Tíminn - 14.04.1953, Blaðsíða 7

83. blað.
TÍMINN, þriSjudaginn 14. apríl 1953.
T
Frákafi
til keiha
Hvar eru skipin?
Sambandsskip:
Ms. Hvassafell losar saltfisk í
Santos. Ms. Arnarfell er í Rvík.
Ms. Jökulfell lestar sement í Ála-
borg.
Ríkisskip:
Hekla verður væntanlega á Akur
eyri í dag á vesturleið. Esja fór frá
Akureyri í gær á austurleið. Herðu
breið er á Austfjörðum á norður-
leið. Skjaldbreið á að fara frá
Reykjavík í dag til Húnaflóa-,
Skagafjarðar- og Eyjafjarðarhafna.
Þyrill er á Vestfjörðum á norður-
leið. Vilborg fór frá Rvík í gær-
kveldi til Snæfellsnesshafna og
Breiðafjarðaf.
Eimskip:
Brúarfoss kom til Rvíkur 10. 4.
frá lÆith. Dettifoss kom til Rvíkur
9. 4. frá Halifax. Goðafoss fór frá
Rvík 12. 4. til Antverpen og Rotter
dam. Gullfoss fór frá Nizza i gær
kveldi 12. 4. til Barcelóna. Lagarfoss
fór frá Halifax 11. 4. til New York.
Reykjafoss fer frá Húsavík í kvöld
13. 4. til Hamborgar. Selfoss fer
frá ísafirði í dag 13. 4. til Stykkis-
hólms, Grundarfjarðar og Akra-
ness. Tröllafoss fór frá Rvík 9. 4.
til New Ýork. Straumey kom til
Skagastrandar í morgun 13. 4. Per
þaðan til Hvammstanga. Dranga-
jökull fór frá Hamborg 8. 4. til
RVíkur. Birte íór frá Hamborg 11.
4. til Reykjavíkur. Enid fer frá
Rotterdam 14. 4. til Rvíkur.
Ur ýmsum áttum
Leiksýning fyrir Dagsbrúnarmenn.
Á laugardaginn kemur verður
sýníng á leikritinu Landið gleymda
í Þjóðleikhúsinu fyrir Dagsbrúnar-
meníí. Verða aðgöngumiðarnir að
sýningú þessari seldir í skrifstofu
Dagsbrúnar í Alþýðuhúsinu frá
því á miðvikudag.
Ármann. — Drengjahlaup
fer fram sunnudaginn fyrstan í
sumri (26. apríl). Keppt er um
bkara í þriggja og fimm manna
sveitum. Handhafi þeirra er Glímu
félagið Áírmann. Öllum félögum
innan ÍSÍ er heimil þátttaka, og
sé hún tiikynnt stjórn Prjálsíþrótta
deildar Ármanns viku fyrir hlaupið.
Prjáisíþróttadeild Ármanns.
Ármenningar!
Skemmtifund heldur Glímufélag
ið Ármahn 1 samkomusal Mjólkur
stöðvarinnar fimmtudaginn 16.
apríl kl. 9 síðd. Spiluð verður fé-
lagsvist. Sýnd verður skíðakvik-
mynd. Dans, bæði gömlu og nýju
— Árni Kjartansson stjórnar. Pé-
lagar, fjölmennið og takið með ykk
ur gesti. — Aðgangur 10 kr. —
Stjórn Ármanns.
Aðalfundur í Félagi sérleyfishafa.
Aðalfundur í Félagi sérleyfishafa
var haldinn í Breiðfirðingabúð
fimmtudaginn 9. þ. m. Mörg merk
mál voru til umræðu og mikill
áhugi ríkjandi um framtíðarstarf-
semi félagsins. — í stjórn félagsins
voru kosnir: Sigurður E. Steindórs
són, Rvík, formaður; Guðmundur
Böðvarsson, Selfossi, ritari; Ágúst
Hafberg, Reykjavík, gjaidkeri. Með
stjórnendur voru kosnir Magnús
Kristjánsson, Hvolsvöllum, Bjarni
Guðmundsson, Rvík Varastjórn:
Guðmann Hanness^n, Rvíi og
Ólafur Kt úlsson, 1 ugarvatn-
520 kr. fyrir 10 rétta.
í síðustu umferðum enska leik-
tímabilsins má gera ráð fyrir
óvæntum úrslitum, því að ofti.st
er hörð og jöfn barátta um efstu
sætin og einnig um að komast úr
þeim neðstu. Síðustu ieikdagana
hefir líka einnig ýmisi gt g ;rzt,
sem fæsta ór: ði fyrir og gert hefir
mörgum þátttakendi.m eifitt fyrir.
