Tíminn - 19.06.1953, Qupperneq 8

37. árgangur.
Reykjavík,
19. júní 1953.
134. blað.
Rússneskor skriðdrekaher hefir lokað
leiðura railli A.- og V.-Þýzkal.
<0 -M
og uppþof í Austur-Berðín í
, skriðdrekum beitt gegu múguum
Fjöldagöngur, uppþot og átiik mögnuðust mjög í Austur-
Rerlfn í fyrradag. og kc® ti! blóðugra átaka milli lierlögreglu
og mannfjöldans, sem krafðist kjarabóta, freisis og frjálsra
kosnœg'a undir herópinu: „Við viljum ekki vera þrælar.“
Afte.argir munu hafa verið drepnir og fjöldi manna særð-
ist, er rússneskar hersveitir beittu vélbyssum og skriðdrek-
um gegn mannfjölðanum. í gærkveldi var alít talið rólegt,
en rússneskar hersveitir voru hvarvetna á verði, skriðdrek-
ar við merkjalínusta og frá deginum í dag var öll umferð
tíl og frá rússneska hernámshlutanum bönnuð.
Á þrið'judaginn var kom til
mikilla kröfugangna, eins og
áður hefir verið’ skýrt frá.
Byggingaverkamenn áttu
upptökin og' kröfðust afnáms
tilskipunar um 10% afkasta-
a ukningu án launahækkana
jafnframt því, sem krafizt
19. jnní, dagur Kven
réttindafél. íslands
Kvenré ttindadagurinn er í
dag, og af því tilefni gefur
Kvenréttindafélag íslands út
bla'ð sitt 19. júní og selur á
götum bæjarins. Blað'ið’ er
mjög pandað að efni og frá-
gangi. Hefst þar á vi'ðtali við
Dóíú Þórhalisdóttur, - for
setafrú og Georgíu Björns-
$qnt fyrrverandi forsetafrú.
Þá eru og greinar og ljó'ð eft-
ir þessar konur: Jóhönnu
Fi'iðr.'ksdóttur, Svöfu Þór-
leifsdóttur, Kristínu Sigurðar
dóttur, Guðrúnu Jónsdóttur,
Sigríði Einars, Rannveigu
Þorsteinsdóttur’, Sigríði
Björnsdóttur, Ragnheiði
Jónsdóttur, Guðrúnu Geirs-
dófctur, Guðlaugu Narfadótt-
u.r, Halldóru Guðmundsdótt-
ur, Halldóru B. Björnsson og
Helgu Magnúsdóttur. Auk
þess er get.ið listakvennanna
Ólafar Pálsdóttur og Gerðar
Helgadóttur og þar eru dán-
arminningar um Rannveigu
Hallberg og Katrínu Pálsdótt
ur. Þar eru og rædd kvenrétt
indamál innan lands og ut-
an. Ritstjóri er Svafa Þór-
leifsdótt’r.
Konurnar minnast dagsins
meö' kaffisamsæti í Tjarnar-
café í kvöld kl. 9 allar kon-
ur eru velkomnir þátttakend
ur, og vesturíslenzku konurn
ar, sem hér eru r.ú á ferða-
lagi, eru gestir Kvsnrðttinda
félagsins. ‘
var aukins stjórnmáláfrelsis
og frjálsra kosninga. Stjórn-
in þorði ekki að beita alþýðu-
hernum, og kommúnistaflokk
urinn lofaði úrbótum.
Hópgöngur hefjast að
morgni.
En fólkið lét sér ekki sesfj
ast. Að morgni miðviku-
dagsins tók fólk að safnast
saman á strætum, einkum
í Stalíns-stræti, þar sgm
byggingaverkamcnn höfðu
forgöngu. Varð mannfjöld-
inn mjög mikill, verkamenn
hættu hvairvetna vinnu,
skrifstofumenn og búðar-
fólk gekk út og slóst i hóp-
inn. Mannfjöldinn hnikað-
ist smátt og smátt inn í Len
in-stræti undir herópinu:
„Við viljum ekki vera þræl-
ar“. Þaðan var gengið yfir
Marx-Engels-torgið, þar
sem Þjóðverjar hafa síðustu
árin gengið I skrúðfylkingu
kommúnista á hátíðisdög-
um flokksins, og að rúss-
neska sendiherrabústaðn-
um.
