Tíminn - 17.02.1958, Side 3

í í M I N N, þriðjudagiim 17. febríiar 1958.
3
Líkur benda til þess að Burgess og
MacLean séu bréfritarar Bulganins
Kunnur amerískur blaíamaíur leiíir rök aft
þvL aÖ aÖeins skólaför vestrænir diplómatar
gætu hafa samiÖ svo ísmeygilega áróíurspistla
Hver skrifar eiginlega
sendibréfin fyrir Bulganin?
Ameríski stjórnmálaritarinn
og blaðamaðurinn Roscoe
Drummond varpar þessari
spurningu fram í New York
Heraid Tribune fyrir fáum
dögum, og svarar henni á
þessa tund:
Við getum byrjað með því að
' slaðhæfa að Bulganin sjálfur skrif-
i ar ekki Bulganin-bréfin. Hann hef-
ir alls engan tíma til ritstarfa í svo
stórum stíl. Ekki getur Andrei
Gromyko heldur staðið í þessum
bréfaskriftum. Hann hefir engan
tíma til þess, auk þess er honum
alls ekki laginn hinn ísmeygilegi
t stílsmáti bessara bréfa.
Það er staðreynd, sem staðfest-
ist enn betur við athugun, að Bulg-
anin-bréfin eru alveg sérstakur
'literatúr að því er snertir stíl, her-
kænsku, augnablikið, sem valið er
til skriftanna, og skynjun á því,
hvernig á að hrófla við hugsunum
og tilfinningum vestrænna manna.
Það er alveg víst, að ef þessi
Þeir búa báðir í Moskvu og búa
vel. Þeir starfa þar báðir og eiga
e. t. v. nógan dugnað til þess að
hafa afkastað öllum þessum
bréfaskriftum að undanförnu.
Hér er ekki verið að halda því
fram, að þessir Vesturlandamenn,
sem þekkja vestræn ríki eins og
kunnugU itu heimsmenn hafi tiltrú
eða aðstöðu til að móta stefnu
Sovétríkjanna í einu né neinu. Þeir
eru aðeins verkfærin, sem eru
notuð til þess að gera Bulganin-
bréfin eins vel og ísmeygilega úr
garði og framast er unnt.
Rökstuðningur í málinu
Hér skal nú rökstutt frekar, að
bað séu einmitt þessir tveir flognu
'uglar, sem standa á bak við bréfa-
'kriftirnar:
l. Þeir eru báðir gáfaðir og mjög
vel menntaðir (Háskólinn í Ox-
ford) Englendingar á bezta
i aldri, hafa báðir mikla reynslu
í diplómatískum samskiptum,
hafa báðir verið áhangendur
kommúnisma, að því er nú er
vitað, síðan á menntaskólaárun-
um.
Þeir hafa báðir hlotið þá lífs-
reynslu í starfi á Vesturlöndum,
sem komið getur slíkum bréf-
riturum vel. MacLean var yfir-
maður AmeríHide'idar b>'°rka
bréf eru rituð af Rússa, er það
Rússi, sem gerþekkir lif á Vestur-
löndum, viðhorf vestrænna manna
og vestræn stjórnmál eins vel og
Vesturlandamaðurinn sjálfur. Það
geta ekki verið margir slíkir Rús.s-
ar tíl? Er nokkur til?
Ekki af rússneskum uppruna?
Hvernig finnst mönnum sú
kenning, að aLlar þessai' fknamiklu
brcfaskriftir, þessi kumpánlegu
bróf öll, sem forseti Bandaríkjanna
og forsætisráðherrar á Vesturlönd-
um hafa verið að fá að undanförnu,
— oft sniðin meira sem ávörp til
þjóða þeirra en sem bréf til þcirra
'sjálfra — séu alls ekki af rússnesk-
um uppruna eftir allt saman?
En mjög margir, sem hafa að
undanförnu haft þann slarfa að
Guy Burgess
skoða þessi bréf í bak og fyrir og
athuga hverja setningu með gaum- j
gæfni, hallast að þessari skoðun.
Jafnólíkir menn og John Foster “•
Dulles og Adlai Stevenson hafa
báðir komizt að þeirri niðurstöðu, ■
að þessi bréf séu — a. m. k. fyrsta
uppkast þeirra — gerð af vestræn-
um manni og fullgerð séu bréfin í
samræmi við vestrænar leiðbeining
ar og ráðleggingar.
Tvær frægar persónur
Mennirnir á bak við bréfin geta
varla verið aðrir en tvær frægar
persónur, sem skeUtu liurð í
járntjaldinu á eftir sér fyrir
nokkru, brezku diplómatarnir
Donald MacLean og Guy Burgess.
