Tíminn - 22.05.1952, Blaðsíða 4

4.
TÍMIÍÍN, fimmtudaginn 22. maí 1952.
114. blað.
Sr. Magnús Guðmundsson:
Orðiö er frjálst
KIRKJUBYGGINGAR
í 70. tölublaði Tímans frá lagi. Strax og söfnuðurinn mjög myndarlegt átak, sem
25. marz þ. á. birtist atliyglis
verð grein, eftir séra Þórar-
inn Þór á Reykhólum. Grein
sina nefndi hann „Kirkjubygg
ingar og Strandakirkja“. í
þessari grein bendir hann
réttilega á það, að mörg
kirkjuhús hér á landi eru svo
iéleg og úr sér gengin, að van
sæmandi er fyrir söfnuðina
3g þjóðina. Hann nefnir sér-
staklega tvær kirkjur, þá sem
hann þekkir bezt til, sem séu
„næstum ónýtar“. Þriðju
íirkjuna nefnir hann einnig,
en telur aö viðhald hennar
ié ábótavant. Þessar kirkjur,
sem hann nefnir, eru kirkj-
rrnar í Staðarprestakalli á
Reykjanesi. Ég hef ekki séð
pessar kirkjur, og get því ekki
;m ástand þeirra dæmt. En
ég hefi séð svo margar kirkj
hafði tekið kirkjuna í sína' Ingjaldshólasöfnuður á Snæ-
umsjá var hún endurbyggð. fellsnesi gerði fyrir kirkju
Nú er kirkja þessi sem ný.Jsína. Kirkjuhúsið er stórt og
Hún var vígð af biskupi ís- mikið steinsteypuhús, reist ár
lands hinn 9. sept. 1951. Bygg ið 1903. Farið var að bera á
ing og viðgerð kirkjunnar! göllum í steinsteypunni, bæði
kostaði þó söfnuðinn meir en í kór kirkjunnar og á suður-
NokkuS er langt síðan Sveinn blessuðum, eins og öðrum breizk
Sveinsson hefir gist baðstofuna, um og syndugum mönnum.
en nú hefir hann sent mér bréf, I
sem hann skrifaði síðastliðinn I Líka er í dag mæðradagurinn.
sunnudag, og fjallar hann þar Hingað kom í morgun piltur á
um bænadaginn og mæðradag- [ að gizka tíu ára eða þar í kring.
, , . . . ,, ^ inn, en eins og kunnugt er, var Duglegur var hann og myndar-
helmingi meira, en sem nam hlið. Þessir gallar voru allir almennur bænadagur um állt legur á að sjá, hann var að selja
álagi því, sem söfnuðurinn lagaðir í sumar sem leið, með j jancj þann dag. Þá var einnig merki mæðradagsins, en ekki var
fékk frá ríkinu á hina lélegu, því að skemmdu blettirnir fjársöfnunardagur mæðradags- 1 gaman að rétta honum peninga,
gömlu kirkju. Hinum fá- j voru höggnir burtu. Svo var
menna Búðasöfnuði var það múrað yfir, af lærðum múr-
þó ljúft að leggja þetta á sig,' ara, með sterkri og vatns-
til þess að gera kirkju sína' þéttri múrhúðun. Kirkjan var
svo úr garði að hún gæti ver-' máluð bæði að utan og inn-
ið gott og vistlegt guðshús. |an. Yfir gamla steingólfið
Ég vil benda söfnuðunum í var sett nýtt timburgólf. Auk
prestakalli séra Þórarins Þór' allra þessara viðgerða voru nú
á að fara þessa leið. Þeir eiga settir í kirkjuna tveir stórir
að taka við umsjón og fjár-Jog góðir hráolíuofnar til upp
haldi kirkna sinna úr hendi hitunar.
ríkisins, með ríflegu álagi. Á-j Ingjaldshólakirkja er nú
lagið ætti að vera ákveðið af stærsta og fegursta kirkjuhús
ins. Sveinn tekur nú til máls: j því að ekki þakkaði hann fyrir
! þá.
