Tíminn - 24.11.1955, Blaðsíða 2

TÍMINN, fimmtudaginn 24. nóvember 1955.
268. blað.
Mormónar blóta á laun ■ handtök-
ur fjölkvænismanna í fuiðum. gangi
Fjölkvæni hef>r frá upphafi vrið umde«lt fyrirbrigði. Svo
; ;em kunnugt er, hef*r það aðallega verið stundað af Mormón-
sm í Ameríku, en enda þótt nú sé meira en hálf öld síðan
)eir lögðu það niður opinberlega, virðist það síður en svo
itdautt meðal þeirra og benda til þess handtökur manna,
;r uppvísú' hafa orðið að fjölkvæni, allt fram á þennan dag.
?að er því óhætt að fullyrða, að ekkert hefir erðið Mormón-
jm eins erfitt í skauti og það, að eiga margar konur, enda
)ótt þeir hafi af sumum vei'ið öfundaöir af þeim „lúxus“.
'?að var árið 1843, að Joseph
Imith, stofnandi Mormóna-
rúarinnar, lýst> því yfir, að
,opinberunin“ væri ekki and-
ig fjölkvæni, og níu árum
;einna tilkynnti Brigham
Toung að fjölkvæni myndi
/íðhaft af Mormónum í Salt
^ake City.
ákki aðeins kynferðis-
egur grundvölZur.
En fjölkvæniskenningin var
kki aðeins byggð á kynferð-
slegum grundvelli. Fyrir
,?.nntrúaðan Mormóna var
mn fyrirskipuð af guðlegum
jflum, og því fleiri konur og
hörn, sem hver maður átti,
jví öruggari gat hann verið
im eilífa himnaríkissælu.
?ess utan trúðu Mormónar
pvi, að sérhverri konu væri
Ætlað að verða eiginkona og
nóðir, en í fylkinu Mormóna
‘.m þær mundir voru langt-
.m fleiri konur en karlar.
Tandíökwr og fZótti.
3n eftir því, sem lands-
;væði Mcrmónanna opnaðist
;mám saman fyrir utanað-
comandi fólki, í'ór Sambands
itjórnin að láta málið meira
'<1 sín taka. Réttarhöld voru
íáð, margir forsprakkar fang
Jsaðir, og aðrir Mormónar
iiúðú til Mexilcó og skildu eft
r hinar mannmörgu fjöl-
ikyldur sínar. Fulltrúar Mor
nóna á þingi fengu ekki að
iaka sæti nema að undan-
gengnum eiði, þess efnis, að
þeir viðhefðu ekki fjölkvæni.
I.oks fengu þeZr nóg.
Um 1890 höfðu Mormónar
lolcs fengið nóg af öllum
gauraganginum í sambandi
við fjölkvæniskenninguna, og
gáfu þeir þá út opinbera yfir-
lýsingu um, að þeir gæfu upp
fjölkvæni. En hér virðist
hafa farið likt, og þegar ís-
iendingar tóku kristni á sín-
um tíma. Margir blótuðu á
laun. Árið 1944 gerði stjórn-
in enn gangskör að þvi að
uppræta fjölkvænið, og voru
þá handteknir 50 menn og
sekir fundnir. Fyfir einu árl
síðan voru alúr karlmenn í
þorpinu Short Creek fangels-
aðir. En allt vú'tist þetta
hafa fremur lítil áhrif —
menn sátu af sér fangelsis-
dcma sína, og héldu svo heim
aftur til kvenna sinna og
barna.
Átti 5 konur og 31 barn.
í síðastliðinni viku var svo
aftur skorin upp herör gegn
fjölkvænismönnum í flestum
borgum Utah-fylkis. En ár-
angurinn varð harla lítíll.
Eftir þriggja vikna nákvæma
lejt höfðu aðeins fundizt fjór
ir menn, sem þó gátu státað
af að eiga samanlagt sextán
eíginkonur og níutíu og fimm
börn. Þar af átti methafinn
í hópnum, Loiús nokkur Kel-
sch, 5 konur og 31 barn.
