. ftllsoýsla 119 08 33
Rangáryallasýsla 189 210 132 1 2
Arnessýsla 200 234 3 1
Gullbringusýsla 209 40 20 1
Kjósarsvsla 50 40 72 2 1
Siglufjörður 14 6 o
Akurevri 3 3 2 1 2
Samtals 3013 1944 1138 13 12
— Jú, sérstaklega fram •
an af. En Alþingi henr
reynt að hvetja bændur tií
þess að slétta gömlu túnm og
gera þau véltæK með þvi aö
veita aukastyrk tu tuna
sléttna. Var þessum aufc-
styrk komið á 1842. Styrkur-
inn er bundinn þeim skilyrö-
um. að bóndinn slétti 1/lu ar'
túnþýfi árl., og hlýtur hann
þá 3 kr. í aukastyrk a hverja
100 m- í sléttun túnþýíis.
Venjulegur grunnstyrkur a
túnrækt er 2 kr. íyrir 100 m-
og nemur hækkunin þvi og
er því alls 5 kr. íyrir hverj.
100 m- í sléttun túnþýiis —
Styrkurinn er þó nokkiu
minni fyrir græðislettur i
túnum.
— Hefir þessi aukastyrkur
örvað bændur til þess aó gera
gömlu túnin véltæk?
— Já, það er óhætt ab íuli-
yrða það, og hefir tunaslett-
unin aukizt töluvert a siðari
árum, en þó hefir tæpur heim-
ingur jarða á landinu hlotiö
þennan aukastyrk enn.
Þá má geta þess, að sýmlegt
ev, að 30% viðbótarstyrkurinn,
sem ákveðinn var þeim jörö-
um, sem ekki höfðu hlotiö
2000 kr. í grunnstyrk, heíir
mjög flýtt fyrir þeim, sem
skammt voru á veg komnir.
Annars er það sýnilegt, að
það er vélakosturinn, sem
mestu ræður um það, h\e
stórstígar jarðabæturnar eru;
Fólksfæðin er víðast orðin
svo mikil, að jarðabætur eru
óhugsanlegar, nema þar sem
stórvirkmn vélum ar á að
skipa. En þar sem þeirra hefir
verið kostur, hafa jafnvel ein-
yrkjar ráðizt í miklar jarða-
bætur.
Jaröir í Vestmannaeyjum,
HafnarfirJi og Reykjavik eru
ekki taldar með i þessari
skýrslu.
í I. fl., 0—1000, eru 53,8%
jarða, í II. fl., 1—2 þús., eru
28,9%, í III. fl., 2—6 þús., eru
16,9%, i IV. fl., 6—7 þús., eru
0,2% og í V. fl„ 7—10 þús.,
eru 0,2%.
Eftir tkýrsiuni er Borgar-
fjarðarsýsla komin lengst á
veg í jarðabótunum, en á síð-
ustu árurn hafa jarðabæturn-
ar orðið stórstígastar í Eyja-
firði. í lægsta flokki eru og
nokkrai jarðir, sem engar
jarðaoætur hafa gert og því
engan styrk hlotið. Engin
jörð, sem nú er í einkaeign,
hefir hlotið meira en 10 þús.
kr. i grunnstyrk, en þrjár
jarðir, sem eru í opinberri
eign, hafa hlotið meira. Eru
það Korpúlfsstaðir, Ilvann-
eyri og Hóll viö Siglufiörð.
Sléttun gömlu túnanna.
— Hefir ekki kveðið nokkuð
að því, að menn hafi lagt
meiri áherzlu á að rækta ný
tún en að slétta gömlu túnin?
Enn allt í þófi í
Tékkóslóvakíu
Koinmiitiislar ein-
ráðir alS tryggja
völd sín.
Ekki hefir enn verið mynd-
uð ný stjórn í Tékkóslóvakíu.
Benes, forseti Tékkóslóvakíu,
hefir undanfarin dægur set-
ið á sífelldum fundum með
foringjum flokkanna. Hefir
hann tilkynnt, að hann muni
flytja útvarpsræðu í dag.
Jafnaðarmannaflokkur sá,
sem þeir ráðherrar tilheyra,
er einir sitja kyrrir í stjórn-
inni með kommúnistum, hef-
ir þó samþ. með nokkrum at-
kvæðamun, að eiga hlutdeild
í stjórn kommúnista áfram.
AÖrir flokkar virðast tregir
til samvinnu, en ekki er dreg-
ið' í efa, að kommúnistum
takist að fá einhverja menn
úr þeim til hennar.
Gottwald, forsætisráð-
(Framhald á 7. síðu)