Tíminn - 21.08.1954, Blaðsíða 5

186. blað.
TÍMINN, laugardaginn 21. ágúst 1954.
S
Lmigard. 21. ágúst
Bátabanniðog
skipasmiðurinn
Sambandsskip komu á 18 hafnir,
þar sem Fossarnir komu aidrei!
Skip SlS hafsn að moðaiiali 118 viðkoiuur úti á landi — skip
Eiinskip aðeiiis 49!
Skip Sambands íslenzkra samvinnufélaga komu á síðast Samkeppni en ekki
liðnu ári til 18 íslenzkra hafna, þar sem skip Eimskipafé- einræði.
| la?s Tslands aldrei komu allt árið. Þó hafði Eimskip 9 skip Sannleikurinn um siglinga-
Bjarni Einarsson, skipa- 0g fékk það 10. á árinu, en SÍS aðeins 3 og fékk það fjórða! málin er sá, að síðan sam-
smiður, reynir enn í ónefndu Ef taldar eru saman allar viðkomur hessara skipa á höfn- vinnumenn byrjuðu að sigla
blaði, miður þjóðhollu, að um úti á landi, kemur í Ijós, að Eimskip hefir 441 eða 49 meg eigin skipum, hefir skap-
verja þá fyrirætlun sína (og viðkomur að meðaltali fyrir hvert skip. Hins vegar hafa azt samkeppni á þessu sviði,
vfðskiptamálaráðherrans?) Sambandsskipin 410 viðkomur eða 118 á hvert skip! .sem hefir tvímælalaust verið
að banna útgerðinni að flytjaj Iþjóðinni holl. Það hafa skap
inn fiskibáta, jafnvel þótt ó- Þessar
Landhelgisdeilan
og Norðurlanda-
Alyktanir Norðurlandaráðs
ins varðandi landhelgisdeilu
Ereta og íslendinga hefir
valdið vonbrigðum hér á
landi. Af hfelfZu íslendinga
var málið lagt fyrir ráðið í
trausti þess, að það tæki já-
kvæða afstöðu með hinum
íslenzka málstað og vítti of-
beldisaðgerðir Breta. í stað
þess að gera þetta, vísar ráð
ið málinu raunverulega frá
sér án þess að taka nokkra
jákvæða afstöðu með aðgerð
um íslendinga og telur að
tölur tala skýru gerðu margar tilraunir til þess azt umræöur, sem leitt hafa
gerlegt sé nú, að fá bátaþörf- máli um það, hvers konar að fá félagið til að breyta margt í ljós varðandi þessa
inni fullnægt innanlands, hve siglingaþjónustu Eimskip og starfsháttum sínum til hags- starfsemi, sem þjóðinni er
fegnir sem menn vildu. Sambandið veita hinum bóta fýrir hinar dreifðu byggð gott að vita.
Það er raunar hvimleitt dreifðu byggðum landsins. ir landsins, en það bar engan j Þessu unir Eimskipafélagið ' Haagdómurinn verði að skera
að eiga orðastað við B. E. um Eimskip flytur samtals helm árangur. Af þessum sökum og illa. Það bjó áður við þá að- ur um_,Það, hvort ráðstafanir
mikilsvert þjóömál sakir ein ingi meira vörumagn til lands mörgum öðrum var full á-jstöðu að ráða siglingum ís- j Islendinga til að verja fiski-
sýni hans og slæmrar með- ins en Sambandsskipði, og stæða til þess, að samvinnu- j lendinga að verulegu leyti,mið sin séu réttar eða rangar.
