Tíminn - 01.09.1951, Blaðsíða 4

Tíminn - 01.09.1951, Blaðsíða 4
4. TÍMINN, laugardagimi 1. scptemfcer 1951. 196. blað. Deílan nm skírnina Kæri bróðir í Kristi! 1 Mér finnst ekki rétt af mér að láta með öllu ósvaraö grein þinni um Hvítasunnu- hreyfinguna í Bjarma frá 28. júlí s.l. Ekki kem ég þó fram sem fyrirsvarsmaður eða full- trúi Hvítasunnuhreyfingar- innar eða 1 hennar umboði heldur aðeins sem einstakling ur. — Mér virðist full þörf á því, að opinberlega sé rætt um þau ágreiningsmál, sem uppi eru gagnvart kenningu Guðs- orðs, í ýmsum atriöum, sem þeir, sem vilja vera lærisvein- ar Frelsarans, verða að taka afstöðu til. En nauðsynlegt er, að um þessi heilögu mál, sé rætt af bróðurhug og still- ingu og það haft í huga, sem Drottinn sagði við Móse: „Drag skó þína af fótum þér, því sá staður sem þú stendur á er heilög jörð.“ Það getur e.t.v. vii’st of- dirfska fyrir mig, lítt mennt- aðan leikmann, að andmæla staðhæfingum lærðra guð- fræðinga. En það er marg reynt í guðsríki, að það, sem spekingum og hyggindamönn um er hulið, er oft opinber- að smælingjum. Þannig þókn- ast Guði að útvelja það, sem ekkert er, til þess að gera það aö engu, sem er. Til þess að ekki skuli neitt hold hrósa sér fyrir Guöi. (1. Kor. 1.28.). Grein þessi í ,,Bjarma“, olli mér nokkrum vonbrigð- um. Ég hafði búist við drengi- legri meðferð á Guðsorði held- ur en virðist koma þar fram. Nokkur atriði nefndrar grein ar vil ég draga hér fram, í þeirri von, að málin liggi ljós- ara fyrir eftir á en ella. Um erfðasyndina fjölyrði ég ekki, þó skal bent á það vegna þess, sem þar er sagt, að hún sé ein af höfuðkenningum Lúthersku kirkjunnar, að mér vitanlega finnst ekki þetta orð, erfðasynd, í heilagri ritn- ingu. í öðru lagi sagði Páll postuli í tilvitnaðri ritnipgar- gréin, að vér værum allir að eðli tií reiðinnar börn, heíd- ur að þeir, þ.e. Gyðingar, væru allt eins og hinir, þ.e. heiðingjarnir, að eðli til reið- innar börn, eftir að vér höfð- um dáið (andlega) vegna af- brotanna og syndanna, sem vér lifðum í. Og vorum þá, aö eðli tfl reiðinnar börn. (Ef. 2. 3.). Mér er ekki kunnugt um, að Hvítasunnumenn kenni það, að börnunum tilheyri Guðs- ríki að efflimi til, heldur hitt, aö þar sem endurlausnar- verk Jesú Krists er svo full- komið, að það meira en bæt- ir upp syndafallið, samanber Róm. 5., þá fæffast öll börn á jörðunni inn í endurlausnina ag eiga hlutdeild í henni þar til þau hafna henni vísvit- andi. Börnin þurfa því engr- ar ytri athafnar með, til þess að verða hluttakandi í Guðs- ríkinu. Þá er næsta atriði, „skírn- ln“. Þar segir svo: ,.Guð hefir hinsvegar ætíff staðfest skírn ina, með því að gefa þeim Heiiagan Anda, sem skírðir hafa verið á barnsaldri. Eng- inn efast t. d. um að Lúther hafi haft Andann. Hann var Skírður barn.“ Ég varð svo undrandi, er ég las þennan málaflutning, að augum mínum trúi ég varla. Eða gfast nokkur um það, að Lúther hafi fengið Arrdann í afturhvarfi sínu og endur- fæðingu, en ekki fyrir sína Ofísð Esréf til séra MasSmísaa* IluHÓIfssöiiar kaþólsku barnsskírn. Hvergi er hægt að sanna það. að eðí- isbreyting eigi sér stað hjá börnunum, er þau eru vatni ausin. Ágreiningurinn milli Hvíta- sunnuhreyfingarinnar ann- ars vegar og Lúthersku kirkj- unnar hinsvegar, að því er vatnsskírninni viðkemur, er aðallega um tvennt, þ.e. eðli skírnarinnar og framkvæmd. Viðvíkjandi eðli skírnarinnar þá virðist 'liggja Ijóst fyrir að í frumkristninni fylgdi vatnsskírnin á eftir endurfæð ingunni. í Post. 2. 