Ein af konum Kelsch
— karl í krapinu sá!
Alþingi
(Pramhald af 1. síðu).
ekki fullyrt um það á þessu
stigi málsins, hvort mögulegt
verður að koma saman frum
varpi um frambúðarlausn
bessa vandasama og yfir-
gripsmlbla rnáls, sem ríkis-
stjórnin beiti sér fyrir á þessu
■þingi.
Málið er ekki svo langt
komið nú, að um þetta verð'i
sagt, en fjármálaráðuneyt-
inu er sem fyrr ljóst nauðsyn
þess að fá ný lagaákvæði um
skattlagningu félaga og vinn
ur að þvi að reyna a'ð leysa
málið. -
Útvarpið
Útvarpzð í dag:
Fastir liðir eins og venjulega.
30.30 Tónleikar (plötur).
30,50 Biblíulestur: Séra B.iarni Jóns
son vígslubiskup les og skýrir
Postulasöguna; V. lestur.
31,15 Kórsöngur: Karlakórinn
„Adolphina" í Hamborg syng
ur (plötur).
31.30 Útvarpssagan.
.32,00 Fréttir og veðurfregnir.
32.10 Náttúrlegir hlutir.
32,25 Sinfónískir tónleikar (plötur)
33.20 Dagskrárlok.
JÍtvarpið á morgun:
Fastir liðir eins og venulega.
30.30 Daglegt mál. j
30,35 Kvöldvaka: a) Magnús Már
Lárusson prófessor tálar um
Konungsskuggsjá og ies upp.
b) Karlakórinn „Geysir“ á
Akureyri syngur; Ingimund-
ur Ámason stjórnar (pl.). c)
Þórðúr Tómasson í Vailna-
túni les kvæðið „Geðfró" og
segir frá höfundi þess. d)
Þórarinn Grímsson Víkingui'
flytur síðari hluta frásögu-
þáftar síns: „Á heljarslóðum"
, e) Baldur Pálmason flytui
nokkur orð um lifnaðarhættl
rjúpunnar eftir Theódór
Gunnlaugsson á Bjarmalandi
í Öxarfírði.
22,00 Fi'éttir og veðurfrefnir.
22.10 Upplestur: Helgi Hjörvar les
kafla úr skáldsögunni „Krist-
ínu Lafranzdóttur“ effir Sig-
rid Undset.
22.30 „Lögin okkar“: Hljóðneminn
í óskalagaleit (Högni Torfa-
son sér um þáttinn).
23.20 Dagskrárfok.
SZoZtir af fjölkvæní
forictSranna.
En yfirvöldunum hefir
reynzt leitin að fjölkvænis-
mönnunum nokkuð erfið, þvi
að almenningur hefir yfir-
leitt verið lítið fús til að
benda á sökudólgana. Svo
vill .nefnilega til, að margir
Mormónar eru stoltir af fjöl
kvæni forfeðra sinna, enda
þótt þeir iðki það ekki sjálfir.
Má búast viö, að úitsendarar
stjórnarinnar eiga eftir að
svitna áður en lýkur, þegar
tillit er tekið tú þess, að var
legar áætlanir hafa leitt í
ljós, að enn stunda a.m. k. 2
þúsund karlmenn fjölkvæni,
þannig, að varlega áætlað
telja fjölskyldur þeirra 20
þúsund manns.
Stjórnmálanám-
skeiðið
Stjórnmú.lanámskeið Fram-
sóknarman7ia heldwr áfram
í kvöld í Edcuhúsinu við
LZndargötn. Fund’ur hefst
kZ. 8,30. PáZZ Þorsíemsson,
olþing'Zsinaður, gerir grein
fynr málum, sem þingmenn
fZokksins ilytja á þessu
1>’ ngi.
Að því loknu hefjasf um-
ræffur um Ríkisútvarpið og
flytnr Fggert Guðmundsson
iramsöguræðu. Þáíttakend-
ur í mötinvL eru beðnir a'ð
TOæta veZ og stundyíslcga.
