Tíminn - 06.02.1958, Blaðsíða 4

r4
TÍMINN, fimmtudagina 6. febrúar 1958,
Eggert á Ósi
Úr kvikmynd Ósvaldar: Ásgrímur á vinnustofu sinni.
„I steinum og hólum hefi ég
séð áifa og tröir’
segir Ásgrímur Jónsson, listmálari í kvikmymd
þeirri er OsvaWur Knwdsen keíir gert af list
hans og starfi
í fyrrakvöíd efndi FerSa-
féJag íslands til kvöidvöku í
Sjálfstæðishúsinu. Þar voru
írumsýndar tvær kvikmynd-
Ír í litum sem Ósvaid Knud-
sen málarameistari hefir
gert, fjaliar önnur um Ás-
grím Jónsson, Sisfmálara en
hin er byggð á fornleifa-
greftri í SkálhoSti sumarið
1954. Ðr. Kristján Eldjárn,
þjóðminjavörSur hefir samið
texta vi3 báðar myndirnar og ,Fn-g!aus maður
er jafnframt þulur.
ur tæCdÆaarl tiil að ferðaait mieð mál
aranucn útí guðis græna náfctúruna
s©m heíir orðig uppspretta beztu
vierka hans, sijiáum hann satjaet
í grasig'nóaa Míð og miáila það
sam fyrir aiuigum bsr, fyiligýumst
mieð myndinni friá byrjun, ai'lt
fná því að fyn&ti pensildriáitturinn
er settur á pappirinn unz mynd
iani er Idkið, ég hyigig að kom
andi kyni-tóð miuni æ-tíð þykja feng
ur í þvi að sjiá hvernig eia hinna
fræigðu vaitinialitaimynda Ásgrfens
hafir o-rðið tiil.
grím Jónsson. Hún opnar altnenn-
ingi sýn inn í líif o.g sta-nf ekns mierik
aeta liistamannis sem nú er uppi
með þjóðinni og verður áreiðan
iega Lengi geyimd og sýnd.
Á undan kvikmyndinni flutiti
Bjórn Th. Bjórnisson er'mdi um Ás
grim Jónsson oig gerði glögga grein
fyrir sögu haas allt frá fyrstu ár
um. Var erindig afar fróðlegt og
gatf áheyiienduim góða hugmynd
um þau kröppu kjör er iistmáfar
ar urðu að þoila hér á landi á
benniákuárum myndlistarinnar þeg
ar húu varenn að mestú brautryðj
endaiscarf unníð í tóonistundium af
ft/æikuiiu en anuigasömium mönn
uim.
Báóar eru myndir þeo?ar frá-
bærlega ved úr garði gerðar cig
vandað tii þeirra svo sem bazt má
verða. Óivaldur Knudsen er iönigu
þjóSkunnur sam ilstamaður é
sviði kvikmyndatwiku, gert ýtmsar
fræðs'lu- cg mienninigarmyr.dir ssm
eru c-g verða ámetaniagar hieim-
ildir.
Nauðsynjaverk
Frakkar hafa rrikið gert aí því
að kvikmynda -liBtoyerk og æwffieril
málara sinna cg rnargar þær kvilk
myndir eru hreinui.'tu gerríimi. Þaff
er vei til fundið aif ósvaldi Knud
sen að gerazt brautryðjandi á því
sviði hér á landi, hér er úr nxörgu
að velja ag kennir margra fcrvitn
islegra grasa. aiiitcf iitið faefir ver
ið gert af því »ð varSwiita frá
gieym.-ku Iif og lisí faelzíu lista-
manna okkar á kvikmyadatjaldíau.
Afgrímur JómDon er einn misrtc
asti listmái.'.ri clkkar og jafmfrarot
sá elzti. það var-því hieppiicgit að
fyrir val j
fyOgi «6t-
Við heyr.um einnig rödd lista
mannsins Mjóma oig heyruim hantri
gera greim fyrir viðhorfi sínu til
iistarinnar. Sá kafii fer hér á
eftir:
,.Lífi'í5 er síutt en listin löng“
Bein biskupC
Á kvöddvöku TVrSafuutgjiirs var
•eianig frumisý"d öi,nur kvifcmyind
sém Ósvaldiur Knudisen hefir gert
‘af forhieiifarannisáknum í Sfcál-
hcilti 1954 þegar bein bisfcupa voru
tekin úr j'örðu og einnig sýnámigu
þeirri er Þ-jóðminjasafnig efndi til
ári síðar. SieinastL hLuti myndar
innar fjaíLlaði um SfcáiLholtshátíð
ina 1953 þagar bisfcapstóiinn átti
9 aida afmæili og, mannifjöldi meiri
Eggert Arnbjarnarson á Stóra-
Ósi í Miðfirði lézt 22. des. s.l.
