Tíminn - 14.12.1952, Blaðsíða 5

285. blað.
TÍMINN, sunnudagínn 14. desember 1952.
Sunntid. 14. eles.
IVSjóIkurbanrslð
og verkfaSlið
Þaö er auðséð á blöðum
verkfallsflokkanna í gær, að
ritstjórum þeirra fellur illa
að verja mistök verkfalls-
stjórnarinnar og reyna þeir
því að slá út í aðra sálma.
Þannig svarar t. d. Alþýðu-
blaðið ádeilugreinum Tímans
um mjólkurbannið með því
aö hefja umræður um Rann-
veigu Þorsteinsdóttur og
ERLENT YFIRLIT: Jj
Stríðshættan í Evrópu
VlðliinnaSi Hússa svo laagí koaitð að upp>
lýsingaþjónnsta Bandanianna geíœr ekki
lengiu' íylgsí með fsví, livorí árás sé í aðsigi
I
Um þessa helgi hefst í París um alþjóðamál. Grein hans birt-
fundur Atlantshafsbandalagsráðs- ist í blöðum víðs vegar um heim,
ins, þar sem m.a. verður rætt um m.a. í danska blaðinu „Politiken“.
endurskoðun á varnaráætiun Efni þessarar greinar hans verð-
bandalagsins/ Það er nú komið i ur rakiö í megindráttum hér á
Ijós, að varnaráætlun þeirri, sem eftir: |
gerð var á Lissabonfundi bjmda- — Eftir forsetakjörið 1948 hélt
lagsins síðastl. vetur, hefir ekki ver Truman forseti því fram, að tæp-
ið unnt að framfylgja til hlítar, lega þyrfti að hafa áhyggjur vegna
þótt mikið hafi áunnizt á árinu. árásarhættu, sem stafaði frá Sov-
Það eru éihkum fjárhagsástæður, étríkjunum. Varnaráætluninni, er!
sem valda þessum töfum. Bæði af James V. Porrestal landvarnaráð-
RIDGYVAY
1 Framkvæmda*
bankiiin
Eins og áður hefir verið
sagt frá, hefir ríkisstjórnin
nýlega lagt fyrir þingið
frumvarp um Framkvæmda
banka ríkisins, en það er
samið af milliþinganefnd
I bankamálum. Efni frum-
varpsins hefir áður verið
getið, en hér fer á eftir upp
haf greinargerðarinnar, sem
fylgir því:
Á undanförnum árum
hafa verið miklar verklegar
framkvæmdir í landinu. Alls
staðar blasa samt við óunn-
in verkefni og ónotuö nátt-
þeim ástæöum og fleirum hafa ýms herra hafði samið, var breytt og
bandalagsríkin æskt þess, að á- hafizt handa um verulega afvopn- | mögulegt að merkja það, hvort á- úrugæði. Fjármagn innan-
ætlunin sé endurskoðuð, þar sem un undir leiðsögn hins nýja lar.d- 1 rás sé í aðsigi eða ekki. ! lands er af skornum skammti
kosningaloförð hennar' Tím í’eim sé urtl niegn að fullnægja varnaráðherra, Louis A. Johnson. j og höfum viö því orðið að
inn skorast siður en svo und henni á jaín skömmum tíma og Hálfu öðru ári siðar réðust komm- ' Get hafið árás fyrirvara- leita eftir erlendu fjármagni
11111 , 1 15 "T u iætlað var. Einnig þykir komið í únistar inn í Suður-Kóreu. ! . f
an Þvi • að ræöa urn Kann- | ljðs> að áæ(;junin þarfnist endur- Nú er ekki ósvipað ástatt. Kóreu 1
veigu Og loforö hennar en gjjogunar meg tilliti til þess, að styrjöldin hvatti vestrænu rikin til!
slíkar umræður eigi hinsveg-
ar ekkert skylt við umræöur
um mjólkurbannið. Tilgang-
ur AB er hinsvegar auðsær.
Það vill komast hjá því að
ræða um það.
Þetta er lika vel skiljanlegt.
