Tíminn - 22.01.1958, Blaðsíða 6

Tíminn - 22.01.1958, Blaðsíða 6
6 T í MIN N, miðvikuclaginn 22. janúar 1958. Útgefandi: Framsóknarflokkurinn Kitstjórar: Haukur Snorrason, Þórarinn Þórarinsson (áb). Skrifstofur í Edduliúsinu viS Lindargötu. Símar: 18300, 18301, 18302, 18303, 18304. (rifstjórn og blaðamenn). Auglýsingasími 19523. Afgreiðslusími 12323. Prentsmiðjan Edda hi. Falsbréfið og gula sagan Á ÞEIM árum, þegar Hitler stóð á hátindi valda sinna, fór-u tveir ungir menn héðan til Þýzkalands, til að afla sér þar meiri fræðslu um stjórnmál. Þessir menn voru þeir Bjarni Benedikts- son og Gunnar Thoroddsen. Eftir heiimkomu þeirra kom hráftt í Ijós, að þeir höfðu sitt hvað lært í Þýzkalandi. Þá gerði Sjátfstæðisflokkurinn ránfugl að flokksmerki sínu, en Hitler notaði einnig rán- fugl sem einskonar flokks- tákn. Þá hóf Sjálfstæðis- flokkurinn að stofna verka- lýðsfélög innan vébanda sinna alveg eins og Hitler hafði gert, þegar hann var að brjótast til valda. Þá fór SjálfstæÖisflokkurinn einn- ig að hafa sérstök hátíða- höld 1. maí, eins og Hitler hafði Iátið flokk sinn gera. Margt fleira mætti nefna, sem Sj álfstæðisf lokkurinn tók upp á þeim árum, er bensýnilega var sprottið frá þýzkum fyrirmyndum. En fi-ægajst dæmi þess, var þó fakíbréfið, sem flokkurinn toirti fyrir kosningarnar 1937 og ónafngreindur leiðtogi Framsóknarfl. hafði átt að hafa skrifað kjósendum, þar sem lýst var samkomulagi um leynilega samvinnu Frajmsóknarmanna og komm únista í kosningunum. Bréf þetta átti sér ekki neina stoð og var algerlega falsað. En mennirnir, sem höfðu lært hjá Hitler og voru nú orðnir áhrifamenn í forustu Sjáilfstæðisfl., hikuðu ekki við að nota það sem aðal- vopn sitt í 'kosningunum 1937. FORUSTA Sjálfstæðis- flokksins er nú enn í vanda stödd, líkt og fyrir kosn- ingamar 1937. Forkólfar Sj álfstæðisfl. hófu kosninga- baráttmia nú með mikilli bjarfcsýni, en hafa smám saman komizt að raun um, að hún var ekki á rökum reisfc. Fleiri og fleiri bæjar- búar áfcta sig á því, hve höimuleg stjórn ihaldsmeiri- hlhbans hefur verið og hve nauðsyiilegt það sé því að skipta um stjórn á bænum. Það, sem íhaldið þarfnast því nú umfram allt, er að sleppa við umræður um bæj armálin og færa kosninga- bamlTtuna yfir á allt annað svið. Bjami og Gunnar hafa því farið að rifja upp lær- dóm sinn frá Þýzkalandsár- unum. Niðurstaðan hefur orðið sú, að nú er gripið til svipaðra starfshátta og fals- bréfsins 1937. Það er búin til „gul saga“ um að svipta eigi alla húseigendur í Reykjavík umrááðarétt yfir húsum sínum. Með þessari „gulu sögu“ hyggjast Bjarni og Gunnar að geta dregið athyglina frá stjórn bæjar- málanna og unnið kosning- arnar. BJARNI og Gunnar gera sér ljóst, að allar „gular sög- ur“ verða að byggjast á ein- hverj u áþreifanlegu atriði, • þótt meginkjarnin sé ósann- ur. Hið áþreifanlega atriði gulu sögunnar er þetta: Þrír menn hafa samið álitsgerð um húsaleigumálin á vegum Hannibals Valdimarssonar félagsmálaráðherra. Tveir þeirra hafa skilað mjög rót- tækum tillögum, sem hefur verið hafnað. Þá hefur fé- lagsmálaráðh. í annan stað látið semja uppkast að frum varpi um húsaleigumálin, sem gengur miklu skemur, en tillaga þeirra tvlmenn- inganna, en þó er ekki