Tíminn - 06.04.1957, Blaðsíða 1

Tíminn - 06.04.1957, Blaðsíða 1
Ty\g izt með tímanum og lesið TÍ'i.\NN Áskriftarsímar 2323 og 812~0 Tíminn flytur mest og fjöl- breyttast almennt lesefni. 41. árgangur. imm Reykjavík, laugardaginn 6. apríl 1957. tnnl 1 blaðinu 1 dag: ^ Þróun stjórnmála í Póllandi, bls. 6. Síðasta einvígisskákin, á bls. 4. I Versta sumar 20. aldar í korn- rœkt, bls. 7. 80. blað. í ÞióSmmiasafnmii Starfrækt verði rannsóknarstofa við Háskóia Islands tii geislarannsókna Mvucim „ otan er tekin í Þ|óominjasafninu í fv'as-Saskóia Austurbæjar var þar í heimsókn. er bekkur úr Gagn- Ljósm.: Sv. Sæm. Dr. Ádeimncr krefsí kjarnorkn o g vefnisvopna fyrir v-fíýzka herinn TeSar steími Breta hljóta a<S haía áhrif á önnur ríki Vestur-Evrópu Bonn, 5. apríl. — Dr. Konrad Adenauer kanzlari V-Þýzka- lands kvað V-Þýzkaland með' engu móti geta afsalað sér rétt- inum til þess að búa her sinn nýtízku „taktiskum“ kjarri- orkuyopnum, það er að segja kjarnorkufallbyssum og flug- skeytum. Taldi kanzlarinn að þessi vopn væru ekkert annað í rauninni en framfarir á sviði stórskotaliðshernaðar og það lægi í augum uppi, að vestur-þýzka stjórnin gæti ekki á þess- um tímum, þegar bylting ætti sér stað í allri hernaðartækni, látið her sínum í té annað en bezta hugsanlegan útbúnað. Þetta er í fyrsta sinn að kanzlar- þessu væri hafin. Þeir, sem kunn- inn lýsir opinberlega yfir því, að ugir eru þessum málum í Bonn, vestur-þýzki herinn verði að fá túlka þessi ummæli kanzlarans svo, kjarnorkuvopn, en jafnaðarmenn í að hann hafi tekið ákvörðun um V-Þýzkalandi hafa alltaf barizt að afla her V-Þýzkalands vetnis- gegn því að svo verði gert af oddi og kjarnorkusprengna. Vestur- og egg. þýzka stjórnin hefir skuldbundið ; sig til að smíða ekki vetnis- eða Auka eliki árásarhættu. kjarnorkusprengjur. Bent er á, að slíkt loforð hindri þó á engan hátt, Dr. Adenauer lýsti þeirri skoð- un sinni, að það myndi ekki auka árásarhættuna fyrir V-Þýzkaland, þótt her þess yrði búinn áðurnefnd um vopnum. Ástæðan fyrir því væri að Sovétríkin vissu nú þeg- ar, að árás mvndi þegar í stað end- urgoldin í sömu mynt af Banda- ríkjaher í V-Evrópu. Vetnisvopn — fordæmi Breta. Kanzlarinn var spurður, hvort vestur-þýzka stjórnin hefði í hyggju að afla her sínum vetnis- sprengna. Dr. Adenauer kvað Breta hafa í hyggju að safna birgðum af vetnissprengjum og ríkisstjórn- ir annarra landa gætu ekki látið sig engu varða þá þróun, sem með að V-Þýzkaland fái slíkar sprengj- ur frá einhverju öðru ríki. Haraldur Guðmunds son ambassador í Noregi Forseti íslands skipaði í gær Ilarald Guðniundsson, forstjór; Tryggingarstofnunar ríkisins, t'ú þess að vera ambassador ísland; í Ósló. Kadar þorir ekki að eína til þingkosninga Búdapest, 5. apríl. — Fullyrt er liér í borg, skv. áreiðanlegum lieimilduni, að frestað verði þing kosningum í Ungverjalandi um 2 ár, en kjörtímabil núverandi þing manna er útrunnið þann 17. maí n. k. Nú er sagt, að ríkisstjórnin ætli að kveðja þingið saman nokkru áður en kjörtímabilið er útrunnið og láta það samþykkja tillögur stjórnarinnar um neyð- arástand í landinu. Verði þær tillögur meðal