Tíminn - 14.08.1952, Blaðsíða 5

181. blaff.
TÍMINN, fimmtudaginn 14. ágúst 1952.
Finnntud. 14. átfúst
Hvað verður um
ERLENT YFIRLIT:
Varnir nálægari Austurlanda
Sdmista athurðir í íran og E^iitalaiidi
hafa auklð áinigann fyrfr þcim
Seinustu vikurnar heíir athygli áhugamál vesturveldanna síSan
þeirra, er fylgjast meS gangi lieims ' stríðshættan kom til sögunnar að
málanna, fyrst og fremst beinst að nýju aö tryggja varnir hinna ná-
tveimur löndum, sem talin eru til lægari Austurlanda. Helzt hefir
. hinna svonefndu nálægari Austur- ' þetta veriö hugsað þannig, að
pao fynr nokkru, ao komm- ^ ian(ja. Þessi lönd eru Egyptaland Bandáríkin, Bretland, Frakkland,
Únis'tar væru stórum fylgis- og Iran. í báðum þessum löndum Tyrkland og Arabaríkin mynduðu
meiri hér en í nágranna- hafa gerst stjórnmálaatburgir, xr; sérstakt varnarbandalag, er tæki
löndunum, en AlþýÖuflokkur- geta haft örlagaríkar afleiðingar j að sérr að annast. varnir þessa
inn að sama skapi fylgis- framtíð þeirra. í Egyptalandi ^ svæðis.
minni en hlið'stæðir flokkar hefir konunginum verið steypt úr. Hin nálnegari Austuiðönd mega
þar. Skýringin á þessu fyrir- sto11 °s heJmn fer þar með vold, nú Ö11 heita sama og varnariaus,
brieði aæti ekki verið önnur fms 08 saklr standa- 1 Iran varð :að Tyrklandi einu undanskikiu.
01 g. 8* 1 .. U1 , keisannn að gefast upp við a'ð Tyrk]anci llefur góðan o* fiöhnenn
en su, að starfshættir og for- kom„ á la„„irnar stiórn sem aæti: ' , , ; 8v,,,en
, „ Koma a íaggirnai stjom, sem gæu an her> er,heflr fengið alhmkið af
ustulið Alþyðuflokksms hefðu samið við Breta um lausn olíu- ’ ameriskum vopnum seimistu miss
fallið kjósendiun ver í geö en . deilunnar, vegna mikilla múgæs-, erin Það er á honum fyrst
starfshættir Og forustulið al” ^ inga. Afleiðingin er sú, aö keisar- iremst, er varnir hinna nálægari
þýðuflokkanna í nágranna-: ilm er nú taiinn mjög valtur í, Austurianda hafa bvggst að und-
'löndunum. Það hefði svo orð- sessi °8’ stjóinmálaástandig í flan : anfömu. Her Arabaríkjanna er
er talið rnjög tvísýnt og óráðið. j hinsvegar mjo? getulitill, eins og
Hér í blaðinu var bent á
! ^
Ur Bjarnarfirði
ið vatn á rnyllu kommúnista.
Þessu til sönnunar var enn
(Framhald af 3. síðu).
fiskleysisárin komu og at-
vinna þvarr. Pyrirtækin sáu
fram á óbærilegan taprekstur,
og 'seldu s.l. vetur mikinn
.hluta-eigna sinna, þar á með-
al jörðina Drangsnes. Er tal-
ið að hreppurinn á vegum fé-
lagsmálaráðuneytisins hafi*
keypt.
Verður nú útgerð dekkbáta
aukin undir stjórn hins nýja
framkvæmdastjóra, Karls
Guðmundssonar.
Verzlun á Drangsnesi ann-
ast nú útibú Kaupfélags Stein
grímsfj arðar, veitir Guðmund
skilyrði'i yrðu hinsvegar ír.iklu U1 oddviti því iorstöðu.
v.erri eftir það. | A Drangsnesi hefir, á und-
stjórnmálaatburðirnir í iran anförnum árum, mikið verið
hafa að undanförnu valdið vestur- unnið að lendingabótum —
veldunum mestum áhyggjum. Þau er.da var aðstaða slæm. — Nú
hafa treyst á samstarfsvilja keis- gcta hin minni Strandferða.
arans, cn núyr^hannyýnilega orð cþjp lagzt þar að bryggjll. Þar
er góð aðstaða til síldarsölt-
Mossadeq.
inn mjög valdalítill. Seinasta von
þcirra virðist nú fólgin í því að
Palestínustyrjöldinni. styöJa Mossadeq.
