Tíminn - 05.06.1956, Qupperneq 8

B
D aOaöoaoOaOaDaOaQaQanaQiIlaDDQoOonaQoDaODOcDQDaQ
D
□
Þ
P
IS
g
I
slendingajpættir
□
□
□
□
□
□
□
|-jaoaoaaoaaQaaaQ QoQaaaoaQoaoQa j-j
Sextugur: Sigurgrímur Jónsson, oddviti
f Sigurgrímur Jónsson bóndi og
oddviti í Holti í Stokkseyrar-
Jireppi er sextugur í dag. Hann
er fæddur í Holti 5. júní 1896,
sonur Jóns Jónssonar bónda í
Holti og konu hans Ingibjargar
Grímsdóttur. Sigurgrímur lauk
liúfræðinámi frá Hvanneyri 1915.
Tók hann við búi af föður sín-
um vorið 1921. Kona hans er,
XJnnur Jónsdóttir frá Jarlsstöðum '
3 Bárðardal. Þau hjón tóku ung
•við búsforráðum í Holti, fátæk af
■veraldlegum auði, en auðug af
hjargfastri trú á landið og með
samstilltum vilja hófu þau búskap
í Hoiti.
Sigurgrímur er mesti fyrirmynd
arbóndi. Hann hefir reist mikið
«g veglegt íbúðarhús og útihús-
hyggingar, hefir brot'ið til ræktun-
ar stórflæmi og komið upp miklu.
búi.
Sigurgrímur hefir gegnt ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir sveit sína
«g hérað. Hann hefir átt sæti í
hreppsnefnd sem fulltrúi Fram-
sóknarflokksins í fjölda mörg ár.
Hann var hreppsnefndar-oddviti
1934—1938 og tók við því starfi
aftur 1946 og hefir haft það á
hendi síðan. Hefir hann átt sæti
í stjórn Mjólkurbús Flóamanna
frá stofnun þess og formaður fast-
cignamatsnefndar Árnessýslu frá
1918.
Þeir, sem koma að Holti og ekki
Jækkja Sigurgrím, eru undrandi yf
ir hinum mikla glæsibrag, sem þar
er yfir byggingum, ræktun og
heimilisbrag. Við, sem þekkjum
Sigurgrim bezt, erum ekki undr-
andi yfir þessu. Sigurgrímur er
gæddur góðum gáfum en prúð-
menni mikið og gætinn en þó stór-
huga og traustur til ráða og fram-
kvæmda. Slíkir menn hljóta ævin-
lega að komast áfram í lífinu og
vera kvaddir til forustu í félags-
málum í sveit sinni og héraði.
ÍÞeim hjónum hefir orðið níu
bárna auðið, sem öll eru hin
mannvænlegustu. Þau eru Jón,
HÖrður og Vernharður, sem nú
erú farnir að búa í Holti. Ingibjörg
kdna Sveinbjarnar Guðmundsson-
ar; bifreiðarstjóra á Stokkseyri,
Á^laug forstöðukona á Gamla stúd
eritagarðinum, Skúli, útibússtjóri
hjá Kaupfélagi Árnesinga á Stokks
eyri, jRagnheiður, Hákon og Grím-
ur hjá foreldrum sínum. Öll hafa
l>au börn verið sett til mennta.
"fCæri vinur. Þessar fáu línur
eiga ekki að vera neinar tæmandi
upptalningar á ævistarfi þínu,
heldur til að þakka þér fyrir
góða viðkynningu og einfæga vin-
áttu. Við kynnumst á þeim árum,
þegar ég starfaði á Stokkseyri,
okkar samstarf var mjög náið. Ég
tel að ég hafi vaxið af þeirri við-
kynningu.
Auðvitað hefir þú verið um-
deildur, þegar k osningabaráttan
hefir staðið yfir, en að loknum
kosningum hafa pólitískir andstæð-
ingar kosið þig til forustu í mörg
ár. Þú hefir verið í hópi hrepps-
nefndarmanna, sjálfkjörinn oddviti
þeirra. En mestu hamingju þína
í lífinu tel ég vera þitt góða heim
ili. Ég hef aldrei kynnzt börn-
um, sem hafa verið eins heima-
kær og börnin þín. Og það er
vegna þess að á heimili ykkar
hjónanna hefir ríkt sú eining og
góður skilningur á að sameina
vinnu, menntun og tóm til að njóta
lifsins.