„f dag er 5. sunnudagur eftir i
páska og er ákveðið að hann | En á sumardaginn fyrsta,
skuli vera sérstakur bænadagur (barnadaginn, kom hingað lítil
fyrir fósturjörðina til vakningar J stúlka á að gizka 6—7 ára eða
trúarlífi landsmanna og hvatn þar í kring, falleg og elskuleg.
ingar kristilegu þjóðlífi. I Hún var að selja barnabók, og
J henni var gaman að rétta pen-
Þetta er vel hugsað og ekki inga, því að hún þakkaði með
nema gott og blessað. En til þeSs, J mikilli kurteisi og yndisleik.
að þessi allsherjarbænadagur
ar aðrar, sem eru svo lélegár I dómkvöddum úttektarmönn- á Snæfellsnesi. Hver sem í þá
að þær eru til vansæmdar fyr j Um. Söfnuðurnir eiga heimt-
ir íslenzku kirkjuna og ís-1 ingu á að ríkið afhendi þeim,
ienzku þjóðiná. Eins og séra! annaðhvort kirkju, sem engra
Þórarinn Þór tók fram í grein J endurbóta þarf við, og sem \
sé áhrifaríkur og nái að sem
mestu leyti tilgangi sínum, þá
ætti að halda hann sem alls-
herjarlandsfund fyrir þjóðina í
heild, þannig að biskupinn yfir
fslandi prédikaði í dómkirkjunni
og einhver færasti raddprestur
Annars er það ósköp eðlilegt,
að börn séu misjöfn að kurteisi
og gæðum, eins og annað fólk.
Það kemur fljótt í ljós, þó að
foreldrar reyni með öllu móti
að venja börn sín vel. En það
hefir mikið að segja, þegar börn
kirkju kemur finnur að söfn-
uðurinn lætur sér annt um
kirkju sína.
Það er ekki nóg að koma' landsins þjónaði fyrir altari. Og. eru látin safna peningum, að
sinni, eru kirkjur þær, sem’fuiinægi kröfum nútímans,' upp góðri og fallegri kirkju. j auðvitað ætti að útvarpa þess-jþau séu kurteis, prúðbúin og
3ru í ríkiseign í jafnlökustu' eða þá fjárhæð, sem þarf Það þarf líka að hirða kirkju ari hátíðarmessu um allt landið j falleg. Allt þetta gerir mann or-
ástandi. Þó tekur fyrst í hnúk j-til A s«„u51r„ir U ' húsin, vel, og haU a Þe,m vid. ^
ana þegar hugsað er um á-' |A T4 TA"V’—”1r” ° 1
sjálfir reist sér slíka kirkju.! A ferð minni í Danmörku s. 1. ur)
Með því að fara þessa leið haust kom ég í nokkrar marg i En það á að gefa öllum öðr_
verður þess ekki langt að bíða, J ra alda gamlar sveitakirkjur um prestum landsins frí frá Það góða fólk, sem stendur fyr
að séra Þórarinn Þór og söfn' auk kirkna þeirra, sem ég störfum þennan dag, og þeir, ir öllum þessurn líknarstofnun-
uðir hans fái þær kirkjur, sem skoðaði í borgum og bæjum.! eiga eins og aðrir landsmenn að ' um, þarf vel að vera á verði og
stand kirkjunnar í Skálholti,
á þeim fornfræga sögustað og
oiskupssetri. Það má ekki
dragast að ný, fögur og vönd-
uð kirkja verði reist þar. Enda
er þjóðin nú, fyrir ötula for-
göngu Skálholtsfélagsins, að
yakna til vitundar um það,
aö kirkjan verði að vera kom
tn upp fyrir 1956. En á þvi
ári eru 900 ár síðan biskups-
stóll var settur í Skálholti. Til
þess að reisa þá kirkju svo
stað og þjóð sé samboðið, þarf í öðrum héruðum landsins til líka menningu vorri vitni.
fyrirmyndar. Á síðustu 18 ár- 'Þau kirkjuhús, sem nú eru og
um hafa fimm nýjar kirkjur verða reist,_munu verða slík
verið reistar á Snæfellsnesi; vitni, því Uú erum vér farnir j f
sunnanverðu og sú sjötta end(að reisa kirkjur úr varanlegu
urbyggð sem ný. Svo vel eru eíni.
kirkjur þessar hirtar og um-j Látum komandi kynslóðir
gengnar að kirkjuhaldararn- , sjá það, að vér elskum og virð
ir geta kinnroðalaust sýnt um kírkju vora.
