Tíminn - 24.09.1958, Qupperneq 3

T í M I N N, miðvikúdaginn 24. septeinber 1958
13 ár á hafsbotni — flaki þýzka
kafbátsins U-843 bjargað af 52
metra dýpi — dýrmætur farmur —
einn komst af — hinir sennilega
kafnað — beinagrindur um borð
í meira en 13 ár lá þýzki
kafbáturinn U-843 á sjávar-
botni í Kattegat á meðan skip
frá ýmsum þjóðum sigldu
fram og til baka yfir flakinu.
Þetta var aðeins einn af mörg
um þýzkum kafbátum, sem
sokkið höfðu en er fyrir þá
hluti merkilegur að er hann
sökk, hafði hann meðferðis
farm af Wolfram og Mobyld-
en, sem metinn er á tug-
milijómr króna. Nú hefir
kafbát þessum verið náð upp
á yfirborðið og hann hefir
sína sögu að segja.
Báturinn lá á 52 metra dýpi. og
var afturendinn litið eitt grafinn
niður í botninn. Eftir mikið um-
stang tókst um síðir að ná bátnum
upp og var hann síðan dreginn til
Hanö í Noregi þar sem nú er unnið
að því að tæma hann og rannaaka
um leið hver afdrif bátsverja hafi
orðið.
Sökkt af enskri fíugvél?
í fyrstu var talið að bátnum hafi
verið sökkt af enskri herflugvél
en við nánari atihugun kom ýmis-
legt í ljós sem virðist benda til
þess að það hafi ekki verið hin
raunverulega ástæða. Aðeins sára
fá göt eftir fallbyssukúlur flugvél
arinnar voru á síðunni, en þau
voru ekki þess eðlis að þau hefðu
getað sökkt bátnum. Enginn um
merki um sprengingu hafa fundist
svo að sýnt þykir að hér hafi eitt
hvað annað komig til.
Einn bátsverja komst lífs af,
bálsmaðurinn Friedrich Wilhelm
að nafni og er hann nú kominn
til Hanö til þess að reyna að bera
kennsl á leifar hinna 43 félaga
hans sgm -unu hafa kafnað af
Ástkæra ylhýra . . . Menn hafa jafn
an gaman af því að fylgj-
ast með nýjungum og hin
rx(\ um ýmsu breytingum sem
^ N verða á íslenzku hverju
sinni. Það síðasta sem í
þeim málum hefir gerzt er að
unglingar eru nú sagðir vera
farnir að nefna jarðarfarir því
virðul'ega nafni „bless-partý“; —
Þetta mun vera byggt á þvi að
blessað sé við slik tækifæri og
er ekki annað sýnna en hér hafi
málfræðingar vorir fengið eitt-
hvað að hugsa um á næstunni?
að borga. Oft er það eina sem
maður á eftir þegar skattreikn-
ingurinn hefir verið greiddur að
fullu er bjargföst sannfæring um
að skattarnir séu allt of háir.“
ÍK

Vildu vinnufrið. Einhverju sinni var
Maurice ’Chevalier inntur
eftir áliti hans varðandi
það hvers vegna drottinn
almáttugur hefði skapað
manninn á undan kon-
unni. Chevalier kvað það vera aug
Ijóst mál, því að vafalaust hefði
drottin viljað hafa vinnufrið við
sköpunarverkið og þvi eins hefði
hann gert það af ásettu ráði að
skapa konuna ekki fyrr en síðast!
Mörgum (karlmönnum) þykir sem
þetta sé gáfulegasta skýringin á
þessu umdeilda atriði!
A
Mlklir skattar. Margur Bandaríkja-
maðurinn kvartar undan
skattabyrðinni í heima-
landi sínu, og er það ekki
að ástæðulausu ef marka
má ummæli háðfuglsins
heimskunna Victor Borge. Borge
kom til Danmerkur nú fyrir
skemmstu og við það tækifæri
var hann inntur eftir því hversu
mikið hann þyrfti að borga til
hins opinbera. )Aiú, mikU' ósköp,
ekki vantar það að maður verði
Grípið þjófinn. Maður nokkur í
Pittsburgh, Wanner að
nafni varð fyrir því á dög
unum er hann stóð og var
að horfa í búðarglxtgga,
að vegfarandi sem ótti
þar leið framhjá, hrækti á hann
eins og i ógáti, baðst mikillega
afsökunar á þessu, dró uþ vasa-
klút, þurrkaði vandlega af fötum
Wanners, og labbaði burt — með
veskið hans.
