Tíminn - 15.07.1951, Blaðsíða 4

TÍMINN, sunnudaginn 15 júlí 1951.
156. blað.
Ljóð Guðrónar..
Í.B.A. - Válerengen 4:4
Þessi leikur verður áreiðan-
lega til að örva áhugann fyrir
bera sínar eigin byrðar svo
vel, að annað fólk yrði þess
naumast vart, að hún hafði knattspyrnunni hér á landi.
lika sínar byrðar að bera.1
Þær þyngdu ekki gang henn- J
ar, svo að sjáanlegt væri. Og
þannig létti hún líka byrðar
i
Leikurinn var sem sagt mjög J
skemmtilegur og spennandi t
fyrir áhorfendur, hraðinn mik
ill og samleikur oft sæmileg- '
værð og léttleiki einkenndi
allt fas hennar og hverja
hreyfingu. Hún hljóp oftast
við fót, þar sem hún fór, og
mætti manni jafnan bros-
andi. í návist þessarar létt-
stígu, kviku og glaðlyndu
konu þreifst ekki hugarang-
ur né víl.
Það, sem gerði henni unnt
að þroska svo glaðlyndi sitt
og varðveita það, á hverju
sem gekk, var vitanlega
sterkur vilji, traust skapgerð
og djúpur skilningur á mann- J
lífinu sjálfu. Þótt Guðrún
nyti engrar skólagöngu, las
hún og nam í skóla lífsins og
mannlegrar reynslu. Með-!
fæddar gáfur gerðu hana að
góðum nemanda i þeim skóla,1
eins og hún hefði orðið, í
hvaða skóla sem var.
sinna samferðamanna. Glað- j ur hjá báðum liðum. En hark-
an var gífurleg og leikmenn
beggja liða gerðust sekir um
grófustu brot, Dómarinn, Guð
mundur Sigurðsson, missti al- {
gjörlega tökin á leikmönnum
og þegar þeir fundu inná að
þeir gátu leikið ólöglega án'
þess að á það yrði dæmt1
slepptu þeir sér í hita leiksins. j
Það er með öllu óskiljanlegt
fyrir venjulega menn að Guð-
mundur skyldi vera fenginn
til að dæma þennan leik. —
Hann hefir aldrei verið góður
dómari og auk þess hefir hann
sama og ekkert dæmt undan-
farin tvö ár, og því í lítilli æf-
ingu til að hlaupa þessar 90
mín. Enda kom það vel í ljós
er líða tók á leikinn, því þá
hreyfði hann sig lítið af miðju
vallarins og hafði því ekki
tækifæri til að flygjast með
eins og þurfti í þessum harða
og hraða leik.
En það verður þó ekki geng-
ið framhjá þéirri staðreynd
að nokkrir leikmenn norska
liðsins áttu mikinn þátt í að
leikurinn varð jafn harður og
raun ber vitni um. Þeim var
það ljóst, að ef þeir gátu hald-
ið Ríkarði Jónssyni niðri
myndu sigurmöguleikarnir
vera þeirra meginn. En er
þeim tókst það ekki og Ríkarð
skoraði strax í byrjun leiksins,
og komst nokkru síðar 1 dauða
færi, sem honum tókst þó ekki
að notfæra, sáu leikmenn Vál
erengen að við svo búið mátti
ekki standa, og léku þeir mjög
ólöglega á Ríkarð.
Leikurinn.
Akurnesingar kusu að leika
undan nokkurri golu í fyrri
En eftir er að minnast á
eitt, sem veitti Guðrúnu'
drjúgan styrk í þessum efn-1
um. Á ég þar við hæfileika
hennar til ljóðagerðar. Guð-
rún var ákaflega vel hag- j
mælt, átti létt með að kasta
fram stöku og var oft fljót að(
því. Lifskjör hennar og
menntunarskortur stóðu að
visu í vegi fyrir því, að hún1
fengi þroskað þennan hæfi-j
leika eins og efni stóðu til, en
þó tókst henni að ná furðu
langt á því sviði, þegar litið'
er á allar aðstæður. Yrkis-
efni hennar voru að sjálf-
sögðu hin sömu og flestra
annarra alþýðuskálda í aðal-1
atriðum, ýmis atvik í daglega
lífinu, sem urðu tilefni tilj
ferskeytlu, og svo í öðru lagi
tækifærisljóð, einkum eftir-
mæli eftir ættingja og vini.