Astæöan til þess, að menn hafa j sýn(h sfg f
fvom,,,, ó hoA A ,, .A , gefið þessum atburðum slíkan Israel hefir hinsvegar sæmilegan
Í16I11U1 Ú þcto beilt, 3.0 alþyou- Sfaum O&’ raun ber vitni um, er bó \ i »• . ,
, , . , . j B lau l u‘“’ el pu lierafla það sem hann nær. Nyiar sammngatilraunir.
flokkar nagrannalandanna ekki fyrst og fremst sú, að Þeir seu
væru í andstoðu Við íhaldið líklegir til að hafa mikil áhrif áj Stoínun bandalags; hinna nalæg- Vesturveldin telja stjórnmáiaat-
gang mála heima fyrir. Ástæðan arl Austurlanda hefur hingað til burðina, er gerst hafa i Egypta-
strandað a andst. Arabarikjanna, landi, sér engan vegin eins óhag-
unar. H. f. Framtíðin hefir
keypt þar síld, flakað og lagt
i kryddlög til útflutnings. —
Hefir það veitt verulega at-
vmnu sum árin.
þar, en hér væru miklir kær-
Flestir Drangsnesbúar eiga
-----•,.••,• . p,. m(|.i„ framnr srt o* hpiv ™to,5uallaao a auasi. auariKjanna, jandi, sér engan vegm eins onag- . . . .
leikar milh þess og ymsra —^^v^u V'■Þó Egytalands. Undirbún- stæða. Þau hafa talið Farouk and- tÚntÚett, enda ei búpenings-
gang heimsmálanna ingi þess var einmitt talsvert vel stæðing sinn og hafa helzt óskað eiKn nokkur a Drangsnesi. -
á veg komiö, er deila Egypta og að þurfa ekki að semja við hann, ÍJar .er nýbyggt barnaskóla-
Breta blossaði upp á seinasta heldur við ábyrga aðila. Þótt hús Og í sambandi við það
hausti. Egyptar hafa talið sér ó- steína hinna nýju valdhafa í þess kapella til guösþjónustu.
„ liH, „ , gerlest aö ganga 1 sllkt bandalagjum málum sé enn ekki kunn til j Nú er unniö að því að koma
menn fljótt að raun um ’ að le"-a1 meö.an SU della værl oleyst °S hln , hlýtar, má telja víst, að hun se Drangsnesi i akvegasamband
menn iljott að raun um ao ie„a Arabarikm telja rett vegna Egypta ; vesturveldunum ekki óhagstæðari
hmna nalægari Austurlanda er hm að hai(ja ag ser höndum á meðan.: en stefna Wafdista og Farouks.
foringja Alþýðuflokksins, svo
að þeir vildu helzt ekki sam-
starf við aðra aöila en þaö.
AB tekur þetta heldur illa
upp í forustugjgein sinni í gær
og heimtar sannanir fyrir
þessu.
Hernaðarleg þýðing hinna
nálægari Austurlanda.
Er í því skyni unnið að vega-
Það ej: ekkert auðveldara en miki'lvægasta frá hernaðarlegu Tyrkir eru þess hinsvegar mjög' Fyrir vesturveidin er og hyggi- 8erÖ lnn Selströnd. A sá veg-
ð wr»« vi« hPÍrri nslr AR ’ sjónarmiði, en þegar rætt er um'fí„„rii cíh le að s]aka til fyrir þeim þar Ur að tenaiast Straildavegi
(Framhald á ö. síðu)
að verða við þeirri ósk AB. sjónarmiði, en þegar ræn el' UU1 fýsandi aö slíkt bandalag sé stofn-
Fátt eitt verður þó nefnt, því hin náIæ8'ari Austufiönd er eink- að_
af mikiu er aö' taka. íumTátt við I
_ ., , ,, | og. Iran. Lond þessi liggja a vega- !
, Fi amsoknarmenn tóku ^ ,nótum milli Evrópu, Asíu og Af- Sérstaffa Irans.
