Tíminn - 18.04.1956, Síða 4
T I M I N N, miðvikudaginn 18. apríl 195«,
-*M)r
Fimmtíu ár iiðin frá jarðskjáiff-
anum mikla í San Francisco 1906
Skemmtileg keppni á
-Skíðamóti Reykjavíkur
Skíðamót Reykjávíkur 1956 hófst með stórsvigkeppni karla
1 Sriðurgiii í Jósepsdal laugardaginn 14. apríl. Veður var gótt,
sól og norðangola, færi var hart. Brautarstjóri, Gísli Kríst-
jánsson. Braut A-fl. var 1500 m. löng með 270 m. falli og 52
hliðum, áðrar brautir voru styttri.
Tjónií þatJ mesta, sem nokkru sinni hefir oríií af
völdum náttúruhamfara í bandariskri stórborg
SAN FRANCISCO-búar voru i fasta
svefni, enda var klukkan vólf min-
útur yfir fimm að morgni þann
átjánda aprjl árið 1906, þegar jörð-
in skrapp allt í einu í hnykla og
byggingarnar tóku að hrynja í
rúst. Vatnsleiðslur sprungu sundur
í götum og án vatns var slökkvi-
liðið óstarfhæft. Eldar tóku að loga
nær samstundis á mörgum stöðum
í borginni og útkoman varð sú, að
borgin varð fyrir meiru tjóni en
nokkur önnur bandarísk borg fyrr
og síðar. Þótt fimmtíu ár séu liðin
síðan þetta gerðist, eru atburðirn
ir enn i fresku minni margra. Og
jarðfræðingar halda þvi fram að
jarðskjálfti geti herjað borgina hve
nær sem er úr þessu, vegna sér-
stæðra aðstæðna í Kaliforníu, sem
gerir þetta góðbýla Kyrrahafsríki
að einu mesta
heimsins.
taka ein fjörutíu ár að reisa borg-
ina að nýju. Og blað í Los Ange-
les hafði það eftir sjónarvotti að
mannfjöldinn hefði œtt um göturn
ar eins og óðar skepnur.
Fólkið tók þessu með stillingu.
í rauninni bar sáralítið á því að
skelfing gripi fólkið. Ilins vegar
l'risvar sinnum á 45 mínútum.
En stöku sinnum koma harðir
kippir, sem valda gífurlegu tjani,
eins og jarðskjálftinn 1906. Og
þótt fólkið hefði vitað af jarð-
skjálftanum fyrir, er ekki hægi að ( Var ringulreiðin gífurleg, vonleys-
segja hvað það hefði getað gert til ^ 0g þreytan. Fjölmargar fjöl-
að bjarga lífi og eignum. Þrír iarð . skyldur tóku það helzta af eigum
skjálftakippir riðu á borginni á 45 sínum og létu ferja sig yfir flóann
Reykjavíkurmeistari:
Úlfar Skæringsson Í.R. 1.25.6
2. Guðni Sigfússon Í.R. 1.27.5
3. Ásgeir Eyjólfsson Á 1.27.6
4. Grímur Sveinsson Í.R. 1.28.6
B-fl. .
1. Svanberg Þórðarson ÍR 1.29.5
2. Kolbeinn Ólafsson Á 1.30.7
3. Hilmar Steingrímss. S.S.S. 1.32.0
C-fl.
1. Gestur Eggertsson Á 1.39.2
2. Theodór Óskarsson Á 1.48.0
3. Marteinn Guðjónsson KR 1.47.0
Kvennafl. Reykjavíkurmcistari:
Sesselja Guðmundsd. Á 1.14.1
2. Arnheiður Árnadóttir Á 1.14.6
Mótið hélt áfram á sunnudag
og var þá keppt í svigi í Bláfjöll
um, snjór er þar mikill og góður
veður og færi var eins og á laug
ardag.