Klókindi. Mikil aida svokallaðra
„rokkbuxna“ gengur nú yf
. Á-, ir Evrópu. Buxur þessar
)yf eru með mjög þröngar
r \ skáimar og að sjálfsögðu
þurfa þeir sem slíkum bux
um klæðast að verða sér úti lim
burstaklipþingu til þess að hafa
„allt i stíl‘. Lögregian í Austur-
Evrópulöndunum hefir átt í
miklu stríði við unglinga, sem
sækjast mjög eftir þessum bux-
um, og eru það nánast talin land
ráð og gagnstætt kommúnistisk-
um hugsunarhætti að klæðast
þeim. Til þess að vinna bug á
þessu „Vestur-Evrópu siðleysi"
hefir lögreglan í Sofía, höfuð-
borg Rúmeníu fundið upp all ný-
stórlegt ráð. Þeir sem sjást 1 slík
um klæðnaði eru þegar í stað
fluttir á lögregiustöðina. Þar er
þeim skipað að fara úr buxunum
án þess þó að taka af sér skóna,
og þeir sem ekki geta það eru
umsvifalaust settir í „steininn!"
. þegar U-843 sá dagsins Ijós eftir 13 ár á hafsbotni
lofdeysi í bátnum. „Guð má vita
hvað þeir hafa kvalist lengi“ segir
Wilhelm, „kannski nokkra daga
eða jafnvel viku.“
|
Reyndu aS komast út
Sýnt þykir að kafbátsmenn hafi
gert tilraunir til þess ag komast
út úr bátnum. Wilhelm bátsmaður
komst undan þegar eftir árásina
en þegar kafbáturinn sá aftur dags
ins Ijós eftir 13 ár kom það í
Ijós að tvær lúgur höfðu verið opn
aðar, áhöfninni hefði engu að síð
ur misheppnast undankoman.
Allt var á rúi og stú-i undir þilj
um bátsins, og ýmislegt hefur fund
iat af eigum skipverja, svo sem
járnkrossar og verndargripir. Hins
vegar er ekki hægt að bera kennsl
á neinn einstakan mann, enda af
eðlilegum ástæðum því að eftir
13 ár hafði sjórinn ekki skilið ann
að eftir af mönnunum en beinin
ein.
Það var hinn kunni björgunar
maður Ditley Lexow frá fyrirtæk
inu ,,Nordtrans“ sem fann báltinn
og bjargaði honum og að sjálf-
sögðu var það hinn dýrmæti farm
ur bátsins sem gerði það að verk
um að hann var dreginn til hafn
ar.
Lexow hefur verið inntur eftir
því hvort hann hafi á prjónunu’B
áætlanir um að bjarga fleiri skip
um frá hafshotni. Hann segir að
það komi tæpast til greina, því að
enda þótt ag minnsta kosti 200
sokkin skip frá slhíðsárunum liggi
á botni Kattegat og Skagerak hafi
fæsit þeirra að geyma slík verð-
mæti að björgun þeirra mundi
svara kostnaði. U843 hafi haft sér
stöðu vegna þess að hann hafi
verið í einskonar flutningaferð
með Wolfram og aði'a málma sem
ómissandi eru vig hergagnafram
leiðslu og er talið sennilegast aö
þeim sem að björguninni hafa stað
ið muni græðast álitlegur skilding
ur á henni.
mms
ÓL" - 'VT#íi
l|||í '*]
Heppinn hrakfalla-
bálkur
■
JOHN HAY WHITNEY
eignir um 80 millj. dollara
blaðakóngur
Þa3 hefir nýlega vakið
mikla athygli erlendis að am-
bassador Bandaríkjanna í
London hefir gert sér lítið j
fýrir og keypt meirihluta hluta
brófa í einu stærsta dagblaði
Bandarikjanna, New York
Herald Tribune, og þá um leið
Evrópuútgáfu þess, sem kem-
ur úí í París. Ambassadorinn,
John Hay Whitney, munaði
eiVki inikið urn þetta, enda afj
stcrauðugu fólki og sjálfur
margfaldur milljónamæring-
ur.
í heimi blaðamennskunnar voru
þessi kaup engar stórfréttir því að
vitað var að ekki fyrir allöngu síð
an lagðí Whitney mikla fjárfúlgu í
fyrirlækið og var það látið líta
út sem lán og vinargreiði! Útgáfan
var í peningavandræðum um það
leyti og þvi hljóp Whitney undir
bagga með henni.
Framhald á 8. síðu.
Bandarísk mynd. Aö'alhiutverk:
Jerry Lewis. Sýningarstaður:
Tjarnarbíó.
