Tíminn - 03.03.1948, Blaðsíða 3

51. blað
TÍMINN, miðvikudaginn 3. marz 1948.

3
Hvað er bak við stóru
Samgöngumá! Skogstrending
Eftir IÐíí'fSsi Kristjáeissoia.
Jóhann Sveinsson frá Flögu |
skrifar um mig í Tímann í
gær. Greinin bendir að ýmsu
til þess, að' hún sé gerð í augna
bliks reiði, en þar sem hún
berst Tímanum ekki fyrr en
mánu'ði eftir að tilefni hennar
birtist þar, virðist hún vera
samin og send að yfirlögðu
ráði, þó að' undarlegt sé.
J. S. segir þao rangt hjá
mér, að hann hafi fengið rík-
isstyrk til „að safna lausa-
vísum og gefa út“. Styrkur-
inn sé aðeins „til söfnunar á
Iausavísum“ og fylgi honum
engar skyldur til að gefa neitt
af því tagi út.
Þetta er sjálfsagt rétt hjá
Jóhanni, en þó er mér ekki
grunlaust um, að Alþingi hafi
ætlazt til, að söfnunin kæmi
að almennum notum, en þess-.
ar króhur væru ekki bara per-
sónulegir vasapeningar fyrir
Jóhann til að skemmta sér
fyrir við vísnasöfnun, þó að
hann hafi tekið’ það sem
kvaðalausan glaðning. En hitt
verður trauðlega hrakið, að
vísunum er isafnað með ríkis-
styrk, og á þeirri söfnun bygg-
ist útgáfan og bókin því „gerð
á kostnað ríkissjóðs" eins og
ég sagði.
J. S. segir, að vísan: Gengi
er valt, sé „hvergi í bókum
Einars“ Benediktssonar. Kall-
ar hann það fölsun, að ég
haldi slíku fram, segir mig
standa „nokkrum þrepum
neðan við stig almennrar sið-
menningar“, „staðinn að vís-
vitandi óráðvendni og fölsun-
um, sem vart mun eiga sinn
líka í sögu íslenzkra ritdóm-
ara“, því að sé þetta „ekki vís-
vitandi falsanir, getur maður-
inn ómögulega verið læs“.
Svo er nú það. Einu- sinni
fékk ég samt sæmilega eink-
unn fyrir lestur. Þetta hefði
nú kannske getað kallazt mis-
minni og gáleysi, ef rangt
hefði verið hjá mér.
En hvað segja lesendur Tím-
ans um deilu okkar J. S„
þegar þeir hafa athugað blað-
síðu 114 í úrvalsljóðum Einars
Benediktssonar? Ég birti hér
mynd af síðunni. Ég tel úrval-
ið með bókum Einars og sýn-
ist það vera prentað. Svo legg
ég það alveg á vald lesend-
anna að dæma um það, hvor
okkar sé falsari og ósann-
indamaður, ef þau orð eiga að
notast á annað borð. Þeir
meta sjálfsagt nákvæmni okk
ar og áreiðanleik, sjálfráðan
eða ósjálfráðan, eftir þessú,
og skipa okkur svo á þrepin
eftir því. Og hvort sem þeim
finnst ég þá eiga heima uppi
við „siðmenninguna“ eða ekki,
skil ég tæpast, að þeir fari
langt upp fyrir mig með Jó-
hann vegna þessa.
Um gerð vísunnar er svo það
að segja, að mér finnst hún
betri, ef sagt er „þar fé er falt“
heldur en „þá fé er falt“, enda
er féð alltaf falt en ekki alls
staöar. Það mun Einar Ben.
líka hafa vitað manna bezt.
En þó ég haldi mér við prent-
að'ar heimildir, þykist ég ekki
vera aö breyta skáldskap Ein-
ars. Prentaðar bækur eru
heimildir, hvort sem J. S.
þekkir þær eða ekki.
Ég bjóst ekki við að J.S.færi
að verja hortitt sinn í kara-
kúlvísu Ragnars Ásgeirssonar.
En vel má hann auglýsa
smekk sinn sem víðast mín
vegna.
Svo er þá vísan hans Jóns
Magnússonar. Ég sagði:
„Svona er hún höfð“. Hvað er
Mér varð sem þar suðaði fið'rildi og fluga
um flugþreytta haukinn, sem átti ;sinn dag*
Ó, sorganna líf, unz veröldin vaknar
þú vonar og minnist, þú þráir og saknar.
GENGI ER VALT —-
(Ef tU vill aídasta ví»a sk;ildsíns}
Gengi er valt, þar fé er falt,
fagna skalt í hljóði.
Hitt kom alltaf hundraðfalt,
er hjartað galt úr sjóði.