mínútum áður en jörðin féll iftur
í sitt fyrra form. Og eldsvoðinn,
sem fylgdi í kjölfar jarðskjálftans
til Oakland og Berkeley. Stórum
tjaldbúðum var slegið upp í her-
töðinni skammt frá bænum og það
var gífurlegur. Borgin brann i þrjá má geta þess að 18 börn fæddust
daga og þeim bruna lauk ekki fyrr ;■ þaHn 22. apríl þarna í tjaldbúðun-
en sprengdar voru rásir í byggða- Um. Fólk týndi hvert öðru og al-
hverfin og þannig gerð opin svæði, geng sjón var að sjá börn reika
sem eldurinn náði ekki yfir. grátandi um rústirnar og hrópa á
Um sextíu þúsund byggingar ! foreldra sína. 452 manneskjur létu
Það er hin svokallaða San And-
reas sprunga, sem veldur tíðum
jarðskjálftum í Kaliforníu, þótt
San Francisco hafi sloppið nema
við minniháttar hræringar nú síð-
astliðin fimmtíu ár. Sprunga þessi
liggur í jarðskorpunni samhliða
strandlínunni frá Oregon til Mexi-
kó í suðri. Og vegna stöðugs þrýst-
ings að innan eru brúnir jarðsigs-
ins að -færast til og sú hreyfing
veldur jarðskjálftunum mismun-
andi hörðum. Vesturbrún jarðsigs-
ins fiytur sig um fjóra sentimetra
norðureftir árlega ef miðað er við
austurbrúnina og veldur þetta stöð
ugri ókyrrð á svæðinu yfir sprung-
unni. Þegar barmar sprungunnar
færast þannig í gagnstæðar áttir,
veldur það titringi, sem leiðist eft
ir jörðinni langt útfyrir sprungu-
svæðið. Oftast er þessi titringur
það daufur, að hann er aðeins mæl
anlegur, en stundum vex,.h^nn pg
nær þeýn’styrkleik,a, ^ Ijósajcrón;
ur fara af stað og leirtau gíamrar
eyðilögðust og tvö hundruð og
fimmtíu þúsundir manna misstu
heimili sín, en á þessum tíma
jarðskjáiftasvæSi bjuggu þrjú hundruð og sextíu
þúsund manns í borginni. Tjónið
var metið á þrjú hundruð og fimm
tíu milljónir dollara.
Ilerinn kallaður á vettvang.
Að sjálfsögðu var mikil hætta á
ránum og þjófnuðum, þegar svona
stóð á í borginni. Gerðu yfirvöldin
allt sem í þeirra valdi stóð til að
hindra slíkt. Og fyrsta ráðstöfun
bæjarstjórnarinnar var að loka öll-
um vínsölustöðum og brjóta allar
vínflöskur, sem til náðist. Vopnað-
ir hermenn frá herstöð nálægt
borginni, voru kallaðir á vettvang
og var þeim skipað að slá hring
um miðbik borgarinnar. Borgar-
stjóri tilkynnti að lögreglumenn og
hermenn hefðu fyrirskipun um að
skjóta án aðvörunar á alla þá, sem
voru staðnir að því að stela eða
fremja önnur lögbrot.
Járnbrautarfélögin buðu fólki
fríar ferðir fyrir þá sem æsktu að
yfirgefa borgina. Og fólkið hvarf
á. , brott • þúsundum sáman, nær
•ejgnáía'úst eri reynslu !rikárá. Sumt
af . þeiáu fólki bar ’ méð 'sér fyrstu
í skápum. Kaliforníubúar .verða þó fregnirriár áf ógnaiíiorgninum 18.
ekki uppnæmir. vifS slíkt og íaka Upril 1906, þégar ;bjðrgin ’klofnuðu
því sem nokkurs konar gjaldi íyrir í borginni við flóann. Einn sagði
að búa í þessu landi hins eilífa ] mexikönsku blaði að þrjátíu þús-
sumars. | undir hefði farizt og það myndi
lífið í jarðskjálftanum og fimmtán
hundruð særðust. Samt er það álit
flestra að fleiri hafi látið lífiö.
þótt ekki sé um það vitað, enda
var San Francisco fjörugur hafnar-
bær um þessar mundir og talið er
að margir hafi grafizt í rústirnar
og aldrei fundizt.
Má ég biðja um Vesúvíus.
Margar sögur komust á kreik um
fræga menn, sem lentu í þessum
ósköpum. italski söngvarinn Car-
uso hafði sungið í Carmen kvöldið
fyrir jarðskjálftann. Er sagt að
sézt hafi til hans á einni af hinum
I mörgu hæðum borgarinnar um
morguninn, þegar jarðskjálftinn
var í algleymingi. Hélt hann á
stórri ferðatösku og hrópaði há-
stöfum: „Má ég þá heldur biðja
um Vesúvíus.“
Hinn kunni bandaríski leikari,
John Barrymore, var þá upp á sitt
bezta. Hann sentist hálf sofandi
fram úr rúmi sínu, þegar í fyrsta
kippnum og gekk síðan niður í mið
bæinn til að horfa á björgunar-
starfið. Það leið ekki á löngu þar
til honum var skipað að rétta.hjálp
arhönd. ,Einn vina hans. sagði .síð-
ar: „Það þurfti ekkert minna ien
jarðskjálfta til að koma honum úr
bólinu þetta snenima morgúns óg
ekkert minna en bandaríska her-
inn til að fá hann til að vinna.“
(Framh. á 8. síðu.)
