Tíminn - 02.12.1954, Blaðsíða 7

273. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 2. desember 1954.

ERLENT YFIRLIT:
Setja Rússar nú traust
sitt á hjálp de Gaulle?
':V'
Hefir ritað miimingabók stna ®g ber Churc'
hill Jieldur illa söguna en hælir Eden. -
Nts hjéða Htissar tle Coulle heint
Fhnmtud. 2. des.
Innflutningur
fiskibáta
Fyrir nokkru síðan var frá
því skýrt, að samkomulag
hefði náðst í ríkisstj órninni
um innflutning 30 nýrra vél
báta. Er nú þessa dagana ver-
ið að veita leyfi þeim, er þá
eiga að fá.
Þetta eru mikil og góð tíð-
indi fyrir alla þá, sem unna
íslenzkum sjávarútvegi og
vilja gengi hans sem mest.
Nauðsyn er brýn að endur-
nýja bátaflota landsmanna
reglulega, en enn sem komið
er geta innlendar skipasmíða-
stöðvar ekki annað að byggja
þá báta, sem nauðsynlega
þarf og þess vegna þarf að
leita til annarra þjóða um
bátakaup.
Um þetta mál stóð talsverð-
ur styrr í sumar á tímabili, og
var þetta eitt þeirra mála þar
sem í odda skarst með Fram-
sóknar og Sjálfstæðismönn-
um í ríkisstjórninni. Sjálfstæð
ismenn vildu hindra innflutn
ing bátanna en Framsóknar-
menn töldu, að þarna væri
um stórfellt hagsmunamál út-
vegsins að ræða og börðust af
alefli fyrir því að innflutn-
ingur yrði leyfður.
Nú hefir stefna þeirra sigr-
að og er það vel.
Ýmsir hafa reynt að halda
því fram í sambandi við þetta
mál, að Framsóknarflokkur-
inn væri andstæður skipa-
smíðum innanlands. Þetta er
hin mesta fjarstæða. Flokk-
urinn hefir á allan hátt reynt
að stuðla að vexti og eflingu
innlendra skipasmíða og er
þess skemmst að minnast, að
síðan flokkurinn tók við
stjórn fjármálanna hefir
hann Iétt af bátasmíðastöðv-
um ýmsum tollum af efni o.
fl., sem höfðu verið innheimt-
ir á meðan Sjálfstæðismenn
fóru með þau mál.
Framsóknarmenn vilja hag
og eflingu íslenzkra skipa-
smíða sem mesta, en þeir
vilja ekki láta það koma í veg
fyrir eðlilega þróun í báta-
útvegi með þvi að hindra
menn, sem hug hafa á að end
urnýja báta sína, í því með
þvingunum.
Nærri 50 umsóknir munu
hafa legið fyrir um innflutn-
ing báta og sést á því, hvort
það hefir veriö að ófyrirsynju
eða út í bláinn, að Framsókn-
armenn tóku upp baráttu fyr-
ir innflutningi fiskibáta.
.Nú er mikið rætt um nauð-
syn þess, að fólk stundi fram-
leiðslustörf og er engum það
Ijósara en Framsóknarmönn-
um. Bann við innflutningi á
vélbátum hefði stuðlað beint
og óbeint að því að hindra
fjölda. manna frá þátttöku í
framleiðslustörfunum. Síkum
leik vildi Framsóknarflokkur-
inn ekki taka þátt í, þess
vegna bar hann fram sína
stefnu, sem nú hefir sigrað.
En hvað liggur að baki
stefnu Sjálfstæðisflokksins í
þessum málum? Er það ein-
göngu umhyggja fyrir iðnað-
inum. Varla mun hægt að
segja það, því þá hefði flokk-
urinn fyrst snúið sér að tak-
mörkun innfutnings annars
varnings, sem fyllir allar búð-
ir og heldur uppi samkeppni
við innlendar iðnaðarvörur.
Líklegra virðist mega telja,
Undaníarið verið hljótt um
franska hershö^ingjann de Gaulle
í heimsfréttum, ,,en nafn hans hefir
nú aftur komið^fram á sjónarsviðið
í sambandi við Jjað að Rússar hafa
gert honum heimboð og búizt er
við, að þeir jpuiii reyna að fá
hann til að g§inga erinda sinna i
Evrópu. Einnig í stjórnmálum
heimalands sins“ hefir de Gaulle
haft hljótt um sig, og einn af nán-
ustu samverkamönnum hans hefir
látið hafa það eftir sér að de
Gaulle hefði í hyggju að leysa upp
stjórnmálaflokk sinn og draga sig
út úr stjórnmálum. Enda þótt slík
fullyrðing komi svo að segja frá
aðalstöðvum de Gaulle sjálfs, er þó
jafn ókunnugt um framtíðaráform
hans og ávalit hefir verið.