þátt í stjórn Stefáns Jóhanns 1 rikUÉ gá, sem ræðm-yfir þeim, get j í fyrstu var allmikið um það'
með það ekki sízt fyrir aug-: Ur lokað beztu samgönguleiðunum rætt, að Iran yrð'i í þes^u fyrirhug-
um, að samstarf gæti Skap-! milli þessara heimsálfa. Hafi hann aða varnarbandalagi. Það horfði
ast innan hennar milli Al- landvinninga í huga, getur hann ííka á ýmsan hátt líklega þanng-
þýðuflokksins og Framsókn-! hvort heldur sótt þaðan inn i As- að til olíudeilan blossaði upp í
arfiokksins Þetta fól’ hins ve°* 111 a® austan, Evrópu að vestan fyrra. Iran hafði m.a. fengið sér—
ar á annan veg. Ráðamenn,eða Atriku aö sunnnan' u . J fræðllega aðstoð frá Bandaríkjun-
AIhvði’flnkk<!in<! hpldur Bandamonnum hefur því að um til þess að skipuleggja herinn
A pyOUIIOKKSms l™sn ne aui I sjáifsögðú verið það augljóst, live og auk þess nokkra fjárhagslega
samvmnu Vlð Sj alfstæðis- ; hættulegt þag væri þeim, ef RÚSS- aðstoð' í því skyni. Nú heimta
flokkinn. Framsóknarflokkur ar næð’u tangarhaldi á þessum kommúnistar og þjóðernisflokkur
inn var sniðgenginn á flestan löndum. Það myndi breyta aðstöðu Kashanis, að amerískir hernaðar-
hátt Og treysti hann sér því; þeirra svo stórkostlega, að' As- sérfræðingarnir hverfi heim og má
ekki til þess að vera í þessari,la oli væri likleg til að' falla í hend telja víst, að Mossadeq verði að
stj Órnarsamvinnu áfl'am jur þeiria eftir stuttan tíma. j fallast á það, en samningatíma
Framsóknarmenn oeröu I við bætist svo, að Araba- þeirra íýkur i október. Þær beztu
offro tilrnnn til við' löndin eru einhver olíuauðugustu vonir, sem vesturveldin gera sér
.. . . c i lönd í heimi. Það væri óbætanlegt nú um Iran, er að koma í veg fyr;
Alþýðuíiokksnv. ettir kosn- j tjðn fyrir vesturveldin að missa ir, að það snúist á sveif með Rúss-
ingar 1949. Það er fjaistæða, olíuna þar, en á sama hátt yrði um, heldur standi utan allra
að þeir hafi sett skilyrði eins . það styrkur fyrir Rússa að ná yfir bandalaga. Sú er stefna Mossadeq.
og gengislækkun fyrir henni, j ráðum yfir þeim. Svo mikilvæg er j Það yrði vesturveldunum vitan-
en AB er stundum að halda j bernaðarlég þýðing hinna nálægu fega mikið áfall, ef Rússar næðu
því fram. Framsóknarflokkur j Austurlanda talin> að margir her yfirhöndinni í Iran. Yfirráð'asvæði
inn lýsti sig reiöubúinn til a'ð, forinsjar telja sennilegt, að' Rúss- þeirra næð'i þá alla leið' að Persa-
Raddir nábúanna
ur að tengjast Strandavegi
við Hálsgötugil. Þá er einnig
unnið að vegagerð frá Drangs
nesi um Bæ og Bjarnanes í
sambandi við Kaldrananes-
veg. í ráði mun vera að
Drangsnesingar fái ræktun-
Mbl. ræðir um „friðaráróð- j arian(j a Bjarnanesi, en sá
ur“ í forustugrein sinni í gær þær verið í eyði um
og segir m.a.: nokkurt skeið. Myndu þá
„Árið 1934 kom hériendis út Drangsnesbúar, er tímar líð'a,
bæklingur, sem bar nafnið' „Frið verða sjálfum sér nógir með
arræðan", og höfundurinn var framleiðslu landbúnaðar-
enginn ánnar en Adolf Hitler. j yara_
ísienzkum málpípum meistaians, Undanfarin fisklevsisár
var mikið í mun að’ koma á fram ’, , ,__
, . , ... . „„„ .. .x hafa farið horðum hondum
fæn skoðunum hans um það, .. ., . ,
hvernig haga bæri stjórnarstefn- j um morg Sjavarþorpin á Vest
um svo, að í heiminum mætti fjörðum. Byggðin við vestan-
ríkja ævarandi friður. Hans tak- j verðan Húnaflóa hefir sízt
mark væri það eitt „að' byggja farið' varhluta af örðugleik-
upp aftur hamingjusaman heim1 um undanfarinna ára, en
með,íriðsamlegri vin’lu og sið" i kjarkur fólksins hefir ekki
J bilað. „Hörðum höndum vinn
ur hölda kind.“ Vinnugleðin
fallast á sérhvert úrræði ann 1 ar myildu ekkl ráðast a Evroi3U flóa og þeir hefðu þá not hinna áróðurin’V hertur o;
að er Albvöuflokkurinn gæti. ?ÖU1 V1,S1 en.að. raðast samtnnls a miklú oUulinda þar. Samt væri sem nær dró síðari
ferðilegri menning;u“
Öllum áróð'urstækjum nazist-!