Ennfremur álít ég að bú eigir
stóran þátt í á að móta þann sér-
kennilega og um leið fyrirmynd-
ar anda, sem er ríkjandi meðal
forústúmarina í Stokkseyrarhreppi.
En- það er ,ykj:ar góðá reigla að
halda alltaf vináttu og tryggð.
Leggja dægurmálin til hliðar,
gl'eðjást í vinahópi og sameinast
í áð njótá ’fe'gUrðair óg gleði lífs-
ins.
Ég óska þér og þinni fjölskyldu
gæfu og gengis á ókomnum ævi-
árum. Ég vona að sveit þín og
hérað megi sem lengst njóta starfs
krafta þinna.
Lifðu heill.
Helgi Ólafsson.
Sexfugur: Þorsfeinp Jónsson
Það er nú á tímum orðin venja
að minnast í blöðum eða á ar.nan
hátt tímamóta eða afmæla í ævi
manna og má kalla það góðan sið.
Þó hefir nú svo farið, að gleymst
hefir — að því er ég bezt veit —
að minnast þess manns, sem í all-
an máta er þess verðugur. — _Er
það Þorsteinn Jónsson bóndi á Úlf-
stöðum í Hálsasveit, í Borgarfjarð-
arsýslu, er varð sextugur 5. apríl
síðastl. Réttilega má segja, að
hann sé með allra mikilhæfustu
manna á landi hér 1 bændastétt. Er
þess þá fyrst að geta að hann er
dugandi bóndi, sem í fremstu röð
er landnámsmaður hins nýja tíma.
Hann hefir ræktað og húsað vel
jörð sína við erfið skilyrði, sem
fáir í hans stétt hafa átt við að
stríða, sem betur fer. Er þess
skemmst að minnast að á nýárinu
1952 brann íbúðarhús hans, svo að
kalla nýuppkomið með öllum inn-
anstokksmunum, til kaldra kola.
Missti hann þar allstórt og fágætt
bókasafn og handritasafn hans
sjálfs, ásamt píanói. Og ómeidd-
ur slapp hann og sumt af fjöl-
skyldu hans, ekki út úr eldinum.
— En Þorsteinn gafst ekki upp.
Strax næsta vor byggir hann stórt
og vandað íbúðarhús ásamt nokk-
uð af útihúsum á jörð sinni, legg-
ur hitaveitu í bæinn frá laug þar
niærri. Þettá, s'em talið var, er nú
pðeins einn þáttur í starfi Þor-
steins, sem af mörgum væri talið
nægilegt til afreka. Jafnhliða bú-
störfunum hefir hann gerst einn
af fremstu rithöfundum þjóðarinn-
ar og það eigi einungis fyrir sér-
stæðan persónulegan stíl og mik-
ið vald yfir málinu, heldur og fyr-
ir stórfellt málefni, sem enn því
miður, á af formælendum fáa. í
bókum sínum „Samtöl um íslenzka
heimspeki“, sem kom út 1940 og
„Tunglsgeisla“, sem komu út 1953,
hefir hann fært rök fyrir sann-
leiksgildi kenninga dr. Helga Pjet-
urss, og reyndar meira en það, því
að í seinni bókinni hefir hann á
ýmsum sviðum fært þær kenning-
ar út. Þorsteinn er einn af þeim
fáu íslendingum, sem hafa samið
snjöll spakmæli. Eru þau frumleg
og býsna vel gjörð. En fátt mun
enn hafa komið af þeim fyrir sjón-
ir almennings. Aðeins nokkur sýn-
ishorn í tímaritum. Ljóðagerð hef-
ir Þorsteinn fengist við, sem mörg
um mun kunnugt vera. Hefir hann
í þeim efnum margt mjög vel gjört
Manni kemur í hug að nokkurt
misrétti sé í því að skáld og rit-
höfundur eins og Þorsteinn skuli
ekki fá styrk eins og aðrir fyrir
andleg störf. Það er því ekki úr
vegi að minna á, að þjóðfélagið
veitti Þorsteini frá þessum tíma-
mótum í ævi hans, fyrir þessi störf
há'hs; ViðUrkenningu, því dagsanna
er, sem sagt hefir verið, að þjóð-
T í MIN N, þriðjudaginn 5. júrií 195S
Getraunirnar
Aðalfundur Árnesingafélagsins
Hér liggur fyrir 23. og síðasti
getraunaseðill íslenzkra getrauna.
