Tíminn - 20.05.1949, Blaðsíða 5

108. blað'
TÍMINN, föstudaginn 20. maí 1949.
5
Föstud. 20. metí
Stjórnarsamvinnan
í ræöu Bjarna Ásgeirsson-
ar atvinnumálaráð'herra, sem
birt er á öðrum staS hér í
blaðinu, er sýnt fram á, að
það hafi orðið aðalverkefni
núv. ríkisstj órnar að leitast
við að skapa nokkurt viðnám
eftir óstjórn þá, sem áður
ríkti, og koma þannig í veg
íyrir, að af henni hlytist taf-
arlaust hrun og öngþveiti.
Lengra hafi ekki verið hægt
að komast fyrir núv. stjórn,
eins og allt var í pottinn búið
og viðhorfi ýmsra þjóðfélags-
stétta var háttað.
Það er áreiðanlega rétt hj á
atvinnumálaráðherra að af
þessu viðnámsstarfi stj órnar
innar hefir orðið verulegur ár
angur. Framleiðslukostnaður
inn hefir nokkurn veginn'
staðiö í stað og er nú viðast
svipaður því, sem hann var,
er stjórnin kom til valda. Dýr
tíðinni hefir verið haldið
meira í skefjum en áður var
eins og sést á því, að dýrtíðar
vísitalan hefir ekki hækkað
nema um 11 stig í tíð núv.
stjórnar, en hækkaði um 45
stig í tíð fyrrv. stjórnar á
jafnlöngum tíma. Þetta er ár
angur, sem ber að viður-
kenna, ef menn hugleiða
jafnframt, hvernig farið
hefði, ef stefnu fyrrv. stjórn
ar hefði verið fylgt óbreyttri
, áfram. Þá væri hér löngu
skollin á atvinnuleg stöðvun
og fjárhagslegt hrun.
Nú er hinsvegar svo komið,
ao viðnámið eitt' nægir ekki
lengur. Afleiðingarnar ar ó-
stjórn Ólafs Thors og komm-
únista knýja á með sívaxandi
þunga. Verðlag útflutnings-
varanna fer jafnframt lækk-
andi. Bráðabirgðaúrræðin,
sem notast hefir verið viö
undanfariö, nægja ekki leng
ur. Nú verður að gera víðtæk
ar ráðstafanir eða láta allt
hrynja í rúst.
Framsóknarmenn vildu
láta seinasta þing hefjast
handa um ráðstafanir til
til þess að koma i veg fyrir
hrunið. Fyrsta skrefið í þá
átt var- að gera ýtrustu ráð-
stafanir til þess að fyrir-
byggja hverskonar óeðlilega
dýrtíð og okur. Þegar það hef
ir verið gert, getur þing og
ríkistjórn snúið sér feimnis-
laust til launþega og bænda
og beðið þá um að færa sína
fórn. Tillögur Framsóknar-
manna um slíkar ráðstafanir
fengu því miður ónægar und
irtektir á seinasta þingi. Þær
voru ýmist felldar eða svæfð
ar.
Aíleiðing þess, að meirihl.
ríkisstj órnarinnar og Alþing
is hefir ekki viljað sýna þess
um málum nægan skilning,
er nú að koma fram í fyrir-
hugaðri kauphækkunarbar-
áttu verkalýðsfélaganna.
Hún er grundvölluð á því, aö
ekki sé nóg gert til þess að
tryggja kaupmátt launanna.
í stað þess að koma til
rnóts við launþeganpa á þann
hátt, ýtti meirihluti Alþingis
mjög rækilega undir kaup-
hækkunarölduna seinasta
da'ginn, er þingið sat að störf
um. Hann samþykkti þá 4
milijón króna launahækkun
til. opinberra starfsmanna.
Siík samþykkt strax eftir af-
greiðslu fjárlaganna, sem var
æoa
(Framhald al 4. siðuj.
lendingar, og viö trúum því
að leikreglur lýðræðisins
verði færastar aö leysa úr
þessum ágreiningsmálum á
farsælan hátt. —■ En jafnvíst
er hitt og af því höfum við
orðið fulla reynslu, að hvar,
sem kommúnistaáróöur og
vinnubrögð ná nokkuri veru
legri fótfestu í lýðfrjálsu þjóð
félagi, setur það allar starfs-
reglur þess úr skorðum, og
því meir, sem þeirra áhrifa
gætir meir.
Aðkomni tígul-
kóngurinn.
