Tíminn - 26.11.1950, Blaðsíða 1

Rttitfóri:
Pórorinn Þórariiumm
rrtttaritstjórt:
Jón Helgason
Útgefandi:
rromsóknarflokkurinn
Skrifstofur i Edduhúsin*
Frtttasimar:
11302 og 81303
Áfgreiðsluslmi 2323
Auglj/singasimi 81300
Prentsmiðjan Edda
34. árg.
Rejkjavík, sunnudaginn 26. nóvember 1950.
265, blað>
Starfsfólk að leirmunagerð í ,,Funa“. Stúlkurnar eru að
l'ella leir í mót, skreyta blómavasa og lagfæra munina sem
koma úr mótunum
„Funi” efnir tii fjölbreyttrar
ogf allegrar ieirmunasýningar
Sýnlngin er opin alla þessa viku í hlónia-
verzluninni „FIórui4 oj* gefur l.jósa lui“-
inynd um framfarirnar á þessn sviði
Leirbrennslan „Funi“ h. f. sem nú hefir starfað á fjórða
ár, opnar í dag sýningu á munum, sem hún hefir framleitt
úr íslenzkum leir í Blómaverzluninni Flóru, Austurstæti 8.
Sýning þessi verður opin i dag kl. 1—6 og síðan alla daga
þessa viku kl. 9—6 daglega. Framkvæmdastjóri „Funa“,
ungfrú Ragna Sigurðardóttir bauð fréttamönnum að líta
á sýningarmunina svo og verksmiðjuna og starfsemi hennar
i gær.
Samvinnuþvottahús And-
kílinga reynist mjög vel
Annað þvotlaliós að rísa upp að ISæ með
samhjálp hrepps oí* kvcnfélags
í rúmt ár hefir verið starfrækt samvinnuþvottahús £
gömlum verkamannabústað við Andakílsárstöðina í Borg-
arfirði. Hafa konur úr Andakíl og neðri hluta Skorradals
og víðar þvegið þar þvott sinn. Hefir þvottahúsið gefizt svo
vel, að senn verður hafin starfræksla á öðru þvottahúsi að
Bæ í Bæjarsveit
Yfirgripsmikil list-
sýning í Þjóð-
minjasafninu
Glæsilegasta sýning á
íslenzkri myndlist, sem
haldin hefir verið, var
opnuð í þjóðminjasafninu
nýja í gær. Eru á sýning
þessari listaverk, sem send
verða á listsýninguna í
Osló.
Á sýningu þessari eru yf
ir tvö hundruð málverk og
höggmyndir, og hafa ann-
azt valið listmálararnir
Jón Stefánsson, Jón Þor-
leifsson, Sigurður Sigurðs-
son og Þorvaldur Skúlason
og myndhöggvararnir Ás-
mundur Sveinsson, Magn-
ús Árnason og Sigurjón
Ólafsson.
Almenningi hefir aldrei
gefist jafn gott tækifæri
til þess að kynna sér fjöl-
breytni og glæsileik ís-
lenzkar myndlistar á einni
sýningu sem hér.
Fastar flugferðir
til Hellissands
Á miðvikudaginn kemur
mun Flugfélags íslands hefja
reglubundnar flugferðir til
Sands á Snæfelssnesi. Verð-
ur framvegis flogið þangað
einu sinni í viku fyrst um
sinn.
Milli Sands og Reykjavíkur
er 35 minútna flugferð.
Skammt frá kauptúninu er
allgóður flugvöllur, sem end-
urbættur hefir verið að und
anförnu, og hafa Sandsbúar.
lagt fram mikla sjálfboða-
vinnu við gerð þessa flugvall
ar. Ferðir til Sands hafa hins
vegar verið strjálar, sérstak-
lega á vetrum, og hafa menn
þar vestra farið þess á leit
við Flugfélag íslands, að
teknar yrðu upp reglubundn-
ar flugferðir. Hefir nú orðið
að ráði að koma á föstum
ferðum, og verður Sigmundur
Símonarson, kaupfélagsstjóri
á Sandi .umboðsmaður félags
ins vestra. Er þess vænzt að
þetta þyki mikils verð sam-
göngubót, bæði fyrir íbúa
kauptúnsins og hinna næstu
byggðarlaga.