Nær eyrUmj fóHcsins.
En hvort ’sem flokkurinn verður
leystur upp eða ekki, hefir de
Gaulie meiri áhrif í landi sínu en
marga grunar. Það, sem hann seg-
ir, nær ávallt eyrum fólksins, og
það er þess vegna ekki ósennilegt,
að minningar hans frá stríðsárun-
um, sem hann hefir ritað og ný-
lega er hafin útgáfa á, verði víð-
lesin bók, og eigi eftir að auka á-
hrif hans enn að mun. Enda hafa
bókaforlögin blátt áfram slegizt um
réttinn til að gefa bók hans út, og
var það Plon-forlagið, sem gekk
með sigur af hólmi frá þeirri bar-
áttu. Bókin verður gefin út í þrem
útgáfum, einni vandaðri og tveim
ódýrari, og sést á þvi, að de Gaulle
hefir hugsað sér að láta bókina
ná til eins margra Prakka og
hlustuðu á hið fræga ávarp hans
til frönsku þjóðarinnar 18. júní
1940, frá BBC útvarpsstöðinni í
Lundúnum.
Efling franska hersins.
Fyrir 20 árum barðist de Gaulle
allra manna ötullegast fyrir því,
að útbúnaður franska hersins yrði
miðaður við kröfur tímans, en þá
tóku hvorki haþshöfðmgjar eða
stjórnmálamenn hann alvarlega, að
undanskildum Reynaud forseta,
enda hefir de Gauile alltaf síðan
borið mikla virðingu fyrir Reynaud,
jafnvel þótt tækist ekki að fá for-
setann til að flytja stjórnaraðsetr
ið til Algier og halda baráttunni á-
fram frá Norður-Afríku.
í London setti de Gaulle sér tvö
aðalmarkmið, fyrst að setja á lagg
irnar nýjan franskan her utan
landamæra Frakklands, og svo að
halda uppi heiðri Frakklands, þann
ig að því leyföist að leggja orð í
belg við friðarsamningana að stríð
inu loknu. Hvort tveggja voru erfið
viðfangsefni, ekki síður hið seinna,
því að de Gaulle komst brátt á
snoöir um, að bæði Bandaríkin og
Stóra-Bretland höfðu augastað á
frönskum nýlendum, og vildu a. m.
k. frekar gefa þeim frelsi en láta
þær standa með de Gaulle.
Landsmenn hans brugðust.
En það voru landar de Gaulle,
sem fyrstir brugðust honum. Hers
höfðingjarnir í setuliðunum í N-
Afríku gengu á band Petain mar-
skálks, og engir yfirmenn hersins
komu til London, sem svar við út-
varpsávarpi hans. Ekki einu sinni
þeir Frakkar, sem staddir voru í
Bretlandi, fylktu sér um hann.
Grundvöllur hins frjá'sa franska
hers voru sveitir úr frönsku her-
deildunúm, sem börðust við Nar-
vik, og eina heiðarlega undantekn
ingin meðal hershöfðingjanna var
Catroux, yfirhershöfðingi í Indó-
kína, sem hélt þegar af stað til
London, eftir að hafa heyrt ávarp
de Gaulle. Enda er Catroux sá
eini, sem de Gaulle talar verulega
hlýlega um í bók sinni, því að
þrátt fyrir allt er það bitur maður,
sem ritar þessa bók, og farið er
sparlega með vinsamleg orð.
De Gaulle hlýtur að hafa haft
ótakmarkaðan kjark og sjálfstraust,
því að aldrei gafst hann upp á því
að fylgjast með og láta til sín taka
í málefnum frönsku nýlendnanna,
og óhræddur var hann við að gagn
rýna eftirlit það, sem brezka stjórn
in lét hafa með frjálsum Frökkum.
En aldrei vísuðu Churchill eða Ed-
en honum á dyr, heldur áttu tíð-
um samræður við hann um frönsk
málefni.
Fellur illa viff Churchill.