Þegar áhrif kommúnis-
mans fara að ná tökum á
lýðræðisþjóðfélagi — þá ger-
ist þar hið sama er segir frá
í þjóðsögunni þegar að tveir
tigulkongarnir komu fram í
spilinu. Þá fara allar leikregl
ur útum þúfur — og við taka
upplausn og öngþveiti. Komm
únisminn er aðkomni tígul-
kongur í samstarfi allra
frjálsra þjóðfélaga — svika-
tromp, sem liefir upplausn
og óhamingju i för með sér.
— Við þekkjum þessa svo
mörg og óyggjandi dæmi úr
okkar eigin stjórnmálasögu
undanfarin ár og allt fram á
þetta þing, sem nú er að
enda. Þar geta aöflutt og ann
arleg sjóns.rmið komið.til að
hafa óvænt og óeðlileg áhrif
á alíslenzk málefni, þegar
minnst varir. Enginn hinna
íslenzku deiluaðila veit hve-
nær hinu aðfengna svika-
trompi verður laumaö í hendi
andstæðings hans. Þegar
verkamennirnir bindast eöli-
legum samtökum um að
vinna að bættu kaupi og kjör
um þá eru kommúnistar óð-
ar komnir í spilið og auka
forustuna um enn hærri og
harðari kröfur. Ekki vegna
þess að þeim sé svo sér-
lega umhugað um hag verka-
manna — það hafa þeir sýnt
i þeim þjóðfélögum sem þeir' á útflútningsverði fiskjarins
geta beitt valdi sinu óhindr-
að, heldur fjnst og fremst til
að afla sér fjöldafylgis og um
leiö að koma atvinnulífi
landsins úr skorðum, efla
verðabólgu, upplausn og erf-
iðleika.
Starfshættir Itomm-
únista.
Svo hafa þeir það til að
taka upp jafn skelegga bar-
áttu fyrir hagsmunum mestu
hálaunamanna landsins. — í
vetur þegar að vinnustöðvun
in var á togarflotanum og út
gerðarmenn með aðstoð ríkis
valdsins háðu langa og harða
baráttu um að fá lækkað
nokkuð kaup hæstlaunuðu
starfsmanna flotans, sem vit-
anlegt var að höfðu árslaun
frá því um hundað þúsund
krónur og áfram uppi í tvö-
fallt það — en útgerðin barð
ist í bökkum um aíkomuna
— hófu kommúnistar æðis-
gegnga árás á útgerðarmenn
og ríkisstjórnina fyrir að
iáta. þetta liöast og beittu öll
um sínurn áhrifum til að tor
velda lausnn deilunar.
Enginn lætur sér nú detta
í hug að þetta hafi verið
gjört af ofurást á mestu stór
tekjumönnum landsins, þ ó
að gott væri að afla sér fylg-
is meðal þeirra í leiðinni, held
ur fyrst og fremst til að kom
og frjálsa ráðstöfun gjald-
eyrisins, sem þó hlaut að
hafa í för með sér skipulags-
laust hr-un gjaldeyris-
ins. Þegar svo þingið tók til
meoferðar fjáröflun til þess
ao standa undir þeim útgjöld
um er af útflutningsuppbót-
inni leiddi bcrðust þeir með
hnúum og hnefum gegn öll-
um tillögum, sem frarn komu
um það, og þar á meðal luxus
skatri á svartamarkaðssölu
bifreiða.Tilgangur þeirrar bar
áttu er allur svo auðsær að
ekki þarf skýringu við. Söm
var einnig afstaða þeirra við
afgreiðslu fjárlaganna. Út-
gjaldahækkunartillögur um
milljónir á milljónir ofan, en
jafnframt hatröm barátta
gegn öllum fjáröflunartillög-
um til að sjá útgjöldunum
farboða. — Hér var heldur
ekki til lítils að vinna, að
geta auglýsc sig sem hina
einu sönnu velunnara útgerð
isnotkun til ferðalaga til að
reyna að draga úr misnotkun
hans og svartamarkaðsbraski
með hann. Þetta frumvarp
fékk sama fylgi kommúnista
og er nú orðið að lögum, með
þeim afleiðingum, að svarta-
markaðs gjaldeyrisbrall hefir
enn færzt í auka, og ýmisleg
misnotkun hans. Þetta eru
mjög sláandi dæmi um vinnu
brögð þessara manna. Þeim
virðist standa nokkurn veg-
inn á sama hvort þeir afla
sér fylgis fyrir stuðning við
góð mál eða gölluð — og verð
ur ekki annað séð en að það
hafi eitt vakað fyrir þeim að
stuðla að erfiðleikum i sam-
starfi stjórnarflokkanna.