Reykjavíkurmeistari.
Guðni Sigfússon ÍR 1,53.1
2. Ásgeir Eyjólfssoh. Á 1.56,3
3. Bjarni Einarsson Á 1.57.2
4. Úlfar Skæringsson ÍR 1:59.5
B-fl.
l.Svanberg Þórðarson ÍR 1.56.6
2. Hilmar Steingrímss. Ó.S.S. 1.57.1
3. Kolbeinn Ólafsson Á 2.05.8
C-fl.
1. Elías Hergeirss. Á 1.16.8
2. Adolf Guðmundsson KR 1.25.8
3. Marteinn Guðjónsson KR. 1.30.0
Drengjaflokkur.
1. Sigurður Einarsson ÍR 51.8
2. Úlfar Andrésson ÍR 55.8
3. Úlfar Guðmundss. KR 64.4
Kvennafl. Reykjavíkurmeistari:
Arnheiður Árnadóttir Á 52.7
2. Ingibjörg Árnadóttir Á 54.8
Skíðadeildir Ármanns og ÍR sáu
um þennan hluta mótsins.
Enska knattspyrnan
Væranilaus, sannferðug og kyrrlát
Stjörnubíó sýnir nú brazilíska
mynd frá Vera Cruz sem nefnist
Stigamaðurinn. Aðalhlutverk leika
Alberto Ruschel, Marisa Prado og
Milton Ribeiro.
Myndin gerist í Norður Brazilíu
á hrjóstrugu sléttlendi, sem þar er
og nefnist Castinga. Fyrrum höfð-
ust þar við óaldarmcnn, sem lifðu
á ránum og frömdu öil hugsanleg
ofbeldisverk og er m.vndin bvg’gð á
lífi þesara manna. Gnldino kaptugi
ríður inn í þorp nokkurt með menn
sína, Hanh stöðvar hest sinn við
kirkjudýr, íuldrar bæn síua og
ræðst síðan á lýðinn. Saga mynd
arinnar er mjög einföld í sniðuin;
konu er rænt, en maður í hópi
ræningjanna, sem hefir verið alinn
upp hjá munkum, en gengið i fé-
lag við Gaidino eftir að hafa cirép-
ið mann óviljandi, fær ást á stulk-
unni og bjargar henni. Galdino er
eftirtektarverðasta persónan i
myndinni. Hann er hin marg-
slungna persónugerð með hring á
hverjum fingri og fyrirbænir á vör
um meðan hann heggur á báðár
hliðar. Guðstrúin er honum ekki
annað en vani, eins og þegar mer,n
bregða sér í buxur sínar að morgni
og hafa fyrir sið að fara fyrst í
Vinstri skálmina.
Ástarsagan er mjög íögur,
væmnilaus og sannferðug og kyrr-
lát. Mjög trú er túlkunin á Theo-
doro, þessum prímitíva manni, sem
blandar saman landi og konu svo
hann má vart gera upp á milli
þeirra. Undirritaðan rekur ekki
minni til þess að hafa séð menn í
i ;ííj
kvikmyndum látna gera jafnmikið
úr Japdi sínu og signor Teodoro
með jafn fagurfræðilegum árangri.
Þessi mynd cr í hópi beztu
mynda, sem hér eru sýndar. Það
j er gott í öllu kvikmyndaþrasinu að
|sj.'. jafn heiðarlegt verk og Stiga-
! manninn. I. G. Þ.
Úrslit s. 1. laugardag.
1. deild.
Arsenal-Birmingham 1-0
Aston Villa-Sheffield Utd. 3-2
Blackpool-Tottenham 0-2
Bolton-Newcastle 3-2
Cardiff-Luton Town 2-0
Chelsea-Everton 6-1
Huddersfield-Charlton 4-S
Manch. City-Burnley 1-3
Portsmouth-W. B. A. 1-1
Sunderland-Manch. Utd. 2-2
Wolves-Preston 2-1
2. deild.