Ráðstefna um
mýraköldu
Mikil framför í leir-
munagerð.
Undanfarið ár hefir orðið
mjög mikil framför í íslenzkri
leirmunagerð. Fjölbreytnin
hefir aukizt til muna og
auðséð er, að þessi list- eða
iðngrein er í örri og skjótri
framför. Það hefir líka kom
ið á daginn, að íslenzkur leir
er mjög vel hæfur til leirmuna
gerðar, og margir álíta að
þar eigum við fólgin auðæfi,
sem vel geti fært þjóðinni
miklar tekjur og skapað ís-
lenzkum heimilum híbýla-
prýði, sem þau skortir mjög.
Leirmunir þeir, sem hér eru
á sýningu, bera þessari öru
þróun ljóst vitni. Fjölbreytni
þeirra og listbragð bera ljóst
vitni um nýja leit í linum og
litum í þessari listgrein, og
allt bendir til þess, að hér
sé um að ræða upphaf merki
legrar þróunar, þar sem mögu
leikar eru því nær óþrjótandi.
í Svíþjóð, og jafnframt verk-
stjórninni gerir hann flestar
skreytingar á ieirmunum
þeim, sem framleiddir eru.
Leir sá, sem aðallega er
notaður, er tvenns konar.
Vestur í Búðardal er fenginn
þurr, brúnn leir, en austur
á Laugarvatni feitur og plast
borinn leir. Þessum tveim
tegundum er blandað saman,
Búðardalsleir að tveim þriðju
en Laugarvatnsleir að einum
þriðja. Leirblanda þessi geng
ur síðan gegnum ýmsar vél-
ar, er jafna hana og hnoða
svo að úr henni fari loft og
vatn. Þá er leirinn tilbúinn
til mótunar. í verksm’ðj-
unni eru tveir rennibekkir,
þar sem munirnir eru renndir
að mestu í höndunum, og er
það hið mesta vandaverk og
unun að sjá hvernig óásjá-
legur leirhnykill breytist á
skammri stundu í höndum
(Framhald á 7. síðu.)
4lllllllllllllllllllllllllllllll|ll|l||||l||||||||||||||||||||||||||tl
| F. U. F. í |
Reykfavík
I Félag ungra Framsókn- i
\ armanna í Reykjavík held i
i ur fund í sámkomusalnum i
i í Edduhúsinu á íhiðviku- i
i dagskvöldið keniur. Fund- i
| urinn hefst kl. 8,39. i
111111111111111111111111111111111tllllllillllillllllllllllllllllllllii
Fyrirgreiðsla hreppsins
Tíðindamaður frá Tíman-
um átti í gær tal við Sigurð
Jakobsson oddvita í Varma-
læk, og spurðist fyrir um þess
ar nýjungar.
— Hreppsnefndin tók þessi
mál til umræðu að ósk kven-
félagsins í sveitinni, sagði
Sigurður, og það varð að ráði
að sveitarfélagið keypti
þvottavélarnar og lánaði þær
til starfrækslu vaxtalaust.
Þær voru sænskar og kostuðu
fjórtán þúsund krónur og
taka í einu fimmtiu pund af
þvotti. Fylgir þvottavélunum
vinda, sem þykir hið mesta
þing, og skilar þvottinum
nær þurrum.
Mjög góð reynsla.