De Gaulle virðist vera einn hinna
mörgu, sem ekki líkar við Churc-
hill, án þess þó að gefa á því nokkra
skýringu. Samt var Churchill sá
fyrsti, sem tók á móti honum í Eng
landi, og veitti honum dýrmæta
aðstoð þrátt fyrir erfiða tíma ensku
þjóðarinnar. De Gaulle ásakar
hinn brezka leiðtoga fyrir undir-
ferli, og fyrir að hafa aldrei vilj-
að viðurkenna hið frjálsa Frakk-
land. Og í hvert skipti, sem skarst
í odda með þeim, sneri Churchill
upp í persónulegar ádeilur. í einni
deilu þeirra sagði Churchill: „ÉS'
kann líka þá list að beygja mig“.
Og de Gaulle lét ekki standa á
svari: „Það kunniö þér vegna þess,
að þér standið fremstur í ílokki
sameinaðrar þjóðar, og hafið mik-
inn her á bak við yður. En ég. Hvað
hefi ég í höndunum? Ég ber ábyrgð
á örlögum Frakklands, það er þung
byrði og ég hefi ekki efni á því
að beygja mig.“
Aftur á móti hefir de Gaulle að-
eins gott eitt að segja um Eden.
Hinn brezki utanríkisráðherra kom
ávallt til dyranna eins og hann var
klæddur, og sagði hug sinn allan.
Hann gleymdi heldur ekki öðrum
þjóðum, jafnframt því sem hann
lagði alla sína krafta fram til
stuðnings þjóð sinni. De Gaulle var
sannfærður um að Eden bæri hlýj
an hug til Frakklands.
Þann 18. júní 1942 auðnaðist de
Ga-'.lle það að halda upp á tveggja
ára afmælisdag ávarps síns til
frönsku þjóðarinnar, ásamt 10 þús
und frönskum hermönnum og borg
urum, en á sama tíma voru fransk
ir hermenn að vinna sinn fyrsta
sigur í siðari heimsstyrjöldinni, og
frönsk herskip og verzlunarskip
voru dreifð út um öll heimsins höf.
Þessi sigur vannst fyrst og fremst
fyrir tilstuðlan de Gaulle, sem nú
hefir með útgáfu á minningum sín
um írá stríðinu, reist sér minnis-
varða, sem áreiðanlega fær sögu-
lega þýðingu og styrkir sess hans
meðal frönsku þjóðarinnar.
Fjárlög -
skattar
Þessa dagana er fjárveit-
inganefnd að leggja síðustu
hönd að undirbúningi tíllagna
sinna um breytingar á fjár-
lagafrumvarpinu við aðra
umræffu, sem aö öllum líkind-
umferfram í næstu viku. _
Hefir nefndin unniff mikið
starf og ekki unnt sér langra
frístunda, enda er mikiö verk
og vandasamt að ákveða um
framlög ríkissjóðs til ein-
stakra mála, málaflokka eða
framkvæmda. Þurfa nefndar-
menn að hafa mjög glögga
yfirsýn yfir aðstæður hverju
sinní.
Að sjálfsögðu er vandi að
velja á milli.
Þarfirnar eru margar en
fjármagnið takmarkaff, þess
vegna hlýtur úthlutun fjár-
ins að verða enn meira vanda
verk heldur en ef af nógu
væri að taka.
í þessu sambandí rifjast
upp ábyrgðarleysi og skrum
pólitík stjórnarandstæffinga,
einkum þó kommúnista. Þeir
flytja tillögur og frumvörp í
Alþingi um framlög ríkisins til
þess að gera þetta og gera
hitt, byggja bryggju þarna,
kaupa togara fyrir þennan
stað, verja svo eða svo miklu
til bygginga eða félagsmála,
en á sama tíma flytja þeir til-
lögur um aff lækka skatta,
fella niður tolla og skatta o. s.
frv. Vissulega væri æskilegt að
hægt væri að lækka tolla og
skatta og bezt væri að sjálf-
sögðu að þeír væru algerlega
afnumdir. En þá þýddi ekki
að gera kröfur á ríkið um
framlög til framkvæmda eða
annars. Þetta verða stjórnar-
andstæðingar að skilja, og
haga sér samkvæmt því, ef
hægt á að vera að tala um
þá sem ábyrga stjórnmála-
flokka.
Annars gætir oft furðulegr-
ar ósvífni í málflutningi
stjórnarandstæðinga, einkum
kommúnista í sambandi við
skattamálin.