Ljóðagerðin var henni sjálf-
sagt athvarf, -sem oft var |
leitað til, þegar fauk i flest
skjól, eins og hún hefir verið
svo mörgum, og þar hefir'
hún fundið huggun og fengið
endurnærðan mátt til að
bægja sorg og leiða frá hug
sinum og halda áfram að.
brosa móti tilverunni.
Það var ekki ætlunin að
segja ævisögu Guðrúnar hér
í þessum línum. Þó verður
naumast komizt hjá að minn-
ast þess, að eftir að hún hafði
átt unnusta sínum á bak að
sjá og börnin voru komin
annað, tók hún að sér heim-
ili með kornungum móður-
lausum börnum og gekk þeim
í móðurstað. Hún var alla tíð
sérstaklega barngóð. Hún
hafði svo mikið yndi af að
gleðja aðra, og hvergi næst1
jafnmikill árangur slikrar'
viðleitni eins og þar, sem'
börn eiga í hlut.
Yndi Guðrúnar af að gleðja
aðra kom líka gjöggt fram i'
gestrisni hennar. Bær henn- j
ar var í þjóðbraut. Þar áttu
margir leið um. Oft leituðu
hálfleik, og strax í byrjun
náðu þeir yfirtökunum. Rík-
arði tókst að komast innfyrir
og skora eftir ágæta aðstoð
frá Þórði strax í byrjun, og
hleypti það nokkru fjöri í leik
inn. Yfirleitt voru Akurnes-
ingar mun meira i sókn þenn-
an hálfleik en tókst ekki að
nýta möguleikana sem bezt.
Válerengen náði af og til sókn
arlotum, en án þess þó að
nokkur veruleg hætta skap-
aðist. Þegar um fimm min.
voru eftir brauzt Ríkarður í
gegn og gaf fyrir markið til
Þórðar og tókst honum að
skora og endaði því hálfleik-
urinn 2:0 fyrir ÍBA.
Strax í byrjun seinni hálf-
leiks hófu Norðmennirnir á-
kafa sókn, sem endaði með
því að vinstri útherji þeirra
gaf vel fyrir markið, en þar
fékk hægri innherji, Jorum, ó-
hindrað að skalla knöttinn í
markið. Varla var leikur haf-
inn að ftýju er Norðmennirnir
náðu knettinum aftur og léku
upp. Vinstri innherji fékk
knöttinn á vítateig og skoraði
Pétur Jakobsson mun nú ræða I Ekki má skiljast svo við þess
við okkur um sléttubönd: ar ófullkomnu hugleiðingar um
sléttubandaháttinn, að ekki sé
„Einn okkar allra fallegasti1 tUfært sýnishorn af þeim ágæta
og dýrasti bragarháttur eru hin bragarhætti.
svonefndu „Sléttubönd“. Enginn
veit með vissu hver er upphafs
maður þess háttar. Vitað er, að
Fyrir mörgum árum orti ég
eina slíka vísu í Sundhöll Reykja
Kolbeinn Grímsson, Hallgrímur | víkur. Tileinkaði ég hana kven
Pétursson og Þórður á Strjúgi sundkennara hallarinnar. Varð
ortu vísur undir sléttubanda- j 'vísa.n til á einu augnabliki. Er
hætti. Þessir menn munu þó hún svo hljóðandi:
ekki hafa ort samfelldar rímur I
undir þessum hætti. Fyrsti mað Sundið kennir meyjan mær,
urinn, sem yrkir heila rímu und mannsins eflir snilli.
ir sléttubandahættinum mun Stundið, nennið. Frama fær
vera Sigurður Breiðfjörð. Er ein j fólksins tefla um hylli.
ríma í Númarímum ort undir
þeim hætti. Gerir hann hættin
um góð skil eins og vænta mátti.
Þá yrkir Einar Benediktsson,
Ólafsrímu Grænlendings, undir
sléttubandahætti. Leysir hann
það verk af hendi með ágætum
eins og búast mátti við af hon
um.
Rímskáldin virðast hafa sneitt
Þessari vísu má velta á marg
an hátt og skal það gert nokkr-
um sinnum, enda þótt ég leiki
þá þraut ekki til enda. Hafa má
hana svona:
Hylli tefla’ um fólksins fær
fram, nennið, stundið.
Snilli eflir mannsins mær
meyjan kennir sundið.
Kennir sundið, meyjan mær,
mannsins eflir snilli.
Nennið, stundið, ,frama fær
fólksins tefla’ um hylli.
Stundið, nennið, frama fær
fólksins tefla’ um hylli.