Mjólkurmálið er óafsakan-
legt með öllu. Það hefði ekki
á neinn hátt unnið gegn til-
gangi verkfallsmanna, þótt
þeir hefðu staðið við upphaf
legt loforð sitt að leyfa Sam
sölunni að fá 12000 lítra dag
lega, en það var það mjólk-
urmagn, sem læknar töldu
nauðsynlegt til þess að full-
nægja lágmarksþörf barna,
gamalmenna og sjúklinga.
Fyrir verkfallsmenn var það
ekki minnsti ávinningur, að
forustumenn þeirra brygðust
þessu loforði og bönnuðu
Samsölunni að taka við
mjólk, nema úr nærsveitun-
um. Af því banni hlaut að
leiða, að ekki fengist nema
helmingur af því mjólkur-
magni, er upphaflega var
leyft. Það hefir líka komið á
daginn og búa nú fjölmörg
börn, gamalmenni og sjúk-
lingar við algert mjólkurleysi
óg heilsa margra þeirra er í
Það eitt, sem nú virðist benda tii
i þess, að árás sé ekki alveg yfirvof-
til stærstu framkvæmdanna.
Erlendir aðilar, sem lána
fé til framkvæmda, lána
nýjar uppfinningar á sviði hernað- að hefjast handa um stórfelldan________0i , , .
. , . . . . . , ... andi, er su vitneskja, ao Russai j Hplzt; pkki npm?) sptti
artæknmnar gen mein og mmm vigbunað, sem leggur þungar byrð . f . i -lulzb uciud. sem svaiai
breytingar stöðugt nauðsynlegar ar á Bandaríkin og enn þyngri byrð [andi mejra en 26 herfvlki og 1500 ihinum heina erleilda kostn-
og geti m.a. gert það mögulegt, að ar á bandamenn þeirra. Kunnir flugvélal, ‘en með j3eim herstyrk :aöi’ en hann er andvil'ði þess
dregið sé úr útgjöldum. T.d. sé vafa stj.málamenn fullyrða nú á ný, að munu heir vart raðast á Vestur-! efnis> vela °S verkfræðiþjóll-
samt að leggja eins mikla áherzlu ekki þurfi mikiö að óttast Sovét- j Evró Það tekur þá hins vegar 1 ustu, sem kaupa þarf erlend-
á fjölmennan landher og gert hef- ríkin. Eitt af fyrstu verkum Eisen- ; ekki nema svipstundu að auka is. FjárÖflun innanlands fyr-
1 v r»v> Viinc tTGfÍ vroviA V»r»Mrovo ov o A' tolro ólrvöl’ííiin lim I .... _
ir verið, en hms vegar geti verið howers er að taka akvoröun um ^ herst k Þaö uggvænleg.
astæða til að leggja enn aukna a- það, hvort hafizt skuli handa um asta af ÖUu er kannske einmitt það>
herzlu a eflmgu flughersins. M a. nyja afvopnun, jafnvel enn stor- að eru búnir að endur.
er talið nauðsynlegt, að flugvoll- felldan en Trumanstjormn hofst faætur á ÖUum járnbrautarleiðum
um se s orlega fjolgaö. , handa um eftir forsetakjonð 1948. m Vestur.Evrópu> sem gera mikla
Um það virðast hms vegar ílest- Aður en E1Senhower tekur þessa herflutninga mögulega á svip.
n- sammala að nauðsynlegt se að akvorðun sína er gagnlegt, og stundu Gamall þrezkur liðsfor.
halda því afram að efla varnirn- hyggilegt að rifja það upp, hvermg g ehlu sinni við mig. Það
afr-.|vl að enn fari Þvi fjam’ að lelkar standaiwgbunaðai- og skiptir mestu máli> að fylgjast með
stribshættan sé ur sogúnni .Að valdataflmu. Slikar staðreyndir er hvQrt þúið sé að stækka stöðv
yisu virðist horfa heldur fnðyæn- meira að marka en fromar oskir Ua - járnþraiítarstöðVunum.
legar í Evropu í bih en oft aður, um það hyernig skilja ben ræðu Maður tur sofið rólegur þangað
en það megy hiklapst þakka þyi, Stalms a flokksþingl kommunista til Þetta eru Rússar nú búnir að
að varnir VefituJ’-Evrcjpu hafa í Moskvu.
styrkzt og árás á hana sé því ekki
jafn freistandi og úður. Ófriðar-
hættan muni hins vegar strax auk
ast í Evrópu aftur, ef eitthvað dreg
Aðvörunarmerki um
gera á langflestum járnbrautar-
stöðvum í Austur-Evrópu, ásamt
mörgu öðru, sem auðveldar stóra
og skjóta liðflutninga.