Hann fæddist að Ósi 1. maí 1883
og átti þar heima alla ævi. For-
eldrar hans voru Sólrún Arna-
dóttir, bónda á Geitafelli, Sigurðs-
sonar, og Arnbjörn hreppstjóri
Bjarnason, bónda og stúdents,
Friðrikssonar prests á Breiðabóls-
stað í Vesturhópi, Þórarinssonar
sýslumanns á Grund, Jónssonar.
Er þetta Thorarensensætt. Voru
þeir bræðrasynir, Bjarni stúdent
Friðriksson, afi Eggerts á Ósi, og
Bjarni amtmaður og skáid, Thor-
arensen. *
Sjö'börn Ambjarnar og Sólrún-
ar á Ósi komust til fullorðinsára.
Elzt af þeim var Helga (d. 1948),
liúsfreyja á Syðri-Reykjum, gift
Jónasi Björnssyni, en yngstur var
TUeodór, ráðunautur Búnaðarfé-
lags íslands, (d. 1939). Einn af
bræðrunum var Friðrik hrepp-
stjóri (d. 1948), kvæntur Ingi-
björgu Þorvaldsdóttur prests á
MeLstað, Bjarnarsonar. Þau bjuggu
á Ósi og áttu fjölda barna. Fjög-
ur systkinin, Jón, Hólmfríður, Sig-
urlaug og Eggert, giftust ekki, en
bjuggu félagsbúi á Ósi eftir að
foreldrar þeirra féllu frá. Af þeim
eru nú tvö á lífi, Jón og Sigurlaug.
Eggert á Ósi var dugnaðarmað-
ur og mörgum fleiri kostum bú-
inn. Átti góðan þátt í því að halda
uppi annáiuðu risnu- og greiða-
heimili. Hann lét sér ætíð ann-
arra um að verða öðrum að liði
en að hl'ífa sjálfum sér eða efla
eigin hag. Gat sér því hið bezta
orð og var vinsæll hjá öllum, sem
kynntust honum.
Útför Eggerts sál. fór fram að
Melstað laugardaginn 4. jan. s.I.
og var þar fjölmenni.
Sk. G.
Hvíldar er ljúft að leita
langferðaxnanni hér.
Hafnar í hlé að beita,
hniginn þá dagur er.
Farkostur feyskinn orðinn,
formennskan ráðasljó,
siglan og byrðingsborðin
brákuð af stormi og sjó.
Hér er til grafar genginn
garpur með hetjulund.
Batinn er beztur fenginn
banvænni sjúkdóms-und.
Eggert frá Ósi borinn
er hér í vígðan reit.
Glæsileg giftusporin
gekk hann um þessa sveit.
Honum var hollt að kynnast*
hreinni ég engan fann.
Lengi hans munu minnast '1
margir, sem þekktu hann. '
Hlýlyndur, hress og glaður,
hjálpfús svo mjög af bar.
Djarfur og ðrenglundaður,
dáður af flestum var.
Góðviljans gull hann skildi
gjaldmiðill beztur var,
1 sífellt í sönnu gildi,
soralaust fram því bar.
Manndóms af meiðum skar
’anu
mállausum varnarþit.
Arð frá þeim akri bar ’ann
eins og þar sáð var tii.
Héraðsins höfuðbóli
hann lét sinn kraft í veð.
Sat þar á sæmdarstóli,
systkinum traustum með.
Nú eru skörð í skorin,
skjalda — hvar — ljómi var.
Vopnin á burtu borin,
borðin sem vörðu þar.
ucn ö'iduitn að áhorfeindum veittist
auðveit að fýlgjast með. Það.mun
jaínan verða talinin méð merk-
ustu viðburðum í Lslenzfcri þjóð
minjasöigu þegar steinþró Pál's
han sfcyidi verða fyrsfct
inu og ói'kand: að
ir.
Fylgzt með listamannlnum
Kvifcmynd sú sem gerð hsfir ver
ig af starfi Áagrfcrs Jéia-ijoaar er
takin í lituan og njóta þeir són eiitík
ar vel. Við fyCigjumst rrjeð kivik
myndatöfcumanninum inn á vinnu
stotfu lfctaimannsins, sj'áuim hap.n
festa liti sína á léraftið cg íhuga
ver sín. Þá er rakinin á sfcenumti
legan hátt listaiferiil hanis frá
byrjun, sýnd máiverk frá ýrmsum
skeiðum ævinnar gerð grein fyr-
ir tím.imóUun í liistsfcöpun hans
og helztu áhriifuim sem orka á huig
'listamannsi-ns. Einnsg £á álhorf'ead
sögðu þeir vísu. á Listaskóiaiaum; ðíl men{1 úður vissu safnaðist þar
í gamla daga. Á efri árum opn- • til að minnast hins forna
a.st augu maans fyrir þeim sann bfekupjLseturs. Saga staðarms var
leika er í þessum orðum felast. j fláttuð inn í kviikmynd'iaa og upp
Er ég lít til baka sé ég bezt hve i Sröfit'Urinn þannig tengdur liðn-
■ / | r a / a , y. i O /C n Vlf n.VI /In ,:vv, fHÁÍ.44 j./i4
Htlu eg helí aorkað a liðnum
árum aí ölíu því sem ég viidi
hafa gert.
