Tíminn - 27.10.1957, Blaðsíða 6

5
T í MIN N, sunnudagmn 27. október 1957.
Útgefandi: Framsóknarflokkurlnn
Rltstjórar: Haukur Snorrason, Þórarinn Þórarlnssoa (áb).
Skrifstofur í Edduhúsinu við Lindargötu.
Símar: 18300, 18301, 18302, 18303, 18304
(ritstjórn og blaðamenn)
Auglýsingasími 19523. Afgreiðslusími 12323
Prentsmiðjan Edda hf.
Ungum mönmim sagt ósatt
MORGUNBLAÐSMENN
hafa á tveimur stöðum í
blaði sinu í gær lýsingu á af-
stööu sinna manna til land-
búuaðarins. Framan á blað-
inu stendur að þeir hafi
„unöið afrek í þágu alþjóð-
ar“, en innan í blaðinu að
þeir hafi haft „forustu um
framfaramál bænda.“ Yf-
lætið og stóryrðin eru því
ekkert smáræði. Þegar farið
er að kanna þau skrif, sem
standa undir þessum upp-
blásnu fyrirsögnum kemur í
ljós, að þar er sama sagan
endurtekin með ofurlitið
breyttu orðalagi. Foringjar
Sjálfstæðisflokksins hafa
því kallað saman hóp ungra
manna úr sveitum til að
segja þeim ósatt um fortíð
flokksins í landbúnaðarmál-
um, og birta þeim skrum um
viðhorf sin í dag. Á þessum
grunni virðist ráðstefna
ungra Sjálfstæðismanna
hvíla, ef marka má frásögn
Morgunblaðsins um hana,
og lýsingu þess á ræðuhöld-
um foringjanna.
ÞETTA innihald boð-
skaparins stígur hvergi skýr
ar fram úr kafi blekking-
aiuaa en í ræðu þeirri, er Ól-
afur Thors las yfir þess-
um ungu mönnum. Þar
er nokkuð, sem hann kall-
aði „lista“ yfir þau mál, sem
Sjálfstæðismenn hefðu haft
forgöngii um i landbúnaðar
málum. í þeirri upptalningu
eru mál, sem Framsóknar-
menn hafa flutt og barist
fyrir og gert að undirstööu
stjórnarsamstarfs á liðnum
tíma. Aftur á móti eru ekki
á lista Ólafs nefnd þau mál,
sem voru baráttumál íhalds
ins á sinni tíð og frægustu
dæmin um viðhorf til land-
búnaðar. í „lista“ Ólafs er
Búnaðarráð og réttindaskerð
ing bænda ekki meðtalin,
ekki heldur búnaðarmála-
sjóður eða ofsóknin gegn
stéttarsamtökunum. Hins
vegar telur Ólafur upp rækt
unarsjóðslögin frá 1947, sem
Bjarni heitinn Ásgeirsson
átti mestan þátt í að setja,
raforkuáætlun dreifbýlisins,
sem Framsóknarmenn knúðu
fram o. s. frv. Sem sagt:
Þau málin, sem tengd eru
sögu. Sjálfstæðisflokksins eru
ekkí nefnd, en baráttumál
andstæðinganna talin fram
undir fvrirsögn um „afrek
Sjálfstæðisf’okksins í þágu
alþjöðar“. Eru þetta alveg
dæmalaus vinnubrögð, jafn-
vel hjá yfirlýðskrumara í-
haidsins. Iíefur ungum mönn
um sjaldan verið sýnt meiri
óvirðing en kalia þá saman
til fundar til aö lesa yfir
Hctun Morgunblaðsins
Samvinna Breta og Bandaríkjamanna
er lífsnauðsyn báðum þjóðunum
þeim annað eins og þetta.
Ótrúlegt er, að nokkur hinna
ungu manna hafi trúað orði
af því sem flokksformaður-
inn þuldi yfir þeim. Hver
meðalgi-eindur maður i land
Inu veit, að svona er ekki
hægt aö rita sögu, ekki einu
sinni pólitiska flokkssögu.
