Tíminn - 14.12.1956, Blaðsíða 1
Tylgizt með tímanum og lesið
TÍMANN. Áskriftarsímar 2323 og
81300. Tíminn flytur mest og fjöl-
breyttast almennt lesefni.
40. árgangur.
Reykjavík, föstudaginn 14. desember 1956.
12 síður
f blaðinu í dag:
Svertingjahöfundur, bls. 4.
Skákþáttur, bls. 5. >]
Erlent yfirlit, bls. 6.
Útgerð íslenzkra kaupskipa, bls. 7.
285. blað.
Óhemfu síldveiði við
Reykjanes í fyrrinótt
Aflahæstu bátarnir meí) um 400 tunnur, en
minnstur afli um 100
bátanna reru aftur í
f fyrrinótt var óhemju mikil
: síldveiði fyrir rannan Reykjanes
og munu um 11 þúsund tunnur
hafa barizt á land í verstöðvun-
um í gaer. Mun færri bátar voru
> þó við síldveiðar í fyrrinótt, en
! áður í haust.
Bátarnir fundu síldina í fyrra-
kvöid undan Krísuvíkurbjargi og
létss reka þar. Þegar farið var að
draga í gærmorgun kom í Ijós,
að síidaraíli var mjög mikill. —
Aflahæstu bátarnir munss margir
hafa verið með um og yfir 390
tunnur. Cekk seisit að iniibyrða
þetta mikia södarmagn ssr iietsm-
uni og fóru því margir bátar úr
Faxaflóaverstöðvssnum með afia
sinn til Gi-ináavíkssr og lönduðss
þar.
tunnur á bát. Flestir
gærkveldi
í Grindavík lönduðu um 26 bát
ar og voru búnir að leggja þar á
land sasntals ssm sex þúsund tunn-
ur, síðast þegar blaðið hafði fregn
ir af í gærkvöldi. Aflahæstu bát-
arnir, sem lögðss á land í Grinda-
vík voru með um 350 tunnur, en
þeir sem minnstan afla voru mefí
um 100 tunnssr. Á þvi sést að afJ-
inn hefir verið mikill hjá öllum
flotanum.
Akranesbátar voru 16 á sjó og
væntanlegir heim seint í gær-
kvöldi með um 4 þúsund tuunur.
Gizkað var á að þeir afiahæstu
væru með um 400 tunnur.
Bátarnir, sem lönduðu syðra
reru allir aftur í gærkvöldi. Veð-
ur var hagstætt og' enn mikil
aflavon í nótt.
Mynd þessi er frá olíuflutningaskipinu Hamrafelli og sér yfir aöalþiifar skipsins miðskipa, úr brúnni og aftur aS
yfirbyggingu. Myndin var tekin í gær, þegar skipið var á siglinu úr Laugarnesi í Skerjafjörð. (G. Þ. tók myndina)
iikojan mimi koma til
Bádapest í dag og kynna sér ástandiS
Verkamenn mættu yíirleitt til vinnu í morgun,
framlei^slan lítil sökum skorts á hráefnum
en
Búdapest og,- Vínar-borg, 13. des. — Fréttaritari Beuters
skýrir svo frá, aS verkamenn í Búdapest hafi í dag horfiS til
vinnu sinnar, enda þótt lítiS sé í rauninni unniS sökum skorts
á hráefni og rafmagni. Samt héldu 12 þúsund verkamenn í
Beclojannis-verksmiSjunum áfram verkfalli og var þaS til
aS mótmæla handtöku Sandor Racz, sem er formaSur verka-
mannaráSa landsins, en hann vann í þéssari verksmiSju. Söfn-
uSust verkamennirnir saman viS verksmiSjuna í kvöld og
ræddu um handtökuna.
Stuðningur íhaldsins við ísl.olíuskip
var háður gengi útlendra olíuhringa
í verksmiðju þessari starfa um
6 þúsundir manna. Fréttaritarar
sáu, að nokkrir starfsmenn voru
inni í verksmiðjunni, en þeim var
sagt, að þeir væru ekki að starfi.
Var á leið til Kadars.
Sagt var, að Racz hefði verið
■handtekinn ásamt tveim samstarfs-
• mönnum sínum, er þeir voru á leið
til fundar við Janos Kadar forsæt-
lisráðherra. Virðist því hafa verið
svikizt að þeim og létu verkamenn
í ljós gremju sína yfir þessum
aðförum öllum.
