Tíminn - 23.05.1958, Page 8

8
Vi&taliS vi8
tekknesku stúlkuna
fTanmald aí 7. sí3u>
í 4,Iíafþór“ kluldcan átta á langar-
dagsmorgun og það gerði 6g. Mig
hafði svo lengi langað til þess að
íá að fara á sjó, en ikunningjar
mínir töldu flestir úr þvi, sumir
héidu jafnvel að stúlkur fengju
efcki að fara í svona ferð.
IÞað var rétt af þér að gefast
etóki upp, en mér finnst þú hafa
sýnt mikinn kjark. Þó að við heima
fólk vitum, að betri menn en sjó-
mennina okkar er hvergi að finna,
gat málið horft öðruvísi við frá
þínum bæjardyrum. Jæja, hvernig
gekk svo?
— Við sigldum í blíðskapar-
veðri vestur undir Snæfellsjökul.
Mór leið ágætlega þangað til við
fórum að 'borða hádegismatinn, þá
fór að sækja ó mig sjóveiki. En
sfcipverjar hugsuðu svo dæmalaust
vel um mig, gáfu mér sjóveikistöfl
ur hvað þá annað, svo að í hvert
sinn sem ógleðin sótti á mig, þá
lagði ég mig útaf og sofnaði. —
Seinni dag ferðarinnar kenndi ég
mér einskis meins.
— Hvað voru skipverjar marg-
ir?
— Þeir voru tólf, sex íslending-
ar og sex Færeyingar.
— Hvernig gekk þér að skilja
Færeyingana?
.Afleitlega, andvarpaði Ilelena,
og íslendingana líka. Þarna var
nefnilega talað um allt aðra hluti
en í kennslustundum í Háskólan-
um.
Rýr afli
— Hvað var gert þegar á miðin
kom?
— Vitjað um net. Aflúin var því
niiður lélegur, ekki nema tíu
tonn, segir Helena hrygg, eins og
hagur hennar væri engu síður
bundinn aflahlutnum en hagiu- há-
setanna. En ég var þó heppinn að
sjá ýmsar tegundir fiska, því að
aitk þorksins kom ufsi, karfi og
koli í netin. — Já, og hnýsa. Við
fengum líka hnýsu í eitt netið og
ég féldk vænan bita af henni með
mér heim. Svo sáum við hval og
'nú langar mig til þess að reyna að
komast líka einn túr með hvalveiði
bát, áður en ég fer heim.
— Þetta líkar mér. Var nú ekki
kvðldið fagurt vestur undir Jökl-
inum?
— Jú, ákaflega, en svo margt
-nýtt og óvænt bar fyrir mig í þess-
ari ferð, að mér varð ekki sólset-
ui’sdýrðin efst í huga.
— Hvenær var lagt af stað heim
aftur?
— Skömmu eftir hádegi á sunnu
dag, þá var búið að draga öll net-j
in. Eg fékk að stýra skipinu lang-
leiðina til Reykjavikur. Sjómenn-
irnir gerðu gabb að mér, spurðu
hvort ég ætiaði að sigla skipir.u
inn í miðja Reykjavík og lét ég lík
lega yfir, að takast mætti að sigla 1
upp í Austurstræti í svona blíða-'
logni. Skipstjóranum leizt þó ekki
meiæa en svo á þá fyrirætlan og
tók sjálfur við stjórn þegar kom-
ið var inn undir hafnarmynnið.
— Varstu ekki þreytt þegar þið
komuð að landi?
— Jú, það var líka efcki sjón að
sjá imigj þegar ég rölti lieim frá
höfninni. Úlpan mín var hvít af
sjávarseltu og blóðið draup úr
hnýsubitanum. Mér þótti verst að
gestirnir, sem ég bauð í steikina,
kunnu ekki að meta hana, svo að
ég borðaði hana næsium alla sjálf.
Minnisstæð ferð
Eg efast um að margar útlendar
stúlkur hafi kynnzt fleiri greinum
íslenzks atvinnulifs en þú hefir
. gert, Helena. Er það ekki rétt að
þú dveldir norður í Eyjafirði um
jólin og ynnir á fiskverkunarstöð
áður en þú fórst á sjóinn?
