Tíminn - 30.11.1952, Blaðsíða 1

Rltstjóri:
Pórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri;
Jón Helgason
Útgeíandi:
Frardsóknarflokknrinn
Skrifstoíur í Edduhúsi
Fréttasímar:
81302 og 81303
Aígreið'slusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
36. árg.
Þá var oSdiii önnur
/ m
tvík, sumnudaginn 30. nóvember 1952. 273. blað
Líkur til, að mjög víðtæk verkföll
skelli á í Reykjavík á morgun
S* seleS á morgEEIl. Stræt- er í væru fulltrúar f
Euglis mjélk t erður selel á morgim. Síræí-
isvagnar Isætta ferðuia klííkkan 1 £ isótt
j
Það eru 22 félög í Revkjavík og nágrenni, sem mestar
líkur eru til, að hefji verkfall á morgun, 1. desember. Hafnað
hefir verlð tilboði urn hlutlausa athugun á ríkisbúskapnum
og greiðsluþoli atvinnuveganna, sem ríkisstjórnin gerði, gegn
því skilyrði, að verkfalli yrði frestað í nokkra daga.
(Xhx.Jtisn/fvc-
.L ..
t

--///tjul-iJJWt/—
s/ou* t £g* K U t *
XotuCýjLa
Gangur málsins er sá, að á
fimmtudaginn sneri samn-
inganefnd verkalýðsfélag-
anna sér til ríkisstjórnarinn-
ar og tjáði henni, að atvinnu
rekendur hefðu sagt, að þeir
gætu ekki risið undir kaup-
hækkunum. Jafnframt benti J
nefndin á nokkur atriði, sem ;
hún taldi, að gætu orðið þátt'
ur í því að leysa kaupdeiluna.!
Að lckinni athugun stakk;
ríkisstjcrnin svo upp á því í j
fyrradag, að sett yrði nefnd
'''
(X^aL íjkmrtL MjLo,Lu crfr </Íu., (Mou^xr <t£~
- yÉ>' cHu- f-wdL /dtrviAi* Jxjutuo/urce/--
. . _ (/ , «
CÍJjJuootý (/fu, •caoaJ' 4,(yri - bouuLyuj /s~e ■ tm> ?ry-iXtuo
¥ fajJVLy ( 0 "trijáo. 'tt -PujL/o -otu t Cu ^yajxJ Lr^r
■ £<> %-rJaLuJ>. cLt*rvif,
« _ U /J . ft
cft'J- CtAtsJui -Ou-> (/íu Ujjí-/ ■ ytrd,
■£ra /Itjt- jjjjjjVtD''
OjjrtðL ’ P
Þorsteinn Kjarval gefi
Náttúrufræðinsnum stórfé
Tímaritið Náttúrufræðingurinn er eina tímaritið um nátt-
úrufræöi, sem út kemur hérlendis. Hefir það átt við fjár-
hagsörðugleika að stríða vegna vaxandi útgáfukostnaðar.
En nú hefir hiaupið á snæri hjá þessu skemmtilega og nyt-
sama riti, bví að Þorsieinn Kjarval hefir fært því 45 þúsund
krónur að gjöf.
Sú var tíðin, að íslenzkum
fiskimönnum var öðruvísi tek
ið í brezkum höfnum en nú
er gert. Það var á stríðsárun-
um, þegar íslenzki fiskurinn
var ein aðalfæðutegund
hrezku þjóðarinnar. Þá var
islenzkum sjómönnum, sem
hættu lífi sínu til að koma
íiskinum til vinaþjóðarinnar,
lagnað sem hetjum og vin-
um, en ekki efnt til mótmæla
iunda og verkfalla.
Myndirnar hér að ofan er
átakanleg sönnun þess, hvern
ig þjóðirnar eru stundum
fljótar að gleyma því, sem
þeim eitt sinn þykir gert af
drengskap og vináttu.