BLÓMATÍMABIL Sjálf-
stæðisflokksins í landbúnað
armálum var 1944—1947, er
ihaldið ofsótti bændur með
búnaöarráðslögunum, áburð
arverksmiðj umálið var salt-
að, gjaldeyrinum eytt án
þess að landbúnaðinum væri
séð fyrir vélakosti og fleiri
slik verk unnin. Framsóknar
flokkurinn kom aftur að
stjóm landbúnaðarmála
1947 og þá hófst það stór-
fellda uppbyggingartímabil,
sem enn stendur yfir. Ólög
ihaldsins voru þá afnumin,
lánstofnanir landbúnaðarins
stórefldar, vélvæðlng hafin í
stórum stíl. í stjórnartíö I-
haldsins i 3 ár var meðal-
lánsfj árhæð sem stofnanir
landbúnaðarins fengu á ári
386 þús. kr., en'í næstu 9 ár
varð meðaltalið á ári 21
millj., og þessi tala hækkaði
upp í nær 40 millj. síðustu
árin.
Frá 1947 hefir veríð unnið
að því í landinu að fram-
kvœma stefnu Framsóknar-
flokksins í landbúnaðarmál
um enda hefir flokkurinn
farið með stjórn landbúnað
armála siðan. Árin 1944—
1946 var aftur á móti fram-
kvœmd stefna Sjálfstœðis-
flokksins í landbúnaðarmál
um. Hún einkenndist af skiln
ingsleysi á þörfum bænda og
réttindum, og áhugaleysi
um almenna endurreisn.
Þetta er raunar allt saman
fullkomlega Ijóst af ræðu
þeirri, sem Ólafur Thors
las yfir hópi ungra manna
nú i vikunni. Þar hljóp hann
yfir að nefna aðalmál íhalds
ins, búnaðarráðið og búnað
armálasjóö, en tók svo helztu
framfaramálin, sem Fram-
sóknarmenn hafa knúið
fram, og setti íhaldsstimpil
inn á þau. Ungir menn hafa
lítið að gera með kennslu
af þessu tagi. Ef framhaldið
verður svipað, sýnist árang-
ur ráðstefnu þessarar eink-
um líklegur til að vera sá,
að nokkrir ungir menn, sem
trúað hafa málflutningi í-
haldsforingjanna í fjarlægð,
sjá þegar nær er gengið, að
yfirvarpið og lýðskrumið er
með svo miklum stórmerkj-
um, að flokkur, sem undir
slík tákn gengur, hlýtur all
að vera holgrafinn af spill-
ingu.
MIÐSTJÓRN og efna-
hagsmálanefnd Alþýðusam-
bands íslands senda félögum
sínum boðskap og mælast til
þess, að samningurn verði
ekki sagt upp til að knýja
fram almenna kauphækknn.
Þetta þykja athyglisverð tíö
indi og segja auðvitað sína
sögu um ástandið í landinu,
enda mun þeim almennt
hafa verið fagnað. Eitt vakti
Macmillan hefir lokið heim-
sókn í Bandaríkjunum þar
sem þeir Eisenhower
forseti og hann réðu ráð
um sínum. Voru þeir
félagar mjög uggandi
um hag rikja sinna. Aðal-
vandamálið, sem lá fyrir
forsetanum og forsætisráð-
herranum er sú blákalda
staðreynd, að Sovétríkin eru
fjarri þvf að kollvarpast
vegna innbyrðis mótstæðna
á sviði stjórnmála og efna-
hagsmála.
Þau hafa einmitt látið Ijós sitt
skána áþreifanlega með stórkost-
legum afrekum á sviði vísinda og
hernaðartækni. Sovéskur gervi-
m'áni þýtur um háloftin vestræn-
um þjóðum til hrellingar. Sóvét-
ríkin kveðast hafa yfir að ráða öfl-
ugum eldflaugum, sem geti lagt í
rúst hyaða stað á hnettinum sem
var skal Rússar halda áfram fram
leiðslu vopna af öllu tagi án þess
að nokkurt lát verið á. Stjórnmála-
kerfi kommúnista hefir staðið af
sér öll veður þrátt fyrir dauða ein
ræðisherrans sem hefir haldið því
saman og það hefir einnig staðið
af sér alla storma sem leiddu af
hreinsunum og útlegð æðstu valda-
manna.
