Tíminn - 07.12.1951, Blaðsíða 8

Sauðfjárrækt á Suðurlandsundir-
lendinuátímamótumviðfjárskiptin
Rætt við Hjalta Gestsson, ráðunaut Báiiað
arsambamls Suðurlaiids inn framíítV'na
Sauðfjárræktin á Suðurlanclsundirlendi stendur nú á tímamót-
um vegna niðurskurðarins, er þar fór fram í haust. Löng og erf-
ið fjárrækt er nú gerð að engu, en alger óvissa ríkir um framtíð-
arstofna. Blaðamaður frá Tímanum hefir átt viðtal við Hjalta
Gestsson ráðunaut Búnaðarsambands Suðurlands um þessi dag-
skrármál íslenzks landbúnaðar.
Vandað líflambaval.
— Er nú niðurskurðinum lok
ið?
-Nú er orðið fjárlaust á þessu
Það hefir ýtt mjög undir sauð
fjárkynbætur að núverandi sauð
stóra fjárskiptasvæði frá Hval, fjárræktarráðunautur Búnaðar
firði að Þjórsá. Áður fyrr var
þetta mjög mikið sauðfjárrækt-
arsvæði, og allt þar til að fjár-
pestirnar komu.
Aðeins 50 þús. fjár.
Um síðustu áramót var kom-
ið svo, að þá voru innan við 50
þúsund fjár á fóðrum. Hafði
því aðallega fækkað vegna
mæðiveikinnar, sem komin var
á flesta bæi. Hitt kemur mönn
um svo kannske ótrúlega fyrir
sjónir, að hún var ekki komin á
alveg alla bæi í þessu stóra fjár-
skiptasvæði.
— Var unnið að kynbótum á
gamla stofninum fyrir fjár-
skiptin?
— Ég get ekki sagt um það
hvenær kynbætur hafa byrjað
á þessu svæði, en þó er þetta
ekki fyrsti niðurskurðurinn á
félags Islands, dr. Halldór Páls
son, hefir verið mjög ötull og
duglegur við að fá menn til að
framkvæma líflambavalið sam
kvæmt sínum kenningum. Það
er óhætt að slá því föstu, að
bændur hafa lært mikið í fjár-
rækt síðasta áratuginn.
— Hvar var ræktunin komin
lengst, er skorið var niður?
Gultbrúðkaup Laugar-
vatnshjónanna fjölsótt
Það var f jölmennt Qg .góður fagnaður í gullbrúðkaupshófi Laug
arvatnshjónanna Ingunnar Eyjólfsdóttur og Böðvars Magnús-
sonar, hreppstjóra í fyrradag eins og við mátti búast um svo
gagnmerk, ættrík og vinmörg hjón. Fjölmargar ræður voru flutt-
ai’ fyrir minni gullbrúðhjónanna og þeirn bárust góðar gjafir,
svo og heillaskeyti hvaðanæva að.
Þeim hjónum var haldið virðu
legt samsæti í héraðsskólanum
að Laugarvatni, enda eiga þau
hjónin verulegan hlut að þeirri
stofnun. Eins og kunnugt er,
var Böðvar meðal fremstu for-
göngumanna að stofnun skól-
ans, og lögðu þau hjónin fram
þann skerf til hans að gefa
óðalsjörð sína, Laugarvatn, til
skólaseturs.
1 boði Laugarvatnsskóla.
Hófið hófst með því,..að Bjarni
Bjarnason skólastjóri bauð gull
Þessi hrútur fékk fyrstu verð-
laun, hann heitir Svalur frá
Birtingaholti. Eigandi hans, Sig
Það er erfitt að taka eitt' urður Ágústsson, heldur í hann ir
sveitarfélag fram yfir önnur í °s er með verðlaunagripinn í
hendinni.
