Tíminn - 17.10.1957, Qupperneq 1

Sfmar TÍMANS eru;
Rltstjórn og skrlfstofur
1 83 00
BlaSamenn eftlr kL 11:
18301 — 18302 — 18303 ■
41. árgangur.
18304
Inni I blaðinu:
Fjárlagaræðan, bls. 4—5.
Erlent yfirlit, bls. 6.
Bláa bandið, bls. 7.
Reykjavík, fimmtudaginn 17. október 1957.
232. fciað.
Frá útvarpsumræðunum í gærkvöldi:
Fjárlagaafgreiðslan snertir
hvert mannsbarn í landinu
Sami áróðursþvættingur stjórnarandstöð-
uonar - engin ihaSdsúrræði hafa fæðzt
Fyrsta uraræða fjárlaga fór fram í gærkveldi og var út-
varp aö lögum. Eysteinn Jónsson, fjármálaráðherra, flutti
fjárlagaræðuna og stóð hún um hálfa aðra klukkustund að
venju. \ ar hún afburða glögg greinargerð um ástandið 1 efna-
hagsmálunum og ríkisbúskapinn á síðasta og þessu ári. Fjár-
lagaafgreiðslan snertir hvert einasta mannsbarn í landinu og
í fjárlagaræðunni eru upplýsingar, sem allir landsmenn
verða að kynna sér. Menn eru því hvattir til að lesa ræðuna
með athygli. Fyrri hluti hennar birtist hér í blaðinu í dag en
síðari htutinn á morgun.
1 og það væri síður en svo ástæða
Af hálfu annarra flokka en til þess að hnýta aftan í hana jafn-
Framsóknaríiokksins töluðu Hanni löngum pólitískum áróðursræðum
bal Valdirnarsson, félagsmálaráð- frá hverjum flokki.
herra fyrir Alþýðubandalagið
Emil Jónsson, þingmaður Hafnfirð
iiiga fyrir Alþýðuflokkinn, og
Magnús Jónsson, 2. þingmaður Ey
firðinga fýrir Sjálfstæðisflokkinn.
Loks svaraði fjármálaráðherra
nokkrum athugasemdum, sem
fram höfðu komið frá stjórnarand- hafa litið svo á, að
stöðunni. ingsuppbótunum væri
Framleiðslunni skilað —
ekki ríkisstyrkur.
Þá drap fjármálaráðherra á það
viðhorf, sem birtist í fjasi íhalds-
ins um ríkisstyrk til framleiðslunn
ar. Kvaðst hann hins vegar jafnan
með útflutn-
verið að
! skila framleiðslunni því, sem of
Sami grauítir I mikið væri af henni tekið, en
stjórnarandstöðunnar. ! Sjálfstæðismenn kölluðu það rík-
Ræða fulltrúa stjórnarandstöð- isstyrk. Viðhorfið til framleiðsl-
linnar var hinn sanii grautur og unnar lýsli sér gerla í þessu.
fram hefir verið borinn undanfarið
á þingi og í blöðum flokksins. Var Á þingið eða fánienn
ræða hans aðfinnslu- og áróðurs- klíka að ráða?
vaðall en hvergi vottaði fyrir úr-; Þá vék fjármálaráðherra að
ræðum. Virðast þau ekki hafa ásökunum Sjálfstæðismanna fyrir
að fjárlagafruntvarpið skyldi nú
vera lagt frant með greiðsluhalla.
Þetta sýndi, hverjar starfsvenjur
íhaldsins væru. Það væri því van-
kenna, að hann ælti frumkvæði að
þessari breytingu, sem gerð væri
til þess að þjóðin fengi betra tæki-
íæri fil þess að hlusta á framsögu
ræðuna um f jármálin.
Fjárlagaræðan væri að megin-
liluta hlutlausar upplýsingar um
ástand í efnahags- og fjármálum,
Aðalfundur Félags
Framsóknarkvenna
í kvöld
Félag Framsólutarkvenna í
Reykjavík heldur aðalfund sínn
á venjulegunt stað kl. 8,30 í
kvöld. Félagskonur, fjölmennið
og takið með ykkur nýja félaga.
Áætlun tyrkneskra og amerískra hers
höfðingja um árás á Sýrland fullgerð
A a<S hefjast um næstu mána<5amót, fullyrtfir
Gromyko í bréfi til forseta jiings S. Þ.
NTB-New York, 16. okt. — Gromyko utanríkisráðherra
Sovétríkjanna segir í bréfi, sem hann ritaði forseta allsherjar-
þingsins í dag, að fyrir liggi áreiðanlegar upplýsingar þess
efnis, að herforingjaráð Tyrklands með aðstoð bandarískra
sérfræðinga hafi fullsamið áætlun um skyndiárás á Sýrland.
