Tíminn - 08.03.1957, Blaðsíða 6

6
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Kitstjórar: Haukur Snorrason,
Þórarinn Þórarinsson (áb.).
Skrifstofur í Edduhúsi við Lindargötu.
Símar: 81300, 81301, 81302 (ritstj. og blaðamenn),
auglýsingar 82523, afgreiðsla 2323.
Prentsmiðjan Edda h. f.
Fyrstu tölur úttektarinnar
SJÁLFSTÆÐISMENN á
'Alþingi léku kjánalegan
skrípaleik í fyrradag í tilefni
af þeirri fyrirspurn Ólafs
Björnssonar prófessors, hvað
liði birtingu þeirra álits-
gerða, sem ríkisstjórnin
liefði fengið erlenda og
inlenda sérfræðinga til
að gera, um efnahagsmálin
á siðastl. hausti.
Forsætisráðherra svaraði
íyrirspurninni þannig, að
ríkisstjórnin hefði birtingu
jþessara gagna í undirbún-
Ingi. Hér væri aðallega um
ivær álitsgerðir að ræða.
Önnur hefði verið gerð af
erlendum sérfræðingum, sem
vinna hjá alþjóðlegri stofn-
un, og mætti ekki birta
skýrslur starfsmanna henn-
ar, nema hún veitti leyfi til
jþess. Hin álitsgerðin hefði
verið saman af samvinnu-
siefnd um efnahagsmál, þar
.■sem fulltrúar helztu stétt-
anna áttu sæti. Enn væri
ekki lokið allri skýrslusöfn-
ún varðandi störf þessarar
snefndar, t.d. væri innflutn-
ingsskrifstofan nú að rann-
saka, hvað mikið fjármagn
þyrfti til að ljúka fram-
kvæmdum, er byrjað hefði
verið á i Reykjavík.
Ráðherrann lofaði því síð-
an, að birt yrði skýrsla um
meginefni álitsgerðanna, þeg
ar öflun allra gagna væri
lokið og nauðsynleg leyfi
Æengin.
ÞAÐ HEFÐI mátt ætla,
þð ;Sjf) fstæðismenn hefðu
'iátið sér nægja þessi glöggu
svör ráðherrans. Því var sið-
ur en svo að heilsa. Helztu
forkólfar þeirra risu upp
hver á fætur öðrum og voru
hinir dólgslegustu. Talsvert
mikið dró þó úr þeim, þegar
forsætisráöherra upplýsti, að
íyrrv. ríkisstjórn hefði látið
fjóra hagfræðinga semja
svipaða álitsgerð haus.tið
1955, en ekki látið birta
hana, þótt mjög hefði verið
eftir því gengið. Ástæðan
var vitanlega sú, að þáver-
andi forsætisráðherra taldi
hirtingu skýrslunnar ekki
heppilega fyrir sig og flokk
sinn, því að þannig munu
hagfræðingarnir hafa lýst
fjármáiaástandinu og orsök
um þess.
Einn þessara hagfræðinga
var Ólafur Björnsson. Hann
var því látin leika heldur
aumkunarvert hlutverk á
Alþingi í fyrradag. Hann
hafói sætt sig við það, að
skýr3lu, sem hann átti þátt
í að semja, var stungið und-
ir stól, en gengur svo fram
og heimtar birtingu skýrslna
frá öðrum!
ÞAÐ ER vissulega sjálf-
sagt, að birt verði allt það
úr þþssum skýrslum, sem
máli skiptir, og að leitað
verði eftir leyfum viðkom-
andi aðila til þess. Annars
liggja þegar fyrir allglögg-
ar upplýsingar um ástand
efnahagsmálanna, þegar nú
verandi ríkisstjórn tók við.
Á yfirstandandi ári verður
að afla 1200—1300 millj. kr.
tekna handa ríkissjóði og út
flutningssjóði og fara um
500 millj. kr. af þeirri upp-
hæð til að greiða útflutnings
uppbætur og borga niöur
vöruverð. Álögur þessar má
undantekningalaust rekja
til þeirrar efnahagsmála-
stefnu, sem mótuð var við
stjórnarskiptin 1953, þegar
Sjálfstæöismenn knúðu fram
stórfellda útþenslu fjár-
festingarinnar. Það leiddi
til yfirboða á vinnumarkað-
inum, er síðan höfðu verð-
hækkanir og kauphækkanir
i för með sér. í tið núverandi
stjórnar hafa ekki orðið nein
ar kauphækkanir, sem máli
skipta, og ekki heldur telj-
andi verðhækkanir, þvi að
enn hafa ekki komið fram,
nema að litlu leyti verðhækk
anir af völdum þeirra ráð-
stafana, sem gera varð um
seinustu áramót. Hin 1200—
1300 millj. kr. tekjuöflun
ríkisins og hin 500 millj. kr.