Þeir Ieyfðu sér t. d. í síðustu
útvarpsumræðum að halda
því fram, að skattar hefðu
hækkað á einstaklingum á s.
1. árum og rökstuddu það með
því að heildarupphæð per-
sónuskatta í landinu hefði
hækkað nokkuð á árinu.
En þá brast þekkingu eða
hreinskilni til þess að segja
sannleikann, þann sannleika,
að hækkaðir skattar stafa af
auknum tekjum þjóðarínnar
en ekki af hækkun skattstig-
ans. Meira að segja hefir
tekjuskattur lækkað um 28%
að meðaltali á einstaklingum
með þeirri breytingu, sem gerð
var á skattalögunum á síðast-
liðnu ári að frumkvæði Fram
sóknar f lokksins.
Margar aðrar breytingar
hafa verið gerðar á löggjöf-
inni um skattheimtu ríkis-
sjóðs, sem miða að því að
draga úr útgjöldum almenn-
ings til opinberra þarfa.
Framsóknarmenn hafa allt
af barizt fyrir gætni' og spar-
semi í rekstri þjóðarbúsins og
hefir núv. fjármálaráðherra
flokksins fylgt þeirri stefnu
fast eftir.
Ráffdeild í ríkisrekstri'num
er ein helzta leiðin til þess að
draga úr óhæfilega háum
sköttum.
Þess vegna er stjórn Fram-
sóknarflokltsins á fjármálun-
um bezta trygging þjóðarinn-
ar fyrir góðri stjóm þei'rra
mála og þar méð gegn óheyri-
legri skattaálagningu.
Hin eina sparnaðar-
ábending Gísla Jónss.
Á síðastliðnu ári, þegar
Gísli Jónsson alþm. hélt
wppi hörðum árásum á
Skipaútgerð ríkisins fyrir
sukk og óstjórn og krafð-
ist þess, að stofnunin yrði
lögð niffur og skipum henn
ar skipt á milli Eimskipa-
félags íslands og SÍS, var
nefndur Gísli krafinn um
nánari rök fyrir ádeilu
sinni.
Meðal annars var hann
spurðwr að því, hvort hann
gæti bent á, að t. d. Eim-
skipafélagið greiddi Sæjgri
Jaun en! (Skipaútgérðin á
skipum, i skrifstofum eða
við vöruafgreiðslu. En ekki
gat G. J. bent á þetta, held
ur ekki, að Eimskipafélag-
ið greiddi minna fyrir skipa
að umhyggja fyrir kaup-
mannastéttinni hafi þar ver-
iö ofarlega í hug. Þeim hafi
ekki þótt fært að verja gjald-
eyri til bátakaupa og eyöa
þannig fé, sem annars hefði
gengið til innflutnings á gling
urvörum, sem engum eru til
gagns en færa heildsölum
drjúgar tekjur af álagningu.
Slík er stefna Sjálfst.flokks-
ins og svo setja þeir upp sak-
leysissvip og segjast vera að
vinna fyrir iðnaðinn.
En það er hin háskalegasta
blekking, þvi að ekki er hægt
að efla iðnað í landinu á þann
hátt að hindra framgang út-
vegsins. Slíkt væri hið mesta
öfugstreymi sem Framsóknar-
flokkurinn hlýtur alltaf að
berjast gegn.
viðgerðir né fyrir olíur eða
aðrar útgerðarvörwr keypt
ar hér á landi.
Það var aðeíns eitt at-
riði, sem Gísli Jónsson
taldi sig geta bent á til
sönnunar staðhæfingum
sínum um eyðslu og sukk
í Skipaútgerðinni, og þetta
var í því fólgið, að Skipa-
útgerðin hafði greitt manni
41 þiis. kr. laun fyrir fullt
ársstarf við faglega wm-
sjón með viðgerðum o. fl.
í sambandi við skip útgerð
arinnar, en G. J. upplýsti,
að hefði honum sjálfum (G
J) verið falið nefnt starf
samkvæmt umsókn hans
um það, þá hefði kostnað-
wrinn ekki orðið nema 17
þús. kr. á ári.
Hentu menn gaman að
þessw, því að öllum var ljóst
að þar sem G. J. var orð-
inn efnahagslcga fyrirferða
mikill maður, meðan hann
hafði enn ekki annan at-
vinnurekstur en skipaeftir
lit, hlaut hann einhvern
tíma að hafa tekið rífleg-
ar fyrir þjónustw sína í
þessari grein en ofangreint
benti til.