Tíminn - 31.01.1951, Blaðsíða 3

25. blað.
TÍMINN, miðvikudaginn 31. janúar 1951.
3
/ slendín.gajpættir
Dánarminning: Magnús Kristjánsson
Yfir sjúkrar aldar mein
út á betri leiöir,
góðra manna minning ein
morgunljósin breiðir.
(Þ.E.).
Þegar góös manns er getiö,!
sem lifað hefir og starfað,1
mestan hluta ævi sinnar í
sama sveitarfélaginu, þá
mætti á margt minnast. Pátt
eitt verður þó sagt hér, en
ótal qnnningar margra sam-
. verustunda. koma í hugann.
Minntngar úm - áhugamál
hans óg hugsjóiiii', og óeigin-)
gjörn störf, þar sem ei var
hugsað um að alheimta dag-
laun að kvöldi. Magnús Krist-
jánsson andaðist í sjúkrahús-
inu á Egilsstöðum 24. október
s.i. rúmlega .61. árs að aldri.
Hann var fæddur á Eyvindar
stöðuin í Vopnafirði. Foreldr-
ar voru, Kristján Siggeirsson
cg Heiga Magnúsdóttir, ættir
þeirra, eru af Hc-raði, og úr
Vbpriafírði, ailmerkar, þótt
eigi verði raktar'hér Magnús
óist upp hjá afa sínum —
Siggeiri — til þess hann fór
sjálfur að vinna fyrir sér. —
•'■Siðan sá Magriús'úm hann í
.eiUnni og e.'nnig um móður
.sina aldraða, er hanu unm
' mjrg.
i æskti Magnús’ar um og
efrir aldamótin siðustu. vai
Enska knattspyrnan
Fjórða umferð í Bikara-
keppninni fór fram s. 1- laug-
ardag og urðu úrslit þessi:
Luton:Bristol Rovers 1:2
Millvall: Fullham 0:1
Sheffield U.:Mansfield 0:0
Arsenal:Northamton 3:2
Blackpool: Stockport
Preston:Huddersfield 0:2’
Newcastle :Bolton 3:2 j
Exeter: Chelsea 1:1 j
Stoke:West Ham 1:0
Manch. Utd.:Leeds 4:0
Derby:Birmingham 1:3
Bristol C.:Br!ghton 1:0
Wolves:Aston Villa 3:1
Sunderland:Southamton 2:0
Hull City:Rotherham 2:0
Newport:Norwich 0:2
Eítir þessa umferð eru því
10 lið úr 1. deild, 3 úr 2. deild
og 5 lið úr 3. deild eftir. Sá
leikur, sem kom mest á óvart
í þessari umferð, var að Prest-
| on skyldi tapa fyrir Hudders-
field. Preston er efst í 2. deild
Lýsing svipmikils og
söguríks héraðs
Eftir Riehard ISeck, prófcssor
Mikið þjóönytjaverk heldur | hafa sótt sér yrkisefni' í fang
Ferðafélag íslands áfyam að þessara fjalla, þar sem mikil-
^^jVÍnna með útgáfu Árbókar, úðgir og örlagaþrungnir at-
^•l!s:nnar; með hverjum nýjum'burðir hafa gerzt, og minni
árgangi hennar er þáttur of- j könnuðir á vegum mannlífs-
inn í þá ágætu íslandslýsingu, i ins sjá líka í anda Hörð Grím-
sem félagið er með þeim hætti. kelsson í herfjötrum í Þyrils-
að láta semja
Árbókin fyrir síðastliðið ár
fjallar um Borgarfjarðarsýslu
sunnan Skarðsheiðar, og hefir
Jón Helgason blaðamaður
samið þessa lýsingu á æsku-
og ætt&töðvum sínum, en
hann er fæddur og alinn upp
í Stóra-Botni í Hvalfirði. Hin
greinagóða og skemmtilega
lýsíng hans ber því einnig
órækt vitni, að þar heldur
gagnkunnugur maður á penn
anum, og er viðfangsefnið hug
stætt að sama skapi. Hefir
; og var almennt álitið í Eng-! hann einnig, eins og hann
í þágu kirkjumála okkar, sveit lancli að liðið mundi komast í getur í formálsorðum sínum
unga hans, voru í heild sinni úrslit í Bikarakeppninni. Þá ! notið góðrar aðstoðar annarra
svo vel af hendi leyst, og lýstu Vekur það athygli, að Leeds,' kunnugra manna og glöggra.
