Tíminn - 07.07.1950, Side 3
146. blað
TÍMINN, föstudaginn 7. júli 1950
3
Landburbur af fiski
vl6 Grænland
Færeylngar eru ekki fyrsta' sjóinn, beitta eða bera, það
2)jóðin í seinni tíð, sem sigldi skiptir ekki svo miklu máli.
til fiskveiða vð Grænland. En Einn maður við að blóðga og
þeir eru fyrsta þjóðin, sem slægja hefir ekki undan
stundaði þar fiskveiðar með tveimur að draga!
hagnaði á þessum fyrri hluta! í síðara hluta ágústs og
20. aldarinnar. ! september er aftur far.ð að
Norðmenn byrjuðu fiskveið nota línu, ef það gefst betur.
ar við Grænland 1923 eða á Um eða yfir 300 færeysk
undan Færeyingum. En það skip eru nú við Grænland, en
liðu svo ár, að þeim auðnað- ein 20—30, þau smæztu og
Áttræður í dag:
Sigurþór Ólafsson
oddviti í Kollabæ í Fljótshlíð
y
í dag er áttræður einn af
merkustu og farsælustu for-
ustumönnum sunnlenzkra
bænda, Sigurþór Ólafsson,
oddviti Fljótshllðinga.
- Hann er fæddur 7. júlí
_ . , 1870 að Múlakoti í Fljótshlíð.
ist ekki að fá gróða af veið- ófærustu, eru her við land. | Kom,nn af merkum bænda-
inni. Og enn eru Grænlands- Oll færeysk mótorskip, sem j ættum bar t Hliðinni Hann
veiðarnar ekki jafn arðmikl- megnug eru að komast til!bvrjaði búsk f Hlíðarenda-
ar fyrir norsk og færeysk Grænlands, sækjast eftir að ■ kotl 1903 en keyptl Kollabæ
skip. | komast þangaö, og v lja ekki j 19U 0 hefir búið þar siðan>
Hvernig stendur á þessu, lita við sumarsildinni hér við | þar fil nýVerið að hann let
spurði ég færeyskan skip- land. Þrjú flutningaskip, er
stjóra, er lá með skútu sína Færeyingar eiga, verða í sum
hér í höfninni á leið til Græn ar í flutn'ngum milli Færeyja
lands. i og Grænlands.' H ð stærsta
Þessi munur stafar af því, þeirra er 4000 tonn. Fiskur-
að Færeyingar eru orðnir inn er umsaltaður á klöppun-
miklu kunnugri við Græn- um við Færeyjarhöfn og að-
land en Norðmenn, og raun- eins breitt yfir hann.
ar kunnugri á miðum og fiski! Færeysku botnvörpungarn-
göngum þar en nokkur önnur ir hafa í vor fiskað norður 4, ir þeirra tveir sem nú búíi í
þjóð. Undirstaðan undir þvl, Dumbshafi og við Bjarnarey,' Kohabæ
að fá mikinn og góðan afla og hafa fengið mikinn afla'
•er kunnugleiki. j og fiskaö í salt. Er kemur
Og hvers vegna ferð þú til fram um miðjan ágúst, fara
Grænlands svona seint, eftir stærstu botnvörpungarnir til
hálfan mánuð fer fiskurinn Grænlands og veiða þar í salt,
að vaða uppi í sjó? j fram í lok október. Þeir fengu
Það er rétt. Eg geri ráð fyr-' í fyrra olíu til viðbótar hjá
ir því, að um það bil, sem við Ameríkumönnum á Græn-
landi.
Færeysk skip segja miklu
meiri afla við Grænland
af búskap og búa nú 2 synir
hans á jörðinni. Árið 1903
kvæntist hann Sigríði Tómás
dðttur frá Járngerðarstöðum
í Grindavík, ágætri og mynd-
arlegri konu og hafa þau
eignast 8 mannvænleg börn,
sem nú eru öll uppkomin, og
að heiman farin, nema syn-
komum til Grænlands, verði
línufiskið búið, en við höfum
líka handfæri. Er fiskurinn
fer frá botninum og hættir
að taka línu, fáum við hann
á handfæri rétt undir yfir-
borði sjávarins. Það þarf
ekki annað en kasta út öngl-
nnum. Þorskurinn gleypir þá
strax og þeir eru komnir í
í
sumar en í fyrra, fiskurinn
sé bæði stórum meiri og
vænni, einkum gangi veiðin
vel hjá færeysku skipunum.
Grænlandsmiðin eru orðin
haldreipi færeyskrar útgerð-
ar. — J. D.