37—41 stendur um þá, er stungust í iijörtun og veittu viðtöku oröi Péturs, að þeir voru skírðir, eftir að þeir höfðu heyrt o tekið á móti oröinu. Sömu leiðis kemur þetta fram í Post. 8. 35—39, um hirðmanninn, í Post. 9. 15—18, um Sál, í Post. 10. 34—48 um Kornelíus heimilisfólk hans og vini, í Post. 19. 1—7, um lærisvein ana í Efesus, í Róm. 6., þar sem skírnin er látin tákna greftrun hins gamla manns og í 1. Pét. 3. 21. En þar segir: „Með því var einnig skírnin fyrirmynduð, sem nú einnig frelsar yður, hún, sem ekki er burttekt óhreininda í lík- (amanum, heldur bæn til Guðs um góða samvizku fyrir ! upprisu Jesú Krists.“ í norsku biblíuþýðingunni stendur, að skírnin sé sáttmáli góðrar samvizku við Guð. Þetta allt sýnir glöggt, svo ekki ætti að þurfa um að villast, að í frum kristninni var vatnsskírnin athöfn, sem framkvæmd var á þeim, sem vildu ganga Kristi á hönd og tilheyra honum. Skírnin var frá þeirra hendi sýnilegt tákn um það, að þeir vildu vera dánir sfnu fyrra lífi, sem þeir höfðu lifað i syndinni. Vatnsskírnin var og er í því efni svo fullkomið tákn, að hún er talin sem and- leg greftrun og átti að vera í meðvitund hins skírða sem ævarandi hindrun gegn því, að hann hyrfi aftur til hins fyrra lífs. Enda líkir Pétur þeim, er yfirgefa Krist við þvegið svín, sem snýr aftur, til þess að velta sér upp úr saur. (2. Pét. 2.23.). Þá kem ég að framkvæmd skírnarinnar. Samkvæmt þeim tveiin stöðum, sem ég hefi vitnað til í 1. og 2. Pét- ursbréfi, þá er augljóst að við vatnsskírnina hefir líkami þeirra, er skírður voru, laug- ast, en um slíkt gat ekki ver- ið að ræða, ef vatnsskírnin hefði verið framkvæmd sem ádreyfing á höfuðiö. Eftir því, sem ég hefi séð haldið fram og mér vitanlega ekki verið mótmælt, þá þýðir gríska orðið B.aptiso, sem í ísl. biblíuþýðingunni er útlagt skírn, raunverulega niðurdýf- ing (eða ídýfing). Enda voru þeir, sem t. d. i Englandi boð- uðu og framkvæmdu niður- dýfingarskírn í vatni, kallað- ir Baptistar. Sænska þýð. hef- ir orðið dop, sem er komið af að dýfa. Norska þýð. dáp, sem er af sömu rót runnið. Jafnvel hefi ég lesið þa,ð sem tilvitnun í rit eftir Lút- her um þetta efni, að hann hallaðist mjög að því, að það ætti að skíra börnin niður- dýíingarskírn, eins og Grísk- kaþölskir gera epn í dag. Sé það rétt, að þýðing þessa gríska orös sé þessi, þá ætti ekki að þurfa að deila um framkvæmd vatnsskírnarinn- ar. í þessa átt benda einnig þeir ritningarstaðir, sem tala um framkvæmd vatnsskírnar innar. í Matt. 3. 16. segir: ,,Og er Jesús var skírður sté hann jafnskjótt upp úr vatninu." Þá hefir Jesús stigið niður í vatnið, til þess að skírast, en þess hefði hann ekki þurft, ef Jóhannes hefði eins og ka- þólskir kenna, áðeins d.reyft vatni á höfuð hans. Sama kemur fram í Mark. 1.9—10. í Post. 8. 