sam- komulag um. Úr þessum tveimur plöggum taka þeir Bjarni og Gunnar sam- hengislausar glefsur, rugla þeim saman sitt á hvað og færa allt efni þeirra á versta veg. Þar með er orðin til gul saga um skelfilega ofsóknar herferð á hendur húseigend um í Reykjavik. ÞAÐ HEFUR verið skýrt tekið fram, að álitsgerð hmna tveggja manna sé al- gert sérálit þeirra, en ekki álit viðkomandi flokka. Það hefir einnig verið tekiö fram skýrt og skilmerkilega, að engin spor verði stiginn til að skerða sjálfsagðan rétt húseigenda yfir húsum þeirra. En þetta allt látast höfumíxr gulu sögunnar ekki sjá. Þeir herða aðeins þeim mun meira róðurinn við útbreiðslu „gnlu sög- unnar“. Allt minnir þetta háttalag á þinghúsbrunann þýzka og starfshætti Hitlers í þvi sambandi. Kjósendur létu ekki fals- bréf ihaldsins villa sér sýn 1937. Reykvískir kjösendur munu ekki heldur láta hin gulu skáldsagnagerð Bjarna og Gunnars villa sér sýn. Þeir munu ekki láta hana draga athyglina sína frá kjarna kosningabaráttunn- ar, bæjarmálunum. Þeir munu dæma íhaldið fyrir stjórn þess á bænum á sunn daginn kemur og þyngja þann dóm vegna hinnar nazistisku viðleitni þess til að ætla að reyna að fela hana á bak við gulu söguna. Rógburður ættlerans BENEDIKT Sveins- son yngri var einn allra vask ásti foringinn í sjálfstæðis- baráttu íslendinga á fyrstu áratugum þessarar aldar. Það sannar þá undantekn- ingu, að stundum getur epl- ið fallið langt frá eikinni, að Bjarni sonur hans skuli hafa gerzt málamaður þeirra afla, sem jafnan hafa verið fúsust á landi hér til að þjóna erlendum málsstað. Það er talið eitt einkenni ættlerans, að hann hefir sér- staka tilhneigingu til að of- IfRLENT YFIRUT: Söguleg aukakosning í Rochdale Þekktasta dansmær Breta gengur íram íyrir skjöldu í kosningabaráttunni í SÖGU samvinnustefnunnar er enginn staður sögufrægari en Rochdale, sem er smáborg rétt hjá Manchester 1 Englandi. Þar stofn- uðu nokkrir vefarar 1844 kaup- félagið, sem yfirleifct er talið marka upphaf neyitendasamvinn- unnar. Fordæmi vefaranna varð síðan leiðarvísh- aiþýðu manna um heim allan og er það enn í dag. Um þessar mundir þeinist at- hygli fréttamanna mjc'g að Roeh- dale, en í þetta skipti stafar það ekki af því, a'ð þar stóð vagga kaupfélagsskaparins. Fyrir dyriun stendur nú í Rochdale aukakosn- ing vegna þess, að þingmaðurinn, :sem var kjörinn i seinustu aðal- kosningum, 'hefur fallið frá. Mun- ur var Lítill á frambjóðendum aðalflokkanna í seinustu kosning- um ‘Og er úrslitanna nú því beðið nleð eftirvæntingu, því að þau geta orðið veruleg vísbending um, hvað framtíðin ber í skauti sínu. Svo mikil athygli beinist að þess- ari aukakosningu, að ensku blöð- in hafa ekki rætt meira um aðra aukakosningu um langt skeið. Ludovic Kennedy og kona hans Moira Shearer aðalkosningum, með því að kjósa Verkamannaflckkinn. Um eitt kemur flestum saman: Það eru þessir kjósendur, sem hér ræðir um, er munu ráða úrslitum í næstu aðalkosningum. þjóðfc’lagsmálum og ætilar því að , taka virkan þátt í kosningabaráttu manns síns. M.a. ætlár ihím að fara í húsvitjanir og skorá á kven fólk að veita Frjálslynda flokkn- um liðveizlu. í ÞEIM aukakosningum, sem hafa farið fram að undanförnu, hefur íhaidsflokkurinn heldur tap að, en