Tíminn - 08.05.1956, Blaðsíða 2

2
T í M I N N, þrigjudaginn 8. maí 1956.
Niðurgreiðsletillögur Sjálfstæðismanpa -
greinargerð f jármálaráðherra
' (Framhald af 1. síðu.)
jm me3 lántökum í bilí, án þess
ið reyua að gera sér grein fyrir
»ví hvért verið er að fara.
Reyhslan hefir sýnt alveg ótví-
,ætt, að það kostar ríkissjóð um 6
nillj. á ári að greiða- niður vörur
;em svarar 1 stig í vísitölunni. Ef
ara á út á þá braut að auka nið-
.irgreiðslur, þá þýðir ekkert að
/era að reikna það át á hné sér
ivað það kostar að borga niður
ram yfir kosningarnar. Eg býst
rið að menn séu svona hér um bil
,afn nær, þó það yrðí gert, ef allt
etti svo að hækka strax á eftir.
Það verður að gera sér grein
yrir því áður en á ný er lagt út
i niðurgreiðsluleiðina til viðbót-
ir öllum öðrum uppbótum, hvað
/erið er að gera, og hvort slík
itefna er fær í framkvæmd.
Á að taka lán?
Það kostar sem sé um 72 millj.
(cr. yfir árið að borga niður 12 vísi
tölustig og um 96 millj. kr. að
twrga niður 16 vísitölustig.
Það er verið að setja upp dæmi,
aar sem sagt er, að ríkissjóður
ipari sér lYz millj. kr. í útgjöíd-
im, sem á hann mundi •fikella, ef
/ísitalan hækkaði, og þottíi megi
pví draga frá kostnaði við niður-
greiðslurnar.- Það .væri ágaitt að
iraga þetta frá, ef ríkisjóður æiti
:i handraðanum fé til þess að mæta
pessum útgjöldum, en því er bara
alls ekki til að dreifa.
Hvar ætti svo að taka 72—96
millj. á ári til þess að greiða nið-
ír vísitöluna uni 12 stig eða 16
stig. Ætti kannske að taka það
tramvegis einnig að láni lijá seðla
bankanum?!!
Nú þegar er varið um 53 millj.
\ ári í niðurgreiðslur. Væri nú
aiðurgreiðsluleiðin valin, yrði þess
ikki langt að bíða samkv. þessu
,plani“, að niöurgreiðsluútgjöld
■íkissjóðs yrðu komin upp í 140—
150 millj. Þegar svo þess er gætt,
ið útflutningsuppbætur og báta-
gjaldeyrisálag er nemur ekki und-
írr 250 millj. kr., þá væri komið
upp í 400 millj. á ári, sem ætti að
innheimta með ýmsum aðferðum í
uppbætur og niðurgreiðslur.
iVleð slíku áframhaldi vrði þess
ekki langt að bíða, að uppbóta- og
niðurgreiðslustarfsemin yrði álíka
umfangsmikil og allur ríkisbúskap-
urinn er nú.
Hvernig lialda menn, að það
mundi ganga að búa við slika
skattheimtu?
Eins há fjárhæð og ríkið
ver tii framkvæmda!
Það er því augljóst mál, að ef
úr þessu ætti að verða eittlivað
jnnað en vísitöluleikur og sjón-
bveriingar fram yfir kosningar, þá
sta-ðu menn frammi fyrir því, að
annað hvort yrði að þurrka sem
mest út verklegar framkvæmdir á
næstu fjárlögum eða leggja á
mjög háa nýja skatta og tolla, til
þess að standast niðurgreiðslurnar.
Það er fróðlegt að athuga. hvaða
áhrif auknar niðuxgreiðsiur hufa
á inöguléiká ríkíssjþðs, til þess að
leggja í verklegar. framkvæmdir,
að óbreyttúm: tolLiím og sköttum.
