Tíminn - 07.01.1956, Qupperneq 4

i.
TÍMIXN, langarðaginn 7- janúar 1956.
5. blað.
Frá námsför
(Framhald aí 3. síðu).
allg, Ameríku, var mér sagt.
Þykir þetta sjálfsagður hlut
ur í öllum skólum.
Blaðsöludagur skóla gefur
nemendum ærinn starfa. Er
hann 4—5 sinnum á ári. Er
!hann þannig til komin, að
nemendur safna öllum dag-
blöðum og öðrum úrgangs-
pappír á heimilum sínum og
gefa skóla. Þegar söludagur
er ákveðinn kemur hver rog
andi meg sinn blaðastranga.
Eitthvert fyrirtæki, sem vill
kaupa slíka vöru, hefir sent
vörubíl, er bíður framan við
skólann. Nefnd nemenda veit
ir varningi móttöku, vegur
hann, færir á nafn gefanda
og sér um að bíllinn sé hag
anlega fermdur. Þegar hann
hefir fengið nægju sína, fer
nefnd með honum á ákvörð
unarstað og innheimtir and
virðið, sem rennur til skólans
á þann hátt, að nemendur og
skólastjóri ákveða hvernig
verja skuli. Er bað oftast til
að kaupa eitthvert kennslu-
tæki, svo sem vandaða kvik-
myndavél. Eg var viðstaddur
blaðadag í skóla í Minneapol
is. Þá komu inn fyrir blöðin
rúmir 99 dalir. Þeir áttu að
renna fyrir sýningarvél.
Af dæmi þessu má sjá, að
hin auðuga Ameríka leggur
sig niður við að hirða smá-
muni. Það er vitnisburður,
þótt í smáu sé, um fjármála-
menningu þá, sem hvarvetna
blasir við augum þar í sveit,
að hagnýta alla skapaða hluti.
•— Félagsstörfin gefa gott til-
fefni til þjálfunar í mannasið-
um og umgengnisvenjum.
Nota kennarar það til að gefa
leiðbeinmgar um slík efni. Er
það Þður í siðferðiskennslu.
Engar beinar reglur í kennslu
bókum eru þó til um þau
efni. Hins vegar eru það skráð
og óskráð lög og talin sjálf-
sögð skylda hvers kennara og
raunar æðsta takmark, að
glæða þær kenndb* í brjósti
nemanda, er veita honum
hæfileika að umgangast aðra
menn á þann veg, að farsæld
sé með í verki. Þó hafa skólar
ekki fastar kennslustundir í
þeirri list. En víða má rekast
á það að vissum 10 mínútum
í hverjum bekk sé varið í þess
um tilgangi daglega. Oft ann-
ast heimastofukennari um
þetta eða bekkj arkennari.
Námsfölkið veit ekkert ulm
þau ákvæði. Margt námsefnið
í kennslubókum vísar emnig
leiðina að sama marki, t. d. í
lesbókum.
Margs konar próf er um að
ræða. Algengast er að náms-
maðurmn sé vitprófaður þrisv
ar á námsbraut í barna- og
unglingaskólum, á 2-, 5. og 8.
skólaári. Niðurstöður vitprófa
eru notaðar á marga vegu,
en þó með gát. Sú athuga-
semd heyrist oft, ef vitpróf
ber á góma. Þau eru þá notuð
með öðrum prófum og með
hliðsjón af þeim. T. d. að
kanna hvort kunnátta í náms
greinum er í samræmi við
hæfileika að nema, eftir því
sem vitnisprófið bendir á.
Notað er sérstakt prófkerfi til
að komast að þessari niður-
stöðu. Virðist mega nefna
þau samræmispróf. Þau sýna
að ekki er venjulega fullkomið
samræmi milli þess, hvað barn
ið ætti að geta numið sam-
kvæmt útreikningum og þess,
sem það nemur í raun og veru
Það er ýmist nokkru meira
eða minna. Sé mismunur mik-
111, einkum ef námsárangur
er verulega minni en ætla
jnætti, þá er rannsakað og
■ ■ ■
reynt að finna orsök. Kemur
þá oft i ljós tilefni, sem hægt
er að lagfæra. Ef könnun er
endurtekin, sést hvort barnið
er að sækja á hlutfallslega,"
eða heldur áfram á sömu
braut og áður- Þessi próf
kynnti ég mér nokkuð, t. d. í
Minneapolis. Þar í borg er sá
siður að fundið er meðaltal
eftir samræmisprófum fyrir
hvern bekk, og því næst fyrir
hvern skóla- Gefin er út
skýrsla um þetta. Vitpróf er
notað með hæfniprófum, ef
skipa þarf ungling í bekk eða
hjálpa honum að velja sér
ævistarf.