svo mikilli ástundun og um- sem vann Middlesbro í 3. um- | Meginefni bókarinnar er i
ferð, tapar nú mjög stórt fyr- þessum köflum, og gefur sú
ir Manch. Utd. Annars var ( upptalning ein sér í skyn, hve
harðasti leikurinn milli New- skipulega er með farið,:
castle og Bolton og bar New- j I. Inngangur, II. Landnám,
castle sigur úr býtum eftir (III. Hvalfjörður, IV. Hvalfjarð
hyggju í smáu og stóru, að
alveg frábært var, og munu
þau verk lengi lifa í minning-
unni, m,a. gaf hann kirkjupni
mjög vandaðan og fagrari
ljósahjálm. Magnús vann að
landbúnaðarstörfum alla ævi.
Kom hann sér fljótt upp
nokkrum fjárstofni. Árið 1920
keypti hann og byggði upp
skemmtilegan leik. Arsenal arströnd, V. Svínadalur og
í ábúð. Var það allmikið á-
tak á þeim árum, þar sem að-
flutningar allir fóru fram á
- margt á arnan veg i þjoðhfi hestum um langan veg og
íslendíngá, um uppeldi osr styrkveitingar engar til þess
'mennton æskufólks við þaö konar bygginga á þeim tíma.
..,'S-in nú gerist. Skemmtanalif j Barnakennslu hafði Magn-
var : ábreytt og skólar íærri ús á hendi hin síðari ár. Var
en nú, enda ckki íimmtungur hann mjög eftirsóttur við
bjóðar.-nnar á skóiabekkjum þann starfa, ekki einungis í
svo ssai nú er. Þegar ung- þessari sveit, heldur og líka
mennaíélagchreyfingin barsc í nærliggjandi sveitum. Börn-
hingað til fslands, tók æsku- m íöðuðust að Magnúsi strax
lölkiö rnóti henni fagnandi. vig fyrstu kynni. Góðleiki
yT''skumenn og konuv þeirra hans og hjartahlýja unnu
túr.a tundu, að þetta var fé- skjótan sigur á barnshugan-
lagsskapur við þeirra riæ:i. j um 0g börnin urðu fljótt vin-
Félagsskaput, sem unga fólk- ir hans. Hér að framan hefir
ið gat unriið að, og átt: sjálft!verið stiklað á nokkrum at-
án íhiutunar eldra fólksins. nöum úr lífi Magnúsar sál.
Magnús Kristiánsson var einn jjin daglega umgengni mót-
af stoínendum ungmennafél.' aðist af góövild til allra
„Vísis árið 1913, hér í þessari manna> Qg meg 49 ára nána
sveit. Hann. varð brátt e:nn ^ kynningu vissi ég ekki til,
tókst með herkjum að vinna; Austur-Skarðsheiði, VI. Vest-
3. deildar lið.'ð Northamton. j ur-Skarðsheiði og Hafnarfjall,
Þrátt fyrir það búast sérfræð- j VII. Leirár- og Melasveit,
, ingar í Englandi við, að liðið VIII. Skilamannahreppur, IX.
Lr 1 komizt í úrslit. En hvert hitt Akrafjall, X. Innri-Akranes-
liðið verður eru skiftar skoð- hreppur, og XI. Skipaskagi.
anir um. Sumir'nefna New-
castle eða Wolverhamton og
aðrir hallast að því, að Black-
Aðalköflunum er síðan skift
í fjölda smærri kafla; en þó
að lýsingin sé þannig mjög ná
pool komizt langt. En ef til kvæm, er hún jafnframt hin
vill reynast þessar spár allar
rangar. Fimmta umferð fer
fram laugardaginn 10. febrú-
ar, en fyrir þann tíma verður
birt hér í blaðinu hvaða lið
leika þá saman. Þess skal
getið hér. að Sheffield Utd.
Birmingham og Hull eru í 2.
deild, en bæði Bristol liðin,
Exeter og Norwich í 3. deild
syðri, en Mansfield í 3. deild
nyrðri.
Þá fóru einnig fram nokkr-
ir leiklr í lígunni. í 1. deild
vann Charlton Liverpool með
1:0. í 2. deild fóru fram þrír
leikir og urðu úrslit þessi:
Burry.Manch. City 2:0
Doncaster:Swansea 1:0
af forvígismonnum þessa fé- ! ag hann bæri kala í brjósti til Queens Park:Brentford 1:1
lags, enda hafði hann óþicyt nokkurs manns.
andi áhuga á féJagsmálum.