Sama er að segja um annan und
ir öörum stofnkostnaði verð-
ur því sífellt þýðingarmeiri,
jafnvel þótt erlend lán fá-
ist til framkvæmdanna. Við
stöndum því andspænis þvi
mikla vandamáli, að afla fjár
ínnanlands til margháttaðra
framkvæmda, jafnvel þótt
nokkur lán kunni að fást er-
lendis.
Það sem mestu varöar fyr-
ir fjáröflun innanlands er
varanlegt jafnvægi í peninga
málunum, svo verðgildi pen-
ínganna haldist sem stöðug-
ast, og menn vilji geyma fé
sitt í innstæðum, skuldabréf
aras eru ur sogunni.
Það fyrsta, sem vert er að gera „„ ____
Ur ur hcjjSum vörnum °S' ylðbun- sér grein fyrir í þessu sambandi irbúning. Fjölmargir nýir flug-
aVio11 hnr el kað’ að lltla eða enga Vltneskiu , vellir hafa verið byggðir. Allar flug 1 um og þess háttar verðmæt-
í Asiu, en nieiriháttar styrjold þai ^ er nú hægt að hafa um það fyrir. ^ vélar> sem Russar hafa j Austur- ! um
muni íyir en siðar na td Evropu. ^ fl.am, hvort árás sé yfirvofandi eða Þýzkalandi, eru 1. fl. og meðal | Þá Vpr v . pjnni„ ð tpli
Endanlegra akvarðana um þessi kki. Þegar Kóreustyrjöldin hófst, þeirra eru fuilk0mnustu sprengju- L.f U!w t tuT-t f S
mál er varla aö vænta á fundi -....... . ^ r lost. vsnpnleo-t. til hotn oð komci
taldi upplýsingaþjónusta vestur- flugvélar, sem geta náð til hvaða
last vænlegt til bóta að koma
Atlantshafsráðsins i París, heldur veldanna> að hún gæti vitað um 1 staðar f Evró 1
veröur vafalaust frestað aö taka það með tveggja mánaða fyrirvara,1 ir verið upp miklum fjölda af við-
,1S!tf„I' !hvort .árás vœri 1 aðSÍgÍ: _Þetta , gerðarverkstæöum fyrir flugvélar,
ers er kom n 11 valda. Afstaða byggði hún m.a. á þvi, að Rússar ' skriðdreka og hvers konar önnur
Bandarikjanpa til þessara mala þyrftu a.m.k. þennan tíma til að; hergögn. Miklum skotfærageymsl-
hefu meginþyðingu og Það verð-^ koma upp skotfæra_ og hergagna- ' um hefir verið komið upp. Þannig
ui verk Eisenhowers að akveða ^ birgðum á þeim stöðum, þar sem mætti telia áfram
fyllstu hættu. Þetta þrengir hana. Framtíð Atlantshafsbanda- ! þeirra væri þorf j Eambandi við | Þá er nú að mestu lokið að bua , f.
hinsvegar ekki neitt að at- lagsms lcemiir til með að fara að árás á vestur-EvrópU. Pyrir úeim ' herafla leppríkjanna rú£fcneskum!tlma’ 0g ^ar með forystu um
vinnurekendum, a. m. ekki ekki litlu ievti eftir ákvorðun1 „„ órnm cií^Can liofíii imnlvcinrrQ- ^
sem er. Komið hef ía sem Öruggastri forystu í
fjáröflunarmálunum. Engin
stofnun er í landinu, sem sér
staklega er ætlað það hlut-
verk að hafa forgöngu um
söfnun fjár innanlands, sem
hægt væri að binda til langs
ekkl. htlu .leytl eItlr aKvoraun j ur árum síðan hafði upplýsinga- j VOpnum í stað úreltra þýzkra
6 pa_^V1’a_n. i þjóniisían minnkað þennan frest vopna> er hann var búinn áður.
leggja fram til hinna sameigin- j
I um helming eða niður i einn mán- 1 Herafli leppríkjanna er nú um 60—
fj áröflunarhlið fj árfestingar
málanna.