Á laugardaginn voru mörg úrslit
óvænt sem fyrri daginn og reynd-
ist bezti árangur 10 réttir leikir.
Bezti vinningur reyndist kr. 520 fyr
ir 10 rétta í kerfi. Vinningar skipt-
ust annars þannig:
1. vinn. 224 kr. fyrir 10 rétta (5)
Ræða Bjarna á Laugarvatni
.t.
(Framh. af 1. síðu).
Ástæðan fyrir því, að við hér
fórum að vinna að því, að hér
færi fram kennsla í námsgreinum
menntaskóia, var meðal annars sú,
að ég hef svo oft kynnzt fluggáfuö
, um ungmennum, sem áttu þess
engan köst að læra undir stúdents
próf, þó áð' slíkt nám væri þeirra
heitasta ósk. Einatt virtist mér
sem allar æskuóskir hyrfu fyrir
þeirri einni að læra, og minnist ég
uggvænlegrár bölsýni nokkurra ein
staklinga, sem sáu engin ráð til
að ganga íhenntaveginn svo kall-
aða. - , í
I Mér finnst ekki eihungis órétt-
mætt, heldúr í fyllsta máta óráð-
, legt, eins og málum er komið með
(fólksflutninga úr sveitum til bæj
anna, aö þeir fáu bændur, sem
geta véítt börnum sínúm fram-
haldsnám, verði að beina þeim til
bæjanna tit námsdvalar þar í allt
að áratug eða lengur sé markmið
ið að narháskólaprófi, en þeir efna
minhi eru-, með öllu útilokaðir.
| Væri. ekki sanni nær í landi
hinna mörgu skóla, að veita ung-
mennum .. sveitanna alla þá
kennslu Jf' syeitaskóla, sem frekast
er hægi_þ. e. alla aðra kennslu
en þá. sérfrháskólinn veitir.
j Til jáfnréttis og jafnvægis við
i bæina virðist vera sanngjai’nt, að
! einn meöntaskóli sé til í sveit. Þrátt
. fyrir það. þurfa nemendur samt
I að kosta sig utan heimila sinna,
: en þess^þurfa hvorki Reykvíking
ar né Ákiiréyringar. Auk þess hlýt-
( ur það áð vera metnaðarmál sveit
anna að þéirra æskulýður í þessu
sem öðru njóti jafnréttis við jafn
aldra sfha;- f bæjum, svo sem verða
má. '
Enn- er ónefnt mikilsvert atriði,
en það or hið stórkostlega fjárhags'
mál.
Af þe|sú stafar það, að nú mun
mjög lág iiundraðstala sveitafólks
ganga láhg’skólabrautina og verða
embættismé’hn, en hins vegar munu
þess alhhörg deémi, að bændafjöl-
skyldur takl sig upp og flytji bú-
ferlum - til- bæjanna einungis með
það fyrir augum að auðvelda skóla
göngu ■ þarna sinna. Ýmsir telja
það skaðíegtj, að aðeins bæja-
menn vérði' embættismenn. Portíð-
in sýnir það líka, að bændasynir
hafa 'ekkf átaðið öðrum að baki í
embættisrefestri né vísindastörf-
um. Ég hef um nokkurt skeið þótzt
sjá, að menntaskóli yrði stofnað
ur í sveit og með réttu eða röngu
hefir raúíiVerulega verið starfandi
I menntaakóli á Laugarvatni og er
I þetta sjötta árið hans hér. Af þessu
starfi le}ðir> það, að hingað hafa
verið ráðnir kennarar beinlínis með
hliðsjón. af: menntaskólakennslu.
j Hér er því fyrir hendi nú þegar
dugmikjð; kennaralið og húsakost
ar allmikill og ef til vill nægur, þeg
ar allt ar; fullgert, sem nú er ólokið
við, eftir-því, hvaða skipan verður
á liöfð.
1 Benda má á, að ýmsir munu
hafa liugsaö sér, að aðeins yrði
um málaskóla að ræða. Þetta sjón
armið er byggt á algerðum misskiln
ingi og m.á ekki eiga sér stað.
Enda er nú fyrir þessu séð með
skipun skóiameistara, sem hefir
stærðfræöimenntun.
