Tíminn - 10.12.1957, Qupperneq 3

Tíminn - 10.12.1957, Qupperneq 3
YÍM1.NN, þriðjudaginn 10. desember 1957. 3 Jfít) € ^S) vS 2S> 4í§ ‘i® •# f! •íS) f! f! •II Ag> *)Í5) ^S) I ip> •X® 4Í <£& •x® f # gg> m •:® li íi Í'S) 1 ') f f v^) vS) fl á® vS) i® l fsi vs> i® 5Í V J) •irS) fl 1 II ia -Æ) ii í)© 1 <ySl 1 •i® i© í'.’ál i I •3® f m m m I •j® m m t\rc- T&; NOÍ0RA-BÆKUR Gunnlaugnr Björnsson: iióe \sta nun „Heim að Hólum" er fornl orðtak, sem lifaö hefur og lifir enn í huga og hjörtum Islendinga. Á Hólum í Hjaltadal mætast forn frægð og nýi tíminn. Enn sækja Islendingar vizku og lærdóm til hins forna höfuð- bóls og menntaseturs. Á þessu ári voru 75 ár liðin frá bví að búnaðarfræðsla hófst á Hólum. í tilefni þess hefur Gunnlaugur Björnsson bóndi í Brimnesi og fyrrum kennari á Hólum tekið saman þessa girnilegu bók. Gunnlaugur er manna fróðastur um sögu Hóla að fornu og nýju. Hann er ágætlega ritfær.enda er Hólastaður skipulega samin bók. framsetning ljós, stílinn í senn lipur og þrótt- mikill og máliÖ vandaö og kjarngott. Höfundi hefur tekizt með afbrigðum vel að fella saman mikið og margþætt efni í lifandi heild. Bændastéltinni og ekki sízt Hólasveinum, ungum sem öldn- unt; verður því þessi bók kærkomið lestrarefni. (Alþbl., Helgi Scemundsson): ■— „Honum tekst að láta ýmis konar frásögn mynda trúverðuga og samfellda heild. — Gunnlaugur speglar i fáum orðurn það sem mörgum yrði á að teygja og toga von úr viti. Honum ber há einkunn að verkalokum." Erling- Brunborg: UM ÍSUAA IÞ TÍJL AATnusi»j<mA (Vísir, Guðmundur Einarsson frá MiÖdal): — „Fáar bækur hef ég lesið, sem skrifaðar hafa verið af jafnmikilli frásagnargleði og látleysi, — stíill hans er marg- slunginn og sterkur, stundum grófur. — Höfundur hefur mynd- sicreytt bókina sjálfur, bæði teikningar og ljósmyndir og vitna um listrænt auga og kunnáttu". (Þjóöviljinn, Bjarni Benediktsson): — „Hún er i einu orði bráðskemmtileg. Frásögnin er ekki aðeins fjörmikil og líf- leg, heldur er hún auðug að hispurslausri gamansemi —.“ (Tíminn, 'Biguröiir Þórarinsson): — „Höfundur hefur ekki aðeins vökul augu, hann hefur hjartað á réttum stað. Bókin er brunnur fróðleiks um lönd þau, er höfundur gistir. Frá- sagnamátinn er fjörlegur og hressilegur, stíllinn dálitið ung- gæðingslegur á köflum, en batnar þegar á bókina liður. — Ekki þykir mér ólíklegt að Erling Brunborg eigi eftir að verða frægur ferðabókahöfundur —.“ 1 1 $ ví!) <&) Pálini Hannesson og Jón Eyþórsson: HRAKNÍAGAH OG UEIÐAVEGItt Hér er enn sem fyrr brugðið upp sönnum og eftirminnilegum svip- myndum af viðureign Islendinga við svipula náttúru hins ógnfagra lands, er þeir byggja. Þetta bindi er hið fjórða og jafn- framt hið síðasta í hinu stór- merka og vinsæla ritsafni. (Alþbl., Helgi Sœmundsson): — „Þættirnir í ritverkinu eru flestir ágætir og sumir afburðavel sagðir. Má þar kenna handbragð þeirra beggja ritstjóranna." Guðniundur Gíslason Hagalín: SÓE Á NÁTTMÁEUM / «*£, "'W***, „ *■*» etó_ .. f.Alþbl., Helgi Sœmundsson): — Guðmundur G. Hagalín hefur naumast skrifað skáldsögu meira erindis en þessa. Og sjaldan hef- ur sögufólk hans verið skýrara og nálægara. — Auðvitað má deila um aðferð Hagalíns eins og allra rithöfunda en hér er hún á við það sem hann hefur albezt gert. „Sól á náttmálum" minnir á „Blítt lætur veröld" eða fyrri hlutann af „Kristrún i Hamravik" ef dæma skal frá listrænu sjónarmiði. Höfundinum hefur svo tekizt, að þetta mun verða talin merkilegasta skáldsaga hans ef hún er vel lesin og rétt skilin." (Mbl., Reykjavíkurbréf B. Ben.): — „Hin nýja skáldsaga Guðm. G. Hagalíns, Sól á náttmálum, vekur athygli og umtal þeirra, er lesið hafa. Öllum kemur saman um, að bókin sé skemmtileg aflestrar. Hún er að mörgu leyti raunsæ lýsing á því, hvernig lífinu er nú lifað á landi hér. Guðmundur deilir markvisst á það, sem hann telur miður fara. En jafnvel þær af sögupersónunum, sem mest gera af- glöpin, svo sem fiðurframkvæmdastjóri ríkisins og rónarnir í strætinu, eru meiri menn eftir lýs- ingu Guðmundar en ætla hefði mátt í fljótu bragði. Guðmundur er laus við Það yfirlæti og niðurrifslöngun, er lýsir sér i því, að draga aila þá, sem á er minnzt, niður í svaðið og skilja þá þar eftir ærulausa. Guðmundur sýnir þvert á móti, að jafnvel þeir, sem í svaðinu hafa lent, eru oft mörgum kostum búnir, þótt þeir séu sjálfum sér verstir." (Mbl., Eiríkur Hreinn Finnbogason): — „.... fullyrði ég, að hin nýja bók verður engum von- brigði, þeim er unna skáldverkum þessa höfundar ........ sem heild er sagan gott verk, mjög persónuleg, gædd víðsýni og afar jákvæð þrátt fyrir raunsæi sitt. Og ég vona að næsta skáld- saga hans láti ekki bíða eins lengi eftir sér og þessi gerði.“ (Vísir, Guöm. Daníelsson): — „Annars tel ég, að í heild standi „Sól á náttmálum" fyliilega jafnfætis því, sem Hagalín hefur áður bezt gert í skáldskap. Hann hefur enn stokkið hæð sína og vel það....Enginn vafi er á Því, að þessi skáldsaga Hagalíns verður mikið lesin og dáð ....“ (Tíminn, Andrés Kristjánsson): — „Hagalín hefur skrifað skáldsögu, sem mun lifa. — Hann hefur brugðið upp fyrir landsfólkinu glöggri og nærtækri mynd af þjóðlífinu, gert það i svo hnitmiðaðri og vel byggðri skáldsögu, að fágætt er, og jafnframt svo skemmtilegri, að heillar jafnt ungling sem öldung. — Áhrifameiri bók hefur hann ekki skrifað til þessa." Ólafnr Jónsson: SKHIÐUFÖEE OG SNJÓFEÓÐ 1-11 (Thninn, Sig. Þórarinsson): „— Þessar línur eru ritaðar eingöngu vegna þess, að erfitt er íslenzk- um jarðfræðingi að fá orða bund- izt, er slíkt rit um landmótunar- sögu berst honum i hendur og hann langar til að vekja athygli á verki, sem þrátt fyrir ýmsa galla er mikið afreksverk. — Það er því þjóðþrifaverk, sem Ólafur hefur nú unnið af dæmafárri elju og þarf hann sannarlega ekki að afsaka það, að þetta verk hafi stundum stolið stundum frá öðr- um störfum og vel má hann vita, sem vísindamaður, að þetta rit er hin þarfasta lesning sérhverj- um íslenzkum búfræðingi, — en það á t. d. erindi til allra fjalla- og skíðamanna. Ég hygg mér sé þó óhætt að spá því, að það muni siðar þykja hafa verið skynsam- leg fjárfesting að kaupa þetta rit, — sumir kaflarnir eru bein- línis spennandi aflestrar. 1 rit- inu eru samtals 278 myndir, marg- ar þeirra ágætar og ritinu í heild mikill gildisauki." (Frjáls þjóö, Jón Helgason): „1 stuttri blaðagrein er ógerlegt að gera viðunandi grein fyrir þessu mikla ritverki. Þar fléttast marg- ir hlutir saman margar greinar, náttúrufræði, saga, hagfræði og slysavarnir. Ef skrifa ætti ræki- lega um bókina, þyrftu það að gera sérfróðir menn á ýmsum sviðum. En eitt er ljóst: Höfund- ur hefur unnið stórkostlegt braut- ryðjendastarf á því sviði, sem hann hefur helgað sig, og skilað verki, sem lengi mun verða tal- ið hið mesta stórvirki. —- Norðri hefur gefið bækurnar út með sóma, til útgáfunnar hefur sýni- lega verið vandað. Norðri hefur með útgáfu Skriðufalla og snjó- flóða í ár og Kumla og haugfjár, eftir Kristján Eldjárn, í fyrra, goldið Torfalögin og auðgað þjóð- ina að undirstöðuritum, sem ekki var á allra færi að kosta út- gáfu á —.“ Elínborg Lárusdóttir: FORSrÁR OG FYRIRRÆRI (Tíminn, Jónas Þorbergsson) ■— ..... dulrænar gáfur Kristínar eru meðal þeirra fágætustu og jafnframt dularfyllstu, með því að hún sér og segir fyrir óorðna. hluti .... bók þessi er vönduð að gerð, frásagnarháttur öfgalaus og trúverðugur og stílsetning smekkvísleg". (Alþbl., Jalc. Jóh. Smári): — „Eitt dularfyllsta fyrirbrigðið eru forspárnar því þar virðast atburðir, sem ennþá eru ekki orðnir að raunveruleika, hafa áhrif á nútíðina, og lílur svo út, sem orsakalögmálinu sé snúið öfugt. — Formálsorð að bókinni skrifar Sigurður Þórðarson söngstjóri, en annars eru þar frásagnir, bæði hans og annarra merkra manna um dulargáfu frú Kristínar —.“ Þórarinn Grimsson Víkingur: MANXAMÁE Löngum hefur það verið háttur Islendinga að segja frá og skrá það markverðasta, sem skeð hef- ur í byggðalögunum. Þórarinn Gr. Víkingur er fjöl- hæfur og gáfaður fræðimaður. Stíll hans er léttur og blæfagur og yfirsýn hans ágæt. Um efnið allt, þótt ólíkt sé að uppruna fer hann nærfærnum höndum. Efniviðurinn er úr ýmsum átt- um, og þegar saman er komið lýsir hann sérlega vel aldarhætti og hugsana ferli manna, er lifðu hér um aldamótin. (Visir, GuÖm. Daníeisson): — .... sumir þeirra munu vekja athygli og þykja fengur í bókmenntum vorum." Bókaiiigáfíiii NÖBBRI

x

Tíminn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.