Var byltingu líkast.
ir ’ *- >; í*9Brl
Mannfjöldinn óx, ópin
mögnuðust, og stjórnin stóð
ráðþrota í stjórnarbygging-
um. Allt liktist því, að mann
fjöldinn ætlaði að reka stjórn
ina út og um byltingu væri
að ræða. Þá greip kommún-
istastjórnin til þess ráðs að
lýsa neyðarástandi í landinu,
innleiða herlög og kveðja
rússneska herinn til aðstoð-
ar. Rússneskir skriðdrekar
skipuðu sér í skjaldborg um
stjórnarráöið og bústað rúss-
neska stjórnarfulltrúans, her
sveitir tóku sér stöðu á götu-
honum með vélbyssur tii þess
aö stöðva mannfjöldann.
Kom brátt til verulegra á-
taka, og munu tugir manna
hafa látið lífið, en enn fleiri
særzt. Nákvæmar fregnir af
mannfalli og meiðslum eru
ekki fyrir hendi, en í gær-
morgun höfðu 15 lík verið
flutt til V.-Berlínar.
„Hér mvrtu Rússar. .. .“
í einni götu ruddust íveir
rússneskir skriðdrekar á
mannf jö’dann, sem ekki
komst ursdan, og létust þar
tveir raexin þegar og nokkr-
ir særöust. Þegar í stað
reisti mannfjöldmn tré-
kross á staðnum með áletr-
uninni: „Hér myrtu rúss-
neskir hermenn tvo Þjóð-
verja.“ Rússneskir fánar
voru víða rifnir niður, svo
og merki milli hernámssvæð ,
anna. Múgurinn kveilct í bif
reiðum og húsum, og tvær
I stórar verzlunarbyggingar I
brunnu tii grunna. Loks þeg !
ar líða tók á daginn og her- |
inn hafði náð yfirhöndinni
tók mannf jöldinn að dreif- j
j ast.
Lokað öllum leiðum.
í gær var kyrrt að kalla,
í menn komu tzl vinxzu smn-
í ar en mikil ólga var undir-
Í nz'ðri. Rússneskar hersveit-
| ir héidu áíram að streyma
tz'l borgarlnzzar að austan í
allan gærdag, og orustu-
flugvélar sVeimuðu yfir
borginni. Á götum stóðu
vopnaðar hersveitz'r, og við
merkjalínu hernámssvæð-
anna voru skriödrekar á
verði. Síðdegis í gær gaf her
námsstjórinn út þá tz'lkynn
ingu, að allar ferðir millz
Austur- og Vesiur-Berlírc-
ar væru baxznaðar frá og
með öeginum í dag.
Ekkz fleiri en þrír.
í fyrradag og gær gilti og
það boð, að ekki mættu
fleiri en bvír sjást saman á
götum. Samgöngukerfi borg-
arinnar var að mestu lamað,
og dauð'arefsing lögð við brot
um á þessum umferðabönn-
um. í Magdeburg kom einnig
t;l óéirða og er sagt að þar
hafi látizfc tveir menn. ±
Tékkólsóvakíu hefir einnig
orðið vart nokkurrar ókyrrð-
ar síðustu daga, og hafa
myndir af Stalin verið born-
ar á bál á einstaka stað.
Eælt nfður með
hervaldi.