38—39 er sagt frá því, þegar Filippus skírði hirð manninn, þá stigu þeir báðir niðiir í vatnið . Ég fæ ekki betur séð. en að allir þeir meðlimir Lúthersku kirkjunnar, sem aldrei hafa verið' skírðir öðru vísi en hinni svokölluðu barnaskirn, séu í raun og veru biblíulega séð óskírðir og geti því ekki á nokkurn hátt tileinkað sér þau fyrirheiti, sem bundin eru viö biblíulega vatnsskírn. Mér virðist þvi sjálfsagt fvr- ir allt það fólk, sem vill verða hluttakáhdi Í þeirri blessun, sem fylgir því að skirast biblíulegri vatnsskírn. að fylgja orði Drottins og láta skírast sem allra fyrst. í nefndri Bjarmagrein eru Hvítasunnumenn ásakaðir fyrir að boða tvær skírnir, þ. e. skírn í vatni og skírn með Heilögum Anda. Þetta á að hrekja með ritningarstaðn- um „Einn Drottinn, ein trú, ein skírn.“ Það er sorglegt, þegar þeir, sem eiga að vera öðrum til fyrirmyndar og upp fræðslu í andlegum efnum, meðhöndla orð Drottins á þennan hátt. Ekki þarf lengi að iesa í Nýja-Testamentinu, til þess að sjá, að Þar er boö- að hvoru tveggja, skírn í vatni og skírn með Heilögum Anda. EftU' upprisu sína sagði Jesús eitt sinn við lærisveina sína: „Því Jóhannes skírði með vatni, en þér skuluö skíröir verða með Heilögum Anda nú innan fárra daga.“ (Post. 1.5.). í öðrum kapítula Postulasög- unnar er sagt frá uppfyllingu þessa orðs. Á fleiri stöðum er sagt frá samskonar reynslu, þótt sums staðar séu notuð orð, svo sem fylling Andans. í Bjarmagreininni er fundið að því, að skírn Andans sé að- greind frá ehdurfæðingunni og vatnsskírninni. En þetta er augljóslega hárrétt. Eða ef- umst við um það, að postularn ir hafi verið endurfæddir og skírðir í vatni áður en þeir skírðust í Heilögum Anda á Hvítasunnudag. Jesús sagði þeim að gleðjast yfir því, að nöfn þeirra væru innrituð í himninum. (Lúk. 10. 20.). — Eftir upprisuna blés hann á þá og sagði: „Meðtakið Hei- lagan anda.“ Jóh. 20. 22. Eftir allt þetta uppfylltist á þeim fyrirheiti Jesú um að þeir skildu skírðir verða með Heil- ögum Anda. Áttundi kapítuli Postulasögunnar, versin 4—17 greina frá vakningunni í Samaríu. Þar kemur fram hin sama niðurröðun. Fólkið tók trú, skírðist í vatni og síðar komu postularnir og lögðu hendur yfir um þá, fengu þeir þá Heilagan Anda. Þetta kem ur einnig greinilega fram í Ef. 1.13.—14: „í honum eru einnig þér, eftir að hafa heyrt orð sannleikans, fagnaðarer- indið um sáluhjálp yðar. í h,onum hafið og þér, eftir aö (Framhald á 6. síðu) ' 'U ...___.... . ■ Hér er kominn Pétur Jakobs- son og ætlar að ræða um skóla- stjórn: Mér hefir ávallt fundizt, að viröingarstöður innan stétta væru óþarfar. Fyrir nokkru gerði ég virðingarstöður innan kirkjunnar að umtalseíni. Sýndi ég með rökuni fram á, að þær væru ekki nauðsynlegar. En hér þarf víða við að koma, því nóg er af að taka. Kem ég þá að virðingarstöð- um innan kennarastéttarinnar. ar eru víðast þrjú stig í skól- um. Skólastjóri, yfrkennari og kennarar. Þessu viröist mér að væri hoUt að breyta. Ég vil leggja niður skólastjóraembætt ið og yfirkennoj’aembættið'. Hafa alla kennara níeð sömu virðingu og sömu launum. Nú mun ein- hver vilja segja, að einhver þurfi húsbóndi að vera á skóla- heimilinu. Satt er það. Sérhverj