— Jú, það er um að gera að
kynnast sem flestu.
— Hvað heldurðu að verði þér
minnisstæðast af því, sem fyrir þig
hefir borið á íslandi?
— Eg held að það verði fiskitúr-
inn með ,,Haíþóri“, bæði vegna
þess, að þá sá ég í íyrsta sinn lif-
andi sjávardýr, en frá heimkynn-
um mínum er langt til sjávar og
lítoa vegna þess hve sjómennirnir,
einkum skipstjórinn, voru vin-
gj-amlegir. og fúsir að fræða mig.
Sigríffur Thorlacíus.
» ÁSúVX ■ .«♦.<■ ... '.XJSwA-;
TÍMIN'N, föstudaginn 23. snai 1958i
Gróður og garðar
. Framh. af 5. siðu.J
í endann. Frægar voru sölvafjör
uraar á Eyrarhafcka, í Vestm.eyj-
um, í Saurbænum við Breiðafjörð
og víðar. Bæði fjörugrös og maríu
eða marinkjarni voru einnig höfð
til matar. Fjörugrösin vaxa utar
lega eins og sölin, en aðallega við
Suðvesturland. Þau eru purpura-
brún að lit, margkvíslótt og hálf
brjóskkend, þykkri og harðari en
sölin. Bæði söl og fjörugrös blikna
við þurrk. Fjörugrös eru notuð lil
lyfjagerðar erlendis. Hinn s'tór
vaxni marinkjarni er algengur úti
í þaraskóginuny. 'Hann iskip.tist
eins og aðrir þönglaþarar í þöngul
haus, þöngul og blöðku. Út úr þöng
ulhausnum ganga greinóttir þræð
ir, sem festa ihann við botninn.
Oft sitja bláskeljar, aða, rataskelj
ar og ýmsir kuðungar á þöngul-
hausnum. Þöngullinn eða leggur
inn ber stóra, langa (allt að 120
cm.) blöðku í toppinn. Gengur
þykfc miðtaug eftir blöðkunni endi
langri. Oft er blaðkan rifin ofan
til af öldugangi. Neðan við blöðk
una sitja venjulega smáir æxlunar
bleðlar á leggnum. Oft verður
marinskjarninn alls 6—8 m á hæð.
Blaðkan endurnýjast á vorin.
Beltisþariim er nokkuð s'vipaður,1
en þó öilu þöngullægri. Blaðkan
getur orðið allt að 2 m. og er án
eiginlegrar miðtaugar, en mið-
ræman er þó þykk og leðurkennd.
Rendur blaðsins eru greiniiega
hiykkjóttar og yfirborðið óslótt.
Engir smábleðlar. Hrapaþari og
kerlingareyra eru einnig stórvaxn
ir „þaraskógarþarar“. Á þeim er
blaðkan jafnan klofin, venjulega í
marga flipa.
Sauðfé saíkir mjög á fjörur eins
og aikunnugt er og í harðindum
hefir iþangi og þara verið safnað
til fóðui's. Bleyta fjöruær duglega
imdii' sér í fjárhúsunum, er þær
koma af beit í blöðruþangsfjöru.
Sumir hestar verða líka sólgnir í
þara og ganga í fjöru.
Ýmsir þarar og þang eru notaðir
til þangmjölsgcrðar og áburðar.
Þörungaríkið við strendur íslands
hefir verið allmikið rannsakað.
Helgi Jónsson grasafræðingur
varði doktorsritgerð um það efni
árið 1910, eftir margra ára rann-
sóknir. — í útvarpserindi 1932
sagði Bjarni Sæmundsson: „Það
er gaman að horfa niður í sjóinn
og virða fyrir sér mógrænan þang
skóginn, sem þá rís fyrir flotkrafti
loftblaðranna, kló við kló, eins og
öriítið tré, með smáa, hleikrauða
poiypklasa, hangandi eins og blóm
á greinum, sem fjörudoppurnar
naga, en þanglýs og marflær skjót
ast eins og fljúgandi fuglar milli
„trjánna" og anáske má sjá ein-
staka sprettfisk eða sogfisk sveima
milli steinanna. Þó er ennþá meira
ganian að virða fyrir sér fjöl-
breytnina úti á þörunum, sem
keppa í hæð við skógarhríslurnar
á landi, sjá hin undursamlegu lit-
brigði, sem sólargeislarnir valda,
þegar þarablöðin og rauðþörung-
arnii' iða og dúa fram og aftur
líkt og trjágreinar eða gras í vindi.