, „ ,v !f ,r--------------------------------- ________________________________ Ríkisstjórnin hefir sann-
egu varna. Er ekki þvi að neita, að uð Nú er þannig komið> að upp_ > 70 herfylki. færzt um, að ástæða er til að
unarsesSr'ehis^ Taíl Í lýsingaWónustan telur sig ekki j f stuttu máli sagt má fullyrða gera nýtt átak i þessum mál-
draga iS bessum framlögum ífl neltt 5™' •Um ^ það um allan þennan ™ með stofnun sérstaks
aga þessum framlogum. hl t 0llum undirbuningi Russa ing; Ef rússnesku valdhöfunum bíð banka fjárfestingarbanka, er
"" 1 ^ ------* að horfff'.geta ieirteUt hafi þessi mál með höndum,
tum fjlrirvaralaust tU .. ------- ... ... ’
frekar en verkamönnum.
Bann þetta er því algerlega
yt í .loftið, ef því er ætlað
að hafa áhrif í verkfallinu.
Vegna þjösnaskaps og stífni
þeirra, sem • fyrir verkfallinu (
Standa — og áreiðanlega Örlagarík ákvöröun.
gégn vilja verkamanna — j Meðal þeirra, sem nýlega hafa
hefir verkfallinu hér verið gert stríðshættuna í Evrópu að um að fyrirskipa hana
virðist nú komið í það horf, að þeir
geta, hvenær sem er, hafið árás,
ef valdhöfunum í Kreml þóknast
A.m.k. þarf
ur svo við
árásar T"veTtur'-E^ópu '"m 100 ' Útve8'i fé Og miðli fé tll fjár-
herfylkjum, studdum af 6000—8000 | fcstingarstarfsemi. Hér er
imn svo þýðingarmikið og sér
í fremstu röð blaðamanna, er rita I veldanna mun eiga erfitt eða ó-i verið raktar, munu valda því, að ekki er hægt að blanda því
Ridgway hershöfðingi er þeirrar saman við önnur verk, og
skoðunar, að árásarhættan sé nú;ekki er hægt að fela það
ríkisstjórnarinnar að fresta' þannig, að þau þurfa að vera
verkfallinu meðan athugun1 til aðvörunar framvegis. Hins
færi fram á ýmsum ábend-j vegar er rangt að láta' þau
ingum hennar og möguleik! hafa áhrif á gang verkfalls-
um á því að ná samkomu-! ins. Eins og komið er, skiptir
lagi, án verkfalls. í
sízt minni en hún hefir verið. Þess I
. .. neinni stofnun, sem fyrir er,
ar staðreyndir mættu lika vera holl i . ,
áminning um það, að valdhafarn-j an Þess aö valda truflnn'
ir í Kremi kynnu hæglega að | A undanfornum arum hef-
freistast til árásar á Vestur-Evrópu, j ir þeirri skoðun vaxið fyl'gi,
, .........ef dregið væri úr varnarviðbúnaði að nauðsynlegt sé aö sam-
stað j mestu máli, að unnið sé að j þar> alveg eins og þeir réðust á j rærna framkvæmdir í at-
beint gegn börnum, gamal- talsefni, er. ameríski blaðanfaður- , hún nú oröið svo lítinn undirbún- j flugvelum.
mennúm og sjúklingum í inn JosePh Als°P. sem talinn er jing, að upplýsingaþjónusta vestur-! hær staðreyndir, sem hér hafajstakt hlutverk að ræða, að
-stað þess að beina því gegn
atvinnurekendum.
í þessú sambandi má líka
vel minna á það, áð bæði á
Akureyri og Akranesi hafa
verkalýðsfélögin farið öðru-
visi að. Þar eru leyfðir ó-
hindraðir mjólkurflutningar.