Þögul lestrarpróf vekja
mjög athygli íslendings. Og er
hann innir eftir raddlestrar-
prófum eða segir frá háttum
lesprófa heima hjá sér, upp-
sker hann venjulega góðlát-
legt grín frá hendi kennara.
Gildir einu, hvort hann er
staddur meðal þeirra norður
í Winnipeg og Minneapolis eða
suður í Los Angeles og New
Orleans, þeim finnst fjarstæða
að láta börn lesa upphátt á
prófi, en þau eru látin gera
það í kennslustundum. Hljóð-
lestrarpróf gefa margt tU
kynnia um nemanda, eigin-
lega fleira en lesleikni í
þrengstu merkmgu. Svo sem
skilning á efni, atorku og
myndarskap við að koma í
verk, hagsýni í vmnubrögðum,
stíltækni o. fl. Enda eru þau
gjarnan notuð upp eftur öll-
um skólastigum, þegar kanna
þarf hæfni unglmgs. Og þar
sem nemendum er raðað í
bekki eftir getu, er þetta les-
próf mikilsvert atriði.
Nemendur fá einkunnir í
öllum nájmsgremum fjórum
sinnum á ári. Hafa þá venju-
lega farið fram rækileg próf.
Verkefni eru ýmist sameig-
inleg fyrir ríkið eða borgina,
eða þá að skóli útbýr þau í
sumum greinum- Einkunn er
og gefm alls staðar fyrir fram
komu og hegðun. Er henni
skipt í 10—12 atriði og gefið
fyrir hvert í bókstöfum. Ein-
kunnablað er sönnunargagn
til foreldra og nemenda um
árangur í skóla og afstöðu
gagnvart meðaltali. Það er
lögð áherzla á að foreldrum
sé lj óst, hvað er að gerast meö
barn þeirra í skóla, og að þau
láti sig það einhverju skipta-
í Kanada eru börn og ung-
lmgar felld á ársprófum upp
úr bekk, ef ekki næst tilskilið
lágmark. En í Bandaríkjunum
er aðalreglan, að nemendur
eru færðir áfram eftir árið.
Komið getur þó fyrir, að tahð
sé rétt að barn sitji 2 ár í
sama bekk. Hlýtur það þá ýt-
arlega rannsókn. Taliö er
nauðsynlegt að slíkt barn og
aðstandendur þess skilji, að
það sé enginn hnekkir né nið-
urlæging fyrir það að sitja
eftir.
Skýríflur, sem gerðar eru
um hvert barn í skólunum,
eru ofboðslegar, einkum í
sumum ríkjum Bandaríkj-
anna. Hverju barni er t. d.
ætluð mappa í skjalasafni
skólans. Safnað er í hana
mörgum heimildargögnum.
Svo sem úrlausnum vitprófa
og annarra meiri háttar prófa,
3—4 rithandarsýnishorna frá
mismunandi aldri, 3—4 ljós-
myndum einnig frá mismun-
andi aldursskeiði, umsögnum
kennara, skýrslum frá foreldr
um, heilbrigðisskýrslum frá
læknum og hjúkrunarkonum.
Getið er meðal annars um,
hvað séu aðaláhugamál nem-
anda, í hvaða skólafélagi
hann hafi verið o. fl- Niður-
stöður af öllu þessu og fleiru
Eins og mörgum er kunn-,
ugt, er Happdrætti Dvalar-
heimilis Aldraðra Sjómanna!
að láta byggja einbýlishús,
raðhús, í Ásgarði í Bústaða-
hverfi, er verða vinningar í
happdrættinu.
Happdrættið fékk leyfi bæj
arráðs til að byggja 4 raðhús
á svæði því, sem Reykjavíkur
bær er nú að láta byggja 108
íbúðarhús af um 200 fyrirhug
uðum, og er í ráði að byggð
verði sameiginleg kyndistöð
fyrir öll húsin.