ferðar á sumum staðreynd- ætti því, ef skipulag þeirra menn tækju sjálfir upp sigl- eitt, og þag kvartar, þegarl Væntanlega hafa íslenzku
um; Það er óvandaður og lán væri eðlilegt, að hafa helm- ingar og Eimskipafélagið þessi einokunaraðstaða er úr, fulltrúarnir haft sérstöðu við
laus málflutningur hjá B. E. ingi fleiri viðkomur á höfn- mætti örlítilli samkeppni. j sögunni. Þetta er skiljanlegt, þennan þátt frávísunartil-
að skýra lesendum blaðs síns um umhverfis allt land. En Það hefir og sannazt, að eftir j en viþ þessa þróun málanna lögunnar, því að hingað til
svo frá, að Tíminn hafi „kall svo er vissulega ekki, eins og að samkeppni þessi kom til (verður Eimskip að sætta sig. j hafa íslendingar haldið því
að það slagorð að auka þurfi hér hefir verið sýnt fram á. , skjalanna, hefir eftir margra Þjóðin hefir, eftir að þessi fram í samningunum við
Fiskveiðasjóð“. Tíminn hefir, Þrátt fyrir þessar stað- úra vanrækslu bólað örlítið t breyting átti sér stað, notið Breta, að þeir féllust því að-
þvert á móti bent á það hvað reyndir birtir Morgunblaðið á aukinni umhyggju Eimskips (stórum greiðari og betri sigl- eins á það, að málið yrði lagt
eftir annað, að Fiskveiðasjóð athugasemdir frá Eimskipa-, fyrir höfnum utan Reykja-iinga og vonandi verða enn fyrir Haagdóminn, að Bretar
ur sé að komast í fjárþröng, félaginu undir fyrirsögnlhni; víkur! Ibreytingar til batnaðar á aflétti Iöndunarbanninu áð-
þrátt fyrir nál. 20 millj. kr. ' „Vörur alltaf fluttar út á | Það er mjög andstætt öll- Þessu sviði. I ur og lofuðu að beita því ekki
innstæður, sem talið er að íand án umhleðslu“. Blaðið um kenningum Morgunblaðsj Morgunblaðið bendir á, að aftur, ef dómurinn gengi Is-
harin hafi átt um síðustu ára hrópar: Ofsókn! Ofsókn! í ins, ef samkeppni í siglingum 1 yfir 13.000 hluthafar eigi Eim lendingum í vil. Þetta eru
mót. Þetta stafar af því, að hvert sinn, sem einhver dirf- verður þjóðinni til tjóns. Og 1 skipafélagið. Það má vel vera, frumskilyrði þess, að íslend-
lánsþörfin er nú mjög mikil isi; að hreyfa gagnrýni á ekki virðast sjálfir stjórnend en hitt er öllum ljóst, að það ingar fallis't á, að Haagdóm—
og mjög vaxandi. Hins vegar starfsháttum Eimskips. Töl- ur Eimskipafélagsins óttast, J eru innan við 13 aðilar og fjöl urinn fjalli um málið.
Vel má vera, að frændurn-
ir á Norðurlöndunum hafi átt
er óþarfi að bera sjóðnum urnar hér að ofan skýra það, að skip þeirra muni innan skyldur hér í Reykjavík, sem
það á brýn, að hann hafi al- hvers vegna blaðinu hentar skamms sigla tóm milli landa,! ráða lögum og lofum í félag-
mennt neitaö mönnum um betur að bregða fyrir sig stór því þeir hafa ákveðið að láta inu °S fara með Það sem sína örð'u&t af ýmsum ástæðum
lán t. d. á árinu, sem leið, og yrðum en deila málefnalega smiða þrjú skip til viðbótar! ' -*-*-*- *
þann misskilnirig vildi Tím- , Um þetta efni. I
inn leiðrétta. Jafnframt hef-j _ ! Framlialdsfragtin.
ir Tíminn leyft sér að kalla Emræðið brotið a bak aftur
það „slagorð“, sem sumir tals' Morgunblaðöi heldur því. EimskipafelaDið stagast
menn skipasmiöastöðva fram> að samvinnumenn vilji á ,ÞV1> að Það^ flytn
leggja á alla áherzlu, að auka fá einræði 1 siSlinSum iands- f^kjavorn; sern Það um-
burfi starfsfé sióðsins vegna mann’a. Ekkert er fjær sanni, skipai í Reykjavik, afram ut
skipiraSá 1nn»nlaÍas.'ÞeUa « ** nær, « um_ Inndi^íyrir jM-tírtJ.
er slagorð vegna þess, að samvinnumenn séu að binda
eign. Og enda þött félaginu að taka beina afstöðu með
væri jafnt skipt á 13.000 hend íslendingum í þessari deilu
ur, ætti það að fagna gagn- (og raunveruleg afstaða þeirra
1 rýni og samkeppni, en láta j sé jákvæðari íslendingum
sig ekki dreyma um logn-
mollu og einokunaraðstöðu.
starfsfé Fiskveiðasjóðs þarf
enda á „einræði“, sem ríkt
að auka hvort sem fiskibátar,iiefir í siglingamálunum.
eru smíðaðir innan lands eða
utan.