Miltisbrandur kom-
inn upp í Noregi
Ný tilfelli af gin- og klaufa-
veiki hafa ekki komið upp í
Noregi svo vitað sé, en hins
vegar var upplýst í gær, að milt
isbrandur hefði komið upp í
nautgripum á einum bæ á Þela
mörk, og öllum gripum verið
slátrað. Miltisbrandur er hinn
brúðhjónunum í nafni skólans' versti vágestur og getur einnig
til miðdegisverðar ásamt fjöl-
skyldu þeirra og frændum og
vinum, sem langt vqru að komn
þessu efni. En þó mun ræktun-
in hafa verið komin einna
En eftir næstu 30 ár ætti hver
lengst í Hrunamannahreppi, ær að gefa af sér 40 kg- af
enda var áhugi þar mjög mik- j
ill fyrir fjárrækt og öllu sem
að fjárrækt laut.
Hrútasýningar í haust.
Þeir báðu til dæmis um sýn-
ingu í haust, áður en skorið var
niður og voru þar mættir all-
Suðurlandsundirlendinu. Fé , margir bændur sveitarinnar, en
var skorið niður í sambandi við
hinar víðtæku varnir gegn kláð
anum, þegar hann gerði bænd-
um þungar búsifjar.
Hreinræktaðir fjárstofnar.
Lengi vel hafa sunnlenzkir
bændur unnið að því að kyn-
bæta sauðféð og lengst af með
því að flytja inn hrúta úr öðr-
um héruðum. Fóru að myndast
fjárstofnar á Suðurlandi, sem
voru nokkuð hreinræktaðir, og
má þar nefna Kárastaðaféð,
Hrafnkelsstaðaféð og Núpstúns
féð. Hin síðari ár hafa verið
starfandi þrjú sauðfjárræktar-
félög í Hreppum og Biskups-
tungum í Árnessýslu og auk
þess er starfrækt fjárræktar-
bú á Hrafnkelsstöðum.
Það er hægt að slá því föstu,
að fjárstofninn hefir verið
mjög mikið kynbættur hin síð-
ari árin.
við Halldór dæmdum og úthlut
uðum heiðursverðlaunum eins
og venja er á hrútasýningum.
Eftir að hrútarnir höfðu ver-
ið skoðaðir og dæmdir, bauð
Helgi Haraldsson bóndi á Hrafn
kelsstööum öllum sýningargest
um upp á kaffi og aðrar góð-
gerðir. Þar voru haldnar nokkr-
lambakjöti á ári. Svona eru
bændurnir fyrir austan bjart-
sýnir um árangur fjárræktar-
innar.
(Framhald á 7. sibul
Laugdælir fjölmenntu
um kvöldið.
En um kvöldið hófst aðalhóf-
ið. Var þar saman komið um 200
manns, þar á meðal öll börn
þeirra hjóna tólf að tölu og jafn
mörg tengdabörn. Auk þess
(Framhald á 7. síðu)
Eidgosin á FiíippseyJ-
um ukust enn í gær
.IS miiiiisía kosíi þiisuml meiin Iiafa fai*izt
©g miklti fleiri særzt ©g mtisst laeimili
Eldfjallið Hibok Hibok á Camaguin eyju, sem er ein af Filipps-
eyjunum, sem hóf að gjósa fyrir nokkrum dögum, færðist enn í
ar ræður og minnzt þess, sem aukana í gær og jók gos sitt að mun, svo að hraunstraumurinn frá
sýkt menn. Talið er að sýkin
hafi borizt inn með kornfóðri.
Gin- og klaufnaveikin heldur
áfram að breiðast út í Svíþjóð
og er nú komin í Kronbergs-
hérað.
áunnizt hefði undanfarna ára-
tugi og hvað framundan væri.
— Voru menn þá bjartsýnir
um framhald sauðfjárræktar að
niðurskuröi loknum?
Já, Helgi á Hrafnkelsstöðum
minnti til dæmis á það, að fyrir
30 árum hefðu Hrafnkelsstaða
sauðirnir lagt sig á 50 pund að
meðaltali, en í haust hefði hann
skorið eina einlembda á og var
kjötið af á og lambi 50 kg. Hefði
þetta verið sagt fyrir 30 árum,
að þessum árangri yrði náð með
30 ára ræktun, myndu allir
hafa sagt þann mann vitlaus-
an.