Lipurð Tiáns og lagni við hin
H. S.
Magnús var víðsýnn í skoð- j
ýmsu félagslegu störf, öfluöu unum’ °° íylgdist vel með
jionam mik.dla viusæld'.i hjá'nllu sem gerðist í þjóðlífi Is-
ungiu.ennafélögum. Það fór 1 lendinga. Hann var minnug
líká svó, að þótt hinir eldri
-lingmennaíflagar hyrfu a
brctt - úr’ félagssicapnum til
'íinnaira starfa, þa sat Magn-
riis kyrr sístavfandi tið hag og
hoili réJagsins, og lengst af í
Frímerkjaskipti
ur á ýmsan fornan fróðleik
þar á meðal ættfræðþ og
sagði greinilega frá, brá þá, Sendið mér 100 íslenzk fri-
stundum
kímni.
til góðlátlegrar
Jarðarför Magnúsar fór
stjórn þess íil síðustu stund-jfram að Sleðbrjót í Hlíðar-
ar. Þessa er hér getið, til að j hreppi. Jarösett var að Sleð-
sýna, hve Magnús var sérstæð (brjótskirkju. Séra Marinó
ur maður á marga lund. — Kristinsson frá Valþjófsstað
Hann var síungur í anda þótt jarðsöng hann í veikindafor-
árunum fjölgaði og átti sam-jföllum séra Sigurjóns Jóns-
leið með æskunr.i, jafnt sex-jsonar sóknarprests. Útför
tugur sem tvítugur. Fleirijþessi var mjög fjölmenn, þar
störfum gegndi Magnús í sem flestir sveitungar Magn-
merki. Ég sendi yður um hæl
200 erlend fnmerki.
JON 4GN1BS.
Frímerkjaverzlun,
P. O. Box 356, Reykjavfk-
þágu menningarmála, fyrir
sveit sína, svo sem: Formað-
ur sóknarnefndar, í skóla-
úsar voru saman komnir;
einnig var þar margt fólk úr
nágrannasveitunum og víð-
nefnd, í stjórn lestrarfélags ar að. Kista Magnúsar hafði
0. fl. — _____ verið borin í samkomuhús
Oll þessi störf rækti hann! ungmennafélagsins. Fór þar
af dæmafárri alúð og sam-
vizkusemi. Hann var mikill
trúmaður og lét kirkju- og
kristindómsmál til sín taka.
Hann hafði sérstakt yndi af
að fegra og prýða kirkju
sveitarinnar, svo sem bezt
mátti verða. Störf Magnúsar
fram kveöjuathöfn. Báru ung
mennafélagar kistu hans í manns.
læsilegasta, og hin vandað
asta um málfar.
Hverjum þeim, sem hefir
átt því láni að fagna, að ferð
ast um Borgarfjörð á heiðum
sumardegi, þegar hann hlær
við sjónum í svipmikilli fegurð
sinni og gróðursæld, dylst eigi,
að hann er „meðal blómleg-
ustu, fegurstu og söguríkustu
héraða landsins“, eins og rétti
lega er komizt að orði í for-
mála þessarar héraðslýsingar.
Og óvíða eiga orð skáldsins
fremur við en einmitt á þeim
slóðum, sem hér er lýst:
Hver einn bær á sína sögu,
sigurljóð og raunabögu,
tíminn langa dregur drögu
dauða’ og lífs, sem enginn
veit!
Þetta skilst höfundi Árbók-
arinnar fyllilega, eins og fram
kemur í kaflanum ,,Þar sem
steinarnir tala máli sögunn-
ar“:
„íslenzka þjóðin hefir að-
eins búið rösk'^ga hálfa ell-
eftu öld í landi sínu. Við vit-
um glögg skil á því, hvernig
hver vík að heita má var num
in og lögð undir veldi mann-
anna- Þar sem fyrr á öldum
gerðust miklir atburðir, sem
i i letur voru færðir, má segja,
að hvert gil og hver hæð eigi
við sig tengda sögu, sem í
minnum er höfð.