um skóla mundi bezt borgiö með því, að hafa kennara skóla- stjóra til skiptis, sitt árið hvern. Hið sama ætti að vera með yfir kennarann. Mér finnst það miður heppi- legt, að ráða einn og sama mann inn til þess að vera skólastjóra aUa ævina. Það er ekki von að fræðslumálastjórnin geti ávallt valið hinn bezta manninn í skólastjórastöðuna í hvert skipti. Jafnvel þó vel sé valið í þaö og það skiptiö, þá eldist skólastjór inn, kalkar, * hættir að fylgjast með framvindu fræðslumálanna, stígur ef til vill staða sín til höfuðs o. fl. o. fl. Það getur víða verið, að innan kennara- liðsins sé hæfari skólastjóri, er hafi meiri kennarahæfileika og meiri leiðtogahæfileika, en sjálf ur skólastjórinn. Væri sá háttur upp tekinn, að hafa kennarana skólastjóra, sitt árið hvern, kæmi kapp í kenn araliðið, að standa sem bezt í stöðu sinni, ekki einungis sem kennari heldur eigi síður skóla stjóri. Þá yrði allt kennaraliðið jafnvígara í kennslu og skóla- stjóri, en nú er, með því fyrir- komulagi, sem hingað til hefir ríkt. Þá er eins að gæta, að skólastjórastarfið er erfitt og ábyrgðarmikið, sé það rækt af kostgæfni. Slítur það manninum fyrir aldur fram, ef hann er þróttlítill, ósérhlífinn og sam- vizkusamur. Þetta mundi jafnast, ef á- reynslan um skólastjórnina skiptist milli kennaraliðsins eins og ég hefi minnzt á hér að framan. I>á held ég að einn ljóður sé á ráði flestra skólastjóra. Ég held að þeir kveðji ekki konur sínar nægilega mikið til sam- starfs við sig um skólastjórn- ina. Aldrei hefi ég heyrt minnzt á það, að nokkru skipti hverri skólastjórinn sé giftur. Það er þó ekki lítils um vert, að skóla- stjórafrúin sé vanda sínum vax in fylli út í stöðu sína. Ég tel engu minna virði fyrr heill skól anna að skólastjórafrúin sé gædd húsmóöurhæfileikum í gildu.m mæli en skólastjórinn húsbóndahæfileikum. í öllu heimilishaldi veltur meira á hússins frúnni um hag og ham ingju heimilisins en húsbónd- ans. Gamall málsliáttur segir að ef húsmóðurin er ekki vanda sínum vaxin þá brennur búið allt en sé húsbóndinn ekki starfa sínum vaxinn þá brennur búið aðeins hálft. Þetta sýrúr, að al- menningsálitið hefir á ölliun öldum talið hússins frúna æðri persónu en húsbóndann. Hefir almenningsálitið gengið þarna í berhögg við aðals- og erfða- rétt mannsins, að vera fyrsti maður heimilisins. Það er skoö un mín, að í öllum vanda innan heimilisins, hvort sem er stórt eða smátt, eigi að kveðja húss- ins frúna til úrræða. Hún er sá „Factor“ innan hvers heimilis, sem drýgstan skerf leggur til velfarnaðar. Það á að æfa írú hússins í ráðum, rausn og fyrir mennsku, innan heimilisins, þar til að heimilið er orðin höll, og heimilisfólkið samstillt hirð“. Hér lýkur spjalli Péturs og verður fleira ekki rætt í bað- stofunni að þessu sinni. Starkaður. :: ÚTSALA Kvenkápur, dragtir og peysur, karlmannaföt og frakkar selt með miklum afslætti. — I Klæðaverzlun Andrésar Andréssonar :: :: »«»*»*#*M****«*******«***' WiVAV.VAVAV.V.V.V.V.V.V. ■ m m m m u i Skrifstofa mín er flutt á Klapparstíg 26 m -r A'.V.V. Egiíl Árnason \ .V.V.V.V.VAVAV.V.V.V.V.VV.V.V.V.V.V.V.V

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.