Fjárveitmgar til nýrra þjóðvega
og brúagerða á fjárlögum þessa
árs nema 27 millj. Með þeirri fjár
hæð væri hægt að borga niöur sem
svaraði 4% -yísifölustigi. Bæti mað |
ur við 10 m’illj., sem' véfttár eru
til liafnargerða og lendingarbóta,
fáum við 37 miilj: Með því fé
væri hægt að borga niður sem
svarar 6 vísitölustigum.
Svo er talað um það eins og ein
hvern hégóma, að greiða niður sem
svarar 8—16 vísitölustigum.
Á að fella niSur
verklegar framkvæmdir?
Sé svo því við bætt, sem veitt
er til skólábygginga, raforkusjóðs
og raforkuframkvæmda, kemst
fjárhæðin í 62 miilj:
Þetta þýðir að niðurgreiðsla sem
svarar 10 vísitölustigum kostar
jafn mikið og nú er veitt tii nýrra
þjóðvega, brúagerða, hafnargerða
og lendingabóta, skólabygginga og
raforkuframkvæmda.
Ætti að komast upp í 96 millj.
sem samsvarar kostnaðinum við að
borga niður 16 vísitölustig, og bera
þó fjárhæð saman við fjárveitingu
til verklegra framkvæmda, yrði að
bæta þarna við yfir 30 millj. af
þeim 40 millj., sem veitiar eru til
framkvæmda á 20. gr.
Niðurstaðan af þessum athugun-
um verður sú, að uiðurgreiðslur
sein svara 16 vísitölustigum mundu
kosta allt að því jafuháa fjárhæð
og nú er veitt til allra verklegra
framkvæmda á fjárlögum ríkisins.
Á þessu geta mcnn séð, að það
er ekkert hégómamái, livort bæta
á auknum niðurgreiðslum sem enn
nýjum „bráðabirgðaúrræðum til
bráðabirgða“ við allt það.sem fyrir
er. Það þarf að gera meira en að
reikna það á hné sér, hvað slíkt
kostar fram yfir kosningarnar.
Kosningabrella.
Annars er það furðulegt, ef Sjálf
stæðismenn hafa slíka tröllatrú á
niðurgreiðsluleiðinni, sem þeir
þykjast nú hafa allt í einu, að þeir
skyldu ekki beita sér fyrir því að
farið yrði inn á niðurgreiðsluleið-
ina á s. 1. vori eftir A'erkföllin, en.
þá fannst þeim ekkert slíkt koma
til mála.
Skýringin er auðvitað sú, að þá
átti ekki að kjósa og þess vegna
ekki til neins að vinr.a að halda
vísitölunni niðri með slíkum úr-
ræðum örstutta stund. Nú er att -
ur á móti öðru til að dreifa, þar
sem það er höfuðnauðsyn að dómi
Sjálfstæðismanna að finna einhver
ráð til þess að leyna því, hvernig
ástatt er og ég tala nú ekki um,
ef í leiðinni væri hægt að fá ein-
hvern til þess að trúa" þvi, að
Sjálfstæðisflokkurinn væri ekki
jafn úrræðalaus og hann er nú
almennt álitinn vera og það með
réttu!
Gaitskell gagnrýnir
nýlendustefnu Rússa
London. — Hugh Gaitskell ritaði nýlega mjög harðorða
grein í blað brezka verkamannaflokksins, þar sem hann
gagnrýndi heimsvaldastefnu Sovétríkjanna og fyrir að þrælka
þjóðina og leppríkin. Rakti hann sögu Stóra-Bretlands frá
því að það var nýlenduheimsveldi þar til það veitti nýlendun-
um smám saman frelsi og sjálfstæði innan brezka samveld-
isins eða leyfði fyrri nýlendum að standa frjáls og óháð, ef
þau óskuðu þess.
' Þannig hefðu hugsjónir lýðræðis
sinnaðra jafnaðarmanna verið
framkvæmdar. Sagði Gaitskell, að
þetta væri bezta svarið gegn
kommúnismanum.