Langar biðraðir við búðir.
í Búdapest voru verzlanir og
skrifstofur opnar í dag og spor-
vagnar ganga með eðlilegum hætti.
Allan daginn mátti sjá langar bið-
raðir af konum fyrir utan matvöru
verzlanir. Matvæli eru mjög af
skornum skammti í borginni og
fer ástandið að þessu leyti sízt
batnandi.
Mikojan væntanlegur.
Hvarvetna keyrðu rússneskir
skriðdrekar um götur borgarinnar
og hermenn Kadarstjórnarinnar
Flugvélar saknað
Milanó-NTB, 13. des. — Óvíst
er, hvað orðið hefir af stórri far-
þegaflugvél með 80 ungverska í-
þróttamenn, sem átti að lenda í
Mílanó á Ítalíu fyrir liádegi í dag.
. Lendingarskilyrði voru slæin í
. Mílanó í morgun og erfitt um
flug'. Ekki er vitað til þess, að vél
þessi hafi lent á öðrum flugvelli
á Ítalíu, en menn vona, að ekk-
ert alvarlegt hafi komið fyrir og
hafi vélin breytt um áætlun
vegna liina slæmu veðurskilyrða.
voru mikið á ferli. I dag kom til
borgarinnar indverski sendiherr- nokkrar mínútur. Ilorwath og aðr
Hammafr$kjö!d ræddi
viff Horwath í gær
New York-NTB. 13. desember: Dag
Hammarskjöld framkvæmdastjóri
S.þ. ræddi í dag við Imre Horwath,
utanríkisráðherra ungversku lepp-
stjórnarinnar á skrifstofu sinni í
New York. Ekki er vitað, hvað
Hammarskjöld og ráðherrann
ræddu og stóð samtal þeirra aðeins
ann 1 Prag, Jagan Khosla, og mun
hann ræða við Kadar og ráðherra
hans. Er þetta í annað sinn, sem
hann kemur til Búdapest að fyrir-
mælum stjórnar sinnar. Þá -gengu
sögur um það í borginni í dag, að
Mikojan varaforsætisráðherra So-
vétríkjanna myndi koma til borg-
arinnar á morgun.
ir úr sendinefnd leppstjórnarinnar
gengu af allsherjarþinginu á þriðju
daginn til að mótmæla umræðum
S.þ
nef
ríkismál Ungverja. Ráðherrann
skýrði frá því að hann hyggðist
leggja af stað til Búdapest á morg
un.
„. . . .Ef SlS hefði ehki tekiíJ þessa aístötSu. .
er leyfi’S auðfengií, segir Morgunbla^i^ í gær
Merkileg yf irlýsing um þjonusiu
stjárnniálaflokks viS uilend
og annarleg sjónarmiS
«
Það er staðreynd, að forkólfar Sjálfstæðisflokksins hafa 1
lengstu lög reynt að koma í veg fyrir að íslendingar eign-
uðust olíuflutningaskip, enda þótt olía og benzín sé nú um
helmingur allra aðdrátta til landsins frá útlöndum og þjóðin
hafi fyrir fjóruin áratugum byrjað á því að taka aðra aðflutn-
f .?• U,ngne*-al'v?dtsmálunu™’ er inga til landsins í sínar hendur og gert það að metnaðarmáli.
Nu eru þessir menn hms vegar orðmr hræddir vegna þess
að þjóðin öll fagnar þeim árangri, sem náðst hefir í þessum
málum með komu Hamrafells. Þess vegna er reynt að þyrla
upp moldviðri blekkinga og áróðurs í íhaldsblöðunum til þess
að draga athyglina frá þeirri staðreynd að samvinnusamtök-
unum hefir tekizt þrátt fyrir andstöðu íhaldsins að hrinda í
framkvæmd þessu mikilvæga atriði í gömlum óskadraumi
þjóðarinnar um siglingar eigin skipa.
