Tíminn - 26.05.1957, Síða 7

TÍMINN, sunnudaginn 26. maí 1957.
2
- SKRIFAÐ OG SKRAFAÐ -
SjálfstæSisflokkurinn afhjúpar sig sem flokk milljónamæringa og sérhagsmuna. — „Áílra
stéttau gríman féll af honum viS umræSurnar um stóreignaskattinn og bankamálin. — Sjálf-
sagt réttlætismál að þeir ríkustu beri þyngstar byrSar — HreintrangIæti,aSminnihIutafIokk
ur ráði yfir aðalbönkunum — Einstæð stjómarandsfaða — Sjálfstæðismenn vildu fella niður
helztu tekjustofna byggingarsjóðs — Merk lög til eflingar dreifbýlinu j
Al'þingi hefir starfað af miklu
5cappi í vikunni sem leið. Fundir
hafa verið langir og umræður all-
harðar með köfilum. Mestar hafa
uimræðurnar orðið um stjórnar-(
frumvörpin, sem fjalla um stór-
eignaskattinn og endurbætur á
bankakerfinu. Sjálfstæðismenn1
!hafa haldið uppi miklu málþófi(
gegn þeim frv. og reynt að telja
þau hina mestu óhæfu og ósann- j
girni. Með því hefir Sjálfstæðis-
flokkurinn afhjiipað sig öllu betur;
en hann hefir áður gert. Andóf (
tians gegn þessum málum hefir'
leitt það svo glöggt í ljós, að það
eru sérhagsmunir og milljónamær-
ingar, sem hann ber fyrst og
fremst fyrir brjósti. AHur áróður
ihans um það, að hann sé „flokkur
ailra stétta“, hefir enn sem fyrr
reynst að vera blekking ein.
Ef Sjálfstæ'ðisflokkurinn væri
„flokkur allra stétta“, myndi
hann ekki hafa liamast af slíku
ofstæki gegn stóreignaskattin-
um, og raun ber vitni um. Hann
hefði þá talið eðlilegt, að auðkýf-
Ingarnir bæru þyngstu byrðarn-
ar, þegar nauðsynlegt er að
þyngja álögur á almenningi.
Hann myndi þá ekki heldur berj-
ast fyrir því, að flokkur, sem er
f miklum minnihluta á þingi og
meðal þjóðarinnar, réði yfir að-
albönkunum og notaði það
til að hlynna að vissum gæðing-
um og stuðningsmönnum. Aðeins
flokkur milljónamæringa og sér-
hagsmunamanna getur hagað sér
á slíkan hátt.
Stóreignaskatturinn
Það verður vissulega ekki sagt,
að stóreignaskatturinn gangi
lengra en réttmætt er. Til þess að
verða skattskyldur, þarf einstakl-
ingur að eiga meira en einnar
millj. króna eign, skuldlausa. At-
vinnutæki njóta sérstaks frádrátt-
ar. Sparifé er alveg undanþegið
skattinum. Hin eðlilegu rök fyrir
skattinum eru þau, að þar sem
anauðsynlegt hafi reynst að hækka
élögur á allan almenning, sé eðli-
legt, að þyngstar byrðar séu lagð-
ar á þá, sem breiðust hafa bökin,
og eiga jafnframt gróða sinn mest
»ð þakka verðbólgunni, sem hefir
ekert hlut annarra á sama tíma.
Allar röksemdir um það, að
skatturinn íþyngi framleiðslunni,
falla um sjálfar sig, þegar nánar
er aðgætt. Skatturinn mun alls
Biema um 80 miilj. kr. og greiðist
ineð jöfnum afborgunum á 10 ár-
Bm. Hann mun því verða um 8
millj. kr. á ári og ekki nema hluti
af þeirri upphæð mun lenda á at-
Vinnufyrirtækjum. Slíkur skattur
getur því ekki orðið atvinnuvegun-
um tilfinnanlegur. Það eru einnig
falsrök, að hann sé líklegur til að
draga úr sparifjórsöfnun. Þvert á
xnóti er hann líklegur til að örfa
hana, þar sem spariféð er skatt-
frjálst.