Sundið kennir meyjan mær
mannsins eflir snilli.
vegfarendur þangað hress-
ingar og hvíldar á langri
leið í misjöfnu veðri. En allur1
þorri þeirra gesta, sem komu
að Hömrum, fór ekki þangað'
heim til þess að fá líkamlega'
hressingu, þótt hún væri
oftast vel þegin. Fólk kom þar
ekki síður af því, að þar var'
vinum að mæta, sem glödd-
ust innilega af þvi, að vegfar-
andinn skyldi leggja þessa
iitlu lykkju á leið sína. Og
gesturinn fór þaðan aftur,
ekki aðeins hresstur og end-
urnærður á líkama sínum,
heldur og glaðari og ánægð-
ari í sinni og snortinn hlýj-
um kenndum þakklætis og
vináttu af hinum alúðlegu
móttökum.
Þannig var Guðrún heim
að sækja. Hún var alltaf söm
og jöfn, aldrei mishitt, þótt
sjálfsagt hafi staðið mis-
jafnt á. Þannig hélt hún sér
síglaðri og síungri í anda,
þótt hún kæmist yfir sjötugt.
Guðrún á Hömrum reyndi
margvislegt mótlæti í lífinu,
erfiðleika harðrar lífsbar-
áttu, sárar sorgir ástvina-
missis, og hún átti æsku-
drauma og þrár, sem ekki
gátu rætzt, hæfileika, sem
ekki fengu að njóta sín, nema
að litlu leyti. Lífið lagði því
litla hamingju upp í hendur
henni. Þá hamingju, sem hún
öðlaðist, skapaði hún sér
sjálf, með því að leggja rækt
við hina betri eiginleika
manneðlisins í sál sinni og
þroska hæfileika sína eins og
föng voru á. Sú hamingja,
sem hún þannig skapaði
sjálfri sér, en þó einkum öðr-
um, var ekki lítil né ómerk.
Og er þetta ekki einmitt
sannasta og varanlegasta
hamingjan, sem hægt er að
öðlast? Sá, sem þannig lifir
og breytir, skilur eftir ó-
gleymanlegar minningar í
hjörtum samferðamannanna.
Slíku fólki er öllum hollt að
kynnast og eftirsóknarvert
markmið a,ð keppa eftir að
líkjast.
Samferðamaður.
þegar með fastri spyrnu. Þetta hjá sléttubandahættinum, enda
, . ... . .. . er hann ekki fær nema mestu
gekk fljótt fyrir sig og virtist bragsnillingum> sem hafa hlot
einhver deyfð í Akurnesingun ið j vöggugjöf óskeikuit brag-
um á þessum tima, því ekki eyra. Þeir einir leika hátt þenn
voru liðnar nema tvær mínút- ' an, sem hafa heyrt vordísir
ur þegar Válerengen hafði. syngja hann yfir vöggu sinni,
jafnað. j °S þær lagt hann þeim á tungu
... ,! sem útvöldum. Bragarhátturinn
Þrátt fyrir mótlætið voru er ferskeytuháttur; sem á að
Akurnesingar ekki á því að gef fara á sjö og sex atkvæðum á _ _ , iim .... f,1Mnq
ast upp. Þeir hófu ákafa sókn Vixl, þannig, að 1. ljóðlínan er ‘ Tefla JSs f
og á 8. mín. fékk Jón S. Jóns- J 7 atkvæði, 2. ljóðlínan Ö atkvæði, frama nennið- stundið.
son knöttinn í góðu færi og 3. ljóðlínan 7 atkvæði og 4. ljóð
spyrnti á markið. Einn varn- iinan 6 atkvæði. Fyrsta og
arleikmaður VIF varði með Þriðja ljóðlína verða að vera for
stuðlaðar, rimaðar saman. Þa
hondum í markinu og dæmdi yerður visan annaðhvort að vera
dómarinn mark, 3:2 fyrir Ak- J hringhend að innrimi eða frum
urnesinga. Ekki leið þó á henci og ioks verður visan að
löngu að VIF jafnaði. Eftirjvera fallstuðluð, þannig, að i
þvögu fyrir framan markið fyrsta vísuorði verða höfuðstaf
náði Leif Olsen knettinum og imir tveir að fylgjast að siðast
skoraði. Þegar hálfleikurinn f ijóðlínunni og síðara höfuð-
var rúmléga hálfnaður spyrnti stafsorðið að vera eins atkvæðis
Maenús markmaður illa frá orð’ og annað vlsuorð eða ljoð'
Magnus marKmaður Ula fra lina að byrja a hofuðstaf og á-
marki og naði vmstri fram- fram
herji VIF knettinum og sendi i
ar. Sá, er þetta ritar hefir nokkr
um sinnum ort sléttubandavís-
ur, enda þótt ekki hafi ég ort
samfellda rímu undir þeim á-
gæta hætti. Hefði þó slíkt ekki
átt að vera mér ofvaxið.