Hvert mannsbarn veit, að
hafi nokkur aðili haft ein-
B. E. getur þess réttilega,1 ræði 1 siglmgamálum íslénd
: fvrir La fró cTa_ mga a Þessari old> Þa er það
Eimskipafélagið. Aratugum
saman hefir félagið verið nær
að fyrir lægi ályktun frá síð-
asta Alþingi um að áuka
starfsfé Fiskveiðasjóðs. Vera . ,
_, - . , . J , ,, samkeppmslaust og í raun og
ma, að honum sé samt okunn . . . 6
v, * os 0% veru haft sjalfdæmi um farm
ugt um það, að tveir af fnnm gjöld til landsins! Þegar ioks
fþutmngsmonnum þessarar J aðstöðu til þess
tihogu voru Framsóknar-! P
menn. Fyrsti flutmngsmaður _ ’£*. "
tillögunnar var þingmaður úr
Framsóknarflokknum
flutti hann á Alþingi alllanga
og, ýtarlega framsöguræðu
um málið, sem birt hefir ver-
ið hér í blaðinu, en þar var
gerð glögg grein fyrir við-
fangsefnum sjóðsins og fjár-
þörf.
. Tíminn er jafnframt ákveð
ar málgagn félagsins það ein
ræði! Er hægt að hafa betur
„f endaskipti á hlutunum?
Öll þau ár, sem Eimskip
hafði þá aðstöðu að vera að
heita mátti eitt um allar sigl-
ingar til landsins, voru sam-
vinnufélögin langstærsti við-
skiptavinur félagsins. Þau
Alexander Wiley
biður um lútfisk
Hitt ber þó að athuga, að
þjóðin sparar ekki neitt, þótt
Eimskip flytji eitthvað af
stykkjavöru til hafna úti á
landi, án þess að taka fyrir NTB-Osló, 19. ágúst. Alex
þær framhaldsfragt frá ander Wiley, formaður utan
Reykjavík. Slíkar framhalds- j ríkismálanefndar Bandaríkja
fragtir eru án efa reiknaðar þings, kom i dag til Noregs,
með 1 fragttöxtum félagsins en hann er á ferðalagi um
og kostnaðinum við umskip-
unina þannig jafnað á alla
flutninga félagsins!
Samvinnuskipin flytja
nokkurt magn af stykkja-
vöru, sérstaklega Dísarfell og
Jökulfell. Þessi skip fara eftir
hverja einustu ferð til út-
landa í strandferð með vör-
urnar. Hafði Dísarfell til dæm
is 84 viðkomur í 37 íslenzkum
höfnum og Jökulfell 187 við-
komur í 46 höfnum, árið sem
leið.
lönd V.-Evrópu á vegum
bandaríska utanríkisráðu
neytisins. Wiley er af norsk
nú um ættum. Faðir hans var
frá Vila í Numedal, en móðir
hans frá Þelamörk. Hann hét
líka einu sinni Vila, en
breytti nafninu síðan í Wiley.
Hann talar allsæmilega
norsku og. spurði blaðamenn
strax við komuna, hvar hann
gæti fengið lútfisk og annan
gamlan og góðan norskan
mat.
se
en ályktun Norðurlandaráðs-
ins ber með sér. Yfirsjón ís-
lendinga er þá sú, að hafa
ekki kynnt sér þetta áður en
þeir lögðu tillögu sína fyrir
ráðið, þar sem enginn ávinn
ingur er fyrir hinn íslenzka
málstað að fá hana af-
greidda með kurteislegri
frávísun.
Hví ekki gerð?
Af hálfu ýmissa verkalýðs-
félaga er því haldið fram, að
ríkisstjórnin hafi rofið sam-
komulagið frá þvi í desember
1952 með því að láta kaffið
hækka. í því sambandi er
rétt að vekja athygli á því,
að ríkisstjórnin bauðst til
þess strax í vetur að láta sér
stakan gerðardóm fjalla um
það, hvort slíkar ásakanir
væru á rökum reistar. Verka-
lýðsfélögin hafa ekki enn tek
ið þvi boði.