anna var beitt til hins ítrasta til, , , , , ,
að sanna umheiminum friðarvilj- .a ennÞa itok 1 huga unga
ann. Hógværlega var af staö far- j fólksins til sveitanna, sern sér
ið, en smám saman var „íriöar- sigur unninn að loknu dags-
og eftir því verki, og hlakkar til starf-
að, er Alþýö'uflokkurinn gætijhin náiægari Austurlönd og leit- það'þó ekki nema smávæeilegt tao
bec.; 4 ogkœmiútíl»tnmg5-|„t ,„3 aa trJ,Kja aél. ™ “TS'l**
framleiðslunm að sama j þar. Þeir muni jafnvei telja hyggi Arabaríkin. Þá tapaðist Suesskurð
legra ag byrja stríð'ið þar, ef þeir urinn og oliulindirnar i Arabaríkj
byrjuðu styrjöld á annað borð. 1
Varnarbandalag nálægari
Austurlanda.
uhurn, sem taldar eru margfalt
auð'ugri en olíulindirnar í Iran.
Vafalaust yrði lagt aukið kapp á
' það af vesturveldúnum að reyna að
gagni. Alþý'ðuflokkurinn hafn
aði öllum slíkum tilbo'ðum ein
dregið og sagð'i það alls ekki
ætlun sína að vera áfram í
stjórn.
Þannig hefir Alþýðuflokk-
urinn tvívegis hafnað sam-
st-awíi við' Framsóknarflokk-
inn. í fyrra skiptið kau., haím
hreinlega a'ð hafa heldur sam fara í fýlu og varpa frá sér
starf við íhaldið. í, síðara1 allfi ábyrgð, þótt ekki næðist
skiptið átti hánn þess ekki ‘ samstarf við Alþýðuflokkinn.
kost að halda slíku samstarfi Hann taldi réttara og þjóð-
áfram, þar sem þessir tveir hollara að reyna að bjarga'ins að halda að sér höndum
íiokkar höfðu ekki þingmeiri því, sem bjargað yrði, þóttjog gera ekki neitt.
liluta eftir kosningarnar. Þá stefnan yrði á ýmsan háttj AB þarf því engar áhyggj-
kaus hann heldur hjásetuna, önnur en lrann taldi æskileg-jur að hafa várðandi Fram-
en eiga þátt í stjórnarsanr-‘ asta. Niöurstaöan yrði samt söknarflokkinn. En það get
Af þeim ástæðum, er hér hafa tryggja varnir Arabaríkjanna, ef
verið taldar, hefur það verið mikið' Iran íélli undir Rússa, en varnar-
sem orðið’ hefði, ef framleiðsl
an heföi alveg stöövast, eins
og örðið hefði, ef fylgt hefði
verið fordæmi Alþýóufiokks
heimstyrj-. anna að morgni.
I Kaldrananeshrepp er
sínri á hverjum bæ. Þeir, sem
atvinnutæki eiga þarna ög
starfi, er væri í andstööu við~ alitaf betri fyrir þjóðina en
ihaldið. ' jað láta skapast stjórnleysi og
Alþýðuflokkurinn hefir með algert öngþveiti, eins og ella
þessu hvoru tveggja sýnt þjón j hefði orðið.
ustusemi við íhaldiö svo Fyrir A.B er líka vonlaust aö
glöggt, sem verða má. æila að reyna að láta flokk
Fyrir 1 Alþýðuflokkinn er sinn hagnast á því, að núv.