Þetta þvottahús hefir
reynzt mjög vel. Það þarf
ekki annað að gera en færa
þvottinn upp og skola, og
kostnaðurinn við þvottana
hefír ekki oriíið nema
fimm krónur á hverja
klukkustund, sem vélarn-
ar eru í notkun. Þær kon-
ur, sem byrjað hafa að
nota þær, snerta ekki við
þvottum heima. Fara þær
gjarna saman frá tveim-
ur eða þremur heimilum
i einu. Til dæmis um það,
hve fljótlegt er að þvo, get
ég nefnt það, að á mið-
vikudaginn fóru þrjár kon
ur með stórþvott af þrem-
ur heimilum og voru þær
fjóra klukkutíma að þvo.
Nýtt þvottahús að Bæ.
Eini gallinn við þvottahús
ið við Andakílsá hefir verið
talinn sá, sagði Siguður, að
þangað er alllangt að sækja
úr Bæjarsveitinni, efsta hluta
Andakilshrepps.
Þess vegna hafa konur þar
gengizt fyrir bygingu nýs sam
vinnuþvottahúss við 60—70
stiga heita laug að Bæ í
Bæjarsveit en hrepps-
nefndin hefir ákveðið að
kaupa og leggja til í það með
scmu skilyroum vélasam-
stæðu ,sem þó verður allmiklu
stærri og dýrari. Er leyfið
fengið til þess að kaupa hana
og kemur hún væntanlega
um miðjan vetur.
Þetta nýja þvottahús munu
konur úr Bæjarsveitinni nota
og auk þess utansveitarkonur,
sem þess kunna að óska.
Húnvetningafélagið
hyggur á skógrækl
í Vatnsdalshólum
Á framhaldsaðalfundi Hún.
vetningafélagsins á fimmtu-
dagskvöldið var samþykkt til
laga frá nefnd þeirri. sem sá
um minningarhátíðina í.
Borgarvirki í sumar, um fjár
framlög frá félaginu til skóg-
ræktar i Húnaþingi.
Var sérstaklega bent á
Vatnsdalshóla sem heppileg-
an stað í þessum sambandi.
og er fyrirhugað að leita eft-
ir samstarfi við skógræktar-
félög í báðum sýslunum og
jafnvel ungmennafélög hér-
aðsins.
Tilboð hafa komið frá ýms
um bændum nyrðra um land
til skógræktar og jafnvel
styrktarfé, en vegna staðhátta
þykja Vatnsdalshólar álitleg
astir.
Málverkabók Kjar-
vals komin út
Tímanum hefir borizt
þriðja listaverkabók Helga-
fells. Það er bókin um Jó-
hannes Sveinsson Kjarval en
áður - eru út komnar bækut
Jóns Stefánssonar og Ás-
gríms Jónssonar.
í þessari Kjarvalsbók eru
24 litprentaðar myndir af
málverkum og 55 myndir
aðrar. Fremst í bókinni er all
löng ritgerð um meistarann
eftir Halldór Killjan Laxness,
prentuð fyrst á íslenzku og
síðan á ensku.
Með þessari bók eru íslenzk
ar bókmenntir auðgaðar og
stuðlað að almennari þekk-
ingu og snertingu lands-
fólksins við list hins mikla
meistara íslenzkrar málara-
listar.
Sambandsrskl
Abessiníu
Sameinuðu þjóðirnar á-
kváðu í gær, að Eritrea skyldi
verða sambandsríki Abess-
iníu í framtíðinni.
Innan skamms mun hefj-
ast í Kenýu ráðstefna um
mýrarköldu og varnir gegn
henni.
Það er talið, að 300 milljón-
ir manna séu að jafnaði með
mýrarköldu, og milljónir
manna deyja árlega úr henni.
Sóttarsvæðið nær um helm-
ing jarðarinnar eða því nær
það.
Búðardals- og Laugar-
vatnsleir.
„Funi“ fékk fyrir rúmu ári
gott og rúmmikið húsnæði í
Fossvogi, en áður var starf-
að í litlu og óhentugu kjall-
arahúsnæði við Rauðarár-1
stíg. Þarna starfa nú níu I
manns, og er Ragnar Kjart-
ansson, leirkerasmiður, verk-
stjóri. Hann hefir stundað |
framhaldsnám í þessari grein j