fantatökum? Og hvað er eig
inlega við það unnið fyrir
skipasmíðastöðvarnar 'að
ið þeirrar skoðunar, aö Fisk-' fúsastur til að fallast á þá
veiðasjóður eigi hér eftir sem íausn málsins....“ Þarna
hingað til að vera lánastofn- ( virðist B. E. þá sæmilega við-
un fyrir bátaútveginn og mælandi um eðli málsins. En
fyrirtæki hans til vinnslu rétt á eftir slær út í fyrir
aflans. Sjóðurinn á ekki að honum, því að þá þykist hann1 safna að sér pöntunum, sem
vera iðnaðarlánastofnun, og þurfa að sletta úr klauf til þær e. t. v. geta ekki full-
engin ástæða til að láta skipa Tímans og segir, að útvegun
sfníðastöðvarnar leggja hann á 15 millj. kr. láni til Inðað-
undir sig til að koma upp arbankans hafi „strandað á
„bátalager". B. E. hefir nú andstöðu Framsóknarflokks-
fallizt á þetta sjónarmig Tím ins‘. Þetta er vitanlega tih
ans að nokkru leyti, því að hæfulaust með öllu og heila-
spuni B. E. sjálfs.
báfaútvegurinn til þess unn-ltæki. Heilbrigðan skipasmíða
ið að vera beittur slíkum I iðnað ber þvert á móti að
nú segir hann svo:
„Ritstjórinn (þ. e. ritstjóri
Tímans) bendir á, að skipa-
smíðar séu fyrst og fremst
itjál iðnaðarins en ekki út-
Þeir, sem hug hafa á að
eignast nýja fiskibáta eða
endurnýja báta, sem gengnir
gerðarinnar. Ég skal fúslega; eru úr sér, bíða enn og spyrja:
fallast á þá skilgreiningu..“ jEr það raunverulega fyirrætl
Siðar segir B. E.: „— Hann .an viðskiptamálaráðherrans
(þ. e. Tíminn) tíendir enn-
fremur á, áð Iðnaðarbankinn
sé rétti aðilinn- til að leysa
lánaþörf skipasmíöastöðv-
anna. Ég skal einnig manna
og manna eins og B. E. að
þanna með öllu innflutning
á fiskibátum, jafnvel þótt
innlendar skipasmíðastöðvar
hafi ekki tök á að fullnægja
eftirspurninni? Hvað hefir
nægt fyrr en eftir 2—3 ár?
Að óreyndu verður því ekki
trúað, að aðrir ráðherrar
Sjálfstæðisflokksins láti hafa
sig til slíks verks, jafnvel þótt
núverandi viðskiptamálaráð-
herra, sem virðist harla ó-
kunnugur sjávarútvegi, en af
tilviljun er jafnframt iðnað-
armálaráðherra, kunni að
vilja gera sig að talsmanni
slíks ófrelsis gagnvart báta-
útgerðinni.
Eins og sakir standa, er
talsvert af fiskibátum í smíð-
um innanlands, bæði stærri
og minni bátar. Engum dett-
ur í hug aö leggja hömlur á
íslenzka skipasmíð, enda væri
það fásinna, sem engu tali
styðja með öllum ráðum, sem
skynsamleg geta talizt. En
ofstæki eins og það, að banna
aukningu og endurnýjun fiski
bátaflotans — vegna iðnað-
arins — eða að ætla sér að
afhenda skipasmíðastöðvun-
um Fiskveiðasjóðinn — verð-
ur engum til góðs. Bátaútveg-
urinn nú er að vísu farinn að
venjast því upp á síðkastið,
að hver kögursveinn þykist
þess umkominn að níðast á
honum með hraklegum orð-
um, kalla hann ómaga á þjóð
arbúinu (!) o. s. frv. Svipað-
ur söngur var kyrjaður um
landbúnaðinn fyrir nokkr-
um árum. En varlega skyldu
Þjóðviljinn var kátur í gær.
Á fimmtu síðu blaðsins toirt-
ist svohljóðandi fyrirsögn, er
náði ekki yfir minna en þrjá
dálka:: „Danskt fésýslublað
krefst uppsagnar A-samnings
ins“. Síðan fylgir löng grein
og hefst hún þannig: „Danska
kaupsýslublaðið Finanstid-
ende, sem er málgagn
danska háauðvaldsins, hefir
gert það að tillögu sinni, að
Danir endurskoði afstöðu
sína til Atlantshafsbanda-
lagsins og segi sig jafnvel úr
bandalaginu“.
Þarna fengu Þjóðviljamenn
loksins bandamenn, sem
menn treysta því, að ekki sé þeim finnst bersýnilega fínt
hægt að ofbjóða þolinmæði að eiga með sálufélag eða
þeirra, sem leggja undirstöðu hvorki meira né minna en
þjóðarbúskaparins með öflun sjálft danska háauðvaldið og
verðmæta úr skauti náttúr-
unnar á sjó og landi.
mesta afturhaldsblað
merkur!
Dan-