Tíminn - 14.11.1953, Blaðsíða 3

259. blað.
TÍMINN, laugardaginn 14. nóvember 1953
ÞJÓDVÖR
Efílr Þórð Valdfmarsson,
þjóðréttai'fræðing
I seinustu kosningum rudd
Ist nýr flokkur manna fram
á svið íslenzkra stjórnmála.
Hann kenndi sig við þjóð-
vörn, þótt hann hefði það
eitt mála á stefnuskrá sinni
aö berjast fyrir því, að íslend
ingar hættu að vera aðili að
varnarbandalagi Atlantshafs
ríkjanna og stæðu uppi einir
og óvarðir.
Málgagn þessa sérkenni-
lega flokks flytur vikulega
hatursmagnaðan áróður
gegn heilbrigðri samvinnu ís
lendinga við aðrar þjóðir í
efnahags- og hernaðarmál-
um. Hið grunnhyggna oröa-
skvaldur þessara svokölluðu
,,þjóðvarnarmanna“ minnir
átakanlega á spænsku þjóð-
söguna um riddarann Don
Quijote'. "
Hann hafði lesið mikið um
glæsíleika riddaratímabilsins
og vildi fyrir hvern mun
verða hetja og frelsa bág-
staddar meyjar úr hættu af
Völdum bófa og’ annars ó-
þjóðalýðs. Illu heilli fyrir Don
Quijote var riddaratímabilið
löngu liðið. Friður og spekt
ríkti í spænskum borgum og
uppvöðsluseggir allir og skálk
ar voru undir loku og lás. Þrá
Don Quijote eftir því að vera
hetja var svo mikil, að hann
skeytti ekki um þessar stað-
reyndir, heldur klæddi sig í
riddaraskrúða og tók sér
spjót í hönd. Riddari vildi
hann vera, hvað sem tautaði.
Hann bar þar að, sem vind-
milla stóð og malaði korn
bónda nokkurs. Skammt þar
frá stóð bóndadóttirin og
horfði á. Don Quijote taldi
sér óðara trú um, aö hún
væri í bráðri hættu af völd-
um vindmyllunnar, sem væri
övinaher. „Ég skal bjarga
þér“, æpti hann og renndi á
yindmyluna. Sem líkur stóðu
til, var orrusta þessi í senn
spaugileg fyrir áhorfendur og
átaknleg fyrijr bóndann og
dóttur hans, því að Don
Quijote, frelsari bágstaddra
meyja, vann mikið tjón á
yindmyllunni.
Því miður kemur það fyrir
enn þann dag í dag, að sami
fítonsandinn og kom Don
Quijote til að taka sér spjót
í hönd og leggja til orrustu
,við fjandsamlega vindmylu.
hleypur í menn, sem hafa
meiri löngun en getu til að
vinna dáðir. Aðstandendur
Þjóövarnarflokksins eru gott
dæmi um þá manntegund.
Þeir eru margir hverjir bók-
hneigðir í betra lagi og hafa
lesið mikið um baráttu Jóns
Sigurðssonar og Fjölnis-
manna fyrir því að bjarga ís
landi undan óstjórn Dana.
Lestur þein-a um hina skel-
eggu baráttu Jóns Sigurðs-
sonar fyrir því að endur-
heimta sjálfstæði íslands
kveikti brennandi löngun hjá
Þjóðvarnarmönnum til að
vera frelsishetjur eins og Jón
Sigurðsson.'
| Því miður fyrir þessa menn
þá var ekki lengur að því
íhlaupið að vera frelsishetja
|á íslandi. Landið var frjálst
, eins og bezt varð á kosið, Ein-
’ angrunin, sem Danir höfðu
'neytt upp á íslenzku þjóðina,
hafði verið rofin og heilbrigö
sambúð við aðrar þjóðir
| tryggði íslandi meira öryggi
| en nokkru sinni fyrr. Sam-
í tök frelsisunnandi þjóða, svo
'sem Sameinuðu þjóðirnar og
j bandalag það, er kennt er við
; Atlantshafið, og fleir slík,
voru öflugur hlífiskjöldur fyr
jir sjálfstæði íslands. Það
j horfði því vægast sagt. bág-
lega fyrir möhnum, sem vildu
fyrir hvern mun leika hlut-
jverk frelsishetja.
| Forkólfar „Þjóðvarnar-
! flokksins“ leystu vandann á
sama hátt og Don Quijote.