Á honum eru 8 íslenzkir leikir og
fjórir erlendir landsleikir. Eftir
styrjöldina hafa Finnar aðeins
einu sinni unnið Svía, en tvisvar
gert jafntefli. Nýlega gerðu Svíar
jafntefli við Englendinga, 0—0, en
Finnar töpuðu 1—5. 30. maí gerðu
Norðmenn jafntefli við Pólverja
0—0. Nýlega gerðu V-Þjóðverjar
jafntefli við Frakka, 3—3, en töp-
uðu fyrir Englendingum 1—3. Und
anfarið hafa sézt þess nokkur
merki, að Ungverjar væru ekki
jafn sterkir og áður. Nýlega töp-
uðu þeir fyrsta heimaleiknum,
gegn Tékkum með 2—4. Af ís-
lenzku leikjunum eru þrír úr 1.
deild, þrír úr Reykjavíkurmóti 1.
flokks og tveir úr sama móti 2.
flokks. Og svo að síðustu Lands-
liðið-Pressuliðið, en sá leikur á að
fara fram 19. júní.
Finnland—Svíþjóð 2
Portúgal—Ungverjaland 2
Noregur—V.-Þýzkaland 2
Rúmenía—Svíþjóð x
Fram—Akureyri (I. d.) x2
Víkingur—Akranes (I. d.) 2
Valur—Akureyri (I. d) 1x2
Fram—Þróttur (1. fl.) 1
K.R.—Valur (1. fl.) 12
Valur—K.R. (2. fl.) lx
Fram—Valur (2. fl.) 1 2
Landsliðið—Pressan 1
Kerfi 48 raðir.
Bandarískir bændur
heimsækja síarfs-
bræður sína í Rússl.
New York, 2. júní. — Hópur banda
rískra bænda er nýkominn til
Bandaríkjanna úr 20 daga ferða-
lagi um Ráðstjórnarríkin. Róma
þeir mjög hjartanlegar viðtökur
rússnesku bændanna hvar sem þeir
komu, en þeir ferðuðust um 5000
km. vegalengd um Rússland. Segja
bændurnir, a'ð skortur sé á vél-
um og vinnuafl hái mjög landbún-
aði í Rússlandi og standi honum
mjög fyrir þrifum. Segja þeir, að
geysistór samyrkjubú allt upp í
8 þúsund hektara hafi mjög oft
mun minni vélakost en 400 hektara
bóndabýli í Oklahoma, en bændurn
ir eru þaðan. Dagblað í Oklahoma
kom þessum ferðum af stað en
bændurnir greiddu sjálfir allan
kostnað af ferðalaginu.
Vestmannaeyjabréf
(Framnald af 5. síðu.) * •"
að yfir 500 lestir hver, eða samtals
um 15000 smálestir.
Segja má, að undanfarna viku
hafi ekki gefið á sjó hér. Ríkt hef-
ir látlaus suðvestan og sunnanátt
þessa daga. Sjómenn hér hyggja
nægan afla, ef gæftir gæfust, a. m.
k. ufsa á færi.
Það þykir hér tíðindum sæta, að
Byggðasafn Vestmannaeyja hefir
keypt fyrsta orgel, sem keypt var
í Landakirkju. Það var keypt í
kirkjuna árið 1877. Orgelið hafði
kona nokkur suður á Grímsstaða-
holti í Reykjavík átt í 48 ár og
seldi hún það Byggðasafninu.
í guðs friði.
Hallur.
félag getur vart þrifist án þess að
menn séu rétt metnir. Um Þor-
stein á Úlfstöðum er margt fleira
að segja, sem staðfestir hversu
merkilegur maður hann er. Ég
hygg, að hann hafi í drjúgum
mæli fengið í arf það bezta, sem
var í fari forföður hans, séra
Snorra Bjarnasonar á Húsafelli.
Hann er í allan máta traustur og
.sannur maður og stefnufastur svo
að af ber og gæti þar orðið öðrum
til fyrirmyndar og eftirbreytni.
Að endingu óska ég svo Þor-
steini og hans skylduliði öllu, allr
ar hamingju og blessunar á kom-
andi árum og um leið að hann fái
nú enn betri tíma til hugðarefna
sinna en áður, því hvað aldur
snertir, má vænta, að enn gefist
langur dagur til starfs.
Brekku I Hornafirði, 7. maí 1956,
Bjarni Bjarnason.
Aðalfundur Árnesingafélagsins
í Reykjavík var haldinn í Tjarn-
arkaffi laugardaginn 26. maí s.l.’
Formaður félagsins, Hróbjartur
Bjarnason, flutti skýrslu um starf
semi félagsins, sem var margþætt
á liðnu ári.