114
ósatt í því? Það er auðvitað
ekki hægt að birta ljósmynd-
ir af því hvernig yísur eru
hafðar, en varla munu góð-
gjarnir menn draga þá álykt-
un af þessum oröum mínum,
að mér sé „fyrirmunað að
segja nokkurn tíma satt orö.“
Annars er ég búinn að fá góð-
ar heimildir fyrir því hvernig
vísan er rétt, þótt mig vant-
aði þær,- þegar ég skrifaði um
bók Jóhanns.
Svo þakka ég J. S. áð lokum
fyrir þann greiða, að sýna les-
endum Tímans hversu prúð-
ur, réttdæmur og öruggur
hann er í ummælum sínum og
ályktunum. Það eru sannanir
frá fyrstu hendi, og þær munu
ekki koma sér illa íyrir mig.
Svo bíðvég þá næstu grein-
ar hans.
Halláór Kristjánsson.
Sigvaldl B jörnsson
Kveðja
Það' birtist margt frá minninganna
arni,
sem mér var forðum kærast ungu
barni.
Þögnin býr í þrengslum fjalla
salsins,
þú ert dáinn, elzti sonur dalsins.
Ei skal harma horfna vininn dána,
hans fyrir augum fegri strendur
blána.
Ég veit þú ert nú umskiptunum
feginn
í ástvinanna faðmi hinum megin.
Lengi varstu þinnar sveitar sómi,
segir hver sem þelckti, einum rómi.
Heimiliö var hryggum griðastaður,
héðan fór hver gestur sæil og
glaður.
Allir vildu mega garð þinn gista,
grætur sveitin aldna vininn missta.
Til þín að fara, þótti ei spölur
langur,
í 30 ár, ég var þar „heimagangur."
Þó skammdegisins drungi . rikti í
dölum,
dýrðlegt var og bjart í þínum söl-
um.
Þó fyki á glugga, og fyndist kald-
ur blærinn,
sem friöarhöll varö gamli moMar-
bærinn.
Leiðir skildu lengdist millibilið.
lokaöi fundum okkar fjalla þilið —
en heim til þín, þar áður saman
undum,
með æskuminning flaug minn hug-
ur stundum.
Þung og örðug þín var síðsta
gangan.
þar til stytti ævidaginn langan.
Garpinn þreytta friðaði svefninn
sætur,
sælt er að vakna, fagna kona og
dætur.
Heim til þeirra þráin varð að leita,
þar bjó vonin, trúin, ástin heita.
Nú ertu sæll, því Gúðs þér gefur
kraftur-
að geta fundið vinaliðið aftur.
Ég þakka af hjarta, alla okkar
kynning
alltaf hjá mér vakir helg þín minn-
ing.
Guð þér fylgi grafar inn í salinn.
Guð hann blessi þig, og Svartár-
dalinn.
Ég get ei fylgt þér, feginn þó ég
vildi
ferilinn, sem leiðir okkar skyldi.
Sjáumst heilir himins upp í geymi.
Horfni vinur sofðu, vært þig
dreymi!
Gísli Ólafsson
frá Eiríksstöðum.
Skóg'arströndin er ein af
þeim sveitum, sem þung af-
hroð hafa goldið vegna sauð-
fjársjúkdómanna, sem nú
hafa þegar geisað þar um |
einn áratug. Vegna legu sveit
aiinnar eru sauðfjársjúkdóm
arnir enn þyngri fyrir Skóg-
arströnd en margar aðrar
sveitir, sem hafa á undjrn-
förnum árum eða áður feng-
ið aðstöðu til mjólkúrsölu.
Samgöngum er þann veg
háttað á Skógarströnd, að
vörur eru fluttar sjóleiðis frá
Stykkishólmi víðsvegar að
ströndinni, eg eru víðast veg-
leysur frá sjó og heim á bæ-
ina.Flutningskostnaður á vör
unum sjóleiðina er frekar
meiri n. minni- helclur emef
akfær vegur væri um.;syeát-
iHa og til hennar og vörurnar
fluttar með bílum frá verzl-
unarstað alla leið heim á bæ-
ina. Er þá hagnaðurinn við
i vöruflutninga með bílum auk
1 hins beina og óbeina hagn-
aðar af greiðari samgöngum
sá, að bændur losna algjör-
lega við flutningana frá sjó,
sem margan bóndann kostar
sízt minna en sjóflutningur-
inn sjálfur.
í þessu sambandi er þess að'
geta, að Alþingi hefir nokkur
undanfarin ár veitt dálítinn
styrk til áætlunarbáts milli
Stykkishólms og Skógstrend-
ar, en ég tel að þeim pening-
um væri betur varið til vega-'
eða brú,?.gerðar í sveitinni.
Nú er svo komið, að jarðir
á Skóg&rströnd fara í eyði
hver af annarri og útlit fyrir
áframhald í því efni ef ekki
er stefnd á að ósi. Skógar-
ströndin hefir frá náttúrunn
ar hendi betri skilyrði til
sauðfjárbúskapar en margar
aðrar sveitir.