I Þegar þetta allt er athugað,
geta menn ekki haft nema eina
raunverulega ástæðu til þess að
vera andvígir skattinum. Hún er
sú, að milljónamæringarnir skulu
halda öllu sínu, þótt álögur
hækki á almenningi. Það sé rangt
að leggja hlutfallslega mest á þá,
sem hafa breiðust bökin. Það sé
almenningur, scm fyrst og fremst
eigi að borga brúsann. Þetta er
hin raunverulega stefna Sjálf-
! stæðisflokksins í stóreignaskatts-
! málinu, þótt reynt sé að klæða
I hana í annan búning. Þegar til
alvörunnar kom, gat hann ekki
j lengur leynt því, að það eru
milljónamæringarnir, sem liann
ber fyrst og fremsf fyrir brjósti.
1 Þessi afstaða Sjálfstæðisflokks-
Finnska þjóðþingið átti 50 ára afmæii hinn 23. maí s. I. Emil Jónsson, forseti sameinaðs þings, mætti sem full-
trúi Alþingis á hátíðahöld, sem efnt var til í Helsinki í t lefni afmælisins dagana 22.—25. maí. Færði hann
finnska þinginu gjöf, fundarhamar, sem gerður er af Rikarði Jónssyni. Á myndinni hér að ofan sést hylkið,
sem er utan um fundarhamarinn, og er það einnig mjöj haglega gert. Á hylkinu eru skornir út fánar Finn-
lands og íslands, en nöfn landanna standa þar undir.
ins verður enn augljósari, þegar
þess er gætt, að hann hefir fús-
lega staðið að öllum skattaálögum
ríkisins á undanförnum árum og
kveinkar sér nú ekki neitt við það
að leggja á útsvör í Beykjavík,
sem munu í ár nema margföldum
stóreignaskattinum. Það er fyrst,
þegar milljónamæringarnir eru
skattlagðir sérstaklega, sem Sjálf-
stæðisflokkurinn iveinkar sér
Endurbætur á bankakerfinu
Andstaða Sjálfstæðisflokksins til
endurbótanna á bankakerfinu sýna
það ekki síður greinilega, að það
eru sérhagsmunirnir og auðmenn-
irnir, sem flokkurinn ber fyrst og
fremst fyrir brjósti.
Talsmenn Sjálfstæðisflokksins á
Alþingi hafa játað, að þær helztu
endurbætur, sem ráðgerðar eru á
bankakerfinu samkv. frumvörpum
ríkisstjórnarinnar, stefni allar i
rétta átt. Það sé til bóta, að auka
sjálfstæði seðlabankans. Það sé til
bóta, að gera Útvegsbankann að
hreinum ríkisbanka. Það sé einnig'
eðlilegt, að bankarnir starfi í sam-j
ræmi við stefnu ríkisstjórnarinn-;
ar, en ólíklegt er, að slíkt geti
blessast meðan hatramir andstæð-.
ingar hennar ráða yfir þeim.
Þrátt fyrir það, þótt forkólfar
Sjálfstæðisflokksins viðurkenni
þetta allt, hamast þeir gegn
bankafrumvörpunum af öllum
mætti. Ástæðan er sú — og sú
ein, — að framkvæmd umræddra
breytinga mun hafa það í för
með sér, að Sjálfstæðisflokkur-
inn missir meirihluta sinn i
stjórn aðalbankanna. Flokkurinn
á vitanlega ekkert réttlætanlegt
tilkall til þessa meirihluta, þótt
hann hafi náð honum í skjóli úr-
eltra laga, enda bætist það Jíka
við, að hann hefir misbeitt hon-
um á freklegasta hátt. Samt berst
liann fyrir því af slíku ofurkappi
að halda i þessi sérréttindi, svo
að hann geti áfram notað þau í
þágu gæðinga sinna og til póli-
tísks stuðnings. Það skiptir hann
engu, þótt hann eigi ekkert rétt-
lætanlegt tilkall til þeirra. Sjald-
an hefir komið betur í ljós, að til-
gangur Sjálfstæðisflokksins er
framar öðru sá að ná í óeðlileg
sérréttindi fyrir gæðinga sína og
halda í þau, hvað, sem það kost-
ar. Enn á ný hefir það ótvírætt
sannast, að hann er flokkur sér-
hagsmuna og auðkýfinga fyrst og
fremst.
Þeir sleggjudómar Sjálfstæðis-
manna, að stjórnarflokkarnir ætli
að misnota völd sín yfir bönkun-
um, eru að sjálfsögðu út í bláinn.