Nýlendustefna Rússa,
Á rneðan Bretar liefðu gefið
. hveru landinu á fætur öðru
. frelsi, hefðu Rússar lagt mörg
fimáríki undir sig og rækju þar
nú nýlendupólitík af verstu teg-
'. und.
„Á meðau við gáfum 500 milj.
manns frelsi“, sagði verkamanna
flokksforinginn, „liafa kommún-
istar kornið meira eu 100 milj.
manna undir járnhæl einræðis
og ofbeldis Iiinnar kommúnist-
isku stjórnarhátta.
Gaitskell sagði, að þessi sam-
anburður ætti að nægja til að öll-
um mætti verða ljóst, hvers kon-
ar vinnubrögð kommúnistar létu
viðgangast í leppríkjunum og hve
rcikill sannleikur væri fólginn í
orðum leiðtoga þeirra um frið og
mannréttindi.
Radikalir í Ðanmörku
vilja bjóða jafnaðar-
nrönnum sijórnarsam-
starf
Einkaskeyti til Tímans. Kaup-
mannahöín. 6. maí. — Radikaie
Venstre-fíokkurinn hélt landsfund
í gær og þar fluttu ræður leiðtog-
ar flokksins, þingmennirnir Jörg-
en Jörgensen og Bertil Dahlgaard.
Dahlgaard gerði grein fyrir því,
hvers vegna flokkurinn hefði í s. 1.
10 ár hafnað þátttöku í ríkisstjórn
í samstarfi við aðra ílokka. Höf-
uðástæðan væri að samstaða hefði
ekki fengist um steinuskrá ú næigt
lega breiðum grundvelli, etnkum
hefðu landvarnamáliii verið þrösk-
uldur í vegi. En tímarnir breytast
og rc.argt er nú breytt á utanríkis-
pólitísku sem innanrikispóUttsku
sviði, sagði Dahlgaard, og ef störn
in sýnir nú, að hún hafi áhuga fyr
ir að draga úr útgjöldum til land-
varna, þá er Radikaliflokkurinn
ekki andvígur þeirri hugmynd að
taka á ný upp stjórnarsamstarf við
jafnaðarmenn. — Aðiis.
ísienzku ráðherrarnir
komu III Bonn s gær
Fofsætisrá'Sherrar og utanríkisrá<5herrar V-
Þýzkalands tóku á ‘móti gestumim, er hek
komu metS næturiestinni frá Hamborg ; i
Forsætisráðherra og föruneyti hans komu til Hamborg-
ar með Gullfaxa á áætluðum komutíma sunnudaginn 6. maí
eftir ágæta ferð. í flugvélinni bauð Flugfélag íslands til há-
degisverðar, en framreiðsluna annaðist Þorvaldur Guðmunds
son, forstjóri Þjóðleikhúskjallarans. :
Bandaríkin senda
kjarnorkuvope ti!
Evrópu
Washington — NTB — 7. maí.
Eisenhower forseti lýsti því yfir
í dag, að bandaríska þingið hefði
samþykkt að láta vinaþjóðunum
í Evrópu í té meiri og öflugri
vopnabirgðir. Munu því aðildar-
ríki NATO í Evrópu fljótlega fá
auknar birgðir af kjarnorkuvopn
um, fjarstýrðum skeytum og þrýsti
loftsflugvélum til að tryggja varn-
ir Evrópu betur enn nokkru sinni
fyrr.
P.E.V.-klúbburinn
heldur samsæti fyrir
forsetahjónin
Samsæti fyrir Forseta íslands
og forsetafrúna, sem listamanna-
klúbbur Bandalags íslenzkra lista-
manna heldur á laugardaginn kem
ur í Þjóðleikhúskjallaranum ,er
fyrsta samkoma hins endurreista
íslenzka P.E.N.-klúbbs. Samkvæmt
ósk forsetans verður hóf þetta lát-
laust og alþýðlegt og klæðnaður
dökk föt.
Aðgöngumiðum, sem ekki eru
seldir fyrir fimmtudag, verður ráð
stafað á skrifstofu Bandalagsins,
Skólavörðustíg 1A, sími 6173.