Þá geta þessir tveir ágætismenn
ekki síður staldrað við ástandið í,
heimari Austurlöndum. — Þetta1
svæði sem framleiðir alla olíu fyr
j ir hin kapítalistísku lönd, hefir
orðið fyrir sterkum áhrifum frá
, Sovétrikjunum. Nærri því á öllu
svæðinu írá Nílarfljóti til landa-,
mæra Afganistan og Pakistan hef-j
ir RúSsland vingast við þjóðernis-|
stefnur viðkomandi rikja gegn'
ríkjandi stjórnum sem flestar eru
mjög afturhaldssamar.
j Á tveimur öðrum heimssvæðum
hefir áróður og áhrifastarf Vestur-
veldanna beðið stórkostlegt og eít-
irminnilegt skipsbrot. Sovét-Kína
vex að valdi og áhrifum, Þýzkaland
er klofið og það er með öllu óvíst
að sameining þess verði til hags
fyrir Vesturveldin.
Rússar hafa forskot
í Öll þessi vandamál væru nógu
erfið viðfangs jafnvel þótt Vestur-
Iöndin stæðu samtaka í stjórnmál-
um og hernaðarlegum tilgangi. Það
er misklíð milli þeirra vegna Sú-
es, þau eru alls ek'ki á sama máli
í varnarmálum og geta ekki komið
sér saman um framtíðarstefnu
NATO.
| Sú mynd sem Bretar gera sér af
ástandinu í heimnum í dag er svo
j svört að ríkisstj'órnin sér engin
! önnur úrræði en að vera sammála
Bandaríkjamönnum í sem flestum
; málum. Þegar forsætisráðherrann
| Macmillan tjáði ihaldsflokknum
fyrir rúmri viku að eingöngu sú
staðreynd að Vesturveldin byggju
. yfir skæðum kjarnorkuvopnum
; hindraði Rússa frá því að ráðast á
; Vesturveldin, þá fór hann ekki
með neina lygi. En eftir því sem
ábyrgir menn segja hefði Macmill-
an getað lýst ástandinu með sterk-
ari litum.
Macmillan bentl á að Rússar
hefðu aldrei vogað sér að ráðast á
hersveitir Vesturveldanna í Vestur
evrópu vegna þess að þeim var
kunnugt um að Bandaríkjamenn
alveg' sérstaka athygli í frá-
sögn Morgunblaðsins af þess
um málum í gær. „Þessi á-
lyktun A.S.Í. er ekkert nýtt
fyrirbæri. Hinar fyrri hafa
reynst haldlitlar og mun
einnig verða svo um þessa ..“
Þetta er auðskilið. íhaldið
ætlar að taka til við gamla
skæruhernaðinn á ný. Þaö
ætlar að torveld viðreisnar
störfin eins og áður með
því að reyna að spilla vinnu
friði. Hótun Mbl. merkir það
og ekkert annað.
Macmillan íorsætisrá5herra sækir Eisenhow-
er heim, aldrei hefir veri<? jafn brýn Jsörf á
samstöðii Vesturveldanna, sem nú hafa dreg-
izt afturúr á sviíi hernaíartækni og stjórn-
jnála
„Eitt hundraS og fimmtíu . . . ástæðan tll þess aS ég get ekki skýrt þér
frá hernaðarleyndarmálum okkar . . . eitf hundrað fimmfíu og einn . . .
er sú, að hann gætl legið á hleri . . . eltt hundrað flmmtíu og tvö . . . og
komlst fram úr okkur . „ . "
bjuggu yfir sterkum vopnum og ó
víst yrði um úrslit. En nú er svo
komið, að Rússar standa fram-
ar Bandaríkjamönnum í vopnagerð
og mundu ráða lögum og lofum ef
til styrjaldar kæmi. Með þetta í
huga er líklegt að Rúsar hugsi sem
svo að þeim muni óhætt að sýna
ýfirgang og ófbeldi í Evrópu, Vest
urveldin muni aldrei dirfast að
rísa upp vegna óttast við vopn
Rússa.