Ef íslendingar losna ein-
hvern tíma við þá miklu
þjóðarplágu — sauðf jársjúk-
dómana — og farið væri að
skipuleggja sveitabúskapinn
á þann veg að sauðfjár rækt-
in væri rekin í vissum lands-
hlutum eða sveitum þá mundi
beitilöndin á Skógarströnd
tvímælalaust vera álitin of
góð til þess að sveitin færi í
auðn.
Greindur verkamaður í
Stykkishólmi, sem unnið hef
ir við’ sauðfjárslátrun árlega
hjá Kaupfélagi Stykkishólms
síðan félagið var stofnað,
lýsti nýlega gæðum dilka-
kjötsins á Skógarströnd á þá
leið að' þegar velja ætti bezta
dilkakjötið, sem kaupfélagið
hefði á hverjum tíma þá væri
það kjötið af Skógarströnd,
sem fyrir valinu yrði, og
hann bætti þessu við: „Ég
skil ekkert í því, hvernig
bændur fara að komast af,
sem ekki hafa nema úm 20
dilka árlega.“
Enn sígur á ógæfuhliðina,
sauðfénu -fækkar árlega.
Þegar athugað er hvað
gera þarf af hálfu hms
opinbera til þess að sveitih
haidi ekki áfram að fará i
eyði, þá eru það bættái'
vegasamgöngur sem mestú
varðft.
Aðaltorfæran á leiðinni ffa
Stykkishóimi inn á Skóg'óv -
strönd er spölurinn kringu^i
Álfiafjörð að Narfaeyri.t”;>
þesum vegarkafla hefir vgxt
ið unnið nokkur undanfarí':
ár en svo lítil hefir fjárveíij-
ingin verið, að enn tekur þjað
mörg ár að gera þennæn
vegarkafla akfæran, nem
f j árveitingin sé eitthvái
aukin og jarðýta notuð vú
vegagerðina. Um leið pg
brýna nauðsyn ber til þóA
að akfær vegul komi fýfír
Álftafjörð mjög fljótlega, cr
jaínnauðsynl^gt að fá.ak'fger.-.
an veg inn Skcgarströ-,d
áleiðis á Dalaveginn til þófC)
að bændur á Skógarströ ,,;
geti selt mjólk frá búum sít-
um, á. m. k. meðan núver-
andi ástand ríkir í sauðfjár
ræktinni, enda virðist srð
sem íslendingar hafi þ
fyrir aukpa mjólkurfram-
leiðslu.
Hvað snertir veginn ufú
Skógarströnd inn Hörðuda
þá eru brýrnar sém byggða
hafa verið tvö síðast lifti :
sumur yfir Miðá og Hörð a-
dalsá mikil samgönguhé
fyrir Skógarströnd, með því
líka að vegurinn um Hörði: -
dal áleiðis til Skógarstram: •
ar þarf litilla endurbóta via
til þess að vera sæmilegn ■
sumarvegur, sama er a:
segja um langan vegarspotLa
inn Skógarströnd, en þác
vantar nauðsynlega brýr á
nokkrar ár, og hefir Alþingú
þegar veitt fé-til brúargerða.
á eina af þessum ám.
Það sem hér áð framan p
sagt um nauðsynilegar samr-
göngubætur á Skógarströnd
er áfangi en ekki lokatak -
mark sem stfna ber að.
Eins og kunnugt er hefí:
svonefndur Heydalsvegur vcr
ið tekinn í þjóðvegatölu, sem
þó er enginn vegur heldur
algjör vegleysa. Ástæðan t 1
þess að þessi leið hefir verió
tekin í þjóðvegatölu er sú, ao
Heydalur er aðeins 160 m. yf-
ir sjó, er hann því mjög snjó-
léttur^ mundi þar fást ein-
hver öruggasti fjallvegur
landsins.
Sá sem þetta ritar hefir fyr
ir nokkrum árum farið uni
hávetur frá Borgarnesi vest,-'
ur Mýrar áleiðis um Heydál.
Var þá vegurinn'vestur Mýr-
ar svo snjóþungur að mok:U
hafði orðið snjó af honum a'
allmörgum stöðum, en blá7
svell á Heydal og reiðfæri svo„
gott að hreinasta unun var
að fara'þar yfir á fráum fák,
Sýslunefnd Dalasýslu hef-
ir m. k. tvisvar sinnum gert
(Framhald á 6. síðu)
« |j.
« Börnum mínum og góðvinum þakka ég innilega gjaf- ;j
« ir og heillaskeyti á sjötíu og fimrn ára afmæli mínu |i
H 16. þ. m.
Guð blessi ykkur öll.
Leirárgöfðunr 20. febr. 1948.
Eggert Gíslason.
■ Jú'
♦ <
::
!»«::