Nr. 26/1950
TILKYNNING
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefir
ákveðið nýtt hámarksverð á harðfiski og verður það
framvegis sem hér segir:
j heildsölu:
Barinn og pakkaður . kr. 14.00 pr. kg.
Barinn og ópakkaður. kr. 12.80 pr. kg.
í smásölu:
Barinn og pakkaður . kr. 17.00 pr. kg.
Barinn og ópakkaður . kr.15.80 pr. kg.
Reykjavík, 6. júlí 1950
V erðlagsstj «r inn
Nr. 25/1950
TILKYNNING
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefir
ákveðið nýtt hámarksverð á kaffibæti og verður það
'framvegis sem hér segir:
Heildsöluverð án söluskatts . kr. 7.28
Heildsöluverð með söluskatti . kr. 7.50
Smásöluverð án söluskatts í smásölu kr. 8.82
Reykjavík, 6. júlí 1950
Vcrðlngsstjóriim
Sigurþórs verður varla svo
getið, að hugurinn hvarfli
ekki. til Hliðarinnar, — hinn-
ar fögru fæðingar- og heima-
sveitar hans, um leið. Svo
samof'ð er állt hans líf og
æfistarf hennar högum og
sögn síðustu áratugina. Kem-
sur manni þá ósjálfrátt í hug
orð hins forna Fljótshlíðings,
sem* sagði: „Fögur er Hlíðin,
bleikir akrar og slegin tún,“
og kaus heldur hel og að-
sókn fjenda sinna, en að fara!
í burtu úr faðmi hennar um i
örfá ár. — Ennþá er fegurð j
og frjóafl Fljótshlíðarinnar j
hið sama, nema betur sé, með |
allri þeirri geysdegu ræktun;
og umbótum, sem þar hafa
átt sér stað á síðustu ára-
tugum. Enn eru þar bylgjandi
bleikir akrar, fögur tún og
frjóar lendur og margskon-
ar blómaskrúð og gróður, er
ber vel við sumri og sól. —
Þar eru höfuðstöðvar korn-
ræktar á íslandi. Þar hefir
Skógrækt ríkisins marg-
háttaðar og miklar fram-
kvæmdir, og þar eru trjá-
lundir á flestum býlum sveit-
arinnar, og eru þeirra mest-
ir og fegurstir lundirnir í
Múlakoti, á fæðingarstað
Sigurþórs.
En Fljótshlíð á einnig enn
í dag frækna sonu og fram-
sækna, trausta og óhvikula,
sem bundizt hafa sveit sinni
jafn traustum órofaböndum,
eins og Gunnar á Hlíðarenda
fyrr á tíð. — Meðal þeirra
má vissulega einn fremstan
telja Sigurþór Ólafsson, odd-
vita sve'tarinnar nú brátt um
3 áratugi, og einn helzta for-
ustumann hennar um fjölda
ára. Hann er skapgerðarmað
ur mikill og traustur og ekki
gjarnt til að hika frá því, er
hann telur rétt og hefir að
sér tekið. Með fádæma ár-
vekni, umhyggju og trú-
mennsku hefir hann vakað
yfir hag og velferð sveitar
sinnar, hrundið af henni ó-
réttmætum kröfum, sótt rétt
hennar, og stutt að félags-
legri og menningarlegri að-
stöðu hennar í hvívetna. —
Það má því með fullum rétti
segja, að hann hafi verið
,,sómi sveitar sinnar, sverð
og skjöldur,“ á marga lund.
Félagslegar framkvæmdir
hafa orðið þar m'klar, eigi
síður en hjá einstaklingun-
um, þar sem verið hefir stóð-
ug sókn í ræktun, húsabót-
um og öðrum umbótum.
Árið 1929 var reíst stórt
skóla- og samkomuhús í
miðri sveit með íbúð fyrir
kennara, og var það þá eitt
hið vistlegasta ^líkra húsa í
héraðinu á þeim tíma. Og
nú í vor var vígt nýtt og
myndarlegt félagsheimili við
hlið þess. Og svo hefir fram
kvæmdum þessum verið
stjórnað, þótt fjárfrekar hafi
verið, að ekki mun hann
þungur skuldabagginn, sem
sveit'nni er með þeim bund-
inn. — En þannig hefir Sig-
urþór ætíð leitast við að
þoka framkvæmdum áfram,
að full forsjálni væri með
fjárhagslega og engu í tví-
sýnu stefnt. Látið áræði og
forsjá fara saman. Slíkt eru
einkenni og höfuðkostir hins
sanna framfara- og fram-
sóknarmanns, — en hitt, að
álpast áfram, án fyrirhyggju,
og forsjá um það, sem á eftir
kemur, hefir aldrei á íslenzku
máli hingað til verið veitt
heiðursheitið framfaramaður
heldur annað heiti miklu ó-
æðra, og miður virðulegt. —
Myndi nú margt horfa við á
annan veg og betri í landi
voru, ef allsstaðar hefðu þar
slíkir sannir og traustir fram
faramenn að verki verið. —
Það lætur að líkum, að
slíkur starfs- og forspármað-
ur sem Sigurþór er, þá hefir
verið t'l hans leitað 1 fleiru
en um stjórn málefna sveitar
sinnar.