En svona eru öll þeirra
vinnubrögð. Enginn botnar í
þeim hundakúnstum og eng-
inn veit hvar þeim kann að
skjóta upp hverju sinni —
vegna þess, að þeir hugsa og
álykta eftir allt öðrum for-
sendum en venjulegir íslend-
armanna og sjómanna, fram jngar og í allt öðrum tilgangi.
faramanna í landi, og skatt-
borgaranna, allra í senn. Hitt
eru þeir ekki að útlista,
hvernig svona pólitík og
skrípalæti yrðu
lengdar án þess
málum ríkisins
voða.
rekin til
að stefna
í bráðan
„Ættjarðarást“ komm-
únista.
Þá er enn eitt. Allir
sem
í veg fyrir að þessi afdrifa- , , , , , , . A., ^ ,
ríki þáttur í atvinnulífi þjóð “okkuð, Þfkja tx stefnu .°B
arinnar yrði rekinn á heil
brigðum fjárhagsgrundvelli |
— og auka þannig á erfiðleik
ana og glundroðann þjóðfél,-
lega. Þegar stjórn og þing um
áramótin stóðu í eríiðum og i
heimsskoðanna kommúnis
manns vita, að allir sannir
i kommúnistar utan Rúss-
lands. eru í hjarta sínu föö-
urlandslausastir allra föður-
ilandslausra manna, og meta,
langvarandi samningum við
útgerðarmenn vélabátaflot-
ans, til að fá viðunandi og
viðráðanlega lausn á vanþa
einskis tungu og þjóðernis,
ef fyrirheitna landið, Rúss-
land og hagsmunir þess eru
j annarsvegar, enda hafa for-
Það er því fyrir iýðræðisþjóð-
félag, sem hefir stóran komnr
únistaflokk innan vébanda
sinna — eins ástatt og fyrr
skipi sem siglir með milcinn
lausan sjó innanborðs.
Hættulegasti farmurinn.
Það er sá allra hættulegasti
farmur sem til er, því að
hann legst á með þunga sín-
um þar, sem sízt skyldi, þegar
verst gegnir — og fyrir það
hefir margur kollsiglt sig. —
En eitt það allra ömurlegasta
við kommúnistafaraldurinn
er það, hve marga af þeim
mönnum, sem öll efni stóðu
til að gætu orðiö gagnlegir
menn í umbóta- og félagsmál
um þjóðarinnar, hann gerir
óvirka þegar á unga aldri.
Manni sem búinn er aö taka
málum hans — kepptust jingiai Þeilia. víða. um lieim ; þessa andlegu pest getur ekk
kommúnistar við yfirboð til i
útgerðarmanna bæði um
hækkaða lágmarkstrýggingu
: gerzt svo opinskáir að lýsa
hin óvarlegasta, sýnir fyllsta
ábyrgðarleysi hjá þingmeiri-
hlutanum. Við launamenn er
hún enginn greiði, því að
þeim hefði korúið miklu bet-
ur að fá ráöstafanir sem
drægju úr dýrtíöinni. Útilok-
að virðist lika að Alþingi geti
staðið við þessa samþykkt,
nema lagðir séu á nýir skatt
ar, og þá er það tekiö meö
annarri hendinni, er gefið er
með hinni. Tillagan verður
því jafnvel ekki annaö en
.,snúð“. En jafnvel þótt þessi
samþykkt þingsins reyndist
„snuð“ eitt, hefir það áreið-
anlega ýtt með henni undir
kauphækkunarskriðuna og
vísað launastéttunum á þann
veg, að auðveldara sé að
knýja fram kauphækkanir
en t. d. leiðréttingar í verzl-
unar- og húsnæðismálunum.
Slíkt getur dregið hinn hættu
legasta dilk á eftir sér.
Allir ættu aö geta séð,
hvert ný almenn kauphækk-
un muni leiða. Ekki til neins
annars en stöðvunar á at-
vinnuvegunum og fjárhags-
legs hruns.
Með þeirri stefnu, sem sein
asta Alþingi hefir raunveru-
lega markað, þar sem það
hefir fellt frumvörp um að
draga úr dýrtiöinni en sam-
þykkt kauphækkun, hefir
viðnámið, sem núv. stjórn
setti sér í upphafi og fylgdi
framan af með nokkrum ár-
yfir því, að þeir mundu berj |
ast með Rússum og á móti!