Gjaldkeri las upp reikninga lið-
ins ár og var fjárhagur félagsins
hagstæður.
Félagið hefir fengið til umráða
land í Þjóðgarðinum á Þingvöll-
um og hefir nú þegar gróðursett
þar um 6500 trjáplöntur.
Á árinu gaf félagið út nokkur
sönglög eftir Sigurð Ágústsson í
Birtingaholti, og eru þau til sölu
í bókabúðum í Reykjavík og einn
ig austan fjalls.
Eins og venjulega hélt félagið
samkomu á Þingvöllum á Jóns-
messu og var hún fjölsótt af Ár-
nesingum austan fjalls og vestan.
Félagið tók m.s. Esju á leigu
til Breiðafjarðar. Var sú för fjöl-
menn, og þátttakendum til á-
nægju.
Þá var haldið hið hefðbundna
Árnesingamót í Sjálfstæðishúsinu
25. febrúar s. 1. M. a. flutti Sig-
urður Óli Ólafsson, alþm. ágæta
ræðu. Árni Jónsson, bóndi í Al-
viðru, heiðursgestur félagsins að
þessu sinni, flutti snjallt ávarp.
— Þuríður Pálsdóttir og Kristinn
Hallsson sungu.
Á árinu var gerður að heiðurs-
félaga Kolbeinn Guðmundsson,
fyrrum bóndi og sýslunefndarmað-
ur að Úlfljótsvatni.
Magnús Vigfússon, Þóroddur E.
Jónsson og Haraldur B. Bjarna-
son.
Stjórnin var öll endurkjörin, en
hana skipa:
Hróbjartur Bjarnason, form., og
meðstjórnendur, dr. Guðni Jóns-
son, Þorlákur Jónsson, Guðjón Vig
fússon og Helga Gissurardóttir.
Vorþing uradæmis-
stúkramar nr. 1
Vorþing Umdæmisstúkunnar nr.
1 var háð dagana 26. og 27. maí
s. 1. í Templarahöllinni í Reykja-
vík.
Fulltrúar voru mættir frá 2 þing
stúkum, 15 undirstúkum, 1 ung-
mennastúku og 3, barnastúkum.
Sunnudaginn 27. var gengið til
kirkju ‘og hlýtt messu hjá séra
Jóni Auðuns dómprófasti. Ræða
hans var snjöll og áhrifarík.
Kl; 3,30 sama dag flutti Jónas
Guðmundsson forstjóri erindi um
starfsemi .A- A,-félagsins og Bláa
bandsins hér á landi. Erindi hans
vakti mikla athygli, var mjög ýt-
arlégt og fróðlegt um þessa kær-
leiksríku og merku menningar-
starfsemi.
Meðal gestá á fundinum voru
konur úr áfengisvarnanefnd
kvenna í Reykjavík og Hafnar-
firði.
Meðal samþykkta þingsins var
eftirfarandi ályktun:
„Umdæmisstúkuþingið, haldið í
Reykjavik 26. og 27. maí 1956,
telur ástandið í áfengismálum svo
ískyggilegt, að ekki verði við un-
að. Skorar þingið því á forráða-
menn þjóðarinnar, í bæjum og
sveitum, að beita sér fyrir ráð-
stöfunum, er draga megi úr áfeng-
isnautn, og veki almenning til al-
varlegrar umhugsunar og andúð-
ar á þeirri skefjalausu nautn á-
fengra drykkja, sem nú á sér stað,
og veldur sívaxandi s'pillingu, slys-
um, og margs konar Vandræðum
í þjóðfélaginu.“
Framkvæmdanefnd Umdæmis-
stúkunnar fyrir komandi starfsár,
var endurkjörin. Hana skipa:
Umdæmistemplar Þorsteinn J.
Sigurðsson, umdæmiskanslari
Þórður Steindórsson, umdæmis-
varatemplar Svanlaug Einarsdótt-
ir, umdæmisritari Maríus Ólafs-
son, umdæmisgjaldkeri fáll Kol-
beins, umdæmisgæzlumaður ung-
lingastarfs Jón Kr. Jóhannesson,
umdæmisgæzlumaður löggjafar-
starfs Karl Karlsson, umdæmis-
fræðslustjóri Bjarni Halldórsson,
umdæmisfregnritári Jón Hjörtur
Jónsson.
Iþróttir j
(Framhald af 4. síðu.)