MUli „þaratrjánna“ má e. t. v. sjá
fastgróin skeldýr, rangskreiða
krabba eða sikræpótta marhnúta
mjaka sér eftir botninum, eða
krossfiska og „tunglstórar" sæsól-
ir skína í kapp við himinsólina.
Ufsaseiði og þorskseiði má og sjá
og að vorlagi hroknkelsi við eggja
búr sín. Já, og það má sjá margt
fleira."
Fjölmargir þörungar lifa við
sírendur landsins og hafa hér að-
eins verið mefndar fáeinar. Ein
blómjurt lifir hér í sæ. Það er
marháimurinn, sem vex á leirbotni
og hefir löng, brandiaga blöð.
— Suður í höfum t. d. í Mag-
eliansundi, vaxa þörungar (Macro
eyslis), sem eru miklu lengri en
nokkur risafura. Þeir vaxa á 20—
30 m dýpi og liggja háif flatir í
sjónum. Skylt þanginu er hið
fræga Sargassóþang, sem vex við
austurströnd Norður-Ameríku, en
ið slítur það npp og srauinar flytja
það o. fl. þörunga langt út á At-
lantshaf. Safnast þar fljótandi sam
an slík kynstur af þangi að það
getur tafið skipaferðir í Sar-
gassóhafinu. Getur þangað flotið
lifandi árum saman úti á hafinu
og er heimkynni krabba og þang-
fiska.. Já, margt býr í sjónum, og
söl, marihkjarni o. £1. þörunguar
eru ætú'. Norðmenn eru farnir að

Ákranes sigraSi Hafnarf JörS í bæjar-
keppi
mi í
42,6
43.5
43,9
44.6
Hús í smíðum,
aem eru tnnan löesagnarum-
♦«mit Reykjavikur. hrun*>
tryggium við með hinum hag>
fcvjemuatu ahilmáiunv.
3. Einar Möller A
39,5
40,9 j
41,3 I
Sigurður L. Jónsson H
Ræjarkeppni í sundi milli Akra 2. Stefán Jónsson H.
ness og Hafnarfjarðar var lxald- 3 Guðjón Ber þórsson A
m nl. mai s. 1. kl. 3,30 e. h. i
Bjarnarlaug á Akranesi. Guð- Siguiður Sigurðsson II.
mundur Sveinbjö.nisson, form. j
í. A„ setti keppnina með snjallii !
ræðu. 50 m. bringusund clrengja,
Keppnin var mjög jöfn og 14—16 ára.
skemmtileg. Stigareikningur var
þannig að 1. maður fékk 5 stig, 1. Eiríkur Ólafsson H
2. maður 3 s't., 3. m. 2 st, og 4. 2. Vésteinn Vésteinsson A.
maður 1 st. Sigruðu Akurnesingar
með 44% stigi gegn 43 Vá stigi.
Ag lokinni keppni afhenti for-
maður ÍA sigurvegurunum fagr
an bikar, sem Kaupfélag Suður- <JllIII<iniIIIIIIlllllllIIIIin!lllllllllli!lill!limimiinillllllillIinillllllllll!lllll[!lllllllUlllil!!ll!llllimi!ilimilIllll
Borgfirðinga hafði gefið og keppt s
var um í fyrsta skipti. =
Einnig afhenti hann farasljóra =
Hafnfirðinga, Ingva R. Baldvins- H
syni oddfána að gjöf til ÍBH og =
var það fjTsti fáninn, er gefinn =
var af þessari gerð. §§
Fararstjóri Hafnfirðinga afhenti =
formanni ÍA fagra litmynd af Hell j§
isgerði. §§
Mótið var fjölsótt og fór hið s
bezta fram. Úrslit urðu þessi: {§
4. Guðmundur Vestmann A 42,5
200 m. bnngusund karla.