Fegurð laads fiiíns hefir orkað
svu sterkt á mig, að lrúa hefir .
vart látið mig í friði. LHirnir og í bisbups var graftn ur jörðu asarot
formia, ásamt sögum og æfin-1 Ji'eiri dýrgripuim úr grunni hinna
týrum, sem fyígja landi voru og' lornu SfcaiLhotekirk'na. Það er því
þjóð, hafa alla tíð haft djúpíæki fT-'°«lleg't að eiiga á kvifcmynd,
áhrif á auig. í steiaom og hólum (úr þvú merfca stanfi
hefi ég séð álfa ©g tröil- Eg; utltllö var í Skálhcilti sumarið
hefi oft verið friðiaus maður,; ^54.
þar íil mér hefir tekist að fevía ; -
á léreft e®a pappír það sem hAnægjuJeg skemmfun
huga mér býr og fyrir sjómum i T, ..., „ ^ v ... ,,
míuum blasir. j, .****?** Ferðaifelagsins for
Að skygnast um í dulheima I hið„b8íf
listariunar er oft erfirt verk.'1 aI‘la staðrt Saiur SjMfetæð«buss
Fyrsta tilrauuiu misheppnast iða! ias rar ahoríendum
lega, og illmögulegt að uá tökum! <« s“ Sf ?
á ýmsum verkefauni fvrr en eft j ^^aguna við getraumr,
svo flókin eru þau I v’eitmgar o® dans framaftir nottu.
Þar var til sveitarsóma
sótt út á farsæl mið.
Glaöværð og gáfnaljóma
gott var að búa yið.
Húsin þar heita máttu
hlaðin um þvera braut.
Vísa þar allir áttu
úrbót í hverri þraut.
í þessu ættarrjóðri
eftir hér standa tvö,
af hinum eldri gróðri.
Áður þar voru sjö.
Þrir eru burtu bræður
bornir, og systur tvær.
Á þeirra aringlæður
orðstírinn ljóma siær.
Geng ég á grafarbakka,
góðvininn bezta kveð.
Margt á ég þar að þakka.
Þannig mun flestra geð.
Til lians frá öllum andar
vlur af hjartans glóð.
Öldur hans æskustrandar
yrkja sín kveðjuljóð.
Valdimar Benónýsson
ir rnorg ar, „ „„„ _ _. _ _ ,
og margþætt. Kunuátta er nauð Psr' Slg,frður Þc>rar— síjorn
synleg, en með henui einni saman j ^-Ttomurm, og forst það vel
nxr listamaðurinu skammt.
úr fcendi sam vænta m'áibti. j.
Hrifning á verkefnunum og sköp j
unarmáttur verða að fara satu- i
an, ásaæl lotniugarfuiíu hugar!
fari yfir lífimu og dásemdumí
þess. Að ferðast um í ríki list j
arinnar í auðmýkt og undir-
gefni er aðalsme.rki hins sanna
Iistamanns.
Ósvaild'ur Knudisen á þakfcir ski'Ld
ar fyrir kvifcmynd sína um Ás-
RAFMYNDIR H.F.
Lindargötu 9A
Sími10295
Alger samvinna
NTB-Brussel, 3. febrúar. For-
sætis- og utanrikisráðherrar
Belgíu, Holiands og Luemburg,
undirrituðu í dag samning, þar
sem gert er ráð fyrir algerri efna
hagslegri sameiningu þessara
ríkja. Samvinna þessara ríkja á
srviði efnahagsmála, viðskipta- og
atvinnulífs hefir verið markvisst
aukin alit frá styrjaldarlokum.
Samkvæmt þessuin síðasta samn-
ingi verður stefna þessara ríkja
í efnahagsmálum samræmd. þau
muuu og reka sameiginlega
stefnu í utanríkisviðskiptum. Áð
ur hafa tollmúrar verið afnumdir
milli þessara ríkja. Er samvinna
þessi einn merkasti þátturinn i
sögu Evrópu á árunum eftir stríð«
ið, en væntanlega aðeins forhoðf
sameinaðrar V-Evrópu í eitt öfT.»
ugt sambandsríki.