á þarf að halda, þótt sumir þeirra
sýndu þó of grófan leik. Aðeins ein
breyting var á liðinu frá Fram-
leiknum, en það var miðvörðurinn
Schuler, sem er ágætur leikmað-
ur. Markmaðurinn Wollf var bezti
maður liðsins.
Akurnesingum tókst ekki vel
upp í þessum leik, lítið sást af góð
um samleik, en mest var um til-
gangslaus hlaup einstakra leik-
manna með knöttinn. Vörnin er af-
ar léleg, sem einkum kom greini-
legast í ljós eftir að Sveinn varð
að yfirgefa völlinn, og gat ekki
fyllt í þau op, sem mynduðust.
Varnarleikmennirnir eru sterkir
líkamlega, og beita skrokknum full
mikið, einkum Jón Leósson. Góðar
staðsetningar sjást varla hjá vörn-
inni. Mikið tjón er fyrir liðið að
hafa misst Ólaf Vilhjálmsson og
Svein Benediktsson. Guðjón Finn-
bogason vann vel allan leikinn og
Sveinn Teitsson átti ágætan leik
meðan hans naut við. í framlín-
unni var Þórður Jónsson beztur og
átti ágætan leik, einnig var Þórð-
ur Þórðarson betri en áður í sum-
ar. Ríkarður fékk ekki að leika
laus og var hans gætt mjög vel,
og það svo, að mörgum fannst nóg
um. Halldór Sigurbjörnsson féklc
litlu til leiðar komið gegn hinum
frábæra bakverði Þjóðverja, Rud-
olph.
Annað kvöld verður síðasti leik-
ur þýzka liðsins við úrvalslið suð-
vesurlands (landsliðs) og má bú-
ast við fjörugum og skemmtileg-
um leik.
Ánægjuleg ferd
(Framhald af 4. síðu.)
einn Fólksvagn og bættist í hóp-
inn. Sá hafði misst af lestinni og
farið aðra leið. „Hefir þú nokk-
urn tíma ekið í bílnum þínum upp
Kamba?“ spurði gömul kona, um
það bil er við lögðurri í neðstu
brekkuna. Hún hafði heyrt að það
væri heldur lítil vél í Fólksvagn-
inum: Smá kríli afturí bg að fara
upp Kamba hlaut að reyna á þolrif
in. En hrifni hennar jókst eftir
þvi sem á ferðalagið leið og í efstu
brekkunni gat hún ekki lengur
orða bundist og sagði með þunga:
„Og hver segir svo áð þessir bílar
vinni ekki vel?“ Végurinn var góð
ur á fjallinu og eftir örstund vor-
um við kominn að Skíðaskálanum.
Þar hafði Fólksvagnaumboðið á ís-
landi, Heildverzlunin Hekla h. f.,
boð inni fyrir ferðafólkið. Þarna
var veitt af rausn. Smurt brauð
og drykkir. Ferðafólkið var kátt
og það var glatt á hjalla þarna í
Skíðaskálanum, ekki’ síður en í
Hveragerði. Að endirigu stóð farar
stjórinn upp og þakkaði veiting-
arnar fyrir hönd FólksvagnaklúbbS
ins. Á eftir var stillt upp til mynda
töku á tröppunum fyrir utan. >
Nú var aðeins siðasti áfanginri
eftir og lestin hlykkjaðist niður
Svínahraun. En allt í einu sprakk
hjá fararstjóranum. Bílarnir stönz
uðu og margir fóru út til hjálpar.
Þetta gekk líka eins og í lygasögu.
Það komu minnst 10 til að hjálpa
Viggó að skipta um hjól. Það var
tjakkað upp, boltarnir skrúfaðir
lausir, sprungna hjólið tekið af og
varahjólið sett undir, en hvar eru
boltarnir? Jú, þe?r komu í leitirn-
ar og eftir augablik var haldið a£
stað. ■
Það var ánægður hópur, semi
ók niður Hringbrautina á laugar-
dagskvöldið og stanzaði fyrir
framan Elliheimilið Grund. Dag-
urinn liafði verið skemmtilegur
og mörg gamanyrði fokið, enda
fólkið verið í skínandi skapi. —<
Þarna var kvaðst og blessunarorö
gamla fólksins fylgdu ökumönn-
um er þeir stigu upp í bíla sína,
En þótt allir væru glaðir vorui
þeir ökumenn, sem buðu gamla
fólkinu í ferðalagið kannské glað-
astir, því þeir nutu þeirrar gleði,
sem það véitir að gleðja aðra. i
Sv. S. 1