Þeir töldu sér trú um, að Atl-
, antshafsbandalagiö og am-
eríska varnarliðið á íslandi
, væru óvinir, er rænt hefðu
þjóð vora frelsi. „ísland er
land í óvinahöndum“, æptu
þeir og réðust á þá varriar-
garða, sem bægðu burt frá
íslandi þeirri hættu að glata
því frelsi, sem það hafði öðl-
azt fyrir tilstilli Jóns Sigurðs
sonar og annarra mætra
manna.
Starfsemi öfgamannanna
í Þjóðvarnarflokknum er ekki
ósvipuð því, að einhver villu-
ráfandi Hollendingur feiigi
þá flugu í höfuðið að frelsa
Holland með því að bora gat
á flóðgarðana, sem hlífa því
við ásælni hafsins, eftir að
hafa talið sér trú um, að við
það mundi yfirborð hafsins
lækka og sléttlendi Hollands
mundi með því móti „frelsað“
úr ánauð flóðgarðanna.
íslendingar eru of gáfuð
þjóð til aö láta blekkjast til
lengdar af mönnum, sem
langar til að slá sig til ridd-
ar með þeim hætti, sem leið-
togar hinna svokölluðu Þjóð-
varnarmanna hafa kosið sér.
Allur þorri hugsandi manna
hér á landi veit, aö sjálfstæði
og heill íslenzku þjóðarinnar
er bezt borgið með skynsam-
legri samvinnu við aðrar þjóð
ir um að varðveita friðinn í
j heiminum. Slík samvinna er
öruggasti skjöldur smáþjóð-
jar gegn þeim, er kynnu að
jfýsa aö feta í fótspor Hitlers
sáluga.
Samvinna um hernaðar-
efnahags- og menningarmál
mun vísa mannkyninu leið-
ina til vaxandi velmegunar,
aukinna mannréttinda, jafn-
ari' skiptingar auðlegða
heimsins og varanlegs friöar
og sjálfstæðis hinna ýmsu
þjóða heims. Þá leiö hefði
Jón Sigurðsson á'rreiðanlega
vísað íslenzku þjóðinni, hefði
hann verið uppi, því að sú
le.iö er eðlilegt framhald af
þeiri braut, sem íslenzka þjóð
in hélt undir forustu hans.
♦
*
<
Bridgeþátfur
I heimsmeistarakeppni Svía og
Bandarikjamanna kom þetta spil
fyrir. Það var nr. 104, vestur gefur,
enginn í hættu.
A G86
^ 96 2
Á 7 6
Á G 6 4
6 5 6 D 10 4 3 2
V G 10 5 4 ^ D3
^ K G 10 9 8 3 $ D
«§>9 5 itð K D 10 7 2
6 ÁKÐ7
V ÁIC87
$ 542
<£. 33
í opna herberginu gengu sagnir
þannig:
ÞINGMAL:
Tillaga llermaims Jénassonar

. Vestur Norður Austur Suður
|Anulf Rapee Lilliehöök Stayman
j — -
! 2 $ 2 Gr.
D
Austur spilaði út laufa kóng og
Norður drap með ásnum. Því næst ;
spilaði hann spaða gosa, og Austur ;
setti drottninguna á. Þá var lítið j
hjarta látið frá blindum, sem Aust j
ur tók á drottninguna. Austur lét
spaða, blindur lét 7 og Noröur fékk t
á 8. Norður fékk þannig átta slagi j
og vann sögnina. 120 stig til USA.!
Vel spilað. I
I
í lokaða herberginu gekk þannig
Vestur Norður Austur Suður
Schenker Kock Crawford Werner
— — 1* D
!♦ 1 Gr. — 2 Gr.
— 3 Gr.
Austur spilaði laufa kóng út og
Norður tók með ásnum. XCock
reyndi ekki svíningu í spaðanum,
og gat aðeins náð því lokaspili í
spaða, sem þvingaði Austur til að
spila út frá laufalitnum. Tveir nið-
ur. 100 stig til USA.
Líturn aðeins á sagnirnar við
borðin. í opna herberginu segir
Stayman pass, þrátt fyrir að hafa
fengið frjálsa tveggja granda sögn
frá félaga sínum. Hann gat aöeins
talið 14 punkta (Goren) á hendi
sinni, og þar sem langlit vantaði,
áleit hann, að þrjú grönd gætu ekki
unnizt.