Efri myndin er af athöfn-
inni, þegar borgarstjórinn í
Fieetwood heiðraði skipshöfn
ina á vélbátnum Helga frá
Vestmannaeyjum og afhenti
Hallgrími heitnum Júlíussýni
skipstjóra heiðurs- og viður-
kenningarskjal, þegar hann
var búinn að flytja borgarbú-
um 60 skipsfarma af ísfiski á
Helga framhjá hættum
þýzkra kafbáta og vígvéla.
Neðri myndin er af viðurkenn
ingarskjali, þar sem borgar-
stjórinn segist m. a. þakka
skipstjóranum fyrir hjálp við
að fæða Breta á styrjaldar-
timum. Vonandi koma slíkir
hættu- og neyðartímar aidrei
framar. .
Þótt Náttúrufræðingurinn
| væri illa staddur fjárhags-
lega, hefir verið reynt að
halda í horfinu um vandað-
an frágang ritsins og mynd-
skreytingu. En svo mikill
kostnaðarauki var þetta, að
tvísýnt var orðið, að ritinu
yrði haldið úti á þennan hátt.
Óvænt og höfðingleg gjöf.
26. nóvember kom Þor-
stejnn Kjarval til ritstjóra
Náttúrufræöingsins og kvaðzt
hafa lesið það í ritstjóra-
rabbi hans í ritinu, að það
ætti í vök að verjast fjár-
hagslega. Sér þætti leitt, að
slíkt rit þyrfti að berjast í
bökkum í landi, þar sem
Grunnar Skálholtskirkju geyma
iykilinn að sögu timburkirknanna
Tvfsr síórgjafir tll
Árnasafns
Tvö fyrirtæki hafa nýlega
gefið til Árnasafns stórgjaf-
ir. Eru það Slippfélagið í
Reykjavík sem gaf 10 þús. kr.
og Kaupfélag Eyfirðinga, sem
gaf 5 þúsund krónur.
Við aðra umræðu fjárlag-
anna var bætí í fjárlaga-
frumvarpið fjörutíu þúsund
króna fjárveitingu til Skál-
holtsfélagsins til rann-
sókna á kirkjugranninum í
Skálholti.
Skráðar heimildir
ábyggilegar.
Sigurbjörn Einarsson pró
fessor, formaður Skálholts-
Célagsins, tjáði blaðinu í
gær, að verkefni það, ser.i
þarna Iægi fyrir, værl að
grafa alveg upp kirkjugrunn
ana í Skálholti og komast
út fyrir þá. Hefði verið á-
ætlað, að það verk kostaði
85 þúsund krónur. í fyrra
var það kannað, að skráðar
heimildir frá fyrri öldum
Skálholtskirkju eru hinar ]
ábyggilegustu en þá var graf
ið niður á gólfhellur á nokkr
um stöðum og jarðgöngin
könnuð, sem kunnugt er.
Elinar fornu kirkjur.
Eina kirkjan, sem reist
var í Skálliolti í evangelísk-
um sið, var Brynjólfskirkja,
en á eldri fímum voru þar i
reistar Ögmundarkirkja, |
kirkja Árna Helgasonar,
kirkja Klængs Þorsteinsson
ar og kirkja Gissurar ís-
leifssonar. Eru þetta meg-
inkirkjurnar, sem reistar
voru í Skálholti frá grunni.
Kirkjusöguleg þýðing.
Rannsókn á þessum fornu
grunnum munu hafa mikia
er í væru fulltrúar frá stjónf
inni og báðum deiluaðiiuir,,
til þess að athuga þessa)
ábendingar samninganefoö ■
arinnar og til þess að kynm
sér aliar fjárhagsástæðui’
og greiðsluþol atvinnuveg
anna, enda yrði þá verkfall
inu frestað á meðan athug
unin fram. Við þessu barsl
forsætisráðherra svarbrél.'
kl. 10 í gærkveldi, þar sen.i
verkalýðsfélögin lýstu því yf'
ir, að þau gætu ekki falfizl;
á frestun verkfalls.