útgjöld vegna uppbóta og
niðurborgana, eru því svo til
eingöngu afleiðing fyrri
stjórnarhátta.
ÞESSAR TÖLUR fela því
í sér nokkra úttekt á fjár-
málaástandinu, eins og það
var, þegar núv. stjórn kom
til valda. Þó sýna þær ekki
alla heildarmyndina. Þær
lýsa t.d. ekki, þvílíkt öng-
þveiti var búið að skapa á
lánsfjármarkaðinum með
hinni ógætilegu fjárfest-
ingu. Þær sýna ekki heldur,
hve mikill munur var á út-
flutningnum og innflutn-
ingnum. Þannig má nefna
sitt hvað fleira. Þessvegna
er þörf fyllra yfirlits um
þetta mál. Hinar fyrstu töl-
ur úttektarinnar, sem nefnd
ar hafa verið hér á undan,
eru þó mikilsverð vísbending
um ástand þjóðarbúskapar-
ins, er núv. ríkisstjórn tók
við. Sú vísbending mun líka
eiga sinn þátt í þeirri tauga-
veiklun, sem einkenndi ræðu
höld Sjálfstæðismanna á
þingfundinum í fyrradag.
I-
Mesti haítaf lokkuriim
SJ ÁLFSTÆÐISmenn
iaéldu áfram málþófi á Al-
jbingi i gær til að verja ein-
okun og höft á sviði fisk-
ísölumálanna. Þannig fást
hú fleiri og meiri sannanir
gyrir því, hve lítið er að
marka þær yfirlýsingar
flokksins, að hann sé fylgj-
andi frjálsræði í verzlun og
viðskiptum. Alltaf þegar til
alvörunnar kemur, reynist
hann mesti haftaflokkur
landsins, enda tilgangur
TIMINN, föstudaginn 8. marz 1957.
Khruschev er hörkutól og lifandi
eftirmynd stefnu, sem Rússar fylgja
Joseph AIsop dregur upp mynd af manninum
í liósi viítalsins og kyirna sinna af Rússlandi
eftir 7 vikna fer^
París:
einstaldings kann að virðast heldur einkennilegt upphaf að
yfirliti, sem á að ná til 7 vikna ferðar um land, er telur
20Ó miljóni!' íbúa, og þar sem hver dagur hafði upp á að
bjóða eftirminnilega lífsreynslu. Samt held ég, að Nikita S.
Khruschev sé gagnlegt tákn til að auka skilning á því furðu-
lega þjóðfélagi, sem hann er leiðtogi fyrir.
Til að byrja með er að athuga iðu hálfsmánaðar tímabili fyrir
þá staðreynd, að þessi einkennilegi hann á fundum með Æðstaráðinu,
viðkomuharði og óútreiknanlegi j og miðstjórninni, í stjórninni
I svo auðvitað að auki pólitísk fram-
| tíð Khruschevs), en það virðist
! ekki hafa minnstu áhrif á hann
j eða koma honum úr jafnvægi.
j Hann neri saman stuttum, þykkum
Tilraun til þess að meta og skilgreina skapgerð bóndahöndum sínum af eintómri
ánægju þegar hann var að lýsa
því, að nú mundu hundruð þús-
unda tæknimenntaðra manna og
embættismanna þurfa að yfirgefa
hlý og notaleg rúm í borgunum
til að takast á við verkefni þau,
sem áætlunin kveður á um, úti
um byggðir og óbyggðir. Hin rót-
tæka gerð hinna nýju áætlana virt
ist örfa hann óg hressa.
Á sama tíma var ræða hans um
innanríkisvandamál Sovétstjórnar-
innar mjög skýr, raunhæf og
stefnuföst. En ræða hans um ut-
anríkismál virtist aftur á móti
þrungin óvenjulega hárri prósentu
af kommúnistískum orðatiltækjum
maður hefir að undanförnu verið
að styrkja aðstöðu sína í hópi jafn-
ingjanna í hinni „samvirku“ stjórn
ríkisins, og er það öfugt við það,
sem ýmsir hafa
haldið. Það var t.
d. mjög eftirtekt-
arvert atvik, að
það var Khrus-
chev framkv,-
stjóri flokksins,
en ekki Bulganin
forseti ráðherra-
nefndarinnar, er
lagði fram hina
risavöxnu nýju á-
ætlun um endur-
skipulagningu
stjórnarkerfisins
og efnahagsmál-
anna á nýliðnum fundi miðstjórn-
ar flokksins.