þeirra eigin þjóð, ef til á-1
taka kæmi á milli þeirra. —:
En viti menn! Þegar hafin er
gagnrýni af þjóðernislegum
ástæðum á hinu alkunna
Atlantshafsbandalagi og bar
átta gegn þvi, blossar ættjarð
arástin upp í kommúnistum
um allan heim — og á^svip-
stundu eru þeir orðnir skel-
eggustu forsvarsmenn þjóð-
ernis, þjóðfrelsis og friðar í
angri, raunverulega verið lát
ið niðurfalla. Með sliku hátta
lagi er raunverulega tekin
upp aftur hrunstefna fyrrv.
ríkisstjórnar.
Við slikt geta Framsóknar-
menn ekki sætt sig. Þeir fóru
í ríkisstjórnina til þess að
koma í ýeg fyrir, að hrun-
stefnu fyrrv. stjórnar yrði j
fylgt áfram. — Um skeið heiminum. Þeir taka það nátt
bar það líka nokkurn tilætl- | úriega trúlegt sem vilja, að
aðan árangur. Nú hafa ó- Latrama barátta þeirra
heillaöflin fengið yfirráðin18e§n Atlantshafsbandalags-
að nýju. Gróðamennirnir, sáttmálanum ^ sé fremur
sem ráða Sjálfstæðisflokkn- sprottin af þjóðernis- og ætt
um, vilja ekki láta neitt íal'ðarást þeirra en liinu, að
hrófla við hagsmunum sín- ,bandalagsins var efnt til
um. Þeim er sama, þótt verð- 'varnar útþennslustefnu
bólgan aukizt og ríkisútgjöld :Rnssa °» yfirgangi í Evrópu
in hækki, því að þeir hafa1 úndanfarin ár. En þaö var
lag á að láta byrðarnar lenaa ekki ónýtt að geta auglýst
sig hina einu sönnu Islend-
inga við hlið nokkurra ann-
ara útvaldra.
Tvö dæmi.
Á öndverðu þessu þingi
fluttu Framsóknarmenn
á öðrum. Því miður hefir Al-
þýðuflokkurinn valið sér það
hlutverk að dansa einnig eft-
ir þeirra pípum.
Sj álfstæðisf lokkurinn og
Alþýðuflokkurinn munu fá
að vera einir um þann leik,
ef þeir vilja halda honum á-
fram. Úr því verður að fást irumvarp til umbóta á
skorið hið bráðasta, hvort skömmtunar- og innflutnings
þessir tveir flokkar vilja hafa km'fi fjárhagsráðslaganna, og
samvinnu borgaralegu flokk- hafa að visu hlotiö við það
anna til þess að vera skjald- 1 eindregið fylgi kommúnista.
borg um gróðamennina eða En um svipað leyti báru Sjálf
til þess að þjóna hagsmun- stæðismenn fram frumvarp,
um almennings. Fáist síðari sem fól i sér þá breytingu á
leiðin ekki fram, ber að láta' sömu lögum að létta af á-
þjóðina segja til um, hvora kvæðum sem fólu í sér all-
þessa leið hún kýs heldur. 1 strangt eftirlit með gjaldeyr-
ert lýðræðisþjóðfélag treyzt i
stjórnmála og félagsmála bar
áttu sinni. Þeir eru þar eins
og farlama menn, þó að þeir
kunni að vera dugandi í ýms-
um almennum starfsgreinum.
Og þeir verða það alltaf á
(Framliald á 6. síðu).
Utan úr heimi
Dýrasta naut í heimi.
Talið er, að í Suðurríkjuin
Bandaríkjanna hafi nýlega verið
greitt mesta verð, sem sögur faar
af, fyrir eitt naut, en það eru 52
þúsund dollarar. Kaupandanum
voru þó fljótlega boðin 67 þúsund
í gripinn, en hann vildi • heldur
eiga hann sjálfur.
í þjónustu lmsfriðarins.
Amerískur verkfræðingur hefir
komið því þannig fyrir í svefnher-
bergi sínu, að glguginn opnast og
lokast við það, að stutt er á hnapp
á náttborðinu. Hann segist hafa
gert þetta af eigingirni aðeins.
Hann vildi ekki lengur stofna hjú-
skapnum í hættu með stöðugu jagi
i hjónarúminu um það, hvort hjón
anna ætti að fara fram úr til að
opna gluggann.
Milljón ára mammútur.
Tass fréttastofan rússneska til-
kynnir, að við uppgröft í Dneþro-
petrovsky hafi rússneskir verka-
menn fundið beinagrind af maiir-
rút, sem muni vera milljón ára
gamall. Ekki er stærðin tilgreind
öðruvisi en svo, að beinagrindin sé
risavaxin.