Tíminn - 17.10.1957, Qupperneq 7

rÍMINN, finnntudaginn 17. október 1957.
Þriðjungiir allra sjúklinga á
bandinu heíur fengið fuila hei
Hinn 22. okt. n.k. eru 2
ár liðin frá því hjúkrunar-
stöð og dvalarheimili Bláa
bandsins að Flókagötu 29
tók tii starfa. Á þeim tíma
hafa samtökin unnið gagn-
merkt starf í þágu þjóðfé-
lagsins, bjargað lífi margra
einstaklinga sem voru svo
langt leiddir af drykkjufýsn
sinni að allir höfðu löngu
gefiit upp á að koma þeim
til hjálpar. Biáa bandið starf-
ar í«ánum tengslum við AA-
samtökin hér í bæ. Þeir, sem
taka að sér að bjarga drykkju
mönnum frá glötun, eru sjálf
ir fyrrverandi áfengissjúk-
lingar og þekkja því af eigin
reynd vandamálið sem þeir
eiga við að stríða.
Bla’ðamaður Tímans heimsótti
nýlega dvalarheimilið að Flóka-
götu og kvnnti sér starfsemina
sem þar f'er fram. Húsið er fyrr-
verandi íbúðarhús og því í engu
I framhaldi af þessari frá-
sögn mun Tíminn innan
skamms birta viðtal við
drykkjusjúkling, sem leitað
hefir sér lækningar á hjúkr-
unarstöð Bláa bandsins, þar
sem hann segir frá reynslu
sinni.
frábrugðið öðrum húsum þar við
götuna, ber engan keim af hæli
eða spítala, líkist öllu heldur stóru
heimili þar sem mannmörg fjöl-
skylda lifir í sátt og samlyndi.
Enda kemur enginn þangað nauð-
ugur, stjórn samtakanna veitir eng-
um viðtöku á hælið nema því
aðeins að sjúklingurinn komi sálf-
krafa, vilji sjálfur leita sér lækn-
inga.
Drykkjuskapur er sjúkdómur
Okkur er boðið fyrst uppá skrif-
stofu forstjórans, Guðmundar Jó-
hannssonar sem gefur okkur
glöggt yfirlit um starfshætti hæl-
isins. Þar er einnig staddur Jónas
Guðmundsson, ráðuneytisstjóri, en
þessir tveir menn ásamt Guðna
Þór Ásgeirssyni, urðu upphafs-
menn að AA samtökunum hér á
landi og það er þeim að þakka
að fjöldi manns hefir fetað í fót-
spor þeirra. AA-samtökin telja nú
tæplega 500 íélaga.
— Áffur en nokkuff er hægt
að gera til að lijálpa mönnum er
orðiff Iiafa áfengisneyzlu aff bráff,
segir Guffmundur þegar viff höf-
um komið okkur vel fyrir í þægi-
Örfáir menn hafa unniS ómetanlegt gagn á stuttum
tíma vití atJ bjarga fjölda manns frá ofdrykkju
•gar m
Spil>-n.nrr,!
leguin stólum, verffa menn aff ir getum við ekki leyfl nema að
gera sér ljósa þá einföldu stað- litlu leyti, því húsnæði er af skorn
reynd að drykkjuskapur er hvorki um skammti. Á 10. degi fá menn
glæpnr né svívirðing, lieldur svokallað útivistarleyfi, þá mega
blátt áfram sjúkdómur. Áfengis- þeir fara í bæinn kl. 12 og verða
sjúklingi hefir stundum ■ verið að vera komnir aftur kl. 6 að
líkt viff sykursj’kissjúkling, svo kvöldi. Þann tíma nota þeir til
GuSmondur Jóhannsson, forstjóri Bláa bandsins og Jónas GuSmundsson
forstöðumaður AA-samtakanna á íslandi.
lengi sem hann neitar sér um að útvega sér herbergi, atvinnu
sykur og allt sem sætt er, held- og annað þvílíkt, koma málum sín-
ur hann fullri Iieilsu en ef syk- um í gott horf. Það vill brenna
ur kemur inn fyrir hans varir, við að flest sé í megnustu óreiðu
líður hann óbærilegar kvalir. Á hjá þessum mönnum þegar beir
sama hátt er þaff með áfengis- koma hingað eins og að Jíkum læt-
sjúklinginn, svo Iengi sem hann ur þegar þeir hafa legið í óreglu
neytir ekki áfengis er liann vikum og mánuðum saman. En
heill heilsu. Hann verður þó aff með þessu „bæjarleyfi“ gefst
gera sér Ijóst aff hann er áfram þsim tækifæri að koma málum
áfengissjúklingur þótt hann hafi sínum á réttan kjöl aftur.
gétaff neitaff sér ain lín iim
langan tíma. Við álítum aff á- Hæli fyrir drykkjusjúkar
fengisneyzla sé sjúkdómur sem konur
hægt er aff Iækna ef beitt er, — Kemur það aldrei fyrir að
skynsamlegum rökum. Sjúkdóm- J þejr stingi af?
urinn bæffi andlegur og líkam- j Forstjórinn brosir við þessari
Iegur og eftir því þarf að haga !
læknismeffferðinni. Og við verff-
um jafnan að leggja meiri áherzlu
á liina sálrænu liliff.