þær hvaða gesti sem er bæðit Hver sem inn í kirkju kem
innlendum og erlendum. Trú' ur á að geta fundið að þar er
að gæti ég því, að dómur séra | ,,Guðshús“. Þar er hlið „him-
Ulsdals, hins danska, hefði. insins'
verið öðruvísi um kirkjuhúsin
skap og
manni.
gerir mann að betri
hver kirkjuvinur og þjóðræk
inn íslendingur að gjöra
skyldu sína.
Það kemur mörgum ein-
kennilega fyrir sjónir að sjá
kirkjurnar vanræktar og í
niðurníðslu, þegar feröast er
am góðar og fagrar sveitir. í
sveitum þar sem víða eru vel
hýstar jarðir. Maður hlýtur
að fá það álit að þar búi fólk
sem meir hugsi um sjálft sig
og skepnur sínar en það. að
óyggja Drottni sínum verðug
an bústað. Þó eigi kirkjurnar,
eins og séra Þórarinn Þór orð
ar það: „að setja svip á stað-
inn, vera fegurstu hús hvers
öyggðarlags, og eins skraut-
leg og listræn og tök eru á“.
hann og þeir verða ánægðir Ég dáðist að hirðingu, vernd, hlusta á þessa allsherjarguðs-
með. Jun og viðhaldi þeirra. Það ÞJónustu biskupsins yfir íslandi.
Fvrst és er bvriaður að sást að þessi hús voru söfnuð . . . ,
r jiöi, ct, u ujijauui r A annan hatt fmnst mer þessi
skrifa um þessi mál, þá get ég unum kæi. sunnudagur ekkert breyta til viö
ekki látið hjá líða, að minn-! Aðrar þjoðir hafa reist agra venjulega sunnudaga, þótt
ast á kirkjubyggingarmálin i kirkjuhús, sem staðið hafa og' prestar séu að hendast milli
sveitunum á sunnanveröu standa munu um aldir. Þær, kirkna og kasta á messu með
Snæfellsnesi. Ég tel að söfnuð bera vitni um menningu lið- bænagjörð, sumir kannske meir
irnir þar geti verið söfnuðum'ins tíma. Kirkjuhús vor bera til málamynda en í alvöru, eins
' og gerist og gengur hjá þeim
fylgjast vel með því, að þessir
smáu englar þeirra, sem safna
peningunl, komi á hvert einasta
heimili í Reykjavík og öðrum
bæjum, þar sem söfnun er hafin,
svo að öllum gefist kostur á að
vera með sem vilja."
Sveinn hefir lokið máli sínu
og taka ekki fleiri til máls í dag.
Starkaðiir.
íslenzku, ef hann hefði ferð-
ast um Snæfellsnes og séð
kirkjurnar þar.
Það fara margir um veg-
inn hjá Fáskrúðabakka í
Miklaholtshreppi. Kirkjan
þar stendur fast við veginn.
Hún er með fegurri kirkjum,
• _er ^ey^sla’ aö safnaðar j bæði að utan og innan, sem
ég hef séð í sveit á landi
voru. í Miklaholtshreppi hafa
kirkjurnar eru víðast hvar í'
betra ástandi, betur um-
gengnar og hirtar, en ríkis-
kirkjurnar.
Hér á Snæfellsnesi var
lengi kirkja á Búðum í ríkis-
eign. Áður en ríkið eignaðist
hana var hún í bændaeign.