Tilgangurinn er þvert á móti að
koma í veg fyrir þá misbeitingu,
sem hefir átt sér stað. Hinir nýju
ráðamenn bankanna hafa vissulega
næg víti til varnaðar, þar sem eru
stjórnarhættir íhaldsins á bönk-
unum og m. a. hafa verið þeir í
seinni tíð, að til þess að hefjast
þar til áhrifa, þurftu menn helzt
að vera í ættartengslum við
formann Sjálfstæðisflokksins, svo
að ekki sé minnst á lánveitingarn-
ar.
Einstæð sljórnarandstaða
Sjálfstæðisflokkurinn hefir
gl'öggt sýnt það með framkomu
sinni í stóreignaskattsmálinu og
bankamálunum, að hann er flokk-
ur milljónamæringa og sérrétt-
inda útvaldra gæðinga, þótt hann
látist vera „flokkur allra stétta“.
Hann hefir ianframt sýnt það með
öðrum starfsháttum sínum að und-
anförnu, að hann svífst einskis í
baráttu sinni til að viðhalda gróða-
möguleikum og sérréttindum fram
angreindra aðila. í þeim tilgangi
að reyna að fella núv. ríkisstjórn
og kornast aftur til valda, svo að
ekki verði haggað við gæðingun-
um og sérhagsmunum þeirra, hef-
ir hann að undanförnu beitt að-
ferðum, sem engin stjórnarand-
staða mun enn hafa leyft sér í lýð-
frjálsu landi, nema þá ábyrgðar-
lausustu og öfgafyllstu einræðis-
flokkar.
Það liggja nú fyrir því órækar
sannanir, að forkólfar Sjálfstæð-
isflokksins liafa reynt að spilla
fyrir því í Bandaríkjunum, að
lán fengist þar til Sogsvirkjunar-
innar og annarra nauðsynlegra
franikvæmda. Þar hafa þeir hald-
ið því fram leynt og ljóst, að slík
lán væru aðeins vatn á myllu
kommúnista, sbr. ummæli hins
grama leiðtoga Sjálfstæðisflokks-
ins í „Wall Street Journal". Þeg
ar þetta hefir ekki borið árangur,
hafa forkólfar Sjálfstæðisflokks-
ins gripið til þess ráðs að reyna
að koma af stað nýrri verðbólgu-
skriðu og grafa þannig grunninn
undan framleiðslunni. í þeim til-
gangi hefir Mbl. verið látið tor-
tryggja ráðstafanir ríkisstjórnar-
innar af fremsta megni, iðnrek-
endur verið látnir bjóða fram!
kauphækkun og erindrekar Sjálf-
stæðisflokksins sendir á fundi
verkalýðsfélaganna til þess að
vinna þar að uppsögn samninga,
kaupkröfum og verkföllum. Þann
ig er jöfnum höndum unnið að
því að grafa undan lánstrausti
þjóðarinnar út á við og atvinnu-
vegunum inn á við. Það er ekki
hikað við að leiða hina mestu
kjaraskerðingu og ógæfu yfir
þjóðina, ef það gæti orðið til þess
að stuðla að falli ríkisstjórnar-
innar og koma Sjálfstæðisflokkn-
um til valda.
Stjórnarandstaða, sem hagar sér
á þennan veg, mun vissulega ekki
ná takmarki sínu. Hún mun að-
eins styrkja stjórnina í sessi. Gerð
forkólfa Sjálfstæðisflokksins er
hins vegar söm fyrir því, og sýnir
vissulega, að flokkurinn er hreinn
valdastreituflokkur sérhagsmuna-
manna, sem telur allt leyfilegt í
valdabaráttunni, eins og bræðra-
flokkar hans í Suður-Ameríku.
Húsnæoismálalöggjöfin nýja
sg Sjálfstæðisflokkurinn
Auk þess, sem Sjálfstæðisflokk-
urinn hefir beitt sér á þingi gegn
stóreignaskattinum og endurbót-
um á bankakerfinu, hefir hann
haldið uppi miklu málþófi gegn
hinni nýju húsnæðislöggjöf. Mál-
þóf þetta er þó ekiki sprottið af því
að hann hafi hér neitt nýtt fram
að færa. Þvert á móti heíir hann
lagt til að fella niður tekjur bygg-
ingarsjóðs bæði af stóreignaskatti
og skyldusparnaði, því að hann er
á móti hvoru tveggja, en af þessu
tvennu mun byggingarsjóður hafa
aðaltekjur sínar í framtíðinni. í
staðinn hafa Sjálfstæðismenn bent
á þá leið til tekjuöflunar að taka
erlent lán, enda þótt litlar iíkur
séu til að slíkt lán myndi fást, a.
m. k. er það ekki sennilegt, e£
dæmt er af því, hve ógerlegt reynd
ist að fá lán erlendis í tíð fyrrver-
andi stjórnar. Þau erlend lán, sem
fást kunna, er líka eðlilegra að
nota til að auka framleiðsluna en
til byggingarstarfsemi. Fjár til
þess síðarnefnda verður fyrst og
fremst að afla innanlands.