Joseph Alsop er nú kom-
Joseph Alsop
Khruschev enn að klifra
Að rússneskri venju verður
þessi áætlun nefnd Khruscheváætl-
unin. Til samanburðar er aðeins
eitt fyrirtæki, ofurlítið minna að
vöxtum, landnámsáætlunin, sem á,
að kosta sem svarar 3 miljörðum Djarft er spilað
dollara og veldur þjóðflutningum! Og svo þegar hann talaði um
800 þúsund manna. Þetta er líka utanríkismál, og síðan um innan-
Khruschev-áætlun. ! ríkismál, virtist mér augljóst, að
Eins og á stendur virðist öllu Nikita S. Khruschev er kaldrifj-
líklegra, að Khruschev muni, þá aður en ákaflega djarfur hættu-
tímar líða fremur sitja yfir báð- spilari. Hin mikla landnámsáætl-
um þeim embættum, sem þeir un og gífurlega landbrot er hættu-
skipta á milli sín í dag Bulganin spil gagnvart tíðarfari og loftslagi.
og hann, heldur en að honum. Endurskipulagning iðnaðar- og
verði þokað til hliðar og annar stjórnarkerfis landsins, sem stend-
sjálfri í sambandi við utanríkisráð
herraskiptin, hina miklu endur-
skipulagningaráætlun og fjölda
annarra mála. En hann virtist
alveg sami ódrepandi sprellikarl-
inn nú eins og þegar ég sá hann , ...
fyrst, glaðan og reifan skála við og. kennisetnmSum
Chou En-lai í veizlu í Kreml.
Alinn upp heima
Samt er það svo, að ef maður
hlustaði með athygli og reyndi að
sundurgreina orðin, varð þetta álit
• _ f.;i D„ ' ' n„ i á máli hans um utanríkismál brátt
inn til rarisar ur Russ- að þoka fyrir öðru og af annarri
landsferðinni og hann'gerð- Það varð ljóst’að ýms’
^ ar fullyrðingar hans, sem mundu
birti eftirfarandi grein í Þykja fjarstæða og móðgun í eyr-
, . j-. - r i 'um Bandaríkjamanna, voru settar
blaoi SinU D. þ. m. Og fram af því. að hann trúði orðanna
he«r Tíminn fengiS leyfi
sagt, að menntun sín hafi hafizt
mjög seint. Öll þjálfun hans og öll
til a$ endurprenta hana
eins og viðtalið við Khru-
schev um daginn.
maður íaki sæti hans.
Hvernig er þá skapgerð þessa
fulltrúa Sovétríkjanna?
ur nú yfir, er mikið hættuspil í
stjórnmálum. Ef maður lítur ró-
lega og athugult á utanríkisstefnu
| Sovétríkjanna síðan Khruschev
Maðurinn sjálfur jkom til valda, sést, að hún hefir
Sagan sjálf varpar ljósi á mann-lverið mörkuð af meiri ævintýra-
inn. Khruschev dansaði „Gopak“, mennsku en nokkru sinni í tíð
og friðaði Úkraínu með járnhnefa,! Stalíns, þegar Kóreuævintýri hans
allt fyrir Jósef Stalín. Hann náði,er undanskilið.
þeim tindi upphefðar, sem hann | ^n bað sem undir er lagt í þessu
nú situr á, á þeim tíma, sem veitti jmikia hættuspili er risavaxið (og
engum öryggi gegn hnífstungu'
bakmælgi og svika, á þeim tíma
þegar baráttan um að komast upp
á tindinn í Rússlandi var í raun
og sannleika barátta upp á líf og
dauða. Sá, er upp komst hlaut að
vera í senn harður í horn að
taka og slunginn. Hann þurfti að
hafa skynsemi til að fljóta ætíð
ofan á. Annars hefði hann sokkið
í djúpið.
Það kann nú að virðast talsvert
stærilæti að ætla að bæta við
þessar sögulegu staðreyndir ein-
hverju, sem er byggt á athugun
meðan yfir stóð samtal, jafnvel
þótt verið hafi hreinskilnislegt og
hafi staðið í 2 klst. Samt er það
svo, að meðan ég hlustaði á mann-
inn og horfði á hann, virtist mér
sem nokkur einkenni hans kæmi
svo sterklega fram, að um þau
væri ekki að villast.