Þettá er líka í samræmi við
venju allstaöar annarsstaðar,
þar sem reynt er að forðast
að verkföll bitni á máttar-
minnstu einstaklingum þjóð
félagsins.
Þegar á þetta allt er litið,
er vel skiljanlegt, að AB og
Þjóðviljinn vilji sem minnst
ræða um> mjólkurbannið.
Þögúin getur þó aldrei bætt
úr þessum mistökum verk-
fállsstjórnarinnar. Það eina, j
sem getur úr þeim bætt, er
að hún leyfi nauðsynlega j
þess er flanað út í verkfall (farsælli lausn þess og reynt sé
á óhagstæðasta tíma fyrir að ná henni sem fyrst. Við
verkamenn og hagstæðasta' þá lausn þarf einkum að
hafa það tvennt hugfast, er
Eysteinn Jónsson benti á í
útvarpsumræðunum, en þ. e.
að tryggja betur hlut þeirra,
sem verst eru staddir, og
tíma fyrir atvinnurekendur
og' setið í hálfan mánuð yf-
ir því að afla upplýsinga og
gera athuganir, sem átti að
vera búið að gera áður en
verkfallið hófst. Slík fram-
koma er vissulega með slíka lausn ættu ábýrgir menn i
þeim hætti, að eðlilcgt er, | að geta sameinast. Það má
! að Þjóðviljinn og AB reyni j ekki láta neinn metnað eða
sem minnst að geta hennar.! stifni hindra slíka lausn og
............ -_________,„JL; Á sömu lund er sú fram_ I ekki • heldur áróður þeirra
mjólkurflutninga til bæjar- koma verkfallstjórnarinnar j®em Vllla nota V0lkfalllði tjl
ins. jaö neita um viðgerð á yarð- Þes? að eyðileggja þjoðfelag-
Á sama hátt er það skilj- bátnum Óðni á sama tíma'1,0' Það er bezt fyrir alla að-
• anlegt, að þessi blöð vilja og landhelgisöeilan við'^
nú orðið ræða sem minnst Breta stendur sem hæst.
um synjun verkfallsstjórn-j Þessi mistök verkfalls-
arinnar við þeirri beiðni stjórnarinnar eru vissulega
Kóreu, þegar Bandaríkjamenn fóru . vinnulífinu sem mest. Þetta á
þaðan og drógu jafnframt úr öll- j einkum við um þær fram-
um vígbúnaði sínum. - kvæmdir, sem ríkið stendur
Þáttur kjarnorku-
sprengjunnar.
að. I þessu skyni meöal ann-
ars var fjárhagsráö stofnað.
Æskilegt er, að í landinu sé
Hér lýkur að rekja þrájStan í stofnun sem hefir yfirlit yf
grem Alsops. Við þetta ma bæta!.
sem verst eru staaair, og fiárfp^tínp-mia no- i®tnr
tryggja næga atvinnu. Um | ^j aðseinufau j hana sérstaklega til sín taka.
,'aðiii Vígbjóst meira en hinn og! Framkvæmdabankanum er
' taldi sér því óhætt að hefja árás- j ætlað það hlutverk að vera
arstríð. Þótt vígbúnaður sé óæski- j ríkisstj órninni til ráðuneytis
legur, getur hann verið lýðræðis- í fjárfestingarmálum. Bank-
þjóðunum óhjákvæmilegur til að anum er ekki ætlað að reyna
tryggja nauðsynlegt jafnvæg'i til! að ráða eða stjórna fjárfest
xriAhn Irlc* friAniim rvioAnn rrlrL-l nroer 1 »
hiö fyrsta um þá lausn, er
tryggir aukið réttlæti, vinrtu
frið og atvinnu í landinu.
viðhalds friönum, meðan ekki næst >,
samkomulag um allsherjarafvopn-
un.
I ingunni í smáatriðum, á
isama hátt og fjárhagsráð ger
Dómur margra fróðustu manna ;n - Honum er ætlaö aö stuöla
er sá, að það sé kjarnorkusprengj- ! að því, að framkvæmdir ríkis
an, sem framar öðru hafi tryggt! ins Og aðgerðir í f j árfesting-
(Framhald á 6. síða.) i (Framhald á 6. síðu.)