Blackburn-Middlesbro 2-1
Bristol Rovers-Notts County 2-0
Doncaster-Leeds Utd. 1-2
Hull City-Barnsley 4-1
Leicester-West Ham 2-1
Lincoln-Bristol City 2-0
Liverpool-Port Vale 4-1
Nottm. Forest-Bury 0-2
Plymouth-Rotherham 3-1
Sheff. Wed.-Fulham 2-3
Stoke City-Swansea 5-0
Nú liður senn að lokum ensku
knattspyrnunnar í vor og línurnar
í flestum deildunum eru nú orðn-
ar skýrar. Manch. Utd. hefir þegar
sigrað með miklum yfirburðum í
1. deild, hefir nú níu stigum meir
en pæsta lið, en á aðeins einn leik
eftir. i Árarigur i Manchester-liðsins
er mjög athyglisVerður og má
reikria með, að liðið verðí ósigr-
andi á næstu árufn, þar sem méðal-
aldur leikmanna er aðeins 22 ár, og
eiga þeir því enn eftir að öðlast
mikla reynslu. Þó eru ekki færri
en sjö þeirra landsliðsmenn og s I.
laugardag í landsleik Skotlands og
Englands í Glasgow (sem lauk með
jafntefli eins og skýrt var frá s.).
sunnúdag hér í blaðinu) voru þrír
leikmenn í enska liðinu frá Manch.
Utd.! Þá er öruggt, að Blackpool
verður í öðru sæti í 1. deild, en
þriðja sætið er enn óvíst. Þá má
segja, að ekki sé útséð hvaða lið
falla niður í 2. deild, og þó Aston
Vilía og Huddersfield standi lang
verst að vígi, er þó ekki rétt að af-
skrifa þau alveg.
f 2. deild er Sheff. Wed. öruggt
um sigur, en mjög hörð barátta er
um annað sætið. Nokkur lið koma
til greina með að flytjast upp í 1.
deild, einkum þó Bristol Rovers,
Leeds, Nottm. Forest og Black
burn. Á laugardaginn kemur leik-
ur Bristol Rovers í Leeds, en Black
burn íeikur við City í Brisísl.
Fyrri leikurinn kann að ráða úr-
slitum. Öruggt er að Ilull og Piy-
mouth leika í 3. deild riæsta keppn
istímabil.
í 3. deild — syðri — hefir Leý-
ton Orient 63 stig eftir 40 leiki,
en í næsta sæti er Brighton með
60 stig eftir 42 leiki, svo Lundúna
liðið má teljast öruggt með að
komast upp. í nyrðri deildinni eru
Grimsby og Derby með 59 stig, en
Grimsby hefir leikið tveimur leikj-
um færra og stendur því mun bet-
ur að vígi. Þess má geta, að í fyrra
var Grimsby næst neðst í deildinni
en Chilton frá Manch. Utd. yar þá
ráðinn framkvæmdastjóri, og jafn
framt leikur hann með liðinu, og
má segja, að hann hafi gert undra-
verða hluti. Ekki eru mörg ár síð-
an, að Grimsby lék í fyrstu de.ld
og enn styttra síðan Derby lék þar.
Staðan er nú þannig:
1. deild.
Manch. Utd. 41 24 10 7 82-49 58'
Blackpool 40 20 9 11 85-59 49
Manch. City 40 17 10 13 76-64 44
Arsenal 40 17 10 13 57-58 44
Bolton 40 18 7 15 68-50 43
Birmingham 40 17 9 14 70-54' 43
Wolves 38 17 8 13 76-59 42
Burnley 40 17 8 15 60-50 42
Portsniduth -40 16' 9 15 76-80 41
Newccástle 41' 17 6 18 84-69 40
Luton JToWn 40 16 8 16 61-59 40
Charítóri ! *• 41 17 5 19 75-81 39
W. Bromw. 40 17 5 18 56-68 39
Sunderland 39 15 9 15 75-90 39
Everton 41 14 10 17 54-69 38
Cardiff 39 15 7 17 54-67 37
Preston 41 14 8 19 73-71 36
Chelsea 40 13 10 17 61-75 36
Tottenham 38 14 6 18 56-63 34
Sheff. Utd. 39 12 8 19 57-68 32
Aston Villa 40 9 13 18 48-69 31
Huddersf. 40 12 7 21 49-81 31
2. deild.
Sheff. Wed. 40 19 13 8 91-57 51
Bristol Rov. 40 21 6 13» 82-66 48
Leeds Utd. 39 20 6 13 72-58 46
Blackburn 39 20 5 14 80-61 45
Liverpool 39 19 6 14 82-60 44
Leicester 40 19 6 15 88-76 44
Nottm. For. 38 19 6 13 63-57 44
Bristol City 40 18 7 15 78-59 43
Port Vale 40 15 13 12 55-53 43
Fulham 40 18 6 16 81-76 42
Swansea 39 18 5 16 75-76 41
Lincoln City 37 15 10 12 66-53 40
Stoke City 37 18 4 15 64-54 40
(Framh. á 8. síðu.)