Verkamannaflokkurinn hins vegar ’ekki unnið á að sama sikapi. Sá flokkurinn, sem hefur unnið mest á, er FrjáMyndi flokk urinn, þar sem hann hefur átt menn í tkjöri. Af þessu draga marg ir þá ályktun, að menn séu óá- nægðir með stjórnina, án þess þó að hafa verulega meiri trú á aðalstjórnarandstöðunni. Þstta láti menn í Ijósi meö þvi að kjósa Frjálslynda flokkinn. Meðal fylgismanna Frjálslynda flokksins hefur þetta skapað nýja trú íá það, að flokkurinn sé nú að rétta aftur við. Andstæðingar hans benda hinsvegar á, að í auka kosningum sé ckki óalgengt að smáflokkar vinni á, því að margir kjósendur telji rétt að veita stóru flokkunum þannig nokkurra ráðn ingu. í aðalkosningum horfi þetta allt öðru vísi við, því að þá gildi valið milli aðalflckkanna. Af þess um ástæðum deila stóru flckk- arnir nú mjög um það, hvað þeir kjósendur muni gera, sem hafa kosið Frjálsiynda flofckinn í und- anförnum aukákosningúm. íhalds- menn segja, að þeir muni hverfa aftur til fylgis við flokk þeirra, en jafnaðarmenn segja, að þessir kjósendur hafi stígið fyrsta skrefið til að hafna íhaldsfilokknum og muni gera það til fulls í næstu sækja menn, sem einnig eiga til mætra manna að telja, einkum þó þá, sem vel reynasfc. Það er eins og ættl- erinn finni einliverja svölun í þessu og telji þetta ráð til að breiða yfir ólán sitt. Þetta virðist líka sannast all vel á Bjarna Benedikts- syni. Síðan hann varð aðal- ritstjóri Mbl., hefir blaðið ekki linnt narti og dylgjun- um í garð Steingríms Her- mannssonar, sonar Hermans Jónassonar forsætisráðherra. Allar eru dylgjur þessar út í loftið og tilefnislausar, enda Steingrímur sérlega velgefinn maður, sem hefir reynst dugandi og farsæll við öll þau störf, sem hann hefir tekist á hendur. Það er því alveg skaðlaust fyrir Steingrím, þótt Bjarni haldi þessu nuddi áfram. Bjarni auglýsir hinsvegar með því enn betur en áður sálareinkenni ættlerans, sem hefir gerst málamaður þeirra undirlægjuafla, sem eru á öndverðustum meiði við stefnu föður hans. SÚ VAR TÍÐIN, að FrjáMyndi flokkurinn var mjcg öflugur í Rochdale og var þingmaðurinn þaðan lengi úr hópi hans. Gengi flokksins hefur hinsvegar hnignað þar eins og annars staðar sein- ustu áraiugina og hefur hann ekki boðið þar fram í nokkrum sein- ustu kosningum. Nú hefur hann hins vegar ákveðið að freista gæf- unnar og boðið fram við auka- kosningarnar. Vaíið á frambjóð- anda hans hefur mjcg aúkið at- hygli í kosningunni. Frjamhjóðandi Frjálslynda flokksins er Ludovic Kennedv, 38 ára 'gamalí, Eonur Bjóliðsíoringja, er tfédl í síðari títyrjöldinni. Hann hefur að baki góða háskólamennt un og var bókavörður við háskóla- safn run skeið. Síðar gerðist hann * 1 höfundur sjónvarpsleikrita og sjónvarpsþulur, og hefur getið ‘sér miklar vinsældir sem slíkur. Þó er hann ekki þekktur fyrir neitt af þessu, heldur það, að hann er giftur dansmeynni frægu, Moira Shearer, sem vann sér heimsfrægð nieð' dans sínum í kvikmyndinni Rauðu skórnir, sem byggð var á hinu kunna ævintýri H.C. Ander j sens. Nora Shearer hefir nú fyrir j nokkru hætt leikstarfssmi Einni. Hún hefur imikinn áhuga fyrir í AÐALKOSNINGUM, sem fram fóru 1955, náði frambjóð- andi íhaldsflokksins kosningu meg 26.518 atkv., en framhjóðandi