því var enn meiri en fyrr.
í gær var búið að finna 500
lík en nokkurn veginn víst, að
yfir þúsund manns muni hafa
látið lífið í gosinu en margar
þúsundir særzt eða slasazt.
Eignatjónið er geysilegt, enda
hefir hraunstraumurinn nú
breiðzt yfir hundrað ferkm.
svæði og nær nú 10 til 12 km.
frá fjallinu.
Hraunstraumurinn fer svo
hratt yfir, að fólk komst ekki
undan á flótta og varð undir
hrauninu.
Öll skip, sem hægt var að ná
til, voru fengin til að taka þátt j
i flutningum brott frá eynni á I
þeim 48 þúsund íbúum, sem á
eynni eru, en flutningar ganga
seint. Þó er talið að meirihluti
fólks sé kominn á brott og allir
á örugga staði fyrir gosinu.
Quirino forseti hefir hvatt
allar góðgerðarstofnanir ríkis
síns til að hefja safnanir og lið
sinna flóttafólki.
Eldfjallið Hibok Hibok gaus
síðast 1948 og stóð gosið þá 10
daga, og þá voru þúsundir eyj-
arskeggja fluttir brott.
Óeirðir í Teheran
allan daginn í gær
Geysimiklar róstur urðu í
Teheran í gær, er stúdentar
og skólafólk, sem fylgir
kommúnistum að málum ætl
aði að komast inn á ráðhús-
torg borgarinnar til fundar-
halda, en var hindrað í því af
stúdentum, sem fylgja stjórn
inni að málum. Sló i harðar
brýnur og særðist allmargt
manna, svo að flytja varð í
sjúkrahús, þar á meöal voru
nokkur hálfvaxin skólabörn,
sem att var í viðureignina.
Lögreglan kvaddi 5 þús. her-
menn sér til aðstoðar, en
tókst þó ekki að koma á ró
og reglu fyrr en seint í gær-
kvöldi. Skotið var á samkomu
hús kommúnista og brenndar
ritstj órnarskrif stof ur blaða
þeirra. Mosadegh hefir skip-
að svo fyrir, að þeim sem
stóðu að þessum brennum og
árásum á hús kommúnista
skuli stranglega hengt.
Sammála um 12
Mikið fannfergi
í Fljótum
Frá fréttaritara Tím-
ans í Fljótum.
í hríðinni á dögunum hlóð
hér niður gífurlégu fannfergi,
svo að allar samgöngur hafa
stöðvazt innan sveitar, nema
farið sé á skíðum. Skaflarnir
eru þegar orðnir margra
metra þykkir, þar sem mest
er, og fólk í Haganesvík fer i
klofháum gúmmístígvélum i
búðina og verður að gæta þess
að fara eklci þar, sem snjór-
inn er mestur.
Erfiðleikar verða við af-
greiðslu skipa, því að ekki er
einu sinni hægt að koma við
hestasleðum við uppskipun
meöan þessi umbrotaófærð er.
Þessi mynd er af hrútasýningunni í Hrunamannalireppi í haust. Verðlaunahrútum er raðað upp,
eigcndur og dómendur sjást cinnig á myndinni.
rnanna eftirlitsnefnd
Fulltrúar fjórveldanna í
undrnefnd stj órnmálanefnd-
ar allsherjarþingsins héldu
tvo fundi í gær, og eftir þá
sagöi Nervo forseti þingsins,
að nú væri að mestu lokið að
ræða um öll helztu atriöi
beggja vopnahléstiilagnanna.
Talið er þó, aö ekkert sam-
komulag hafi náðst um nein
atriðj nema kannske helzt
það, að skipa 12 manna eftir-
litsnefnd með afvopnun og
eigi sæti í henni sömu ríkin
og nú eru í öryggisráðinu og
Kanada.
Ekki er enn séð, hvort full-
trúarnir telja sig geta gefiö
stjórnmálanefndinni skýrslu
um viðræðurnar á mánudag
eins og ráð var fyrir gert í
upphafi.