í lokaða herberginu segir Wern-
er, sem aðeins hefir fengið eitt
grand fi'á félaga sínum, tvö grönd,
j og Norður segir auðvitað þrjú
1 grönd.
| Noröur—Suður, sem til samans
i hafa sex háspil, eru í vonlausri
; stöðu. Þess má geta, að Kock—
j Werner notuðu ekki punktatalningu
(við grandsögn sína. Hendi Suður,
sem telur aðeins 14 punkta, er eftir
punktatalningu of veik, til þess að
gamesögn sé reynd. Eftir háspila-
talningu getur verið gamesögn í
spilum, sem telja meira en sex há-
spil. Suður hefir fjögur háspil og
því reynir hann 2 grönd, með slæm
um árangri. Þetta spil sýnir vel, að
punktatalningin reynist betur, þeg-
' ar um grandsögn er að ræða.
Spil nr. 165. Norður gefur. Norð-
ur—Suður í hættu.
Hermann Jónasson hefir
lagt fram í sarneinuðu þingi
svohljóðandi tillögu um milli-
þinganefnd í heilbrigðismál-
um:
„Alþingi ályktar að kjósa
fimm rnanna milliþinganefnd
í heilbrigðismálum. Nefndin
velur sér formann. Verkefni
nefndarinnar eru:
1) Að gera tillögur um
fjölda. stærð og staðsetningu
sjúkrahúsa og hjúkrunarheim
ila i landinu. _____
2) Að gera tillögur um al-
mennar ráðstafanir til efling
ar heilsuvernd og heilbrigði
með þjóðinni.
Læknum, hjúkrunarkonum,
kennurum og öðrum, er að
heilbrigðismálum vinna í
þjónustu ríkisins, er skylt að
veita nefndinni upplýsingar,
er henni mega að gagni koma
í starfi hennar.“
í greinargerð tillögunnar
segir m. a.:
„Sjúkrahús eru nú og hafa
á síðustu árum verið reist
víðs vegar um l'andið og fyrir
fé, er nemur tugum milljóna.
Ríki og bæjar- og sveitarfé-
lög hafa lagt mjög hart að sér
með fjárframlög til þessara
bygginga. Hjá því verður auð-
vitað eklci komizt. En auðsætt
er, að miklu skiptir, að þeim
stórfelldu fjármunum, sem til
þessara bygginga er.varið, sé
ekki að verulegu leyti á glæ
kastað. Það er komið alveg
nóg af því í þjóðfélagi okkar
— og mætti nefna þess mörg
dæmi, — að byggt er svo skipu
lags- og fyrirhyggj ulítið, að
við vöknum skyndilega upp
við þann vonda draum. að
opinberar eða hálfopinberar
byggingar eru um of eða sett-
ar niður á alröngum stöðum.
Hafa þessi mistök kostað stór-
fé, sem er á glæ kastað.
Þessi tillaga, ef samþykkt
verður, á að geta kornið í veg
fyrir slík mistök og óþörf fjár
útlát, auk þess sem hún á að
geta tryggt, að siúklingar,
hvar sem er á landinu, hafi
sem bezta og jafnasta aðstöðu
til þess að komast í sjúkrahús
og dveljast þar.
En um leið og við gefum
þessu atriöi gaum, hlýtur þaö
^að leiöa hugann aö því, hvílik
ógrynni fjár allir sjúkdóm-
arnir kosta þjóðina í töpuðu
vinnuafli og vinnuþreki, auk
sj úkraliúsvistarinnar, læknis-
hjálpar og lyfjakaupa — aö
ógleymdum öllum þjáningun-
um. — Gerum við ekki allt of
lítið og jafnvel flestum menn-
ingarþjóöum minna að því að
fræöa þjóöina um heilsuvernd
og heilbrigði? Ég tel vafalitið,
að svo sé. Við heyrum sjaldan
lækna tala um þessi mál í út-
varp, og fræðsla um þessi efni
viröist litt tiltæk fyrir þjóð-
ina.
Ég er ekki í neinum vafa
um, að þessi skortur á al-
mennri fræðslu er mikil yfir-
sjón og að á þessu þarf að
verða gagngerð breyting.