Eiríkur Smith opnar nýja málverka-
sýningu í Sýningarsalnum
Sýnir 8 rípólímyndir og 6 gouache-myndir
Eiríkur Smith listmálari opnar í dag kl. 3 málverkasýn-
, ingu í Sýningarsalnum viS Ingólfsstræti. Er þetta þriðja
. einkasýning málarans. Nú sýnir hann 8 rípólín-myndir og
■ 6 gouaehe-myndir, sem allar eru gerðar á árunum 1957 og
Donanld Maclean
- 1958.
Eirikur Smith er fæddur í Hafn-' og einnig farið í námsför til Norð-
■ arfirði. árið 1925 og hélt fyrstu ur-Afríku. Eiríkur byrjaði að mála
sýningu sína í fæðingarbæ sínum í „hefðbundnum stíl“ ef svo mætti
áriö 1948. Síðasta sjátfstæða sýn- segja, en sneri sér síðan meir að
ing Ekfflcs var í Listamannaskál-; abstraktlist og stendur mjög nærri
anum 1955, auk þe>ss heifir hann ! 'caehistum.
tekið þátt í sýningum bæði hér-' Þessi sýning Eiríks verður opn- 3.
•lendLs og erlendis. Síðast í sýn- uð kl. 4 fyrir almenning í dag
ingarsalnum á s.l. vori. Eiríkur og verður síðan opin daglega kl.
hefir stundað ríám í Handiðaskóll- 10—12 f.h. og 2—10 e.h. til 27.
anum, en ferðazt mikið um Evrópu þ.m.
Nýr bátur til Hornaf jarðar -
LoSnan ekki komin þar á miðin enn
Hornafirði í gær. — Fyrir þrem dögum kom hingað nýr ’
bátur frá Svíþjóð. Heitir hann Gissur hvíti og eru eigendur
hans Óskar Valdimarsson, sem er skipstjóri á bátnum, og
Ársæll Guðjónsson. Guðni Jóhannsson sigldi bátnum upp.
Báturinn er 71 rúmlest að stærð
og hið bezta skip, búið beztu tækj
affliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiinnniÐiHMi—.
Bílkeðja hefir fundizt á
Mosfellssveitarvegi.
Gísli Kristjánsson,
Búnaðarfélagi íslands
I llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
um fiskibáta. Er hann byrjaður
róðra. Bátar afla nú 10—14 skip-
pund í róðri ,og er enn mikið af
aflanum ýsa. Loðna hefir ekki
enn gert vart við sig á miðum,
en þó þykjast sjómenn hafa orðið g
varir við hana í þorski, sem veið-
ist hér austur undan, og teija hana
því vera á leiðinni.
Einn bátur, Aldan frá Reykja-
vík, er kominn hingað austur og
ætlar að stunda loðnuveiðar í nót
og ráðgert er að annar bátiu- héð-
an stundi einnig slíkiar veiðar, ef
loðnan kemur flj ótlega- AA
utanríkisráðuneytisins og Burg-
ess var um hríð annar fulltrúi
við brezka sendiráðið í Wash-
ington, og allt framundir þá
stund, er þeir hurfu austur fyr-
)'r járntjaldið.
Vitað er að þeir hafa báðir
dvalið í Moskvu allt frá því að
Bulganin byrjaði á þessum
bréfaskriftum, eða frá því að
fyrsta bréfið var sent í septem-
ber 1955 tii þess að að síðasta
bréfið var afhent. Þeir komu
báðir upp á yfirborðið eftir að
hafa dulizt vestrænum blaða-
mönnum, hinu 11. febrúar 1956,
og virtust þá lifa eins og blóm
í eggi og hafa nægan starfa.
Öll bréfin, ekki sízt síðasta
bréfahrúgan til forsætisráð-
herra allra NATO-landanna
leiðir í ljós, að bréfritararnir
kunna eiisk orðatiltæki, ger-
þekkja brezka og ameríska
stjórnmálaþróun, kunna að
haga rökræðum á vestræna
vísu og halda fram málstað,
sem minnihluti á Vesturlöndum
er veikur fyrir, og beita hon-
um gegn ríkisstjórnum viðkom-
nndi Janda.
Viðskipti Rússa við þjóðirnar í
Miðaus'turlöndum og tilraunir
þeirra til að ná evra vestrænna
minnihluta bera vott um meiri
hugkvæmni og meiri sveigjan-
leik síðan þeir MacLean og
Burgess voru til staðar til að
leiðbeina rússneskum embættis-
mönnum og valdamöúnum í
þessum efnum.