Vífftækt verkfall.
Heita má, að hér verði um
að ræða almennt verkfall,
sem hafa muni víðtæk áhriJ:
á allt daglegt líf í bænum. —
Öll almenn verkamanna- •
vinna fellur niður, bifreiöa--
viðgerðir hætta, rafvirkja)1
leggja niður vinnu, svo áíi
ekki verður hægt að fá lag-
fært rafmagn, ef bilar. Þá,
veröur erfitt að fá sér rakst-
ur, því rakarasveinar eru ;
verkfalli, en þó munu meist-
arar raka sem þeir mega. —
Prentmyndagerðarmenn fari.
í verkfall svo að erfitt verðu.v
uin myndabirtingu.
Engin mjólk á boðstólum.
Eitt af því, sem komtv
mun einna verst viff þegai
í staff er verkfall starfs
stúlkna í mjólkurbúffum,
bílstjóra samsölunnar.starfs
fólks við afgreiffslu mjólk-
urstöðvarinnar og yfirleitt
alls starfsfólks þar nems,
skrifstofufólks. í fyrramál
iff verffa mjólkurbúffir þvi
ekki opnaffar og engin mjóll
scnd út. Rætt hefir verifi
um þann vanda, að ekki fá-
ist mjólk handa börnum og
sjúklingum. Mun þetta hafi
verið eitthvaff rætt viti
starfsfólkið og síjórnendur
samsölunnar, en taldir eri
miklir erfiðleikar á fram
kvæmd, og þyrfti að geií,.
sérstakt manntal eða skrS,
yfir þá, sem slíks ættu ai
njóta.
Stræíisvagnar síöðvast.
kirkjusögulega þýðingu, því i til verkfalls kemui
aff grunnarnir munu gefa munu strætisvagnarnir hætte.
mikla hugmynd um sjálfar, ferðiim sínum kl. 1 í nótt
kirkjurnar. Hér er að leita J StrætisvagnabUstjórarnir en.
lykilsins aff áögu timbur- einu bílstj órarnir, serr..
kirkna, ekki einasta hér,
heldur og í Noregi, Færeyj-
um og Græulandi. Verffur
þessum rannsóknum því j
mikill gaumur gefinn víffar
en hér á Iandi.
Biskupaerafirnar.
Auk þess er Iíklegt, að ým
islegt, er fengur þykir að
muni finnast í hinum fornu
grunnuin. Þarna eru meffal
annars margar biskupagraf
ir, og enginn veit, hvað þær
kunna aff geyma, og ekki er
ólíklegt, að eitthvað merki-
(Framhald á 2. siSu).
fjöldi ómerkilegra rita blómg
aðist, hefoi hann því ásett
sér að styrkja ritið. Afhenti1
hann síöan hina rausnarlegu
upphæð. Ákvað Þorsteinn
svo í samráði við ritstjórann,
aö fénu skyldi einkum verja
til þess að kosta birtingu
myndaflokks í ritinu. Er því
sýnt, að ritið getur örugglega
haldið’ áfram með mynda-
flokk þann, sem byrjað hefir
verið á, og er tímaritinu að
því hinn mesti fengur.
Stjórn Hins íslenzka nátt-
úrufræðifélags og ritstjóri
Náttúrufræðingsins hafa beð
iö blaðið að þakka Þorsteini
Kjarval þessa stórhöfðing-
legu gjöf.
(Pramhald á 7. síðu)..
FéH á þilfari og
stórslasaðist
í gær varð það slys á Lag;
arfossi, að maður, sem datl.
á þilfarinu, meiddist mikið’
innvortis. Var hann fluttur
í Landsspítalann og gerður
þar þegar á honum upp-
skurður.
Maður þessi heitir Jón
Ólafsson, til heimilis að
Túnsbergi við Reykjavík.