Telpa verður fyrir bíl
og viðbeinsbrotnar
Um hádegið í gær varð telpa
fyrir bifreið á mótum Holtavegar
og Suðurlandsbrautar. Telpan,
sem heitir Erla Einarsdóttir,
Breiðagerði 19, var á reiðhjóli
og telur bifreiðarstjórinn sig ekki
hafa orðið hennar var fyrr en
um seinan. Erla var flutt í slysa-
varðstofuna og kom í ljós að hún
hafði viðbeinsbrotnað. Er búið
hafði verið um brotið, var hún
flutt heim.
Glerverksmitijan
(Framhald af 1. síðu.)
eru vinnulaun og tiltölulega' lítiil
hluti andvirði innfluttra hráefna
til framleiðslunnar.
Framleiðslan gengur nú að ósk
um, og sagði danskur glerskurð-
armeistari og glerflokkunarmaður,
sem hjá fyrirtækinu vinnur, að ís-
lenzka glerið. væri fyllilega sam-
keppnisíært við það bezta, sem
erlendis er framleitt.
Verksmiðjunni hafa borizt nokk
uð margar fyrirspurnir um sölu á
gleri til útlanda og hagstæð' verð-
tilboð um sölu á gleri til Banda-
ríkjanna.
Hjá verksmiðjunni vinna um 60
menn.
A - f iugvellinum í Hamborg var '
dr. Kristinn Guðmundsson, utan- ’
ríkisráðherra,, sem nýkominn var j
af fundi Atlantshafsbandalagsins,
ásamt dr. Helga P. Briem og konu |
hans og Árna Siemsen, ræðis-'
manni, sem ávarpaði gestina og
bauð þá velkomna. Á flugvellinum
voru ennfremur staddir dr. Dann-
meyer, prófessor, formaður Þýzk-
íslenzka félagsins, íulltrúar utan-!
ríkisráðuneytisins í Bonn, Mohr •
stallari, og frú Svood, fulltrúi borg |
arstjórnar Hamborgar. Ráðherra-
frúnum voru færðir blómvendir
við komuna.
Síðan var haldið til Hótel Vier
Jahreszeiten og þar snæddur kvöld
verður. Að loknum kvöldverði
voru gestirnir viðstaddir sýningu
á Don Carlos eftir Verdi í Óperu-
húsi Hamborgar.
Að lokinni óperusýningunni var
haldið með næturlest til Bonn og
komið þangað kl:. 9,30 í morgun.
í Bonn tóku á móti hinum ís-
lenzku gestum forsætisráðherra
dr. Adenauer, utanríkisráðherr-
ann dr. von Brentano, ráðuneytis-
stjórinn dr. Hallstein, forsetarit-
ari dr. Kleiber von Weick, yfir-
maður utanlandsdeildar utanríkis-
ráðuneytisins dr. Globke, ráðu-
neytisstjóri forstisráðuneytisins og
fleiri embættismenn Sambandslýð-
veldisins. Ennfremur borgarstjór-
Mikil aSsókn að
sýningu Veturliða
Þótt sýning Veturliða Gunnars-
sonar hafi aðeins staðið yfir í þrjá
daga, hafa tuttugu og sjö myndir
selzt og er því ekkert lát á vin-
sælduin hans, þótt listamaðurinn
hafi skipt um stefnu í listtúlkun
sinni.
Hátt á annað þúsund manns hafa
séð sýninguna þessa fáu daga, sem
hún hefur staðið yfir, en lienni
lýkur um næstu helgi. Sýniugin
er opin tii klukkan 11 síðdegis dag-
lega.
inn í Bonn og borgarritari, starfs-.
menn íslenzka sendiráðsins og
margir aðrir embættismenn ríkis
og bæjar.
Síðan var haldið til Hótel Pters-
berg í Bonn, þar sem ráðherrarnir
og föruneyti þeirra búa meðan
á heimsókninni .stendur.. -
Laust fyrir hádegi var haldið til
ráðherrabústaðar dr. Adenauers
og þaðan til utanríkisráðherrans.
og loks til forseta Sambandslýð-
veldisins prófessor dr. Heuss og
þar snæddur hádegisverður.