Helgl Skúlason sem kóngssonurlnn og SigríSur Þorvaldsdóttír sem FriSa.
Þjóðleikhúsið:
Fríða og dýrið
Barnaleikrit eftir Nicholas S. Gray
Þeir voru sinávaxnir í mildum
meirih!lu'la leikhúsgestirnir, sem
lcgðu leið sína upp í Þjóðleikhús
'um nónskeið á laugardaginn, þeg
ar þar var frumsýnt barnaleikritig
Fríða og dýrið, eftir Nicholas
Stuart Grey.
Þeir voru hátíðlegir í mesta
mláita, þar sem þeir komu akandi
í fínum bílum, klæddir jólafötun-
um sínum. Sumir komu í strætó
)g voru dálitið kifffættir í lausa-
ujcMiinni upp brekkuna að Lands-
jókasafninu. En öllum var þet'ta
tói’kostíeg stund. Eg hef naum-
íst séð jafnmargar forkláraðar á-
jónur þokast upp leikhúströpp-
arnar síðan í sumar, að við, sem
/orum að snudda á Landsbóka-
afninu, höifðum okkur það til
lundurs bliðlegt kvöld að horfa
þar út um gluggana á puntaða
irðueigandur fara í leikhús með
lerra Ásgeiri og herra Kekkonen,
iveimiur merkilegum forsetum á
'íorðurílöndum. Þessir litlu áttu að
isu engar orður til þess að upp-
j'óoua sínar persómu-, mesta lagi
ð sumir matrósadrengirnir hefðu
íríðarlegar blístriu- hangandi i
krautiegum snúrum, en það sem
>essa leilchúsges'ti skorti á kon-
unigborið dinglumdangl, bættu þeir
sér upp með jafnvel ennþá bams-
legri gleöi yfir að fá að ganga
upp svona fínar tröppur í jóla-
fötunum.
Fj’rir sumum virtist þetta þó
vera ferð án fyrirheits, ekki siður
en fyrir vini okkar Steini, og einn
sfláði hafði auðsæilega ekki lagt
upp í svona virðulega för, síðan
hann var mænuveikibólusettur, og
•spurði móður sína kviðafulur: —
Þetta er ekki læknissprautan,
rnamma, ha?
Annar var sýnilega meiri leik-
húsmaffur og snaraðist óðara og
hann var kcminn úr úipunni sinni
o.g gœgðist inn í salinn.
— Hérna er hann inni. Hann er
hér Aldinborinn.
Hann var sjáanlega dálítið von-
svikinn að koma hvergi auga á
þennan góða vin sinn frá í fyrra.
Síðan hófs'l sýningin.
Ekki ætla ég mér þá dul að
freista þess að skýrgreina það
verk, sem þarna var fflutt. Ef við
værum ifínt fóik að skytningi,
myndum við kannske tala um yfir
skilvitlegar bókmenntir eða eitt-
hvað ál’íka merkilegt, en þ'Cissram
litlu er öllum gefin nægileg and-
leg spektin tiil að skilj'a þetta sinni
skilningu.. Þarna sjáum við Gala
gal'drakarl og Dod'da frænda hans,
kóngsson og Klemenz kaupmann,
Engi'lfríði, Huldufríði cg Frfðu
blíðu dæ'tur hans. Þarna fijúga
menn jafnt á vængjum vindanna
sem fyrir galdrakonstir cg allt
endar vel að lckum. Svo ber hejms
ins gríni aff ganga.
Hildur Kalman hefur sett þctta
leikrit á svið, og fæ ég ekki betur
séð en henni hafi vel tekizt að
'laða fram þann ævintýrablæ, sem
börn kunna vel að meta, unz þau
smitast af raunsæi heimisins.
Bessi Bjamason leikur Gala
galdraþul, ríkir í tcfraskógi um
alila eilífð, bregður kóngssyninum
í kvikindis láiki, gleymir hctium
um fimm aldir og stuðlar þá Mcs
að lækning'u hans aftur. Fyrir
svoddan töframanni bera Htiir
'leikhúsgestir óttablandna virð-
ingu.
Ásgeir Friðsteinsson leikur
skemmtilega Dodda frænda gafdra
karlsins. Helgi Skúlason leikur
kóngssoninn og Valdimar Helga-
son Klemenz kaupmann. Sigriður
Hagalín, Ása Jónsdóttir og Sigríð-
ur Þorvaldsdóttii' leika dætur kaup
manns, þckkafuliar stúiöður.
Leikhúsgestir klöppuðu miltið
ag lokum.
S.S-
Ása Jónsdóttlr og Sigríður Hagalín sem Huldufríður og Engilfrlður.