Ef að tillögum Sjálfstæðis-
manna hefði verið hcrfið, hefðl
nær ekkert fjármagn fengizt til
byggingalána umfram það, sem
verið hefir tvö seinustu árin.
Samt skammast þeir svo yfir því,
að ekki sé aflað nægilega mildls
fjár til íbúðalána með hinni nýju.
löggjöf. Samkvæmnina og heið-
arleikann vantar ekki í málflutn-
ing þeirra Sjálfstæðismanna.
í fyrstu virtist svo, að Sjálfstæð-
ismenn ætluðu að vera með skyldu
sparnaðinum. Þeir féllu þó fljótt
frá því og hugsa sér vafalaust að
reyna að efna til óánægju með
hann hjá þeim, sem hugsa meira
um líðandi stund en framtíðina.
Ótrúlegt er þó, að hann græði
mikið á slíkum áróðri, heldur
miklu fremur hjálpi þetta til að
opna augu hugsandi fólks fyrir á-
byrgðarlausu lýðskrumi og lodd-
araskan íhaldsforingjanna.
Ný lög í þágu dreifbýlisins
Það má nú telja nokkurn veginn
víst, að Alþingi ljúki störfum fyr-
ir mánaðamótin. Seinustu dagana
hafa mörg stórmál verið afgreidd,
eins og t. d. húsnæðismálalöggjöf-
in og stóreignaskattslögin. Þá hafa
verið afgreidd þýðingarmikil lög
sem sérstaklega snerta viðhald og
eflingu dreifbýlisins. Má þar t. d.
nefna lögin um landnám, ræktun
og byggingar í sveitum, lög um
eflingu Fiskveiðasjóðs og lög um
skipakaup til þess að stuðla að
jafnvægi í byggð landsins.
Með lögunum um landnám,
ræktun og byggingar í sveitum
er aukið verulega framlag til
ræktunar á minni býlunum, fram
lag til nýbýla og byggingarstyrk-
ur til frumbýlinga. Þá hafa veð-
deild Búnaðarbankans verið
tryggð aukin fjárráð mcð lögum
um stóreignaskattinn og skyldu-
sparnaðinn. Allt þetta á að geta
orðið til þess að skapa efnalitlu
fólki, ekki sízt ungu fólki, betri
skilyrði til búskapar. Er það líka
mikil nauðsyn til þess að draga
úr fólksflutningum úr sveitunum.
Mcð hinum nýju lögum um
skipakaup til þess að stuðla að
jafnvægi í byggð Iandsins, er
ríkisstjórninni heimilað að kaupa
12 150—250 smál. skip, en áður
hafði hún aðeins heimild til að
kaupa 6 slík skip. Þegar hefir
verið samið um smíði sex
skipa, en mikil eftirspum er effc-
ir þcim og hefir því heimildin
verið aukin. f sömu lögum er
heimildin til kaupa á 15 tog-
urum, er einnig skal ráðstafa
með það fyrir augum, að þeir
tryggi jafnvægi í byggð landsins.
Með lögunum um eflingu Fisk-
veiðasjóðs eru árlegar tekjur
hans af útflutningsgjaldi auknar
um 4\'-i millj. kr., miðað við
verðmæti útfluttra sjávarafurða
1956. Þetta gerir sjóðinn nmn
færari um að gegna hlutverki
sínu.
Með þessum lögum og fleirum,
t. d. búfjárræktarlögunum, sem
verða afgreidd nú eftir helgina,
hefir ríkisstjórnin sýnt fullan vilja
til að vinna að eflingu dreifbýlis-
ins, eins og lofað er í stjórnarsátt
málanum. Má vissulega vænta þess
að framannefnd lög marki merki-
lega áfanga í þeim efnum. ^