Eigi árásin að hefjast strax að loknum þingkosningum í Tyrk-
landi þann 27. þessa mánaðar.
fæðzt í þeim herbúðum í sumar.
íhaldið kveinkar sér.
Eysteinn Jónsson, fjármálaráð-
herra, vék að því nokkrum orðum, ast að láta fámenna klíku sína í
er Magnús Jónsson kveinkaði sér Reykjavík ráða málum en kallaði
yfir þeirri nýbreytni, að umræða síðan á fulltrúa sína eða þingmenn
þessi skyldi fara fram að kvöldi, utan af landi til þess að segja já
svo að fólk ætti auöveldara með og amen.
áð fylgjast með umræðunum. F’jári Stjórnarflokkarnir teldu önnur
málaráSherra kvaðst fúslega viður vinnubrögð liæfa betur. Þeir
Menderes forsætisráðherra Tyrkja.
Leggur Gromyko til, að aðildar-
ríki S. Þ. veiti Sýrlendingum hern-
aðarlega aðstoð þegar í stað.
Hættan mikil.
Gromyko heldur því fram í bréf-
inu, að ástandið sé mjög alvarlegt
og vopnaviðskipti geti hafizt á
hverri stundu. S. Þ. megi því ekki
láta undir höfuð leggjast að grípa
þegar til róttækra aðgerða og koma
í veg fyrir ofbeldisárásina á hið
friðelskandi Sýrland, eins og Gro-
myko kemst að orði.
Langvinn landlega
hjá síldarbátum
Orðin er langvinn landlega hjá
síldarbátunum við Faxaflóa. Má
heita að ekki hafi gefið á sjó
í tvær vikur. f fyrrinótt fóru
bátar frá Akranesi út I siæmu
veðri. Annar þeirra sneri aftur,
en hinn lét reka, en afli varð svo
til enginn.
Enda þótt svo erfiðlega gangi
um síldveiðarnar- eru menn ekki
af baki dottnir og flestir síldar-
bátar halda enn fullum mannskap
Hjá einu útgerðarfyrirtæki á
Akranesi liafa áhafnir þó verið
afskráðar að minnsta kosti í bili.
Mæðiveikieinkenni
finnast í fl. kindum
Lokið er mi að slátra fé frá
Lækjarskógi í Laxárdal og verið
að slátra fénu frá Þorbergsstöð-
um. í Lækjarskógarfénu fundust
allmörg tilfelli um mæðiveikiein-
kenni og nokkur hafa fundizt til
viðbótar í Þorbergsstaðafénu.
Sæmundur Friðriksson sagði
blaðinu í gærkveldi, að við því
hefði mátt búast. Frekari ákvarð
anir imi varnir hafa ekki enn ver
ið tcknar, en líkur eru til að
gerð verði girðing um lönd nokk
urra næstu bæja, þar sem fé fcef
ir haft mestan samgang. Þá er
verið að skoða féð á þessu svæði
en ekki hafa enn fundizt ein-
kenni um mæðiveiki á fleiri bæj-
um.
Drengur meiðist
Það slys varð hér í bænum rétt
eftir hádegið í gær, að drengur á
skellinöðru ók á bifreið á mótum
Laugarnesvegar og Suðurlands-
brautar. Drengurinn mun hafa
meiðzt nokkuð og var hann flutt
ur í Slysavarðstofuna.
Styrjaldarhættan vex fyrir botni Miíjar'Sarhafs
legðu vandamálin fyrir eins og
þau væru og kveddu þingið síðan
saman na;gilega snemnia til þess
að fjalla um vandamálin. því að
þingið ætti að ráða fram úr þeiin.
Það væru lýðræðisleg vinnu-
brögð, hitt óvirðing við þingið.
(Framhald á 2. síðu).
Sýrlandsstjórn kærir til S.Þ. og telur
árás frá Tyrkjum standa fyrir dyrum
Tilraunir Bandaríkjanna meö
flugskeyti mistakast enn
Kennt um slæmum veðurskilyrðnm
NTB-Washington, 16. okt. — Bandaríska flugmálaráðuneyt-
ið staðfesti í dag, að fjórar tilraunir til að skjóta flugskeytum
upp í 65Ö0 km. hæð, hefðu mistekizt með öllu. Tilraunir þess-
ar fara fram frá eynni Eniwetok á Kyrrahafi. Því er haldið
fram, að orsökin til mistakanna stafi fyrst og fremst af slæm-
um veðurskilyrðum í háloftunum.