Spaak mun taka við framkvæmda-
stjórn Á-bandalagsins af Ismay
Tillögur um nánara samstarf á sviíi efnahags- og
stjórnmála samþykkt á ráðlierrafundinum í gær
París, 13. des. — Ráðhérrafundur Atlantshafsbandalagsins
hélt áfram í dag. Var tekin afstaða til málefna Austur-Evrópu-1 0g tn* þess*að”reyna Tð vinna *mál-
ríkja og samþykkt, að ekki skyldi hvatt til róttækra aðgerðadnu fylgi, reyndu Sambandið og
í þeim málum af hálfu bandalagsins né stutt að vopnaðri, Olíufélagið h. f. að mynda sam
uppreisn eða byltingu þessara ríkja, sem gæti leitt til hörmu- ft0®u með She?! °f 01luverzluu Is
legia atbuiða. Þa vai emnig íætt um tillogur þriggja manna j oiíufiutningaskipi. Um tíma horfði
nefndarinnar varðandi aukið starfsvið bandalagsríkjanna á málið svo, að forustumenn Sam-
sviði efnahagsmála og fjármála, en tillögur þessar verða ekki
birtar fyrr en á morgun.
Á árinu 1952 var Sambandið að
vinna að því að fá leyfi til kaupa
á olíuflutningaskipi og hafði undir
búið kaup slíks skips og gat tryggt
lánsfé til skipakaupanna. Við at-
hugun kom í ljós, að vonlaust
mætti telja, að SÍS fengi slíkt leyfi
Bandalagið lýsir samt yfir full-
um stuðningi við baráttu Austur-
Evrópuríkjanna fyrir frelsi sínu og
þjóðernislegu sjálfstæði. Jafn-
framt skuli að því stefnt, að styrkja
efnahagsleg og menningarleg sam
skipti þessara ríkja og Vestur-
Evrópu.
Ræðist oftar við.
Eitt helzta atriðið í skýrslu ráð-
herranna þriggja, Lange, Pearson
og Martino, er á þá leið, að nánara
samstarf takist í milli bandalags-
ríkjanna um einstök mál, en hing
að til hefir verið. Skuli ráðherrarn
ir hittast oftar og taka ákvarðanir
sínar meira í samráði hverir við
aðra en áður hefir verið. Dulles
utanríkisráðherra Bandaríkjanna
kvað þó á þessu ýmsa örðugleika.
Benti hann á, að Bandaríkin hefðu
víðtækra skuldbindinga að gæta ut
an áhrifasvæðis bandalagsins og
yrði að taka ákvaraðnir sínar ein-
ir í ýmsum málum.
Spaak framkvæmdastjóri?
Ismay lávarður, sem verið hefir
framkvæmdastjóri bandalagsins
(FramLald á 2. siðu.)
bandsins og Oliufélagsins h. f.
höfðu ástæður til að ætla, að bú-
ið væri að ná samstöðu með Shell
og Olíuverzlun íslands um að
hrinda þessu máli í framkvæmd
og þá um leið að tryggja leyfi
tjl_kaupanna.
Hinsvegar fór svo, þegar til úr-
slita dró, að Shell og Olíuverzlun
íslands hlupu frá málinu, að kunn
ugra manna sögn vegna þess, að
háttsettir menn í Sjálfstæðisflokkn
um sáu hvorki né skildu nauðsyn
þess, að íslendingar eignuðust olíu
flutningaskip. Vildu þeir heldur
láta erlenda olíuhringa eina um
að flytja alla olíu til landsins.
Það voru þannig Sjálfstæðis-
menn, sem settu fótinn fyrir fyrsta
alvarlega átakið, sem Olíufélagið
h. f. og Sambandið gerðu, til þess
að tryggja lausn olíuflutninga ís
lendinga. Framhaldið var svo í
fullu samræmi við þessa byrjun
Sjálfstæðismanna.
Morgunblaðið segir, að þann 25.
okt. 1955 hafi Sambandið og Olíu
félagið h. f. sent fyrstu og ein-
ustu formlegu umsóknina um
leyfi til kaupa á olíuskipi. Af langri
reynslu mætti Mbl. vera búið að
læra, að óhyggilegt er að segja
ósatt, þegar skjallegar heimildir
liggja fyrir, sem gera auðvelt að
hrekja allt mál þess.
Blaðið hefir fengið eftirfarandi
upplýsingar um sögu málsins:
Þann 9. maí 1953 sendi Sam-
bandið bréf til Fjárhagsráðs,
þar sem óskað er eftir heimild
til að mega taka á leigu olíu-
flutningaskip á „Bare Boat
Charter Terms“, og var í bréfi
þessu fram tekið, að þessi leiga
gæti væntanlega lagt grund-
völl að aukningu íslenzks skipa-
stóls og að á skipi þessu myndu
verða eingöngu íslendingar að
CFramh. á 2. síðu.)