SSækair
(Framhald af 8. síðu.)
margar í dæmisöguformi,
þýddi Pétur biskup og safnaðl
víða að. Voru þær út gefnar
handa ungUngum og þótti
þeún góður lestur á þeim tíma.
Nú munu fullorðnir ekki síður
njóta þeirra. Er’ gaman að fá
þessa sérstæðu bók út aö nýju.
í*ar sem brimaldan brotnar.
Þriðja bók Leifturs er skáld
sagan Þarsem brimaldan
brotnar eftir húia þjóðkunnu
og stórvirku skáldkonu Guð-
rúnu frá Lundú Þessi saga er
nær 400 blaðsíður og sjálf-
stæð- Fjallar Guðrún þar um
efni, sem er allólíkt fyrri sög
um hennar. Guðrún á stóran
lesendahóp, sem bíður hverr-
ar nýrrar sögu hennar með
óþreyju, og er varla að efa, að
þessarar nýju skáldsögu verð
ur tekið tveim höndum af því
fólki.
Skilja Ingi og Pilnik
jafnir?
Fyrri einvígisskák Inga R.
Jóhannssonar og Pilniks, sem
tefld var í fyrrakvöld, varð
biðskák og var hún tefld í gær
dag og lauk með sigri Púniks
eftir 73 leiki- Síðari envígis-
skákin var tefld í gærkveldi,
og um klukkan 11 liafði Ingi,
sem lék hvítu, betri stöðu, sem
búizt var við að mundi duga
honum til vúmings.
Fyrsta einvígisskák Friðriks
og Pilniks verður tefid í Þórs-
kaffi í lcvöld og hefst kl. 7,30.
Enn er steorað á alla
kaupendur talaðsins, sem enn skulda blaðgjald
þessa árs að greiða það nú þegar. — Frá áramót-
um verður bla'ðið ekki sent þeim kaupenduim,
sem skulda blaðgjald fyrra árs.
TÍMINN

f&ðuiœtöndun
atít
— tam
Böm hinnar láínu..

AUGLÝSSNG
frá Framlriðsluráði landbnnaðarins
mn stimplun eggja
Að gefnu tilefni vill Fi'amleiðsluráð taka það fram
að stimpluð egg teljast eúigöngu egg, sem eru með
greinilegum stimpli viðurkenndra samtaka eggjafram-
leiðenda. Skrá yfir úthlutaða stimpla liggur frammi
á skrifstofu Framleiðsluráðsins.
Eggin skulu vera hrein og ógölluð og ber hver fram-
leiðandi ábyrgð á að svo sé. .—
Allir aðrir stimpiar en þeir, er að ofan getur, eru
ólöglegir, og ber að selja egg stimpluð slíkum stímplum,
sem ósúmpluð egg. Sama gildúr og ef stimplar eoi
ógreinilegir ■ >
Verð á eggjum er sem hér segir:
Heildsöluverð
Smásöluverð
Stimpluð egg
kr. 26,50 pr. kg.
kr. 31,00 pr. kg.
Óstímpluð egg
24,50 pr. kg.
28,60 pr. kg.

Reykjavík, 22. nóvember 1955,
Framleiðsluráð íandbúnaðarins
S55SS555SSSS5S5SSSS5SSSSSSSSSSS5SSSS5SSSSSSSSÆÆÆÆÆft‘sa&tti<a]i3$pPrS5SSSS$fr3
SPARTA
REYKJAVÍK
jólafötin 1955
Fást nú í fjölbreyttu úrvali
Útsölustaðir:
Mart. Einarsson & Co.
Haraldarbúð h.f.
Kveðjuathöfn
ÞÓRU ÞORVARÐARDÓTTUR
frá Stöðvarfirði,
fer frarn frá Dómkirkjunni föstudaginn 25. þ. m. kl.
3,30. Blóm afbeðúi. Þeim, sem vúdu minnast Wnnar
látnu c-r vinsamlega bent á Blindravinafélagið. —