1. Sigurður Sigurðsson 2:42.4 §§
2. Þorbergur Þórðarson A 2:55,7 5
3. Árni Þ. Kristjánsson H. 2:56,4 §§
4. Birgir V. Daghjartsson H 2:58,5 =
100 m. bringusund kvenna.
1. Sigrún Sigurðardóttir H 1:30,4 j
2. Jónina Guðnadóttir A 1:37,5 j§
3. Elinborg Sigurðard, A. 1:38,5 |j
4. Auður Sigurbjörnsd. H 1:41,4 =
50 m. skriðsund kvenna.
1. Hrafnhildur Sigurbj.d. H. 37,6 5_
2. Guðný Jónsdóttir A 38,2,
3V Guðrún VaUýsdc^f.ir A 38i,6 I, . . »
4. Lilja Guðjónsdóttir H. 39,5 " ■ *1
100 m. skriðsund karla.
1. Erling Georgsson H 1:06,7
2. Sigurjón Hannesson H 1:07,5
3. Jón Helgason A 1:07,7
4. Pétur Jóhannes'sion A 1:14.5
50 m. baksund kvenna.
1. Hrafnhildur Sigurbj.d. H. 44,8
2. Hanna R. Jóhannsdóttir A 46,3
3. Guðrún Valtýsdóttir A. 48.0
4. Auður Sigurbjörnsd. H. 48,7
50. m. baksund karla.
1. Jón Heigason A 33,3
2. -3. Sigurður Sig. A 35,5
2.-3. Kristján Stefánss. H. 35,5
4. Guðlaugur Gíslas'on H. 37,5
3x50 m. þrísund kvenna.
1. Sveit Hafnarfjarðar 2:09,1
2. Sveit Akraness 2:14.0
3x50 m. þrísund karla.
1. Sveit Akraness 1:37,5
2. Sveit Hafnarfjarðar 1:43,5
Aukagreinar.
50 m. skriðsund drengja, 12—14
ára.
1. Slefán Jónsson H. 35,0
2. Sigurður Sigurðsson H. 35,8
3. Eggert Hannesson H. 36,7
4. Ágúst Þórðarson A 37.0
50 m. skriðsund drengja
14—16 ára.
1. Júlíus Júlíusson H 32.0
2. Helgi Sigurðsson A 32,2
3. Karel Kareisson H. 33,6
4. Guðmundur Vestmann A. 34,0
50 m. bringusnnd stúlkna.
11. Hlin Daníelsdóttir A 45,6
2. Sigríður Jóhannsdóttir A 47,3
3. Diana Valtýsdóttir A 48,9
4. Gerður Guðjónsdóttir A 49,5
50 m. bi'ingusund drengja
12—14 ára.
í tonnafali
tökum viS nú úr reyk okkar landsþekkta úrvals
dilkakjöt, sem sérstaklega er valið til reykingar af
lögsliipuðum kjötmatsmönnum.
Hin framúrskarandi vörugæði hafa ávallt tryggt
okkur mikla sölu.
MuniS a8 biÖja um hvítasunnuhangikjöfib
frá Reykhúsi S.Í.S.
Reykhús S. í. S.
HIHIIIiI!IIU!(IIII!llllIIIIIIIII!ll!IimimiI!IIISIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIll!llllllllllltll!l!illll!!l
.-.w.
•V.V.V.V.V.V.W.'
,vw,
1 ■ a ■ trm « 1
nota þangrajöl sem öryggisfóður
handa sauðfé og blanda jafnvel
þangmjöli í brauð.
limurinn
er
indæll
og
bragSiS
eftir
því
O. Johnson & Kaaber h.f
'AVAWAV.'AV.'.WAWAVWAWAVAkW.V.W.'.VtJ
pilllllllj|llll!llimilllllll!llll!!llll!Ulllllllllllllllllll!lll!|lllllll!lllllll!lll!ll)llllllllllllilllllillllllllllll!lll!!l!ll!