það engin afsökun, þótt Fram ’ stjórn hefir . örðið að gera
sóknarflokkurinn væri neydd i ýmsar óvinsælar ráðstafanir
ur til samstarfs við’ ilaaldið j til þess að tryggja rekstur
eftir aö Alþýðuflokkurinn framleiðslunnar. Þjóðin öll
hafði hafnað öllu samstarfi
við hann. Framsóknarflokkn.
veit, að sú kj araskerðing er
samt ekki nema svipur hjá
um kom ekki til hugar að sjón í samanburði við það,
ur ha:t þungar áhyggjur
vegna sjálfs sín og flokks síns.
Ætlar hann að halda áfram
sömu feigðargöngunni og
styrkja kommúnista á þann
veg? Eða ætlar hann að
breyta um stefnu og forustu
og leggja lið sitt á þá vogar-
skál, að hér skapist að nýju
samstarf umbótaaflanna og
hins vinnandi fólks? Framtið
Alþýðuflokksins veltur á því,
hvernig hann kýs að svara
þessari spurningu.
öldinni því æðisgengnari vai'ð
hann. Loks brauzt svo „friðar-
viljinn“ út í blóðugri styrjöld.
,Frfgaráróðurinii‘‘ hafðl náð
takmarkinu. Hann haíði svæftihy8St llala a sjávarafla nafa
þær þjóðir, sem á verði áttu að . óumflýjanlega tapað ár fiá
standa, og meðan nazistarnir víg- j ári. Það eru því engin undur,
bjuggust. af öllum mætti, létu þótt að viö hraöfrvstihúsið á
stjórnmáiamenn ýmissa landa á- . Kaldrananesi hafi ekki veriö
róðúr þeirra fyrir friði rugla svo Uppgi-jpaatvinna.
dómgreind sína, að' þeir hvorki . gg ætla á engan hátt að af “
sau ne heyrðu, hvað raunveru-! , . .. , . _.
lega var að gerast. j fku ráðamenn h.f. Bjarna-
Reynslan, sem heimurinn öðl- | ÍJOlÖUi', eg tel þess ekkl
affist af framferði og áróðurs- j þörf. Þeir hafa í engu brugð-
tækni nazistanna, var dýrkeypt, ’ ist vonum mínum.
en hún er líka dýrmæt. Hún kost I En á Kaldrananesi er þörf
aði milljónir manha líf og limi, ■ breytinga í sambandi við
en hún kann að geta bjargað j frystihúsið, Og' það mun l’áða
milljónatugum. Menn vita nú, að'■ mönnum þess ]jóst. Ég er
einræð'isstjormn þarf eKk aðij þeim málum ekki svo kunn_
vera fnðsom, pott hun lati ut ^
ganga áróður fyrir frið'i — ekki; n8úr, að ég-getl um það íætt.
þó hún haldi frið'ar-þing og komi En víst er að samkomulag hef
á laggimar friðarnefndúm og ; ir ekki náðst. En vel gæti ég
friðarráðum. En þeir, sem vita' j trúað, áö framkvæmdir heföu
viija, þeir vita* lika, að gegnd-! ag einhverju leyti strandað á
arlaus friðaráróð'ur er Þeirri. hinni vestfirzku sérhyggju, og
óbilgirni heimamanna.
stjórn einni nauð'synlegur, sem1
hyggur sjálf á striö“.
„Friðaráróður“ kommún-
ista nú minnir á flestan hátt
á „friðaráróður“ nazista áð-
ur fyrr. Lýðræðisþjóðirnar
hafa nú hinsvegar öðlast þá
réynslu, að sá áróðúr ætti
ekki að blinda néinn.
Framfarirnar í Bjarnar-
firði liafa á siðustu 10—15 ár-
um orðið' ' stórstígar, verði
næsti áratugur slíkur verður
Bjarnarfjörður á Ströndum
me'öal albeztu byggða lands-
ins, og slik héruð er ástæðu-
laust að flýja. Jóhann.