hann strax í markið. Magnús ^ Háttur þessi er vitanlega mis
var ekki tilbúinn og tókst ekki munandi listaverk, enda þótt
að verja og var það mjög rétt kveðin sléttubandavísa sé
klaufalegt hjá honum. Akur-jávallt listaverk. Hvað hægt er
nesingar sóttu ákaft það sem ■ að velta vísunni oft, fer eftir
eftir var þrátt fyrir að þeir S®011111 hennar. Bólu-Hjalmar
... , jT,. ... ,,, , , i telur það goða slettubandavisu,
iéku á mótivindiog áttu þá 'm hPægt%r að velta fjorum
nokkur tækifæri til að skora, sinnum. Hann er furðu lítillát
sérstaklega þegar Þórður ur þar> þvi seu sléttubandavís-
komst í dauðafæri, en spyrnti urnar vel kveðnar má velta oft
f ramhj á.
Þegar tvær mín. voru eftir
af leiknum var dæmd auka-
spyrna á Norðmennina nokk-
uð fyrir utan vítateig. Guðjón
spyrnti vel að markinu, Rík-
arður undirbjó sig að taka á
móti knettinum, en þá hrinti
vinstri bakvörður honum illa
aftan frá svo að hann féll.
Dómarinn dæmdi réttilega
vítaspyrnu. Ríkarður stillti
knettinum upp á 11 metra
punktinn. Dauðaþögn ríkti.
Nú mátti honum ekki mistak-
ast. Var Ríkarður nógu tauga-
styrkur á þessu úrslitaaugna-
bliki? Jú, hann var það. Ró- j
lega, en ákveðið hljóp hann
að knettinum og spyrnti —!
knötturinn flaug í netið, án'
þess að markmaðurinn hefði
nokkra möguleika ti lað verja.}
Gífurleg fagnaðarlæti urðu
hjá áhorfendum.
Norski markmaðurinn átti
erfitt með að sætta sig við
þessi málalok og visaði dóm-
arinn honum útaf vellinum
fyrir ósæmilega framkomu.
Akurnesingar léku oft vel 1
þessum leik og hefðu fyllilega
verðskuldað að bera sigur úr
býtum. Yfirleitt lá mun meira
(Framhald á 6. eiðu.)
Eflir snilli mannsins mær
meyjan kennir sundið.
Nennið, stundið, frama fær
fólksins tefla’ um hylli.
Kennir sundið meyjan mær,
mannsins eflir snilli.
Snilli eflir mannsins mær
meyjan, kennir sundið.
Hylli tefla’ um fólksins fær
frama. Nennið, stundið.

Eflir snilli mannsins mær
meyjan, kennir sundið.
Hylli tefla’ um fólksins’1-fær
frama. Nennið, stundið.
Læt ég svo staðar numið hér.
Enn oftar má velta vísunni. Einn
ig má velta vísunum, hverri af
annarri, sem velt hefir verið af
frumvísunni. Væri óskandi að
vísnasmiðir vorir legðu stund á
sléttubandaháttinn framvegis.
Hann er óskalag allra vísna-
smiða, og sérhverjum til stór
sóma, sem leikur hann vel“.
Ekki væri illa til fallið, að þeir,
sem kynnu eða hefðu sjálfir ort
smellnar sléttubandavísur, létu
til sín heyra hér í baðstofunni.
Starkaður.
■.Y.V.Y.V.V.V.'.VAV.V.V.V.V/.V.V.V.Y.V.V.V.Y.V.'.V
>
BÆNDUR!
Sölu á ullarframleiðslu ársins 1950 er nú lokið.
SpyrjiÖ eftir uppbót á ullina í kaupfélagi yðar og
þér munuð sannfærast um ágæti samvinnunnar.
Munið að þeir, sem afhenda kaupfélagi sínu
framleiðsluvörurnar til sölumeðferðar, fá ávallt
að lokum hæsta verðið.
Vandið sem bezt til rúnings fjárins og látið
enga kínd sleppa á f jall í reyfinu. Afhendið kaup-
félagi yðar, nú eins og áður, ullina óþvegna og
sem mest í heilum reyfum og vel þurra.
ÚTFLUTNINGSDEILD
REYKJAVÍK
í
í
!
t%W.V.V.V.V.,.V.V.V.V.,/AWJW.V.’AW.W.,.VVWW!