2 af þessum 4 húsum eru
nú í smíðum og verður lokið
við að steypa þau í þessum
mánuði.
Það fyrsta, Ásgarður nr. 2,
verður útdregið í 12. flokki
yfirstandandi happdrættis-
árs, eða 3. apríl n. k.
Hús þessi verða hin vönd-
uðustu að öllum frágangi,
fyrirkomulag þeirra hagan-
legt og skemmtilegt, eins og
meðfylgjandi myndir sýna.
Þau eru um 58 fermetrar að
stærð, 2 hæð’ir og kjallari,
eða um 400 rúmmetrar. Fyr-
irkomulag fyrstu og annarar
hæðar má sjá á grunnmynd-
unum, en í kjallara er bvotta
húis, 2 geymslur og W.C. og
innangengt í hann bæði
innanhúss og utanfrá. Að
auki er svo í kjallara stórt
herbergi sem væntanlegur
eiaandi getur annaðhvort not
að sem verkstæði eða sett í
bað millivegg og gert þannig
úr bví tvö herbergi.
Við steypingu húsanna er
notaður mótakrossviður og
verða bau máluð að utan. Ein
aneraít er með 7 sm. bvkkum
"íkurplötum, en korkolötum
bak við ofna. Svalahandrið
p>ru stevnt oe blómakassar of
an á beim. Tvöfalt gler verð-
ur í eluggum.
Húnn eru bvveð samkvnemt
unnóráttnm gerðum af Gunn
ari Ólafssyni. arkitekt. skinu
1q o-sstióra Revkjavíkurbæiar.
Tárnateikningar eru gerðar
eru síðan færðar á skýrslu,
sem fylgir barni í næsta skóla,
og þar er haldið áfram aö
bæta við.
27. 12. 1955.
Jón Kristge>rsson.
af Jóni Guðm.undssyni, verk
fræðing, vatns- og hitalagna
teikningar af Einari Árna-
syni, verkírseðing og raflagna
teikningar af Magnúsi Magn
ússyni, vérkfræðing. Bygg-
ingameistari ér Bergsteinn
Ólason, raflcgn annast Árni
Hinriksson og vatns- og hita
lögn Loítur Biarnason.
Uppselt er alitaf í happ-
drættinu. en þeim mörgu,
sem enn ekk> hafa náð sér í
miða mun gefast kostur á að
Verður D-vitamíni
bæíí í mjólkiiia?
Á bæjarstjórnarfundi í
fyrrad- var lítillega rætt um
það, hvort tiltækilegt- og
heppilegt þætti að bæt’a D-
vitamínum í mjólkina, sem
seld er í bænum sem neyzlu-
mjólk.
Hafði Alfreð Gíslason, bæj
arfulltrúi, borið frain tillögu
um að rannsókn færi fram
varðandi þetta á liðnu hausti.
Tillögunni var vísað til borg-
ariæknis, en þar var tillagan
af vangá skoðuð sem sam-
þykkt frá bæjarstjórn. Leit-
aði skrifstofa borgarlæknis,
að sögn borgarstjóra á fundin
um í gær, tU Manneldisráðs
ríkisins, sem er opinber stofn
un, og óskaði álits þess um,
hvort heppilegt væri að bæta
D-vítamíni í mjólkiha. Mann
eldisráðið hefir .haft.málið
til meðferðar í vetur, en hef-
ir ekki enn lokið þe.ssu verk-
efni og því er engíún úrskurð
ur um það fengi.nh, hvort
heppilegt sé að bæta D-víta
mínum i mjölkina í skamm-
deginu. Alfreð Gislasön telur
að það geti verið níikilvægt
fyrir hollustuhætti bæjarbúa.
Mun því ekkert gerast í mál-
inu fyrr en Manneldisráð rík
isins hefir skilað borgarlækn
isembættinu í Reykjavík áliti
og borgariæknísþlmbættið síð
an skilað borgarst.ióra áliti
og borgarstjóri svo aftuf bæj
arstjórn.
kaupa miða um næstu ára-
mót þess, i apríl n. k„ þar
sem þá standa fyrir dyrum
breytingir á happdrættinu.
Meðfylgjandi mýhdir sýna
uppdrættí af hefbérgjaskip-
an happdrættishúsanna, svo
og líkan af einu raðhúsanna.