annars réttlættar með því að koma verði fjárhag landsins á réttan kjöl eftir upp- reisnina í haust. Síðan muni þing ið látið samþykkja frestun þing- kosninga um tveggja ára skeið. Þrjú stjórnarfrumvörp, sem öl! verða starfsemi háskólans lögð fram á Alþingi í gær Menntamálaráðh. hefir lagt fram þrjú stjórnarfrumvörp, er öll varða starfsemi Háskóla íslands og fela í sér nýjungar og endurbætur á skipulagi, sem gilt hefir áður. Nú er til dæmis gert ráð fvrir að stofnuð verði embætti fyrir háskólakennara í eðlisfræði við verkfræðideild skólans og starfrækt verði rannsóknarstofa til geislamælinga. Þá er gert ráð fyrir því, að stofnað verði til kennslu í uppeldisfræðum við heimspeki- deild skólans og stofnað verði kennaraembætti í lyfjafræði. í athyglisverðri greinargerð, sem fylgir frumvarpi til laga um stofnun prófessorsembætt is í eðlisfræði við verkfræði- deild Háskóla íslands og starf rækslu rannsóknarstofu til geislamælinga, segir meðal ann ars: Víðtæk notkun geislavirkra efna. Sá þáttur kjarnfræða, sem fyrst í stað mun hafa mesta þýðingu fyrir ísland, er notkun geisla- virkra efna. í læknisfræði, land- búnaði, iðnaði og við ýmiss konar rannsóknir fer notkun þeirra sí- vaxandi. Flest stærri sjúkrahús erlendis hafa nú sérstakar ísótó padeildir, sem eru útbúnar til að Bændur í Gullhringusýslu efna til funda með bændaklúbbssniði Mánudaginn 1. apríl var almennur bændafundur fyrir Gull bringusýslu haldinn að Hlégarði að tilhlutan Gísla Kristjáns- sonar, ritstjóra Freys. Var það tilætlunin, að fundur þessi yrði með svipuðu sniði og bændaklúbbsfundir, sem haldnir hafa verið undanfarin ár á Akureyri og víðar. Fundarstjóri var Magnús Sveins- son, en málshefjandi Kristinn Guð mundsson á Mosfelli, og gat hann um nokkur mál, sem síðasta bún- aðarþing fjallaði um og afgreiðslu þeirra. Hann ræddi einkum ýtar- lega um sauðfjárbaðanir, girðing- arlög og fleira. Margir fundarmenn tóku til máls að lokinni framsöguræðu. Var ákveðið að halda fundahöldum af þessu tagi áfram og næsti fund- ur boðaður að mánuði liðnum. Var Búnaðarfélagi Kjalarneshrepps falið að undirbúa þann fund. Um 40 þús. íslenzk sendibréf fráfyrri varðveitt í dönskum söfnum Daitska éivarpití flytur samtal viÖ Sverri Krist- jánsson um bréfarannsóknir hans Friðrik teflir f jöltefli A sunnudaginn mun Friðrik Ó1 afsson skákmeistari, tefla fjöltefli í Sjómannaskólanum og hefst keppnin kl. 1. Öllum er heimil þátttaka, og eru menn beðnir að hafa með sér töfl. Vissara er að mæta tímanlega, þar sem Friðrik mun sennilega ekki tefla á meira en 40—50 borðum, og þeir sitja fyrir, sem fyrstir láta skrá sig. Frá fréttaritara Tímans í Kaupmannahöfn í gær. Danska útvarn'ð flutíi nú í kvöld samtal við Sverri Kristjáns son, sagnfræðing, sem vinnur að rannsóknum ísienzkra bréfa frá fyrri tímum í dönskum söfnum. í útvarpsviðtali þessu skýrði Sverrir frá rannsóknarstarfi sinu. Sagði hann, að hann hefði nú skráseít um 40 þús. íslenzk bréf, sem geymd eru í konunglegu bók hlöðunni og ríkisskjalasafninu. fslenzkir stúdeníar í Höfn. Sverrir lagði og á það mikla áherzlu, hve mikiis virði það hefði verið fyrir íslenzka stúd enta