' Hvers ættu þeir nemendur skól
ans að gjalda, sem vilja lesa stærð
fræði? Slík! gæti leitt til þess, að
Úrvals stæsi'ðfræðingar neyddust
til að velja.tsér málanám móti vilja
sínum eða að hætta nárni vegna
þess, að þeir ættu þess engan kost
að fara í bæi men: taskólana af
fjárhagslegum ástæðum. í ööru
lagi er ekki minni þörf fyrir verk-
fræðingat-en tungumálamenn. og
sízt ætti að bægja mönnum frá
námi, sem næst liggur atvinr uveg
unum. Aukakostnaðr.rinn við stærð
fræðinámið er ekki rtórmál. (Auð
velt nygg-ség vera að hafa nemend
ur jaman við nám að verulegu
leyti. Viðófum þegar reynslu fyr
ir c kur J þessu, nokkrir aukatím
ar í stærðfræði mun nægja. Ekki
vil ég þó fullyrða þetta).
Þrátt fyrir, þó að þetta mál snerti
aðstöðu mína persónulega hér á
Laugarvatni fremur neikvætt en
jákvætt, er mér þetta einlægt áhuga
mál, byggt á þeim rökum, sem
nefnd eru hér að framan. Ég þyk
ist sjá, að hér sé á ferðinni nauð
synlegt mál og réttlætismál, og ég
vissi alltaf að það myndi ná fram
að ganga, ef ekki nú þegar, þá
síðar.
Ætti nú að segja til um það,
hverjum það er að þakka, að
menntáskóli 1 sveit er þegar orðinn
veruleiki, hefi ég mjög mikla til-
hneigingu til að þakka það fyrst
og fremst þeim foreldrum, sem
vildu senda börn sin hingað í ó-
vissuna og þó um leið sjálfum nem
endunum. Alþingi sá og skiidi vilja
þessa fólks og brást með ágætum
við honum. Fyrst á fjárlagaþing-
inu 1952, en menntamálaráðherra
taldi ekki nógu vel fyrir ýmsu séð
þá, og stofnaði því ekki skólann á
því ári. Síðan samþykkti Alþingi
sundurlíðaða fjárveitingartillögu
menntaskóla á Laugarvatni með
samþykkt fjárlaga fyrir þetta ár,
og mun nú menntamálaráðherra
góðu heilli reka smiðshöggið á
stofnun skólans hér í dag. Flyt ég
honum þakkir fyrir komuna og
þessa athöfn.
Dr. Sveinn Þórðarson skólameist
ari tekur nú við sínu starfi hér.
Mér er mjög ljúít að afhenda hon
um hluta af mínu stafi. Bæði vegna
þess, að ég á foreldrum hans,
systkinum og honum sjálfum gott
að gjalda og einnig vegna þess, að
ég treysti honum persónulega til
lifandi starfs og góðra verka. Við,
sem þekkjum heimavistarskóla, vit
um, að hans bíður umfangsmikið
og vandasamt starf.
Auk venjulegs skólastarfs, er hér
heimili unga fólksins.
Pramundan er því ekki einungis
skólameistarastarfið, heldur einnig
heimilisföðurstarfið. Veltur því á
miklu að öruggt samstarf takizt,
ekki einungis með skólastjórum
hér, heldur og með kennurum og
nemendum þeirra 5 skóla, sem þeg
ar eru starfandi hér. Um leið og ég
lýk máli mínu vil ég bera fram
tvær óskir:
Sú fyrri er um það, að mennta
skólinn á Laugarvatni verði ekki
með öllu sniðinn eftir þeim mennta
skólum, sem fyrir eru. Ég held t. d.
áð hér sé færra, sem truflar og
tefur en í bæjunum, og að nema
megi svipað námsefni á skemmri
tíma. Það væri verulegt fjárhags
atriði fyrir efnalítið fólk.
Hin ósk mín er sú, að skólameist
ara takist að leiða skóla sinn þann
ig, að starf hans og stefna verði
til víðtækrar, sannrar menningar.
Kæru menntaskólanemendur!
Hér með er þá lokið mínu skóla-
starfi í ykkar þágu. Ég hefi margt
ykkur að þakka. Verið hófsöm og
sky.nsöm í daglegum háttum og
gleymið aldrei að gera kröfur til
sjálfra ykkar.
Ég bið þess, að ykkur farnist
ætíð vel.
Skólameistarahjón. Ég óska þess,
að hamingja og lífsgleði fylgi ykk-
ur hér á Laugarvatni og jafnan.
Áheyrendum mínum þakka ég
fyrir komuna og árna ykkur allra
heilla.
Ég bið guð að blessa starfsmenn
og st 'irf hins nýja menntaskóla og
alla -andsmer i.