Kerlingar eins og Louella Parson og
Hedda Hooper grétu fögrum tár-
um yfir skilnaði þeirra Dean Mar
tin og Jerry Lewis. Sundurhlaup
þeirra var á við meðal jámbraut-
arslys, en menningarlega séð var
þa'ð gott slys, engu síður en góð
skipsströnd gátu hent á fjörum
undan Suðursveit. Jerry Lewis er
sem sagt orðinn einn á báti og
myndir hans því orðnar allt að
helmingi minna vitlausar en þær
voru.
Þarna ieikur hann kunna mynda-
sögupersónu, Sad Sack, sem ei'
hálfgerður vandræðagemlingur.
Fyndnin í þessari mynd er eink-
um fyrir þá, sem hafa látið skrá
sig í her. Kátlegt agabrot verkar
ekki ýkja merkilega á okkur,
sem aldrei höfum þurft að vera
með handapat vegna þess að ein-
hver væri okkur æðri •— í klæðn-
aði. Þá má hlæja að sumu þarna,
einkum vegna þess að Dean Mart
in er ekki leugur til að koma
manni í fýlu. I. G. Þ.
Sendiboói keisarans
Frönsk mynd. Aðalhiutverk Curd
Jurgens, Geneviéve Page. Mynd-
in er byggð á samnefndri sögu
eftir Jules Verne. Sýningarstað-
ur: Trípóllbíló.
Frökkum hefir verið margt betur
gefið en að búa til stórmyndir af
því tagi sem þessi er, þar sem
blandað er saman hernaði, mann-
raunum og braðvísi, en ástir látn
ar lönd og .leið að mestu, og því
síður að verið sé með viðamiklar
sálgreiningar eða fáklaMd að-
skotadýr í hjónarúmum máttar-
stólpa borgarlegs lífs.
Maður þarf að fara erinda tiltekins
keisara frá Moskvu til Irkutsk.
Ýmis ljón eru á veginum. Feofar
Khan er með uppsteit og herjar í
Síberíu, vötn eru mörg og ströng
og bjarndýr og óveður valda töf-
um. Hins vegar skal hafa hrað-
ami á, því að enginn annar en
bróðir keisarans situr í Irkutsk
og má búast við dauða sínum af
hendi hins arma skúrks Feofar
Khan.
Sendiboðinn er ieikin af Curd Jurg-
ens og má þola margar raunir á
ferð sinni. Verne sýnist þó tak-
ast sæmliega að bjarga höfuð-
persónu sinni enda kunnur að því
að svíkja þær ekki ó miðri leið.
Myndin endar svo á því að Fe-
ofar Khan hratar af merinni, en
það er önnur saga. Hitt er ölhi
meiri saga, að mynd þessi er rpS
þeim betri sinnar tegundar. Hún
er um margt öðruvísi en ým-:ir
franskar myndir, sem hér hafa
verið sýndar og kemur nokkuð
á óvart hvað þaö snertir.
Carmine Gallone er leikstjóri og hef
ir hann gert marga góða hluti
þarna, enkum í hópsenum, sem
alls ekki hafa yfir sér þá l.U .
rómantík, sem Bandaríltja'; : n
eru svo frægir fyrir í ým:
stórmyndum sínum. Þá blýiu
Curd Jurgens að vekja aíítláim
þeirra, sem sjá liann í hlul . t
sendiboðaTis. Vertte sér svo v.m
það, að verkið í hcild verkc : o
sennilega, að því er líkast aö um
iieimildarkvikmynd sé að : éi.
Myndin er sem sagt mjög góð
frá öllum hliðum séð. I.G.Þ.
Ef fjórða síðan verður þriðja síða, og þriðja síðan
fjórða síða. gæti áttunda síðan alveg eins orðið sjöunda
síðan og sjöunda síðan hin áttunda og jafnvel væri hægt
að ganga svo langt að fyrsta siðan yrði aftasta síðan, og
þá erum við komin út í það að lesa bíaðið afturábak,
eins og Kínverjar gera — en svo langt ætlum við ekki
að ganga. Hins vegar hefir verið ákveðið að færa hið
vinsæla „fjórðu síðu efni" fram um eina síðu, og er það
í fullu samræmi við gæði síðunnar, en henni er auðvitað
„alltaf að fara fram". Svo er það líka veigamikið atriði,
að myndir prentast miklu betur á þriðju síðu en þeirri
fjórðu og eins og lesendum blaðsins er kunnugt, hefir
alltaf verið mikið af myndum á fjórðu síðunni. Það
má því vera þeim gleðiefni að fá myndirnar framvegis
betur prentaðar á 3. siðunni. Annað er líka til hægðar-
auka samfara breytingunni — það er einni síðu færra
að fletta tii þess að komast að uppáhalds efninu.