Að loknum hádegisverði skoð-
uðu gestirnir borgina og sátu síð-
an kvöldverðarboð dr. Adenauers.
Fíll veldur skelf-
ingu í Danmörku
NTB. 7. maí. — Sá óveniulegi
atburður gerðist í dag, að fíll setti
danska bæinn Frederikssund gjör
samlega á annan endann, er hann
slapp frá sirkus er var þarna á
ferð. Þegar láta átti fílinn úpp
í lestarvagn, gerði hann sér lítið
fyrir og hljóp á brott og sleit alla.
kaðla. Stefndi hann síðan inn í
aðalviðskiptahverfi bæjarins og
var heldur vígalegur. Var mikill
fjöldi fólks á götunum. Skipti'
það engum togum, að ffllinn liljóp
inn á aðaltorgi bæjarins og fram
og aftur um aðalgöturnar. Urðu
bæjarbúar femltri lostnir og hljóp
hver sem betur gat undan fer-
líkinu. FíHinn sló rananum í stór
an verzlunarglugga og mölbraut
hann og liafði vörur á brott tóg
þeytti þeim í allar áttir. Loksips
tókst einum varðmannanna frá
sirkusnum að bregða kaðli á fæt.
ur fílsins er hann geystist eftir
einni aðalgötunni. Var þesu ævin
týris lians þar með lokið og bæjar-
búar tóku upp fyrri iðju, eftir áð
þeir liöfðu náð sér eftir ósköpin.
CtbreiSm TlMAJVK
Unglingaregla Góðtemplara
hefir nii starfað í sjötíu ár
Reglan minnist þessara merku tímamóta me<$
hátíÓafundum um land allt —
Á moi'gun, 9. maí, á Unglingareglan á íslandi 70 ára
aímæli. Reglan er grein a£ stofni Góðtemplarareglunnar og
hefir unnið stórmerkt starf hér á landi, sem seint verður
metið. 4 forustumenn Unglingareglunnar, Gissur Pálsson,
rafvirkjameistari, stórgæzlumaður unglingastarfs, Kristinn
Gíslason, kennari, formaður ungtemplararáðs, Lára Guð-
mundsdóttir, kennari, fulitrúi í ráðinu og Ingimar Jóhann-
esson, fulltrúi', ræddu við blaðamenn í gær og röktu sögu
þessa félagsskapar.
HöfuðmarkmiS þessa félagsskap-
ar er að aia upp. nýta þjóðfélags-
borgara. Því markmiði hyggst
Ungl-ingareglan m. a. ná meö því
að vara börnin. við nautn hættu-
legra eiturlyfja, svo sem tóbaki
og áfengi. Nú eru í landinu 60
barnastúkur með 6400 félögum og
færist starfsemin stöðugt í aukana.
Öflugt félagsstarf.
Félagsskapur ungtemplara lief-
ir jafnan haft margvíslega starf-
semi með höndum vetur og sum-
ar. Fundirnir setja aðalsvipinn á j
vetrarstarfið, ferðalög og nam-
skeiö á sujiiarstarfiö. Börnin sjálf
eru látiu starfa sem allra mest.
GamUr baruastúkufélagar hafa
oft valizt til forystu í öðrum fél-
ögum síðar á ævinni, vegna þjálf-
unar og kunnáttu á sviði fundar-
skapa og félagsmála. Telja má
barnablaðið „Æskuna“ málgagn
Unglingareglunnar, þó að hún sé
eign Stórstúkunnar. Er „Æskan“
elzta og útbreiddasta barnablað
landsins og hefir jafnan verið
ötull inálsvari bindindismála.
Ekki verður saga þessa merka
félagsskapar rákin í einni blaða-
greln, en Tíminn mun geta nánar
áfmælis Unglingaregíunnar í blað
iuu á ínorgun.