Það er þá fyrst, að hann er
haldinn geysilegu starfsþreki og
smitandi krafti. Þegar þeir Bulg-
anin komu heim úr hinni geysi-
lega erfiðu Indlandsferð var Bulg-
anin svo að þrotum kominn, að
hann varð að halda kyrru fyrir í
rúmi sínu í nokkra daga. En
Khruschev hóf þegar að starfa og
leit út eins og hann hefði verið
á hvíldarhæli allan tímann. Sama
útlit hafði hann og þegar ég sá
hann, og var þá nýlokið mjög erf-
reynsla hefir farið fram innan
járntjaldsins, sem umgirðir Sovét-
rikin. Það er því varla undarlegt
bótt hann sjái veröldina utan við
í emkennilegu ljósi.
Hins vegar verður að viðurkenna
að sýn hans til heimsins utan við
er skörp. þótt hún sé grimmdarleg
og tillitslaus. Hann virðist t. d. sjá
mjög skýrt aumu blettina á varn-
arkerfi og bandalagi vestrænna
þjóða. Og hann virtist hafa gert
sér ákveðnar hugmyndir um, hvern
if^, ætti að láta þær kenna til á
þessum aumu blettum.
Að öllu samanlögðu virtist mér
ómögulegt að komast hjá að á-
lykta, að Nikita S. Khruschev væri
hörkutól, og ekkert lamb við að
leika sem andstæðingur. Og mér
virðist að þessi lýsing á honum
eigi líka við stefnu Sovét-Rúss-
lands almennt.
(NY Herald Tribune, birt með
leyfi.)
hans fyrst og fremst að
tryggja vissum mönnum
sem mest sérréttindi.
'BAÐSTOFAA/
Segir sínar farir ekki sléttar.
VEGFARANDI skrifar eftirfar-
andi bréf: — „Við vorum tveir
saman, sem fórum í Silfurtunglið
s. 1. miðvikudagskvöld, aðallega
til þess að horfa á hið margaug-
lýsta rokk og roll. Er samkom-
unni var lokið kl. 11,30 fórum við
út. Það skal tekið fram, að hvor-
ugur okkar hafði neytt áfengis,
enda var það ekki veitt á um-
ræddri skemmtun. Ég varð á und
an félaga nUnum yfir götuna. í
þeim svipum bar þar að lítinn
sendiferðabíl með nokkrum mönn
um í. Ég kannaðist við einn
manninn í bílnum, sem nam stað
ar og ræddum við saman nokkur
augnablik. Hurð bílsins var opin
og lokaði ég henni um leið og
bíllinn var að renna af stað. Við
það kom sprunga í rúðuna, enda
þótt ég hefði ekki skellt henni
fast aftur. Spruttu nú allir menn-
irnir út úr bílnum og ásökuðu
mig fyrir skemmdirnar, sem ég
kvað hafa orðið óvart. Stóð í
orðahnippingum nokkra stund og
vissi ég ekki fyrr en þrír lög-
regluþjónar birtust og skipuðu j
okkur að koma með á lögreglu-1
stöðina. Þegar þangað kom, hófst
yfirheyrsla. Sagði ég sögu mína
og jafnframt að rúðubrotið væri
óviljaverk. Bauðst ég til að
greiða bíleiganda fullar bætur
fyrir. Lögreglumaður sá, er yfir-
heyrði, stór og jakalegur, með
stjörnu í kraga, hreytti því út
úr sér, að sllkt heyrði undir saka
dómara. Gaf hann síðan nokkrum
lögreglumönnum skipun um að
setja mig í kjaliarann".
bak við lás og slá.
ÉG ER meðalmaður vexti og ekki
líklegur til stórræða og hafði þar
að auki ekki bragðað vín. Samt
ruku þeir til fjórir og færðu mig
niður og læstu dyrunum að utan-
verðu. Ekki varð mér svefnsamt
þessa nótt fyrir drykkjulátum,
ópum og óhljóðum, skömmum og
barsmíðum í hinum klefunum.
Um morguninn var mér ekið suð
ur á Frxkirkjuveg 11 og hófst
nú önnur yfirheyrsla í þessu ein-
staka máli. Sagði ég sögu mína
um rúðubrotið og það með, að ég
hefði boðist til að borga rúðuna
kvöldið áður. Virtist fulltrúinn
verða undrandi við; fór fram, en
kom fljótlega aftur. Sagði mér
að greiða hundrað krónur og
mætti ég síðan fara. Ekki var ég
látinn greiða sekt eða upphæð
þá, sem sagt er að menn borgi er
kjallarann gista sakir ölæðis eða
óhæfuverka. — Og að endingu
spurningin: Hver er réttur hins
almenna borgara gagnvart slík-
um fólskubrögðum lögreglunn-
ar?“ — Lýkur þar bréfinu og
spumingunni er ósvarað.