Dufles telur hugsanlegt að klögumálin sýni
árásarfyrirætlanir Sovétríkjanna og Sýr-
lands gegn Tyrkjum - Minnir á Kóreú -
NTB-V?ashington, 16. okt..
Dulles utanríkisráðherra
Þá er sagt, að tilraunum þessum
verði haldið áfram, er skilyrði eru
talin heppilegri.
Lágt bitastig.
Talsmaður ráðuneytisins sagði,
að ekki hefði komið fram neinn
galli við flugskeytin sjálf svo vitað
Bandaríkjanna sagði á blaðamannafundi í dag, að hann teldi
litla hættu á styrjöld fyrir botni Miðjarðarhafs. Þó mætti ekki
loka augunum fyrir þeim möguleika, að Sýrland og Sovétríkin
væru nieð klögumálum sínum um árásarundirbúning Tyrkja
sjálf að undirbúa árás. Þetta væri gamalkunnug aðferð
kommúnista og þannig hefðu þeir farið að, er Kóreustyrjöldin
hófst 1049.
efnis, að Tyrkland undirbyggi árás
á Sýrland og krefjist þess að málið
yrði tekið fyrir á allsherjarþing-
inu. Er búizt við, að dagskrárnefnd
þingsins taki þetta mál fyrir hið
bráðasta og úrskurði, hvort kæran
skuli tekin fyrir. Dulles kvað
Dulles áleit styrjaldarhættuna
þar eystra litla, m. a. vegna þess,
að öll störveldin fylgdust nákvæm-
lega með gangi mála þar. Færi
hins vegar svo, að Sovétríkin réð-
ust á Tyrkland, myndu Bandaríkin
ekki láta sér nægja að standa við Bandaríkjastjórn rnyndi fagna því,
Þetta hefði haft óheppileg áhrif á
loftbelgina með þeim afleiðingum,
að flugskeytin komust ekki í þá
stöðu, sem nauðsynlegt er til þess
að þau komist af stað út í geim-1
inn. Skeytunum er sem sc skotið Sýrland hcfir kært til S
frá loftbelgjum, sem svífa eiga í
skuldbindingar sínar og veita Tyrk-
landi lið, heldur væri sennilegt,
að þau beitlu sóknarvopnum gegn
Sovétríkjunum, þar eð annars næð-
ist ekki til árásaraðilans.
væri, en hitastig í hinum efri loft- 100 þús. feta hæð, áður en flug-
lögum hefði verið óvenjulega lágt. Iskeytið sjálft þýtur af stað.
Þá upplýsti Dulles, að Sýrland
myndi hafa scnt kæru til S. Þ. þess
ef deilumálin þar eyslra yrðu tek-
in fvrir. Þá gæfist tækifæri til að
sýna fram á hverjir væru með hót-
anir og styrjaldarundirbúning.
I bréfi sýrlenka utanríkisráð
herrans segir, að erlent stórveldi
viimi að J»ví að kollvarpa sjálf-1
stæði og öryggi Sýrlands. Sýrland
sé í beinni hernaðarlegri liættu l
vegna mikils liðssamdráttar við
tyrknesku landamærin. Herlið
þetta eflist stöðugt bæði að mönn
um og vopmim. Staðsetning þess
sé slík, að allt bendi til þess að
árás sé yfirvofandi. Krefst ráð-
herrann uniræðu á þingi S. Þ. og'
einnig verði skipuð hlutlaus
ncfnd til að rannsaka ástandið.
Dulles ræddi bréf Krustjoffs til
verkamannaflokka V-Evrópu, en í
bréfinu segir Krustjoff, að Banda-
ríkin undirbúi styrjöld gegn Sýr-
landi. Olíufélögin bandarísku krefj
ist þess að vinveitt stjórn taki þar
við völdum. Eigi að nota Tyrkland
sem stökkpall og bandarísk herskip
liggi þar nú upp við strendur. Er
skorað á verkamannaflokkana að
spilla þessum ráðagerðum.
Dulles sagði, að bréf þetta væri
sjálfsagt skrifað í áróðursskyni.
Það væri raunar aldrei gott að
átta sig á því, hvert væri raun-
verulegt markmið Sovétleiðtog-
anna í tilfellum sem þessum. Þótt
sennilega væri hér aðeins um
venjulegar liótanir að ræða, væri
rétt að vera við öllu búinn, Það
væri gönml og góð aðferð, sem
kommúnistar liefðu beitt oft, m.
a. í Kóreu, að byrja á ásökunum
uin árás af hálfu þess ríkis, sem
þeir hefðu ákveðið að ráðast á
sjálfir.