Hvorki fangelsi né
nauðungarstofnun
— Hvernig er dvöl vistmanna
hér háttað?
— Áður en við veitum nokkr-
um manni viðtöku verðum við að
ganga úr skugga um tvö atrið;
sem öllu máli skipta. í fyrsta Iag;
verðum við að vera vissir urr
að viðkomandi sjúklingur sé fús
og viliugur að leita sér lækninga
Að öðrum kosti er tilgangslaust
að halda honum hér. Þetta er
hvorki fangelsi né nauðungarstofn-
un, heldur sjúkrahús. í öðru lag'
rannsökum við hvort sjúklingur-
inn hafi aðstöðu til að verja hér
tilskildum dvalartíma.
— Hve lengi er ætlazt til að
sjúklingarnir dvcljist hér?
— Þrjár vikur að minnsta kosti
Það fer eftir úrskurði læknis hvort
þeir þurfa að dveljast Iengur.
Fyrstu 10 dagana halda þeir kyrru
fyrir á heimilinu, þeir fá ekki að
fara út en geta haft samband í
síma við venzlafólk sitt, lieimsókn- J manna á Bláa bandlnu skar út
og gaf heimiiinu.
Sólbjört setostofa þar sem vistmenn una við tafl cg lestur á daginn.
— Það kemur sárasjaldan fyrir.
En þeir sem strjúka koma venju-
iega aftur fullir iðrunar og sam-
vizkubits. Við veitum þeim við-
töku aftur en þá verða þeir að
borga fyrir dvöl sína ef bsir geta.
— Ilvað rúmast margir sjúkling
ar hér?
— Við höfum rúm fyrir 29 sjúk-
linga og ailtaf er hér fullskipað,
komast færri að en vilja. Flestir
sjúklinganna eru úr Reykjavik en
í seinni tíð hafa æ íleiri komið
utan af landi, sérstaklega úr
stærri kaupstöðum. Um þessar
mundix dvelja hér 7 utanbæjar-
menn.
— Og kvenfólkið?
— *Hér er rúm fyrir 3 , konur
Það er afar óheppilegt að þurfr
að hafa karla og konur í sambýli
hér á stofnuninni og við þurfun
nauðsynlega að koma á fót sér
stöku heimili fyrir drykkjusjúkai
konur.
-— Hvað er hægt að segja um
árangurinn af starfsemi Bláa bands
ins, nú eftir tveggja ára reynslu?
— Móttökurnar eru 883 en þess
;,í REYKJAVIKURBÆR hefir til
iíl langs tíma rekið manntalsskrif-
;i stofu. Þar hefir starfað 6 manna
Í lið. Það hefir löngum verið á
§ það bent, að draga þyrfti úr
II kostnaði skrifstofunnar, sem
|1 numið hefir 3.772.000,00 síðan
1945. Starfsliðið hefir ætíð ver-
|l ið of fjölmennt, miðað við verk-
I efni, enda skiljanlegt þegar vit-
1 að er, að íhaldið hefir notað
| skrifstofuna í pólilískum til-
gangi. Þar hafa borgarbúar ver-
I; íð dregnir -í dilka eftir pólitísk-
um lit.
ÁRIÐ 1954 þegar þjóðskráin
tar sett á laggirnar, gerðist
I . ekki lengur þörf fyrir skriístof-
1 una. Allar upplýsingar varð-
1 andi manntal er hægt að fá þar.
I Þórður Björnsson, bæjarfull-
| trúi, kom þá með tillögu, að
I manntalsskrifstofan yrði lögð
| niöur, en innheimtudeild út-
| svara hjá bænum fylgdist með
| brottflutningi skatíborgara. en
I það er hið eina réttlætanlega
|| verksvið stofnunarinnar nú.
I: Þessi ráðstöfun hefði ekki auk-
ber að gæta að sumir sjúkling-
anna hafa komið oftar en ‘einu j
sinni svo fullnaðarskýrslur um I
fjölda sjúklinga liggja ekki fyrir
ennþá. Þeir munu vera um 5—
600 að tölu.
Þriðjungur fengið fulla bót
— Hve margir hafa fengið
fulla bót meina sinna?
Forstjórinn dregur upp úr skrif
borðsskúffu sinni skýrslu ársins
1956.
— Þriðjungur þeirra sem Icit-
aff hafa á náffir okkar hafa al-
gerlega hætt drykkjuskap og
hafa orffiff færir um aff sinna
störfum síntim á ný. Þeir liafa
orffið nýtir þjófffélagsþegnar og
margir þeirra taka fullan þátt
í því aff leiðbeina þeim sem enn
eru ofnrseldir áfengisbölinu.