Af atburöunum í Berlín
síðustu dagana þykir auð-
sýna, aö litlu hafi munað, að
bylting yrði og hinum komm-
únistisku valdamönnum
steypt af stóli. Austur-Þjóð-
verjar hafa ætlað sér að
nota sér þær tilslakanir, sem
Rússara hafa gert síðustu vik
ur, til þess að heimta frelsi
og lífskjarabætur eftir áþján
undanfarinna ára. Þetta
hefði og vafalaust tekizt, ef
rússneski herinn hefði ekki
skor.zt í leikinn og bælt þessa
tilraun niður með skriðdrek-
um og vélbyssum. Og nú er
Austur-Þýzkaland lokað á ný
með rússneskum skriðdrek-
um.
Suður-Kóreustj. sleppir
25 þús. föngum S. Þ.
í fyrradag sluppu um 25 þúsund fangar úr búðum S.Þ. í
Kóreu með tilstyrk stjórnar Syngmans Rhee. Hafði stjórnin
tilkynnt, að hún myndi sleppa úr haldi öllum föngum, sem
ekki væru kommúnistar. í gærkveldi hafði ekki tekizt að
handsama á ný nema á annað þúsund fanga.
í gær tilkynnti Rhee einn- ar uggvænlegustu, sem þaðan
ig, að hann mundi beita her | hefðu borizt síðustu mánuði,
Suður-Kóreu gegn þeim, sem og Bretar og Bandaríkja-
reyndu að hneppa fangana í menn væru ekki búnir að af-
varðhald á ný. Her S.Þ. hafði j ráða, hvernig nú skyldi snú-
lent. í smáskærum við fanga, j ast við málunum. Eisenhow-
og höfðu 10 fangar, sem neit- er forseti kvaðst vona, að
uðu að hverfa aftur í fanga- ' hvað sem öllu öðru liði, kæmi
búðir, veriö drepnir, en 16 þetta ekki í veg fyrir að
særðir. : vopnahlé kæmist á í Kóreu.
Chsrchill sagði í brezka ± gær mátti hins vegar heita,
þinginu í gær, að síðustu að kyrrt væri á vígstöðvun-
fregnir frá Kóreu væru hin- um í Kóreu.
Ilerdís Þorvaldsdóttz'r i gerfz
fjallko7zuni|ar. (Ljósm. Bíb£
Gísladóttir)!
Akurnesingar
sigruðu 4:0
Lezkur Akurhesinga og
K.R.. á íþróttavellnum í
gætikveldi fór þannig, að
Akurneszngar báru sigur úr
býtum með fjórum mörk-
um gegn engu. Akurneszng-
ar settu tvö mörk í hvorum
hálflez'k. Þórður Þórðarsom
skoraði tvö mörk, Ríkharð-
ur Jónsson eitt og Pétur
Georgssozz eztt. Fjögur til
fimm þúsufts manns horfðu
á lezkinn. Akurnesingar
voru mjög harðir í sókn
sz'ftnz' og K.R.-z'ngar óheppn
ir með upphlaup síft.
Kosnmgafundir
Þórðar í Gull-
bringusýslu
Það er í kvöld, sem kosn-
ingafundur Framsóknar-
manna verður haldinn að
Bjarnarstöðum á Álftanesi
og hefst fundurinn klukkan
8,30. Annar slíkur fundur
verður haldinn í Barnaskól-
anum á Vatnsleysuströnd á
sunnudaginn. Hefst sá fund-
ur klukkan fjögur. Þórður
Björnsson frambjóðandi
Framsóknarflokksins í sýsl-
unni ræðir stjórnmálin á
báðum t'undunum. Eru allir
velkomnir á fund'na og fram
bjóðendum hinna flokkanna
boðið þangað til að flytja
mál sín, og .eins iniianhéraðs
mönnum.
Framsóknarmenn! Kosningaskrifstofan er í Edduhúsínu
Opin virka daga ki. 10-10, sunnud. 2-7. Símar 5564 og 82716
• Huiiií smnimmd viif sh-rifstofuna. — Yinntun ötnUvqa aif sitjri Framsóknarflolthsins.
Sfálfhotömliðmr éshast til starfa í shrifstofuna í hvöld oy nwstu hvöld Dlaryur hendur vinna Iétt verk.
Listi Framsóknarfiokksins menniskjördæmunum B-listinn