Verkamannaílokksins fétkjk 24.928 at’kv. Atkvæðamunurinn var því ekki nema 1500 atkvæði, Þá bauð Frjálslyndi flckkurir.n eklki fram í kjördæminu. Ef reiknað er með þvi, að meh’ihlutinn af fýlgis- mönnum Frjiáislynda ’ flcikksins hafi þá kosið með íhaldgfllok^num, mun honum reynast erfifct að halda kjördæminu. Líkur benda, því til li 2133', að Verkamannáfloikkui'inn eigi að sigra nú, nema iþeim Kennedy cg Moira Shearer takizt að ‘gera hið ótrúlega, og tryggja Frjálslynda flokknum sigur. Búizt er við, að kosningaharátt- an í Rochdale verði sótt af fá- dæma kappi. íhaldsanenn róa Iíf-‘ róður til að halda •kjördæminu, en Ver-kamannaflckkurinn, veit líka hvað það gildir, ef þingsæti vinnst hér af stjórninni, óg iiggur þvi ekki á liði sínu. Ke-nnedy-; hjónin mega istanda sig’ vel, ef þau eiga að sigra á þesiu leik- sviði. Þ.Þ. Erfiðleikar fólksins úti á landi. Það er oft, að þeír, sem búa hér við milda veðráttu Faxaflóasvæð- isms, vita of lítið um erfiðleika fólksins útí á landi, ekki sízt á Vesti'jörðum, Norður- og Austur- landi, þegar herðir fms-t og kyng- ir snjó. Tíminn skýrði frá því í gær, að þá væri vika liðin siðan póstur hefði borizt til Ak-ureyrar. Þar eru nú -a-Hir fjallvegir ófærir, innanhéraðssamgöngur mjög taf- samar eða stöðvaðar, og bærinn einangraður. Við slíkar aðstæður dregst ath-afnalifið saman. Úti- vinna leggst niður að mestu, við- skipti minnka, hver býr að sínu sem mest hann má. Þingeyingar og Eyfirðingar eru nágrannar og eiga margvísleg samskipii. En í snjóavetrum tak-ast af viöskiptin langtímum saman. Það er örlaga- rikt fyrir mörg fyrirtæki. Það er því ekkert smámál fyrir þessar byggðir að vegum sé haldið opn- um eins lengi og unnt er. Ómetanleg flugþjónusta í þrengmgum sem þessum er hmanlandsflugið ómetanlegt. Það opnar leiðir og rýfur einangrun. Flugvél, sem kemur með póst og farþega í einangrað hérað, fiytur með sér hressandi gust, sem lyft- ir og lífgar. Það er stundum erf- itt að halda fiugvölium opnum. Á Akureyri er það reynt í eru enn engin mannvirki ög að- stað-a ill. Hætt er við að völlurinn notist ekfci að svo komnu má-li á vetrum. Vestfirðir eru þó verst settir. Þar eru engir nothæfir flugvellir fyrir stærri vélar, og aðstaða til að stunda sjóflug í frosthörkum mjög erfið, svo að varla er framkvæmanl'egt. Aust- firðingar treysta á Egilsstaöar- flugvöll, og oi'tast ér hárin fær, en firðirnir eru eihangraðir nema þegar skip kemur að landi, þ. e. 'strandferðaskipin. Þa-u eru lífakkeri fjarðanna á vetrum. Reynslan er lærdómsrík Þessi aðsiaða er öll óUk því sem er á Faxafióasvæðinu og raunar á stórum liluta Suðurlands, þar sem mikil vinna er í það lögð dögum saman að hald-9: opnum samgöngxdeiðum með -þeim ár- angri að þær teppast. aldrei marga daga i senn. Nú um sinn hefir verið meira vetr-arríki hér i Reykja\dk en lengi hefir þekkzt áður. Það ætti að gefa mönnum dálitlá innsýn í erfiðleika fóiksins úti á landi, og auka skilning á kröfum þess um meiri rækt við samgöngumálin I lofli, á sjó og landi. En stundum eiga þau mál að mæta minni skHningi hér en réttlátt er. Reynslan sjálf er lær- dómsríkust. — Frosti. VAÐSrorAN lengstu lög. A Aðaldalsflúgveili

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.