Við stofnun Sláturfélags
Suðurlands gerðist hann þeg
ar deildarstjóri þess i sveit
sinni og fulltrúi á aðalfund-
um þess. Og hefir svo verið
alla stund síðan. Er það efa-
mál, hvort þau þörfu og á-
gætu félagssamtök' bænd-
anna á Suðurlandi hafa átt
annan, gagnhollari, traust-
ari og þrautseigari trúnaðar-
mann en hann, þótt enginn
sé þar lastaður.
Ár'ð 1928 var stofnað Vatna
félag' Rangæinga. Voru það
inanhéraðssamtök til að
stuðla að því, að sigrast á
einum mesta vágesti héraðs-
ins á þeirri tið, vatnsflaumi
Þverár og Markarfljóts, sem
flæddi um allt miðbik hér-
aðsins, eyddi blómlegmn
sveitum og torveldaði allar
samgöngur innan héraðsins
og yfir það. T1 formennsku
í þessum félagsskap, sem
hafði afar örðugt, og að því
er mörgum sýnd’st ókleift
markmið framundan, var Sig
urþór strax valinn. Og svo
er komið, að öll eru vötn
þessi brúuð nú, og fyrír-
hleðslur til landvarna svo vel
á veg komnar, að enginn ef-
ast þar um fullnaðarsigur áð-
ur en langir tímar líða. —
Vissulega má um það deila,
hver hafi hér mest og bezt
unnið, og ómótmælanlega er
það margra og mætra manna
verk. En um hitt verður ekki
deilt, að maðurinn, sem tók
á sig aðalþungann og starf ð
við að brúa milli manna og
sveita í byrjun um fram-
kvæmdina, að vekja trúna á
möguleikunum og skapa
samhug til átaka, hann á þar
gildan og góðan þátt.
Við stofnun Kaupfélags
Hallgeirseyjar var Sigurþór
strax kjörinn i stjórn þess,
og formaður 1934. Hefir hann
gegnt því starfi síðan, einn-
ig nú eftir að Sambandskaup
félögin tvö í sýslunni voru
same'nuð í eitt undir nafn-
inu Kaupfélag Rangæinga.
Sigurþór er í stjórn Mjólk-
urbús Flóamanna, síðan
Rangæingar fengu þar hlut-
deild í. — Hann hefir um
langt ske'ð verið formaður
fasteignamatsnefndar í sýsl-
unni, og átt hefir hann sæti
í miðstjórn Framsóknar-
flokksins fyrir sýslu sína • í
17 ár. — Þannig mætti lengur
áfram rekja, en hér skal ríú
staðar num'ð.
En þetta, sem nú er sagt,
sýnir ljóslega, að Sigurþór
hefir verið til mik'ls og fyr-
ir miklu trúandi af samferða-
mönnum sínum um langt
skeið og ætíð í vaxandi mæli.
— Enda hefir hann ekki
brugðist því trausti. f öllu
mun honum þar hafa líkt
farið og hinum forna sveit-
unga sínum, er mælti:
„Hvárki skal ek á þessu nið-
ast og á engu öðru því er mér
er tiltrúað.“
Slík er skapgerð Sigurþðrs,
föst, traust og án nokkurs
hviklyndis, en um lelð holl
og hlý.
Þess vegna er hann líka
samstarfsmaður ágætur, at-
hugull og fljótur að sk’lja
annarra sjóharmið.
Það- hlýtur að vera Sigur-
þór ánægjuefni, að horfa yf-
ir farinn veg, og sjá, hve víða
hefir þokað áfram hugðar-
efnum hans og hugsjónum er
hann svo trúlega hef'r þjón-
að á löngum starfsdegi. Og
þótt enn syrti í álinn sums-
staðar, þá er enn dagur að
vinna, og ekki mun hann
leggja árar í bát, meðan
starfsorka endist.
Enn er Sigurþór e;ns og ég
kyríntist honum fyrst fyrir
24 árum. Enn er hann óbug-
aður af elli og óbugaður af
starfskröftum. Enn er sa'mi
áhug'nn fyrir góðum málum,
iFra/nhald. ú. 6. stouj
s