Þótt sumir bændur haldi
bændakirkjum vel við, þá gera
þaö ekki allir. Þessi ríkis-
kirkja á Búðum var í svo lé-
legu ástandi, að söfnuður sá,
er þangað átti sókn, var orð-
inn svo óánægður með á-
stand kirkjunnar, að hann
taldi sér vansæmd gerð. Kirkj
an var ekki messuhæf. Auk
þess var hún á stað, þar sem
rekið er sumarhótel, og kem-
ur þar því árlega fjöldi gesta.
Báðir næstu söfnuðir við Búða
söfnuð, litlir og fátækir höfðu
þá byggt nýjar og fagrar
kirkjur, sem sitja svip á sitt
umhverfi. Það var því engin
furða að Búðasöfnuður væri
orðinn óánægður. Var þá tek
ið það ráð, að ríkið afhenti
söfnuðinum kirkjuna með á-
I»að vantla?S-
aðsta verður
ódýrasl.
Alp
ma
o g
orðið stórstígar framfarið á
síðustu árum. Þar unir unga
fólkið sér vel heima og flýr
ekki sveitina sína til þess að
setjast að á mölinni.
Mestu framfarirnar í þess-
um hreppi hafa allar orðið
eftir að söfnuðurinn reisti sér
hina fögru og myndarlegu
kirkju. Þar var ekki veriö að
tala um að aðrar byggingar
ættu að sitja í fyrirrúmi fyr-
ir kirkjunni. Það má benda á
þessa sveit og aðrar sveitir
hér í sýslu, til sönnunar þeim
orðum sem núverandi biskup
íslands, hefir oft sagt við
kirkjuvísitasiur, þó sumum
hafi ef til vill ekki geðjast að
orðum hans: „Kirkjurnar
fyrst. Ef kirkjurnar eru reist-
ar fagrar og myndarlegar, þá
verða alhliða framfarir í söfn
uðunum á eftir. Þess verður
þá ekki langt að bíða að þá
rísi upp mörg önnur fögur og
myndarleg hús“.
Að lokum vil ég geta um
„SkjaIÉreið“
til Skagafjarðar- og Eyja-
fjarðarhafna eftir helgina.
Tekið á móti flutningi til
Sauðárkróks, Hofsóss, Haga-
nesvíkur, Ólafsfjarðar, Dalvík
ur og Svalbarðseyrar á morg-
un og árdegis á laugardag. —
FarseÖlar seldir árdegis á
mánudag.
IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII (Ulllllllllll
| Útvegsmenn 1
| Skipstjórar (
| Norsk hamplína 7, 8 og 9 lbs. =
I Sísallína 7 og 9 mm.
| Manillutóg iy4”, iy2” og 13/A” |
| Lúðuönglar og taumaefni |
| Enskir lóðabelgir nr. 1, 0, 00 i
= Kaupfélag Hafnfirðinga |
1 — Veiðarfæradeildin — 1
| Vesturgötu 2 — Sími 9292 |
og 9224.
niiiiiiiiaiiiiiiiiiiiunlHiMaiuiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiu*

JUnÍMWL
Terva I
úr í fjölbreyttu úr
vali.
æ
fc»JD
fcUO
ca
'ca
Herra og dömu
vatnsþétt úr í stáli,
gullhúðuð og gulli. Óvatnsþétt í chrome með stál-
botni, gullhúðuð og 14 og 18 ka. gulli.
Ennfremur vasaúr í nickel og 14 ka. gull með tvö-
földu loki.
Úrviðgerðir fljótt og vel af hendi leystar
Sendum gegn póstkröfu
Jóhannes Norðfjjörif
Austurstræti 14 — Reykjavík
.mv.1

VAV.W.V.V.V.V.V.V.VWW
■H Hjartanlega þakka ég öllum börnum mínum, fóstur
jl börnum og tengdabörnum, frændfólki og vinum, sem
glöddu mig á 90 ára afmæli minu með heimsóknum,
höfðinglegum gjöfum, blómum og heillaskeytum og
l* gjörðu mér daginn ógleymanlegan.
I; Guð blessi ykkur öll.
■; Gísli G. Ásgeirsson frá Álftamýri
5
kV.V.V/.V.V.V.V.V.V.V.V.V.W.WAV.V.VAV.Y.V.V
VAVAV.VAVAVAV.