J
SKIPAXIT GCHD
RIKBSINS
„HEKLA”
austur um land í hringferð
hinn 18. þ. m. Tekið á móti
flutningi til Fáskrúðsfjarðar,
Reyðjarfjarðar, Eskifjarðar,
Norðfjarðar, Seyðisfjarðar,
Kópaskers og Húsavíkur í dag
og á morgun. Farseðlar seld-
ir á fimmtudag.
BALÐUR
til Skarðsstöðvar, Salthólma-
víkur, Króksfjarðarness og
Reykhóla í kvöld. Vörumót-
taka árdegis.
| Til sölu |
| SÓLÓ-miðstöðvareldavél. |
Eldavélin er í góðu lagi |
| og selst ódýrt. Upplýsing- |
| ar í síma 14, Akranesi. f
| Þorgrímur Jónsson, Kúlu- f
I dalsá. —
iimiiiiiiimiiiiiniiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiutiii*
Orgel
2. viim. 59 '. fyrir 9 rétta (19)
3. vinningur i.1 kr. fyrir 8 rétta (87)
Kvenfélag Laagholtssóknar
heldur fund í samkomusal Laug
arneskirkju klukkan 8,30 e. h. í
kvöld.
Næstu sýringar Leik
félags Reykjavíkur
Leikfélag Reykjavíkur hef-
lr nú byrj .ð sýi ngar á sjón
leiknum , ’esalii.gunum“, er
beðið var 'ftir með nok urri
eftirvænt. ifu, en frumsýning
ieit-sins dróst á langinn vegna
mikillar aðsóknar að öðrum
verkefnum félagsins. „Vesal-
ingarnir“ hafa verið sýndir
þrisvar sinnum, síðast á
1.5 =
f Vil selja nýlegt orgel =
| (Mannborg) fyrir sann-1
| gjarnt verð.
S =
| Mikið og gott hljóðfæri. |
Sími 6805. |
«iiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiimiiimiiiiiiiuii«Miiiiik»
Sinfónín hl j únisvoit
(Framh. af 8. síðu).
sinn við Islendinga síðar og
komið hingað í söngför, ef
til vill næsta haust.
Viðurkenningarorð Kiellands.
! Hljómsveitarstjórimj Olav
Kielland fór viðurkenningar
• orðum um hljómsveitarmenn
,sína á blaðamannafundinum
| í gær. Var hann þá nýkom-
inn af æfingu, sem hann var
ánægður með, en hljómsveit
1 arstjórinn er að sögn ekki
ánægður nema honum líki af
burðavel, því að honum er
1 uppgerðin ekki töm.
) Fjörn Ólafsson er framúr
i skarandi fiðluleikari, sagði
ihann, en Björn leikur einleik
' með hljómsve'Ánni í fiðlu-
konsertinum.
sunnudagskvöl lio, og var leik
urinn nokkuð styttur frá því,
sem var á frui.isýningunni,
sem þótti í lengsta lagi. „Ven
alingarnir" verða sýndir ann
að kvold, en í kvöld sýnir
félagið gamanleikinn „Góðir
eiginme’m sofa heima“ í 31.
sir n. Vagna burtfarar eins
aðalleikandans, Alfreðs
Andréssonar, úr bsenum upp
úr næstu helgi verða síðustu
sýningar á gamanleiknum í
þessári viku.
FLIT
Með 5% DDT
ARFAOLIA:
FLIT 35 WEED
KILLER
Sssol
OLIUFELAGEDH.F.
REYKJAVÍK
Blikksmiðjan
GLÖFAXI
Hranntelg 14. Slml 7Ki
Rafmagns-
mótorar
i
f Eigum enn til 2 og 7% hest- f
| afls BROOKS mótora vatns- f
f þétta.
| Véla- og raftækjaverzlunin |
1 Tryggvagötu 23. Sími 81279 |
■iiiiii111111111111111111111111111111ii11111111111)1111111111111111111
luiiuiiimiiRuiiiimmiHitiiuuuiuiniiuiurais
amP€R w
Raflagnir — Viðgerðir
RaflagnaefnL
Þingholtsstræti 21.
Slmi 31556.
aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii«iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiint«
| Þúsundir vita að gæfan |
1 kfylgir hringunum frá I
f SIGURÞÓR, Hafnarstr. 4. i
S Z
Margar ger lr
fyrirliggjandi.
| Sendum gegn pðstkröfu. |
iiiiiiiiiiiiiimmiiimiiiniiiiiiiiiitniiiiiHtiiiiiiiiiiiiiinii
Ylú lirjyur íeiÁin {
’ KEYKJAVfK - SÍMI 7080
UMBODSMENN UM LAND ALLT