Þetta er miklu meiri og betri á-
vöxtur en viff höfðum vænzt af
starfi okkar.
Annar þri‘o„'rngur hefir fengið
srulega bót en þo ekki að fullu.
eir halda áfram að clrekka en
á minna en áður og hafa vaknaff
1 vitundar um að þeir eru sjúk-
ngar. Suma þeirra sendum við á
æli erlendis, við höfum samning
ð drykkjumannahæli í Noregi
im tekur á móti 5 sjúklingum frá
kkur árlega. Sumir læknast eftir
rdurtekna dvöi hér. En svo er
■riðjungur sem fær alls enga bót.
eir halda áfram drykkjuskap
ftir að þeir koma af Bláa band-
iu og vistin hér virðist lítil sem
- ngin áhrif hafa á þá. Þeir eru
rðnir svo illa farnir af áfengis-
eyzlu að erfitt er að bjarga þeim.
Cn vonlaust er það ekki, við rek
m okkar starfsemi í trausti þess
ið ekkert sé algerlega vonlaust.
En fyrir þessa ÓPæfumcnn þyrfti
sérstakt heimiU.
Fvlgzt með sjúklingum
að hælisvist lokinni
— Reynið þið að fylgjast með
vistmönnum cftir að þeir eru út-
skrifaðir af Bláa bandmu?
ið að neinum mun starfsemi
innheimtudeildarinnar, en spar
að núverandi reksturskostnað
manntalsskrifstofunnar. Síðan
1954 hefir kostnaður hennar
numið rúmlega einni millión
króna og áætlað er, að harn
verði á yfirstandandi ári 200
þúsund.
ÁRIÐ 1951 upplýsti sparnaðar-
nefnd, að tveir af starfsmönn-
um mannlalsskrifstofunnar
hefðu árum saman verið á tíma
kaupi. Er mikill kostnaðarauki
í því fólginn. Allt fram til 1954
mun svo hafa til gengið og má
mikið vera, ef >þeir, sem þar
vinna, eru það ekki enn.
Hvers vegna hefir stofnun
þessi ekki verið lögð niður, þeg-
ar hennar er ekki lengur þörf?
Iívers vegna liafa Reykvíkingar
greitt 1 milljón til hennar síð-
an 1954? Jú, því er auðsvarað:
Til þess að íhaldið gæti haft að-
gengilega, útmerkla spjaldskrá
yfir borgarana og pólitískar
skoðanir þeirra. Þetta greiðir
þú sjálfur, borgari góður.
— Viff reynum það eftir
fremstu getu. Þá kemur til kasta
AA-samtakanna. Viff ráðleggjum
sjúklingunum að gerast félags
menn, taka þátt í fundum og fé-
lagsstarísemi, halda sambandi
viff skrifstofu samtakanna og láta
vita af sér. Við reynuin aff.út-
vega þeim atvinnu sem þess
þurfa meff, finna handa þeim hús
næffi og aðstoffa þá á allan hátt.
En umfram allt reynum við aff
koma þeim upp á lag meff aff
Iijálpa sér sjálfir. Þaff er nauð-
synlegt aff áfengissjúklingar leiti
sér læknishjálpar áffur en þeir
liafa algerlega misst fótfestú,
áffur en þeir eru orffnir vilja-
laus reköld og búnir aff leggja
allt í rúst fyrir sér.
Nú er okkur boðið að ganga um
húsakynni og skoða híbýli. Her-
bergin eru hreinleg og snyrtileg,
vistmönnum er gert að þrífa þau
sjálfir og þeir virðast vinna það
verk af natni og vandvirkni. í
flestum herbergjanna dvelja tveir
til þrír menn. í einu herbergjanna
eru þó 6 í sömu stofu. í kjallara
hússins eru steypuböð og hand-
laugar, vistmönnum er gert að
fara í bað á hvérjum morgni og
yfirleitt er ýtrasta hreinlætis gætt.
Á miðhæð hússins eru tvær ntórar
stofur, bjartar og þriflegar, bar
er komið fyrir þægilegum stólum
og húsgögnum, þar una vistmenn
sér við tafl og spil á daginh,
skrafa saman og bera saman ba:k-
ur sínar. í ganginum er fögur
Kristsmynd, skorin út í tré, það
eru handaverk eins sjúklingsins
meðan hann dvaldi þarna. Nú er
okkur boffið uppá kaffi í sjúkra-
stofunni og röbbum saman yfir
rjúkandi bollum og gómsætuin
kökum.
— Við höfum r.tundum hlotið
álas fvrir að taka drykkjumönn-
um sem sjúklingum, segir forstjór-
inn. Ýmsir halda því fram að þar
með sé fundin afsökun fyrir þá,
þeir geti skotið sér undan allri á-
byrgð með því að skírskota íil
i Framhald á 8. síðu.)

■■
ðh $$ \

I’f
■Aj.
Herbergi vistmanna eru rúmgóff, biört og notaleg.