Þannig er háttað um þetta
hérað. Það má svo að orði
kveða, að steinarnir tali máli
nesi, umkringdan vopnuðu
liði bændanna úr fjarðarsveit
unum, Helgu jarlsdóttur koma
af sundinu með sonu sína,
Árna lögmann Oddsson bor-
inn heim úr lauginni að Leirá,
Hallgrím prest, „er svo vel
söng, að sólin skein í gegnum
dauðans göng“, og leignliðana
á Akranesi skr;fa skjálfandi
höndum undir kúgunarkær-
una á hendur Ólafi Stephen-
sen amtmanni í þ’nghúsinu á
Heynesi. Þannig renna atburð
ir og kynslóð’r fyrir hugskots
sjónir, tignar hetjur og kúg-
aðir lýð;r, óskmegir og ógæfu
börn“.
Inn í hina prýðisgóðu lýs-
ingu sína á héraðinu íléttar
höfundur sögulegar frásagnir
að fornu og nýju, vísur og
kvæðabrot og þjóðsögulegan
fróðleik, sem gera þá skýru
mynd, sem hér er brugðið upp,
stórum litaríkari og minnis-
stæðari. Sögustöðum eins og
Ferstiklu, Saurbæ, Leivá og
Innra-Hólmi, er vitanlega sér
stakur gaumur gefinn. Og að
sjálfsögðu er Skipaskaga
(Akranesi) helgaður sérstak-
ur þáttur. Þannig fléttast safn
an héraðslýsingin og frásagria
þættir úr lífi fólksins á þess-
um slóðum, í blíðu og stríðu,
og hvergi missir höfundur
sjónar á h'num nánu tengsl-
um manns og moldar.
Heppileg nýbreytni er það,
að taka upp í Árbókina stutt-
ar frásagnir um sérstæð ferða
lög, sem farin voru á um-
ræddu eða fyrirfarandi ári.
Að þessu s'nni eru slíkar frá-
sagnir í bókinni eftir Hall-
grím Jónasson og Karel Vor-
ovka, og eru þær góður bók-
arauki.
Árbókin er einnig prýdd um
40 myndum, og eru þær nær
allar eftir þá Borgfirðingana
Árna Böðvarsson á Akranesi,
Pál Jónsson og Þorstein Jósefs
son í Reykjavík. Eru þær mjög
góðar, emkum heilsíðumynd-
irnar 16, sem prentaðar eru
á sérstakan myndapappír.
Borgfirðingum hvarvetna
hlýtur bók þessi að vera sér-
staklega kærkomin, og þó
rnenn finni sig að vonum ná-
tengdasta átthögunum, þar
sem ræturnar eru dýpstar, þá
er þesss að minnast, að „eitt
er landið, ein vor þjóð“, og í
þeim skílningi á þessi bók er-
indi til allra landsmanna, og
þjóðsystkina utan ættjarðar-
stranda, er láta sig varða sögu
og líf þjóðarinnar.
Sorglegt brunaslys.
Það slys varð nýlega í
Neosho í Missouri, að kona
brann inni, ásamt 7 börnum
sinum. Það elzta var 12 ára,
en Það yngsta 15 mánaða., gem farið er
Konan hafði misst mann sinn 16 ’
fyrir ári síðan og hafði verið
sinnulítil síðan.
kirkju^en bændur til grafar.
Einsöng í kirkju söng séra
Marinó Kristinsson. — Þessi
jarðarfarardagur var mildur
og fagur haustdagur, tákn-
rænn fyrir ævi þessa mæta
Sveitungar hans
munu geyma minningu Magn
úsar í þakklátum huga, minn-
ugir þess, að þar sem góðir
menn fara, þar eru guðs veg-
ir. —
Björn Guðmunðsson.
Hver bær, lækur og hamar,
sem við augum blasir, laðar
fram í hugann minningar um
löngu liðna atburði, er fjölda
fólks standa lifandi fyrir hug
skotssjónum, þótt jafnvel tiu
aldir skilji. Hin sviptigna nátt
úra er vígð kvöl og blóði horf
inna forfeðra, helguð af ör-
lögum þeirra og ástríðum,
þrungin tapi þeirra og vinn-
ing. Skáld og rithöfundar
Leikkvöld '
Menntaskólans 1951
,Við kertaljós’
eftir Sigfried Gayer
Leikstj.: Baldvin Halldórsson
Sýning i Iðnó í kvöld kl. 8,30
Sýning í Iðnó annaö kvöld
kl. 8,30. Aðgöngumiðasala kl.
4—7. Sími 3191.