að geta sótt Hafnarháskóla og notið aðstöðu á studentagarð inum á þeim tímum-, sem Kaup- mannahöfn var höfuðborg beggja landanna. Bréfasöfn frá nítjándu öld. Þá ræddi hann allýtarlega um' b’réfasöfn þau, aðallega frá nítj- ándu öld, sem gefin voru eða arfleidd ríkisskjalasafninu danska og konunlegu bókhlöð- unni og nefndi í því sambandi niarga kunna íslenzka menn og nokkra danska. Sverrir lýsti einnig eftir ís- lenzkum bréfum, sem enn kynnu að vera í vörslu og einkaeign danskra manna og benti á, hve mikla þýðingu það hefði, að þau kæmust í opinbera vörslu. Ilauu sagði, að þessi bréf hefðu eða gætu haft, mikla vísinda- lega þýðingu, þvi að þau vörp uðu oft ljósi yfir samskipti ís- leudinga og Dana á fyrri öidum. Þau mundu því í framtíðinni verða ínjög mikilsverð í sögurann sóknum. — Aðils. meðhöndla og mæla geislavirk efni, sem notuð eru til sjúkdóms- greininga og til geislalækninga. Landbúnaðarrannsóknir með geislavirkurn efnum hafa valdið geysimiklum framförum, og má þar t. d. nefna áburðarrannsóknir. í iðnaði eru fjölmörg not fyrir geislavirk efni, og geta þau orðið til mikils sparnaðar. Áætlað hef- ur verið, að notkun geislavirkra efna hafi sparað iðnaði Banda- ríkjanna 150—200 milljónir doll ara á árinu 1955. Geislaísótópar auka einnig mjög rtmnsóknarmögu leika á ýmsum syiðum, sev senj í lífefnafræði. Á því er enginn efi, að íslend- ingum ber að notfæra sér þá miklu möguleika, sem notkun geislavirkra efna skapar. Án rann sóknarstofu, sem getur annazt með ferð og mælingar á slíkum efnum, er ógerlegt að notfæra sér þau, svo að nokkru nemi. Það er því brýn nauðsyn að slíkri rannsóknar stofu verði komið á stofn. For- staða slíkrar stofnunar hlýtur ó- hjákvæmilega að kosta nokkurt fé, sennilega ekki innan við kr. 30.000.00 á ári. Er hagkvæmast að tengja þetta starf prófessors- embættinu í eðlisfræði, svo sem hér er ráð fyrir gert í þessu frum varpi. Öllum þjóðum er nú Ijóst, að mikil og vaxandi þekking í nátt- úruvísindum, eigi sízt eðlisfræði, er þeim nauðsynleg, jafnvel lífs nauðsyn. íslendingar eru hér engin undantekning. Er þess að vænta, að stofnun prófessorsembættis í eðlisfræði geti orðið drjúgt skref í þá átt að auka slíka þekkingu og stuðla að því, að hún geti komið að notum í lífsbaráttu þjóðarinn ar. Þess má hér geta, að Háskóla íslands hefur verið ánafnað all- mikið fé, um 46 þús. dollarar, í arfleiðsluskrá Aðalsteins - heitins Kristjánssonar í Winnipeg, til kennslu og rannsókna í náttúru vísindum við Háskóla íslands. Við þessu fé hefur háskólinn ekki enn getað tekið, vegna þess að fjár- hæð þessi nægir ekki til þess að standa straum af slíkri starfsemi út af fyrir sig. En ef frumvarp (Framhald á 2. síðu). Framsóknarfél. Reykjavíkur heldur fund um gjaldeyris- og fjárhagsmál Málshef jandi verSur Jón Árnason, fyrrv. bankastjóri Framsóknarfélag Reykjavíkur hefir ákveðið að halda almennan félagsfund í Tjarnarkaffi (niðri) þriðjudag- inn 9. apríl kl. 8,30 síðedgis. Umræðuefni fundarins verður gjaldeyris- og fjárhagsmál. Málshefjandi á fund* inum verður Jón Árnason, fyrrv. bankastjóri.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.