Hins vegar er það ekki vanda-
laust né einfalt mál. hvernig
þessari fræðslu verði bezt fyr-
ir komið, þannig að hún komi
að sem almennustu gagni fyr-
ir þjóðina, það er athugunar-
og rannsóknarefni fyrirhug-
aðrar nefndar, sem að þeirri
rannsókn lokinni á aö gera á-
kveðnar tillögur um það at-
riði.“
Ríkisútgerð togara til atvinnu-
jöfnunar í kauptúnum
fJíefráítssi* aíi* i*æðaa Eiriks I*4srsíemss©saar

l
f
♦
i
I
i

Frá Simdlieiiisim
Fyrst um sinn geta gestir fengið aðgang að steypu-
böðum Sundhallarinnar á æfingatímum sundfé-
laganna.
Sundhöll Rejdíjavíkur.
& 87
V G 10 8 6 3
♦ 10 9 7
A ÁK9
♦ K9 ♦ DG102
72 ♦ 5
* AG8542 ♦ D 6 3
* D10 3 * G 8 6 5 2
A Á 6 5 4 3
¥ ÁKD94
♦ K
* 74
í opna herberginu.
Norður Austur Suður Vestur
Becker Kock Lightner Werner
— — 1A 24
— — 2y —
4 V
Takið eftii’, að Norður sag'ði ekki
i Eins og áður hefir veriö
! skýrt frá, flytja þeir Hannibal
! Valdimarsson og Eiríkur Þor-
steinsson frumvarp um tog-
! araútgerð ríkisins til atvinnu
: j öfnunar. Togaraútgerð þeirri
: sem frv. ræðir um, er fyrst og
í fremst ætlað að leggja afla á
land í kaupstöðum og kaup-
túnum, þar sem næg útgerð
er elcki fyrir. Frv. var nýlega
til 1. umræðu í n. d. og fer
hér á eftir útdráttur úr ræðu,
sem Eiríkitr Þorsteinsson
flutti viö þaö tækifæri:
Atvinnuvegir íslendinga
eru meira háðir veðráttu og
— — 1A —
—
5 V — 6<g> —
Eítirtektarvert er, að Stayman
segir ekki tvo tígla eins og' Werner!
gerði við hitt borðið. Sagnir Norð- i
ur—Suður eru ekki neinn mæli-
kvarði á evrópískan briöge. Þetta
eru aðeins hasasagnir, þar sem al-
gjör óvissa ríkir um skiptinguna.
Sögn Norður, fimm hjörtu nýna,
að Norður hefir verið hræddur um,
að Suður hefði sagt of lítið á spil
á annarri umferð. Það var góð á-‘sín, og sagnir Suður, þrjú hjörtu cg
kvörðun, bví tveggja hjarta sögn sex hjörtu, sýna einnig það sama.
hefði ef til vill leitt til slemmu. | siíkar sagnir ættu ekki að koma
Spilið er ekki sérstakt. Suður tók fyrír j heimsmeistarakeppni. X
næsta bridgeþætti veröur niðurlag
11 slagi.
! í iokaða herberginu.
Norður Austur Suður
Vestur
þessarar greinar, sem sýnt hefir
greinilega mismuninn á amerískum

Wohlin Rapee Larsen Stayman og sænskum bridge.
öðrum geðbrigðum náttúru-
afla en gerist í flestum ná-
grannalöndunum. Orsakir
þess eru alþjóð kunnar. Fram
leiðslugreinar þ j óðarinnar
hafa lengst af verið fáar og
einhæfar og lengi vel lítið á-
berandi aðrar en landbúnað-
ur og fiskveiðar. Síðar, eða
aðallega á þessari öld er svo
unnt að fara að tala um sem
stórar atvinnugreinar iðnað,
verzlun og siglingar, auk
margháttaðra starfa, sem
skapazt hafa samfara upp-
byggingu nútíma menningar-
þjóðfélags.
Frv. það á þskj. 101, er hér
liggur fyrir til umr. og vio hv.
3. landsk. þm. erum flm. aö,
gengur út á það að sjá þeim
kauptúnum og kaupstöðum,
sem ekki hafa bolmagn til að
reka togara sjálf, fyrir næg-
um fiski til verkunar af tog-
urum. sem ríkið gerir sjálft
út, til að jafna atvinnu í þeim
á þann hátt, að togararnir
leggi þar einkum afla á land,
sem atvinnuleysi gerir vart
við sig og mest er þörf aukinn
ar atvinnu hverju sinni. Eins
og kunnugt er, hafa hinar
stórfelldu framfarir í útbún-
aöi fiskiskipa valdið því, að
fiskurinn hefir gengið til
þurrðar í sjónum. Ýmsar góð
ar verstöðvar eru svo til lagð-
(Framhald á 7. BÍSu.)