Sama reynsla að baki
En hversu svart útlitð væri í al-
þjóðamálum, vita Bretar að engin
von er til þess að komið verði á
styrkri samvinnu milli Vesturveld
anna og eins og nú standa sakir er
langt frá því að slík samvinna sé
fyrir hendi. Til þess ber of mikið
á milli í viðhorfi þeirra til vanda-
mála Austurlanda o. fl. En hins
vegar eru ýmis rök sem Iiggja til
samvinnu og samkomulags.
Til dæmis hafa einstakir per-
sónuleikar ekki eins mikinn þátt í
samvinnu Breta og Bandaríkja-
manna og áður. Dulles utan-
ríkisráðherra og Anthony Eden
voru aldrei neinir sérstakir vinir.
Ohuröhill var mikilhæfur leiðtogi
þjóðarinnar vegna óvenjulegra
mannkosta, ríkari reynslu og djúps
vits, en hann var aldrei neinn sér-
stakur samningamaður. „Það var
eins og að semja við myndastyttu,“
sagði háttsettur Ameríkani.
Allt hefii- þetta breytzt. Forset-
inn og forsætisráðherrann minnast
þeirra dag'a síðustu iheimisStyrjald-
ar, þegar þeir urðu að vinnsa sam-
an, Þeir geta nú skipzt
á skoðunum um alvarlegt
útlit og slæmar horfur, baðir með
sarns kónar reynslu að baki, sarns
konar von í brjósti. Og báðir hafa
þeir tröll'atrú á Dulles.
Skilyrðin fyrir samvinnu við
Breta bafa einnig batrtað í USA í
seinni tíð.Bandaríkjamönnum hafa
heldur þótt Iftið til koma kjarn-
orkuvisinda Breta, en sú afstaða
hefir nú breytzt að rmtn eftir við-
burði síðustu á því sviði.
Að lokum faUast báðar þjóðirn-
ar á sömu túlkun á þeim boðskap,
er gervitunglið flýtur á þeysingi
sínum um himinhvolfið. Horfurn-
ar eru illar. Örvænting er á næstu
grösum. Tveir eru betri en einn,
ef klekkja skal á rússneskum yfir-
gangi.
(Framhald & 8. síðu.)
Á SKOTSPÓNUM
Ringað til lands er væntanleg nefnd Bandaríkja-
manna, sem ferðast um Norðurlönd til að kynna sér
skólamál, einkum aðstöðu stúdenta hér og möguleika
á námi við ameríska háskóla Horfur á fisksölu til
Bandaríkjanna eru nú taldar betri en áður . frarn-
boð vestan hafs er lítið og verð fremur hagstætt. . .
eru menn bjartsýnir að á næsta ári takist að selja
meira af þorsk- og ýsuflökum vestur en gert var 1
ár Nú eru fluttar út 25—30 lestir af ostum á
mánuði, mest til Þýzkalands . . Nokkur átök eru á
Akureyri um rekstur togarafélagsins þar . Síðast
aðalfundur ákvað að nefnd sérfróöra manna skyldi at-
huga reksturinn og hafa þessir nú tekið starfið að
sér: Halldór Jónsson, framkvæmdastjóri, Rvík, Bald-
vin Þ. Kristjánsson framkvæmdastjörí Rvík og Tryggvi
Helgason útgerðarmaður á Akureyri . Innvegið
mjólkurmagn jókst um 2,7 millj. kg. á 2. ársfjórðungi
þessa árs, áætluð svipuð aukning á 3. og 4. ársfjórð-
ungi aukningin er meiri sunnanlands en norðan
mjólkurneyzla hér á landi er þegar meiri á hvern
íbúa en í nokkru öðru landi aukningin er nú vax-
andi athugunar- og áhyggjuefni bændastéttarinnar. . . .
Gæruframleiðslan er þegar að mestu seld til Þýzka-
lands og Finnlands....